سفید شدن موها با افزایش سن طبیعی است؛ اما هنگامی که آنها را در اوایل دهه ۳۰ و بعضی اوقات، حتی ۲۰ سالگی مشاهده میکنید، بسیار مأیوسکننده است.
هم خاکستری شدن و هم سفید شدن موها نتیجهی این است که موها رنگدانههایشان را از دست دادهاند.
هنگامی که کاهش قابل توجهی در رنگدانهها به وجود میآید، موها خاکستری میشوند و وقتی هیچ رنگدانهای وجود ندارد، موها سفید میشوند. هنوز علت دقیق این مورد کشف نشده است؛ اما در ادامه فاکتورهایی که منجر به سفید شدن موها میشود و راهحلهای درمانی آن را آوردهایم.
رشد مو هنگامی اتفاق میافتد که سلولهای پیر به دلیل تولید سلولهای جدید توسط فولیکولهای مو بیرون رانده میشوند. این اتفاق در سه مرحله رشد (آناژن) ، توقف (کاتاژن) و استراحت (تلوژن) رخ میدهد.
در طول دورهی استراحت، موهای شما به طول عمر خود میرسند و میافتند و تار موی جدیدی در آنجا رشد میکند. هنگامی که موهای شما رشد میکنند، رنگدانههایی به آنها تزریق میشود که به آن رنگ میدهد. با افزایش سن، میزان رنگدانهای که به هر رشته مو تزریق میشود کاهش مییابد، به همین دلیل موها خاکستری و در نهایت سفید میشوند.
بروز موهای سفید با عوامل زیر مشخص میشود:
برخی شرایط اساسی پزشکی میتوانند باعث از بین رفتن رنگدانه در موهایتان شوند. آنها عبارتاند از: کمبود ویتامین B12 یا مشکلات غده تیروئید و هیپوفیز
ژنتیک
متخصصان میگویند ژنها عامل اصلی تعیینکنندهی این هستند که موهایتان در چه سنی رنگدانه از دست بدهند.
برای برخی افراد، این اتفاق حتی ممکن است قبل از ۲۰ سالگی بیفتد و برای برخی دیگر، اولین تارهای سفید نسبتاً دیر مشاهده میشوند. هر چه پدر و مادر و پدربزرگ و مادربزرگتان زودتر موهایشان سفید شده باشد، احتمال این که موهای شما هم زود سفید شوند، بیشتر است.
کمبود ملانین
در بیشتر موارد، کمبود ملانین عامل اصلی سفید شدن موهاست. تولید ملانین به تغذیه مناسب و دریافت پروتئین کافی بستگی دارد. کمبود این مواد مغذی باعث میشود میزانِ ملانین، از حد قابل قبول پایینتر بیاید.
عدم تعادل هورمونها
هورمونهای شما تأثیر زیادی بر روی رنگدانهی موهایتان دارند. عدم تعادل آنها میتواند باعث سفید شدن زودهنگام موها شود.
برخی شرایط پزشکی
برخی شرایط اساسی پزشکی میتوانند باعث از بین رفتن رنگدانه در موهایتان شوند. آنها عبارتاند از: کمبود ویتامین B12 یا مشکلات غده تیروئید و هیپوفیز.
استرس
استرس ناشی از برنامههای سرسامآور و مشغلههای زیاد کاری، یکی دیگر از دلایل مهم خاکستری شدن زودهنگام موهاست؛ چه به تنهایی و چه به دلیل افزایش دیگر عادات نادرست مثل مصرف بیشتر فست فودها و… در این شرایط.
مواد شیمیایی
بعضی اوقات، استفاده از محصولات شیمیایی مانند شامپوها، صابونها، رنگ موها و … ممکن است به طور مستقیم باعث این مشکل شود و یا میتواند با ایجاد عفونت یا آلرژی به طور غیرمستقیم موجب خاکستری شدن زودرس موها شود.
عوامل خارجی
تغییر در رنگ موی شما میتواند به دلیل عوامل خارجی مانند آب و هوا، آلودگی و قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی رخ دهد. این عوامل روند پیری را تسریع میکنند.
اخیراً در مورد فقدان رنگدانه در مو یک موفقیت اساسی حاصل شده است؛ به طوری که مشخص شد فولیکولهای مو مقدار کمی پراکسید هیدروژن آزاد میکنند که با گذشت زمان انباشته میشوند و با رنگزدایی از موها باعث خاکستری شدن و در نهایت سفید شدن آنها میشوند. با از بین بردن این تجمع، این امکان وجود دارد که موهای شما رنگ طبیعی خود را دوباره به دست بیاورند.
چاقی
در مطالعهای که در سال ۲۰۱۵ در مجله the American Academy of Dermatology منتشر شد، دانشمندان مشاهده کردند افراد چاق ممکن است با افزایش خطر ابتلا به خاکستری شدن زودرس موها مواجه شوند. بدین منظور بهتر است وزنتان را در محدودهی طبیعی نگه دارید.
کمبود ویتامین D
همانطور که ذکر شد برخی کمبودهای غذایی میتوانند موجب خاکستری شدن موها شوند؛ یکی از آنها کمبود ویتامین د است. یک مطالعه منتشرشده در مجله بینالمللی Trichology نشان داد کودکانی که دچار موهای خاکستری زودرس بودند، در مقایسه با گروه کنترل، به میزان قابل توجهی دچار کمبود یا مقدار ناکافی از ویتامین د بودند.
بیماری خودایمنی آلوپسی آره آتا
بیماری پوستی خود ایمنی آلوپسی آرهاتامیتواند منجر به سفید شدن تارهای مو شود. طبق توضیحات بنیاد ملی آلوپسی آرهآتا، مبتلایان به این بیماری ممکن است موهای سر یا بدنشان را کاملاً از دست بدهند. این اتفاق به این دلیل میافتد که سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو حمله میکند و باعث ریزش موها میشود و وقتی موی جدید رشد کرد، سفید میشود.
آیا میتوان از سفید شدن موها پیشگیری کرد؟
این که خاکستری شدن موها قابل برگشت است و یا این که برای کمک به سیاه شدن موهای سفید چه کاری میتوان انجام داد، تا حد زیادی به علت ایجاد آن بستگی دارد. اگر ژنتیک عامل این اتفاق باشد، کار چندان زیادی نمیتوان کرد.
اگر علت اصلی یک مشکل اساسی بهداشتی است، با پزشک مشورت کنید تا ببینید بهترین کاری که میتوان انجام داد کدام است؟
هنگامی که مشکل رفع شد، ممکن است به بازگرداندن رنگدانه به موهای شما کمک شود؛ البته در این مورد تضمین قطعی وجود ندارد.
پیگمانتاسیون مجدد گاهی اوقات پس از هورمون درمانی امکانپذیر است.
راه دیگر برای بهبود رنگدانهها مصرف تزریقی یا خوراکی ویتامین B-12 است.