نذری امام حسین، نیتی است که فرد با توسل به امام حسین در هنگام گرفتاری به جهت دفع بلا و رفع گرفتاری انجام داده و پس از رسیدن به حاجت ادا میکند.
ستاره | سرویس آشپزی - نذر یعنی آنکه فردی تصمیم بگیرد برای رضای خدا کاری انجام بدهد. آن کار که میتواند انجام کاری خیر و یا ترک گناهی باشد، به خودی خود مستحب بوده اما بعد از اثر نذر، و البته با شرایطی که در متون اسلامی ذکر شده است واجب میشود.
معمولاً نذرهایی که انسان میکند به صورت مشروط است یعنی مثلاً نذر میکند که؛ اگر بیماریم معالجه شد، روز قبل از ماه رمضان را روزه میگیرم.
نذری تنها مخصوص دین اسلام نیست و آنطور که از تاریخ برمیآید، نشانی از این سنت پسندیده در دیگر ادیان الهی نیز موجود است. در عزاداریهای محرم برخی از ارامنه و زرتشتیان که به حضرت ابوالفضل(ع) و اباعبدالله الحسین(ع) ارادت ویژه ای دارند، هر ساله از قند و چای هیئتهای مسلمان گرفته تا چند رأس گوسفند نذر میکنند و در این مراسم معنوی شرکت می کنند.
نذورات در بین مسلمانان در ایام مختلفی وجود دارد که ماه محرم از ویژهترین این ایام است و نذریهای زیادی در آن ادا می شود؛ آیین نذری دادن به عزاداران امام حسین(ع) یا "نذری امام حسین" سنتی دیرینه و پسندیده در میان مسلمانان جهان و به خصوص شیعیان دنیاست که در کشور ما رواج بیشتری دارد و علیالخصوص، در شب و روز تاسوعا و عاشورا به اوج خود میرسد.
بیشتر این نذریها به صورت طبخ غذا و پخش آن میان مردم و عزاداران امام حسین(ع) است، به علاوه توزیع غذای نذری امام حسین در دستهها و هیئتهای مذهبی در این ایام بسیار معمول است.
بیشتر این نذریها به صورت طبخ غذا و پخش آن میان مردم و عزاداران امام حسین(ع) است، به علاوه توزیع غذای نذری امام حسین در دستهها و هیئتهای مذهبی در این ایام بسیار معمول است.
گذشته از فلسفه نذری دادن، به سراغ معرفی غذاهای نذری امام حسین میرویم تا ببینیم برای مثال چرا غذایی مثل "قیمه" به غذای نذری اما حسین معروف شده است؟
قیمه معروفترین غذای نذری امام حسین:
قدمت ادای نذری به صورت چلو خورشت قیمه زیاد نیست و کمتر از 100 سال میشود. تا قبل از آن، انواع شربت، نان و خرما، شیرداغ و انواع آش از مرسومات مراسم عزاداری بودهاند که قدمت آنها به دوره صفویان میرسد. از آن دوره، مراسم سوگواری شکل و شمایل رسمی و باشکوهی به خود گرفت اما اینکه چرا قیمه غذای اصلی این مراسم شده، دقیقا معلوم نیست و دلایل متفاوتی برای آن ذکر میشود که هیچ کدام سندیت ندارد.- گروهی معتقدند که خورشت قیمه یکی از غذاهایی است که به راحتی و به طور گروهی میتوان آن را تهیه کرد و با استفاده از گوشت قربانی و خردکردن آن به شکل قیمه، امکان پخشکردن غذا به طور یکسان برای همه عذاداران میسر است.
- برخی دیگر معتقدند که در زمان رضاخان و هنگامی که سوگواری در ملا عام ممنوع اعلام شد و مجالس عزاداری به خانهها رفت، شکل پذیرایی هم تغییر کرد و کار به شکلی شد که زنان خانهدار با غذاهای خانگی به استقبال سوگواران رفتند. یکی از این غذاهای خانگی همهپنسد و ساده، خورشت قیمه بود و شاید همین مورد یکی از دلایل به شهرت رسیدن قیمه نذری امام حسین باشد.
- شیعیان هند و پاکستان که درصد کمی از جمعیت کشورشان را تشکیل میدهند نیز در ایام محرم، غذاهایی مثل نان، کباب و نوعی خوراک شبیه قیمه را در مراسم خود پخته و بین مردم تقسیم میکنند.
همانطور که گفته شد، یکی از خوشمزهترین غذاهایی که همه ما در طول زندگی خوردهایم و مزه آن زیر دندانمان مانده، قیمه نذری است و اینکه چرا قیمه نذری اینقدر خوشمزه است دلایل بسیاری میتواند داشته باشد.
- معمولا در غذای نذری از بهترین مواد اولیه استفاده میشود.
- در مصرف زعفران امساک نمیشود.
- گوشت گوسفند تازه و به مقدار زیاد در پخت خورشت به کار میرود.
- از ادویهجات و عطردهندههایی مانند هل، دارچین و گلاب هم به مقدار فراوان استفاده میشود.
علاوه بر چلو خورشت قیمه، غذاهای دیگری چون خورشت قورمه سبزی، زرشک پلو با مرغ، آش شله قلمکار، چلو گوشت مجلسی، عدس پلو، لوبیا پلو و انواع حلیم مثل حلیم گندم و حلیم بادمجان و همچنین انواع دسرهای ایرانی مانند شله زرد، حلوا زعفرانی و ... جزو مرسومترین غذاها و خوراکیهای نذری امام حسین در ماه محرم محسوب میشوند. برای اطلاعات بیشتر، انواع غذای نذری ویژه ماه محرم را بخوانید.
زیبایی محرم و نذریهای آن زمانی دلنشینتر میشود که از تجملات و اسراف جلوگیری شود و این نذورات شامل همه اقشار چه غنی و چه فقیر شود تا همه در این ایام همدل و یکرنگ باشند.
البته نذری دادن فقط به پخش مواد خوراکی و انواع غذاها محدود نمیشود بلکه؛ میتوان با ادای نذرهای معنوی نظیر گرفتن روزه، ختم قرآن و ذکر صلوات گروهی، در تزکیه نفس و ارتقای روح عزاداران امام حسین تاثیر بهسزایی داشت و ثواب جمعی برد.
شاید بهترین نذرها برای مقابله با شبیخون فرهنگی دشمن و بالابردن آگاهی قشر جوان، توزیع محصولات فرهنگی مانند سیدیهای سخنرانی موثر، کتب مذهبی ساده و زیبا و قابل فهم برای عموم مردم باشد.
فرهنگ عاشورا تا پایان عرصه تاریخ ماندگار است. فرهنگی که اساس حرکتهای مختلف در طو ل 1400 سال پس از قیام پسر بهترین مخلوق خدا در روی زمین است.
فرقی نمیکند که در کجا زندگی کنیم، همین کافی است که به امام حسین (ع) و خاندان پاک ایشان متوسل شویم و با تمام وجود برای حاجتمان نذر کنیم و در این روزهای زیبا با دلی پر از شکر و توسل نذرمان را ادا کنیم.