چاقی تا چه حد در ناباروری زوجین تاثیرگذار است؟

به گزارش بهداشت نیوز

ثرچاقی برناباروری زنان

خطر ناباروری در زنان در سن باروری با چاقی و اضافه وزن به ترتیب 78٪ و 27٪ در مقایسه با خانمهای با وزن طبیعی افزایش می یابد .چاقی می تواند بر میزان باروری زنان از طریق اختلالات قاعدگی و تخمک گذاری تأثیر منفی بگذارد. این اختلالات شامل سندرم تخمدان پلی کیستیک است که شایع ترین علت ناباروری زنان است و 6 تا 10% از زنان در سن فرزندآوری را تحت تأثیر قرار می دهد. مطالعات نشان داد زنان دارای تخمدان پلی کیستیک با کاهش وزن حتی خود به خود میتوانند باردار شوند.

مطالعات متعددی نشان دادند افزایش وزن در زنان، با افزایش شیوع تخمدان پلی کیستیک، سیکل های قاعدگی نامرتب، نازایی، سقط و شکست در درمان های ناباروری و حتی مشکلات دوران بارداری مانند دیابت بارداری، پره اکلامپسی، جنین ماکروزوم و زایمان سزارین همراه است .چاقی با اختلال در تعادل هورمونی با تخمک گذاری نرمال تداخل داشته و باعث ناباروری در زنان میشود. مطالعات نشان دادند با کاهش وزن، تخمـک گـذاری بهبـود مـی یابـد.

چـاقی مفرط که بـا ممانعت از تخمک گذاری و ناباروری در زنـان همـراه اسـت و در صورت حاملگی تأثیر زیانبار بر سـلامت جنـین و مـادر مانند هیپــرلیپدمی، سندرم متابولیــک، پره اکلامپسی، اکلامپسی و دیابت بارداری دارد که همه ی موارد ذکر شده بار اقتصادی-اجتماعی زیادی بر دوش مادر، خانواده و اجتماع میگذارد. عوارض جنینـی و نـوزادی ایجاد شده در اثر بیماری های پره اکلامپسی، اکلامپسـی و دیابت بارداری مادر به دلیل چاقی بسیار گسترده و هزینه بر است.  همزمان با افزایش نمایه توده بدنی پاسخ به درمانهای ناباروری هم کم میشود و هزینه های تحمیلی برای درمان ناباروری در زنان چاق بسیار بالا می رود .

در مطالعه Belan و همکاران در زنان چاقی که دچار ناباروری بودند، 6 ماه مداخله سبک زندگی توسط متخصص تغذیه و متخصص زنان نشان داد که در گروه تحت برنامه کاهش وزن و اصلاح شیوه زندگی نرخ بارداری تا 58% افزایش و بارداری خود به خودی اتفاق افتاد. چنین تأثیرگذاری می تواند به طور قابل توجهی هزینه های درمان باروری را کاهش دهد .

اثرچاقی برناباروری مردان

بالا رفتن شاخص توده بدنی به طور قابل توجهی با کاهش حجم انزال، کاهش حجم تعداد کلی اسپرم ها و افزایش تعداد اسپرم های با DNA آسیب دیده همراه است. چاقی مردان با کاهش پتانسیل تولید مثل آنها همراه است  چاقی به دلیل تغییر در سطح هورمون های تولید اسپرم، سموم محیطی انباشته شده در بافت چربی، افزایش سطح استرس اکسیداتیو و همچنین شیوع بیشتر اختلال نعوظ باعث ناباروری در مردان می شود. در مردان چاق احتمال بارداری حتی با روشهای تولید مثل کمکی کاهش می یابد  و غالباً زمان لازم برای رسیدن به بارداری را به طور قابل توجهی طولانی می کند. کاهش وزن قابل توجه در مردان چاق منجر به تنظیم سطوح هورمون ها می شود و منجر به افزایش شانس بارداری می شود .

نتیجه گیری

بر اساس نتایج مطالعات درمان چاقی می تواند در درمان ناباروری مرتبط با چاقی موفق باشد. چاقی علاوه بر افزایش عوارض بارداری و بروز چاقی کودکان، باعث کاهش باروری و کاهش اثربخشی درمان های باروری می شود. از آنجا که مطالعات نشان داده اند که کاهش وزن و مدیریت سبک زندگی می تواند باروری زنان و مردان مبتلا به چاقی را بهبود بخشد، مدیریت چاقی با اصلاح سبک زندگی برای این افراد قبل از درمانهای ناباروری توصیه می شود .

تهیه و تنظیم: الناز جعفروند- کارشناس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت