علامه حلی در شب جمعه ۹ دی سال ۶۲۹ شمسی و مصادف با ۲۹ رمضان ۶۴۸ در شهر حله عراق متولد شد. پدرش شیخ یوسف سدید الدین از علمای برجسته زمان خود بود و نیاکان آنها متصل به خاندان مطهر و اهل تقوا و دانش بودند، همچنین محقق حلی دایی علامه می باشد. در ادامه زندگینامه علامه حلی را می خوانید.
زندگینامه علامه حلی
ابو منصور جمال الدین، حسن بن یوسف بن مطهر حلی از دانشمندان و علمای بزرگ اسلام و مذهب شیعه می باشد که در میان مردم به علامه حلی شناخته شده است. وی در دوران کودکی با راهنمایی پدرش برای یادگیری قرآن به مکتب رفت و خواندن و نوشتن را نیز فرا گرفت، اما به آن قانع نشده و در نتیجه به فراگیری کتابت خط در نزد استادی به نام محرم روی آورد. او ابتدا مقدمات و ادبیات عرب، فقه، اصول فقه، حدیث و کلام را نزد پدر و دایی اش فرا گرفت و سپس یادگیری علوم منطق، فلسفه و هیئت را زیر نظر استادان مطرحی همچون خواجه نصیر الدین طوسی آموخت.
استاد حلی ادبیات عرب و علم فقه و اصول را نزد استادان نامدار و بزرگی فرا گرفت. وی هیچ فرصتی را برای تحصیل علم از دست نمی داد و بیشتر وقت خود را صرف تالیف و تدریس میکرد. در زندگینامه علامه حلی آمده است که پس از فوت محقق حلی مرجعیت شیعیان به علامه حلی سپرده شد، شاگردان علامه و دانشمندان آن زمان در جستجوی فردی بودند که شایستگی زعامت و مرجعیت شیعیان را داشته باشد، از این رو علامه مناسب ترین گزینه برای آنان بود، وی در ۲۸ سالگی مرجعیت شیعیان را برعهده گرفت. طبق نظر شهید مرتضی مطهری او اولین شخصی است که در فقه شیعه از کلمه مجتهد استفاده کرده است.
زندگینامه علامه حلی ، زمان دقیق ورود علامه حلی به ایران مشخص نیست، اما گویا علامه حلی در سال های بعد از ۷۰۵ قمری به دعوت اولجایتو یکی از پادشاهان سلسله ایلخانیان به کشور ایران دعوت شد. علامه از طریق دوستی و نفوذش، اولجایتو را به برگزیدن مذهب شیع دعوت کرده و او نیز این پیشنهاد را می پذیرد و نام خود را به سلطان محمد خدابنده تغییر داده و در نتیجه مذهب شیعه در ایران رواج پیدا می کند.
علامه حلی تا زمان مرگ سلطان محمد در ایران ماند و به گسترش مذهب شیعه و سرکوب اهل سنت و علمای آن پرداخت. در سال ۷۱۶ قمری و پس از در گذشت سلطان محمد خدابنده، علامه به شهر حله بازگشت و تا پایان عمرش به زندگی خود در آنجا ادامه داد، در نهایت وی در ۲۱ محرم ۷۲۶ ، در سن ۷۸ سالگی دار فانی را وداع گفت. قبر ایشان در نجف اشرف و در جوار حرم حضرت علی (ع) می باشد.
