راهنما و آموزش آشپزی با زودپز

منبع: گهر

128

1398/7/4

07:46


زودپز یکی از وسایلی است که در اکثر آشپزخانه ها وجود دارد. این وسیله بسیار کاربردی می باشد اما کار کردن با آن مقداری مشکل است و باید بسیار دقت کرد. برای آشنایی با آشپزی با زودپز این بخش گهر را بخوانید. در ادامه مطالبی در مورد زودپز و کار با زودپز و درست کردن غذا با زودپز می خوانید.

راهنما و آموزش آشپزی با زودپز

www.gahar .ir 04.07.98 1 راهنما و آموزش آشپزی با زودپز

آشپزی با زودپز

در روش پخت غذا با زودپز از روش حرارت مرطوب(با آب) و جوشاندن استفاده می شود. ویتامین C به آسانی در ضمن پختن از بین می رود. به این ترتیب می توان این ویتامین را به عنوان شاخص شدت فرایند پخت در نظر گرفت. اگر مقدار کمی ویتامین C از بین برود، می توان فرض کرد که فرایند پخت، ملایم است و نقصان سایر مواد مغذی کم خواهد بود. در پختن با حرارت مرطوب ، ممکن است مواد مغذی به طرق مختلف از دست بروند. مهم ترین عامل از دست رفتن مواد مغذی به خصوص ویتامین ها و موادمعدنی در جوشاندن، آب پخت می باشد. به علاوه، مواد مغذی در اثر حرارت و در معرض هوا از دست می روند.

همان طور که گفته شد، یکی از این مواد ویتامین C است. عمل آنزیم اکسیداتیو نیز موجب از دست رفتن مواد مغذی می شود و در این مورد نیز ویتامین C توسط چنین آنزیم هایی در مجاورت اکسیژن موجود در آب پخت با سهولت و سریع تخریب می شود، زیرا آنزیم ها در اثر حرارت، فعالیت خود را از دست می دهند.

چنانچه موادغذایی به خصوص سبزی ها را به جای قراردادن در آب سرد و سپس حرارت دادن ، به طور مستقیم وارد آب جوش کنند کاهش مواد مغذی توسط آنزیم ها بسیار کم می شود. یکی از معایب آب برای پخت مواد غذایی آن است که حلال خوبی است و ممکن است ماده غذایی در آب مقدار قابل توجهی از مواد مغذی خود را از دست بدهد. مثلاً سبزی ها را معمولاً برای پخت می جوشانند و این امر موجب کاهش برخی از عناصر مغذی و ویتامین ها به خصوص ویتامین C می شود.

کاهش کاروتن سبزی ها در اثر جوشاندن ناچیز است. اما میزان قابل توجهی ویتامین ۱ B و C از بین می رود. کاهش عناصر معدنی و ویتامین های محلول در آب، با افزایش مقدار آب مصرفی زیاد می شود. با انجام یک سری آزمایش ها ثابت شد هنگامی که کلم با مقدار کمی آب پخته می شود، ۶۰ درصد ویتامین C خود را از دست می دهد، در حالی که اگر در مقدار بیشتری آب طبخ شود، ۷۰ درصد آن از بین می رود. در مورد برنج، اگر در آب کم پخته شود، ۳۰ درصد از ویتامین خود را از دست می دهد، در حالی که پختن آن در مقدار بیشتری آب موجب از دست رفتن حدود ۵۰ درصد از ویتامین آن می شود.ضمناً مدت زمان جوشاندن ماده غذایی در کاهش مواد مغذی مؤثر است.برای مثال هنگامی که زمان پخت طولانی است، مقدار بسیار زیادی ویتامین C از دست می رود.

نکته مهم دیگر این است که هر چه سطح ماده غذایی بزرگ تر باشد، کاهش مواد مغذی محلول در آب از طریق ورود به آب پخت بیشتر است. خرد و له کردن، بریدن و ریز کردن ماده غذایی نه تنها سطح آن را افزایش می دهد، بلکه آنزیم ها را نیز آزاد می کند و مقدار بیشتری مواد مغذی از دست می رود. هر چقدر اندازه ماده غذایی در هنگام پخت کوچک تر باشد ( یعنی بیشتر خرد شود یا برش داده شود) ، مقدار کاهش مواد مغذی در آن بیشتر خواهد بود.

با طریقه صحیح استفاده زودپز آشنا شوید

به هیچ وجه مواد غذایی با دانه‏ های ریز و غذاهایی که هنگام پخت ایجاد لعاب و یا کف می ‏کنند را در زودپز نپزید

دیگ‏ های زودپز با فشار بخار آب کار می ‏کنند و در صورتی که بخار نتواند از ظرف خارج شود، زودپز تبدیل به یک بمب شده و منفجر می‏ شود. برای پیشگیری از چنین حوادثی در خانه بهتر است یک انتخاب ایمن و مناسب داشته باشید. در میان زودپزهای استاندارد انواعی که مجهز به سیستم‏ های ایمنی بیشتر و امکان برنامه ‏ریزی پخت هستند گزینه‏ های بهتری هستند. محصولاتی که به وسیله شرکت ‏های معتبر ساخته شده و دارای نشان استاندارد هستند هنگام ساخت، دستورالعمل‏ های ایمنی را رعایت کرده و آزمایش‏ های ایمنی را انجام داده‏اند هر وسیله ‏ای دستورالعمل استفاده مخصوص به خودش را دارد. مثلا در دفترچه راهنمای برخی زودپزها نوشته شده است یک‌ سوم ظرف را آب کنید و در برخی دیگر این مقدار تا نیم یا دوسوم حجم ظرف متغیر است. چون ممکن است ذرات غذا همراه کف بالا آمده و روزنه خروج فشار را مسدود کنند. به هیچ وجه مواد غذایی با دانه‏ های ریز و غذاهایی که هنگام پخت ایجاد لعاب و یا کف می ‏کنند را در زودپز نپزید نمونه این غذاها انواع غلات مانند بلغور گندم و جو پرک شده، ماکارونی و رشته فرنگی، سیب و حبوبات دانه‏ ریز هستند.

در برخی از زودپزهای قدیمی این امکان وجود داشت که بعد از بالا رفتن فشار بخار داخل ظرف، در زودپز به طور ناگهانی باز شود و ایجاد حادثه کند. با در نظر گرفتن نکات ایمنی، زودپزهای جدید طوری طراحی شده‏ اند که مجهز به قفل داخلی هستند و تا زمانی که بخار آب، داخل ظرف وجود دارد امکان باز شدن در، وجود ندارد. بهتر است زودپزهایی را انتخاب کنید که یک دسته بلند در یک سمت و دسته کوتاهی در سمت دیگر دارند چون در این صورت امکان باز و بسته کردن در راحت‏ تر بوده و حمل و نقل و جا به جا کردن ظرف بهتر انجام می‏ شود. در ضمن بلند بودن دسته موجب می‏ شود دسته ظرف خیلی داغ نشود و هنگام برداشتن ظرف ناگهان از دست‏ تان رها نشود.البته برای پیشگیری از چنین اتفاقی توصیه می‏ شود برای برداشتن و جا به جا کردن زودپز پس از پخت غذا حتما از دستکش و دستگیره آشپزی استفاده کنید. مطمئن شوید که حلقه لاستیکی دیگ سالم است و در جای خود محکم شده است. فاسد بودن، پاره بودن و درست قرار نگرفتن حلقه لاستیکی ممکن است موجب سر رفتن غذا و خاموش شدن شعله گاز شود

۱… هنگام خرید دیگ زودپز، زودپزهای استاندارد را انتخاب کنید.

۲٫٫ هنگام خرید از فروشنده بخواهید تا طرز استفاده صحیح از محصول را به طور کامل به شما آموزش دهد.

۳٫٫ قبل از استفاده، دستورالعمل و دفترچه راهنمای محصول را به دقت بخوانید.

۴٫٫ زود پزهای مجهز به قفل ایمنی را انتخاب کنید.

۵٫٫ زود پزها در طرح‏ ها و اندازه‏ های مختلف در بازار وجود دارد.

۶٫٫ مواد غذایی مناسب را برای پخت با زود پز انتخاب کنید.

۷٫٫ پس از اتمام پخت و خاموش کردن شعله گاز سوپاپ اطمینان را برای خروج بخار آزاد کنید.

۸٫٫ بدنه دیگ‏ های زودپز معمولا از جنس استینلس استیل یا همان فولاد ضدزنگ یا آلیاژی از آلومینیوم است.

۹٫٫ در محل اتصال درپوش به بدنه زودپز، حلقه‌ ای لاستیکی وجود دارد که از خارج شدن بخار آب جلوگیری می‌ کند.

۱۰٫٫ روی درپوش زودپز یک دریچه اطمینان وجود دارد.

وقتی فشار بخار آب به حدی می ‌رسد که ظرف نمی ‌تواند آن را تحمل کند، این دریچه باز می ‌شود تا بخار آب از آن خارج شود. قبل از بستن در زودپز سوپاپ یا دریچه اطمینان و روزنه خروج بخار را بررسی کنید و از باز بودن آن مطمئن شوید. در صورت لزوم و وجود پارگی و خرابی، حلقه لاستیکی را تعویض کنید. در این زودپزها موارد ایمنی در نظر گرفته شده و در صورت زیاد شدن فشار بخار، در زودپز جدا نمی‏ شود و محتویات ظرف در آشپزخانه پخش نمی ‏گردد. در این زودپزها، نشانه اولیه بالا رفتن بیش از حد فشار، صدایی شبیه سوت است که فرد را از خطر مطلع می ‏کند. در صورت عدم توجه افراد و ادامه این روند شیر خروج فشار اضطراری فعال می‏ شود. برای پیشگیری از این اتفاق یک شیر خروج فشار اضطراری در نظر گرفته شده است که در صورت بالا رفتن بیش از حد فشار، فعال می‏ شود. در صورت شل بودن پیچ دسته ‌ها، ممکن است هنگام حمل، زودپز از دست شما رها شود و خطر سوختگی و آسیب ‌دیدگی به وجود بیاید.

۱۱٫٫ پس از هر بار استفاده از زودپز دریچه اطمینان و حلقه لاستیکی را به دقت بشویید.

۱۲٫٫ زودپزهای مجهز به شیر خروج بخار اضطراری را انتخاب کنید.

۱۳٫٫ هرچند وقت یک‌بار پیچ دسته زودپز را سفت کنید.

۱۴٫٫ اگر در زودپز نیاز به تعمیر داشت، آن را سریع تعمیر کنید و تا قبل از آن، از زودپز استفاده نکنید.

مطالب مشابه


نظرات


تصویری


ویدئو