کدام روش های جلوگیری از بارداری باعث افزایش وزن می شوند؟

کدام روش های جلوگیری از بارداری باعث افزایش وزن می شوند؟

تعداد از افراد بر این باورند که هورمون های ضد بارداری باعث بالا رفتن وزن میشود و برای همین از این روش جلوگیری می کنند. این هورمون ها اثرشان در افراد مختلف متفاوت است و در برخی افراد نفخ یا تغییراتی در ساختار بدنی (مقدار و توزیع چربی در بدن) شوند که می‌ تواند به آنها این احساس را بدهد که وزن اضافه کرده‌اند.

طبق آمار بدست آمده تعداد افرادی که در حین استفاده از این هورمون ها هستند با اضافه وزن پیدا کردن ممکن است استفاده از این روش را قطع کنند. تغییرات هورمونی در طی دوران بلوغ و یائسگی میتواند بر ساختار بدن تاثیر بگذارد. همانطور که میدانید در ابتدای بلوغ استروژن باعث میشود چربی ها در قسمت سینه، باشن و ران ها انباشه شود. همچنین تغییرات هورمونی که قبل و بعد از یائسگی اتفاق میفتد باعث افزایش چربی مخصوصا در ناحیه شکم میشود.

بعضی از افراد بعد از یائسگی اضاقه وزن پیدا میکنند ولی این اضافه وزن به دلیل افزایش سن است. اشتها طی فاز فولیکولی (از روز آغاز خونریزی تا زمان تخمک‌گذاری) کاهش می‌یابد و بعد طی فاز لوتئال (نیمه‌ی دوم سیکل قاعدگی که پروژسترون بالاست) افزایش می‌یابد.

حرفی که پزشکان ممکن است بگویند

قرص های ضد بارداری قرص هایی هستند که دارای هورمون های استروژن و پروژستین هستند و قرص هایی که دارای پروژستین هستند فقط یک نوع هورمون پروژستین دارند.

شواهد نشان میدهد قرص های ضد بارداری باعث چاقی میشوند ولی اثر آنها بر روی چاقی کم است. استفاده از قرص های ضد بارداری علاوه بر پیشگیری از باردار شدن کاربرد های دیگر نیز دارند. این روش برای درمان یا کم شدن علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک، اندومتریوز، پریود‌های سنگین و نامنظم و دردناک و کم خونی نیز به کار می‌ روند.

ترس از افزایش وزن باعث میشود که افراد به سوی این نوع از روش ها نروند و نامرتب از این روش استفاده کنند و یا حتی کنار بگذارند در نتیجه محافظت موثری در برابر بارداری نخواهد شد. پزشک شما میتواند درباره این هورمون ها و تاثیراتش را بررسی کند.

مطالعات علمی درباره روش های جلوگیری از بارداری

روش‌هایی که فقط پروژستین دارند

ایمپلنت و آمپول پروژستینِ فقط ، ممکن است در برخی از افراد منجر به افزایش وزن شود، اما IUD هورمونی سبب افزایش وزن نمی‌شود.

ایمپلنت (مانند نکس پلانون)

معلوم نیست که این روش از جلوگیری بارداری موجب افزایش وزن میشود یا نه. یک تحقیق نشان داده که استفاده از این روش بعد از یکسال ۰.۱ کیلوگرم باعث افزایش وزن شده است، مشابه افزایش وزن در افرادی بود که از IUD مسی استفاده کرده بودند. همین تحقیق نشان داد فرقی در مقدار چربی بدن در کاربران ایمپلنت در مقایسه با کاربران IUD مسی بعد از یک سال وجود نداشته است.

مصرف کنندگان ایمپلت بعد از یک سال، ۲.۱ کیلوگرم وزن اضافه کرده بودند که بیشتر از افزایش وزن کاربران IUD مسی در این مطلب بوده است. برای تعیین این که آیا افزایش وزن با استفاده از ایمپلنت مرتبط است یا نه، به مطالعات بیشتری نیاز است.

IUD هورمونی (مانند میرنا، لیلتا)

IUD هورمونی باعث افزایش وزن نمی‌ شود، اما ممکن است که چربی بدن را کمی بیشتر کند. تحقیقات مختلف نشان داده‌اند کسانی که به مدت یکسال از IUD هورمونی استفاده کرده بودند، بین ۰.۵ تا ۲.۹ کیلوگرم وزن اضافه کرده بودند که مشابه افزایش وزن در کاربران IUD مسی بوده است.

آمپول (مانند دپوپروورا)

در این روش برخی افزایش وزن پیدا کردند ولی برخی نیز افزایش وزن نداشتند. بعد از یکسال استفاده از این آمپول مصرف کنندگان بین ۱.۳ تا ۲.۲ کیلوگرم اضافه وزن داشتند که این روش هم مثل افرادی است که از روش IUD مسی استفاده میکنند.

مطالعات نشان میدهد بعد از ۱۲ ماه استفاده از آمپول، چربی کلی بدن خصوصا در ناحیه اطراف شکم بیشتر شده بود، اما مطالعه‌ای دیگر نشان داد تفاوتی در چربی بدن کاربران آمپول و کاربران IUD مسی وجود نداشته است.

در دیگر بررسی ها افرادی که از این روش در طولانی مدت استفاده کرده اند تغییرات دیگری دیده شده است مثلا افرادی که بالای ده سال از این آمپول استفاده کرده اند ۶.۵ کیلوگرم افزایش وزن داشته اند که بیشتر از افرادی است که از روش IUD مسی استفاده میکنند. در برخی موارد نیز بعد از ده سال استفاده از این آمپول ۹.۵ کیلوگرم افزایش وزن داشته اند و این مقدار مشابه افرادی است که از IUD مسی استفاده میکنند.

قرص (برند‌های گوناگون)

در دو مطالعه بعد از استفاده از قرص به مدت شش ماه نسبت به کسانی که از هیچ نوع روش پیشگیری از بارداری استفاده نمی‌کردند (گروه کنترل)، بیشتر وزن اضافه نکرده بودند هر دو گروه به طور میانگین ۰.۸۸ کیلوگرم افزایش وزن داشتند.

مصرف کنندگان قرص بعد از یکسال هیچگونه  اضافه وزنی ندارند در میان مصرف کنندگاناز هر صد نفر ده نفر 7 درصد از وزن بدن خود وزن اضافه کرده بودند و در برخی موارد از صد نفر پنج نفر 7 درصد اضافه وزن داشتند.

روش‌های ترکیبی هورمونی

مطالعه ها نشان میدهد که قرص‌ها، چسب‌ها و حلقه‌های هورمونی ترکیبی هم هیچگونه اضافه وزنی در پی نخواهد داشت.

چسب (مانند Xulane)

در این روش نیز کاربران بعد از یکسال استفاده از این چسب بطور میانگین حدود ۰.۴ کیلوگرم اضافه وزن داشتند و این روش نسبت به قرص تفاوتی ندارد.

حلقه (مانند Nuvaring)

افرادی که از این روش استفاده میکنند هم بطور میانگین بعد از یکسال استفاده ۰.۴ کیلوگرم افزایش وزن داشتند و این روش هم همانند کاربران مصرف کننده قرص است.

ضمنا فراموش نکنید که این عددا به صورت میانگین ارائه شده اند و در برخی موارد افراد وزن کم کردند و میزان افزایش وزن در افراد متفاوت است و در برخی بیشتر و در برخی کمتر است.

مناسب ترین روش پیشگیری

همه چیز به شما و همسرتان بستگی دارد اینکه هدفتان چیست اینکه با چه روشی راحتید و روشی که برای دیگران مناسب است لزوما برای شما مناسب نیست.

روشی که من به شما پیشنهاد میکنم استفاده از کاندوم برای جلوگیری از بارداری است. بهرحال هر دارو و قرصی ضررهای جانبی هم در پی دارد هرچند کم ولی بی خطر ترین روش را نیز استفاده از کاندوم تلقی میکنیم زیرا استفاده درست از آن علاوه بر جلوگیری از بارداری مناسب است میتواند ضررهای ناشی از دارو ها و قرص ها را نیز دربر نداشته باشد.