آیا حیوانات هم پریود می شوند؟!

آیا حیوانات هم پریود می شوند؟!


منبع: بیتوته

293

1398/6/20

11:41


آیا حیوانات هم پریود می شوند؟!



همه می دانیم که خانم ها پس از رسيدن به بلوغ هر ماه دچار خونریزی قاعدگی می شوند. تخمدان ها در هر سیکل ماهیانه یک تخمک رها می کنند که در صورت عدم باروری، این تخمک همراه با خونریزی دیواره رحم از بدن دفع می شود.

کدام حیوانات پریود میشوند ؟

ولی بهتر است بدانیم که قاعدگی و پریود مختص انسان نیست بلکه پستانداران ديگر هم پریود می شوند ! این دوره در پستانداران با عنوان «دوره فحلی» تعریف می شود که با دوره پریود ماهیانه در انسان ها تفاوت هایی دارد.

 

آیا حیوانات ماده هم قاعده می شوند؟

در بین کلیه موجودات، فقط در انسان و یک نوع میمون به شامپانزه، قاعدگی ماهانه وجود دارد، زیرا تغییرات ماهیانه تخمدانها و رحم به ترتیبی که در انسان دیده می شود، در آنان وجود ندارد.

 

حیوانات ماده تنها در موقع معینی که دوره فحلی یا استروس نامیده می شود تخمک گذاری می کنند و در همین دوره هم جفت گیری می کنند و باردار می شوند. در این دوره غالبا دستگاه تناسلی خارجی آنان متورم و پرخون می شود و رحم هم پرخون است و گاه خونریزی می کند و بوی مخصوصی از آنان ساطع می گردد که نرها را به خود جلب می نماید.

 

فقط در انسان و یک نوع میمون به شامپانزه، قاعدگی ماهانه وجود دارد

 

همچنین در این هنگام موادی از ادرار حیوان دفع می شود که نرها با بو کشیدن آن می فهمند که حیوان ماده آمادگی جنسی و پذیرش آنان را دارد.

 

در سگ ها معمولا دو بار در پاییز و بهار این حالت پیش می آید. در خوک و گاو و مادیان و گربه ممکن است دوره فحلی در سال بیش از یک بار اتفاق افتد. 

 

همان طور که می دانیم در صورتی که تخمک گذاری انجام شود و حاملگی صورت نگیرد، قاعدگی پیش می آید. چون در حیوان تخمک گذاری هر ماه صورت نمی گیرد، بنابراین قاعدگی هم پیش نمی آید.

 

در سگ ها معمولا دو بار در پاییز و بهار دوره فحلی پیش می آید

 

دوره فحلی یا دوره پذیرش (به انگلیسی: Estrous cycle) که پس از بلوغ آغاز می شود، مدت زمانی است که در آن پستانداری ماده آماده باروری است و به دنبال شریکی برای زادآوری می گردد. هر چند در میان تمام جانداران از جمله انسان، همیشه دوره ای از عدم باروری وجود دارد، اما در میان ما انسان ها امکان آمیزش جنسی بدون وقفه ای وجود دارد که ارتباطی با تخمک گذاری ندارد. بنابراین اصطلاح فحلی برای انسان ها و البته برخی میمون ها کاربردی ندارد. در این گونه ها واژه قاعدگی و چرخه قاعدگی به کار می رود.

 

طول چرخه‌ی فحلی و زمان تخمک گذاری در پستانداران و گونه های مختلف متفاوت است. جنس ماده بعضی از حیوانات (مانند سگ و گربه) به‌طور منظم فحل می شود. جانور ماده در این حالت تخمک تولید می كند كه اگر این تخمک بارور نشود به‌صورت خون قاعدگی از بدن دفع خواهد شد. اما بعضی جانوران مانند خرگوش فقط زمانی ممکن است فحل شوند که در مجاورت جنس نر قرار بگیرند. 

 

همچنین در خرگوش ها اگر تخمک بارور نشود رحم خرگوش تخمک تولید شده را دوباره جذب می كند (آن را دفع نمی نماید). پریودی خرگوش هیچ گاه اتفاق نمی افتد هرچند كه در زمان تخمک گذاری خواص جانور پریود شده را از خود نشان می دهند. جانوران در دوره‌ای که فحل می شوند به نوعی دچار گرمی جنسی می شوند و رفتارهای خاصی از خود بروز می دهند.

 

کدام حیوان مانند انسان به صورت ماهیانه پریود می‌شود؟

تنها گونه‌ای از حیوانات که مانند انسان ها، دوران قاعدگی و پریودی در آن‌ها به صورت ماهیانه اتفاق می‌افتد، نوعی میمون از نژاد شامپانزه است چرا که سیستم تناسلی این حیوان از جمله تخمک و رحم، شباهت بسیاری با دستگاه تناسلی انسان‌ها دارد. در حیوانات دیگر، چون تخمک گذاری به صورت مرتب اتفاق نمی‌افتد پس دوره فحلی یا قاعدگی نیز در آن‌ها به صورت منظم و ماهیانه نخواهد بود. در این صورت، سایر حیوانات تنها در زمان‌هایی که تخمک گذاری کرده و حاملگی صورت نگیرد، دچار قاعدگی می‌شوند.

 

دوره فحلی در خرگوش چه تفاوت‌هایی با سایر حیوانات دارد؟

خرگوش از جمله حیواناتی است که دوره فحلی به صورت منظم و یا فصلی ندارد. در حقیقت برای این حیوان دوره فحلی فقط در شرایط تماس و مجاورت با جنس نر اتفاق می‌افتد؛ و تنها در این شرایط است که خرگوش ماده تخمک را برای باروری تولید می‌کند. نکته دیگر درباره این حیوان این است که در صورتی که تخمک تولید شده بارور نشود، مجدداً توسط بدن حیوان جذب می‌شود و از آنجایی که هیچ گاه تخمکی از بدن خرگوش ماده دفع نمی‌شود، بنابراین این جانور دچار خونریزی دوره پریودی نخواهد شد.

 

زمان پریودی خرگوش

 

جانوران در دوره ای که فحل می شوند به نوعی دچار گرمی جنسی می شوند و رفتارهای خاصی از خود بروز می دهند. مثلا رفتارهای فحلی در گونه های مختلف دام به شرح زیر است:

 

تغییرات رفتاری در زمان دوره فحلی یا قاعدگی حیوانات

حیوانات در دوران فحلی یا زمان باروری به طور معمول رفتار‌های خاصی را از خود نشان می‌دهند. در واقع حیوان ماده با رفتار‌های خود در دوره فحل به حیوان نر می‌فهماند که زمان جفت گیری و تولید مثل آن‌ها فرا رسیده است. این رفتار‌ها ممکن است در حیوانات مختلف متفاوت باشد. رفتار‌های خاص برخی حیوانات در این دوره به شرح است:

 

۱. بز ماده 

پریدن بز در اطراف بدون هیچ هدف خاصی

حرکت دادن دم به صورت موجی و سریع

خوردن غذای کمتر در این دوران

 

۲. گربه ماده

در آوردن صدا‌های خاص و ناله مانند از خود

کم شدن اشتهای حیوان ماده

غلتیدن بر روی زمین

خارش بدن خود به وسیله چنگال‌ها

نزدیک کردن بدن خود به بدن گربه نر

لیس زدن دستگاه تناسلی خود

خم شدن در مقابل گربه نر

 

۳. گاو ماده

اجازه دادن به گاو‌های دیگر برای پریدن به پشت خود

بالا بردن دم بیش از حالت معمول

تحرک، بی قراری و فعالیت بیش از حد گاو

حرکت دادن زبان و لیس زدن به گاو‌های دیگر

تولید صدای بیش از حد معمول

زمان فحلی بین 12 تا 24 ساعت می باشد. فعالیت نامنظم تخمدان ها می تواند باعث تغییر رفتارهای طبیعی تولید مثلی در گاو ماده گردد. عدم فعالیت منظم تخمدان باعث عدم بروز فحلی و یا فحلی نامنظم می گردد. کیت های فولیکول تخمدان شایع ترین دلیل هر دو عارضه می‌باشد. ناهنجاری های دیگر تخمدان باعث کاهش میزان فحلی می گردد.

 

۴. اسب ماده

بلند کردن و تکان دادن دم خود

ادرار کردن در دفعاتی بیشتر از حد نرمال

بالا بردن سم‌های عقبی از روی زمین

باز کردن مکرر واژن خود

 

۵. گوسفند ماده

تکان دادن دم خود به صورت لرزش

مالیدن بدن خود به بدن قوچ

قرار گرفتن ۲۴ ساعته در کناره کوچ

 

گاو فحل بر روی گاوهای دیگر گله سوار می شود

 

اسب: بر خلاف گاوها در اسب پرش بر روی اسب های دیگر مشاهده نمی شود، اما فحلی در اسب ویژگی های مخصوص خود را دارد و می توان گفت بشدت هیجان جنسی و رفتارهای جنسی در اسب بیش از سایر گونه های اهلی می باشد. مادیان فحل مکرراً ادرار می کنند، در طی این دوره ادرار که دارای قوام کمی می باشد، بر روی کپرهای حیوان پخش می شود. مادیان فحل دم خود را کاملاً بلند می کنند، پاشنه های سُم های عقبی را از روی زمین بلند می کنند و فقط انگشت آن پا بر روی زمین قرار می گیرد. در طی زمان فحلی مادیان با بازکردن مکرر واژن، کلیتوریس را به نمایش می گذارند طول متوسط فحلی در مادیان 4 تا 6 روز می باشد. در مادیان زمانی که رشد فولیکول در تخمدان بدون بروز علائم ظاهری فحلی باشد، این فحلی را سرکوب شده یا ساکت می گویند که در طی آن تخمک گذاری انجام نمی گیرد. در مورد مادیان بی‌نظمی فحلی مشاهده می شود. حدود 50% از فحلی ها در کشورهای اروپایی در فصل زمستان انجام نمی شود و در کانادا تقریباً همگی مادیانها عدم فحلی فصلی را نشان می دهند.

 

گربه: مواقع فحلی گربه، گربه ماده به گربه نر نزدیک می شود و سپس در مقابل وی خم شده، صدای ناله مانندی از خود درآورده و بدن خود، مخصوصا ً مقعد و دستگاه تناسلی اش را می لیسد و آنگاه روی زمین غلطیده و بدن خود را بوسیله چنگال هایش می خارد.

 

در مواقع فحلی گربه، گربه ماده به گربه نر نزدیک می شود

 

سگ: مدت فحل سگ ماده معمولا ً 18 الی 21 روز طول می کشد، سگ ماده فقط سگ نر را در چند روز اول زمان فحل قبول می کند و باردار می شود. اولین نشانه فحل شدن، متورم شدن لبه مهبل می باشد. سپس بزودی خونریزی (پریود) شروع می شود. خونریزی می تواند بین 4 الی 14 روز (بطور متوسط 10 روز) ادامه داشته باشد. در زمانی که سگ ماده خونریزی دارد، سگ نر بسیار زیاد جذب او می شود اما سگ ماده به آنها اجازه جفتگیری را نمی دهد ؛ تا زمانی که خونریزی کم یا قطع شود و مهبل تا حد ممکن بزرگ شود. در این زمان سگ ماده سگ نر را برای جفتگیری قبول می کند.

 

این فحل، بارور است و بین 5 الی 12 روز ادامه دارد. در 2 - 3 روز اول پس از اتمام پریود سگ ماده، زمانی مناسبی برای جفتگیری می باشد. این دوره زمانی است که اگر قصد دارید توله سگ داشته باشید باید عمل جفتگیری شروع شود. برای اینکه مطمئن شوید عمل لقاح بخوبی انجام شده است باید جفتگیری 2 روز بعد تکرار شود. اگر سگ ماده حامله شده باشد فحلی او زودتر به پایان می رسد.

 

سگ خانگی بطور معمول دوبار در سال فحل می شوند. بجز در باسنجی ها (Basenji) ، سگ های وحشی، گرگ ها و روباه ها، که فقط یکبار در سال جفتگیری می کنند. اکثر سگ های ماده در فصل بهار و فصل پاییز فحل می شوند. البته در این مورد استثناهایی هم وجود دارد. برخی از ماده ها ممکن است وقفه طولانی تر یا کوتاه تری بین مدت زمان فحلشان داشته باشند.

 

گردآوری: بخش علمی بیتوته

 

مطالب مشابه


نظرات


تصویری


ویدئو