برترینها: حسام الدین آشنا؛ مشاور رئیس جمهور درباره جزئیات یک نشست تخصصی درباره تبعات اجتماعی اصلاح قیمت بنزین و راهکار کاهش تنش میان مردم و دولت توضیحاتی ارائه کرد.
آشنا در رشته توئیتی درباره جمعبندی نکات مطرحشده نوشت:
به علت فقر سرمایه اجتماعی، عکسالعمل جامعه در برابر اصلاحات ساختاری در حوزههای اقتصادی بهآسانی پیشبینیپذیر نیست.اصلاح قیمت حاملهای انرژی یکی از بزرگترین اصلاحات اقتصادی کشور است و تأثیراتی وسیع بر بخشهای سیاسی و اجتماعی کشور خواهد داشت.
اجماع میان مسئولان و نخبگان، تضمینکننده انتخاب صحیح و موفقیت طرح است. پس لازم است میان مسئولان حاکمیتی و جامعه نخبگان بر سر چگونگی این اصلاحات توافق حاصل گردد. تا در صورت داشتن تبعات منفی در سطوح اقتصادی و سیاسی، سرمایه اجتماعی دولت کاهش پیدا نکند.
آغاز اصلاحات ساختاری همهجانبه؛ ایران نیاز به اصلاحات ساختاری همهجانبهی اقتصادی مانند اصلاح نظام بانکی، مالیاتی و ... دارد و تنها اصلاح نظام یارانه حاملهای انرژی نمیتواند برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور کافی باشد.
دولت در وهله اول باید توان پاسخگویی به این سؤال جامعه را داشته باشد که چرا میخواهد اصلاحات ساختاری را از حاملهای انرژی شروع کند و از تأثیرات مثبت این اصلاح بر دیگر حوزههای اقتصادی با مردم سخن گوید و درنهایت یادآور شود که اصلاحات دیگر حوزهها نیز با جدیت در دستور کار دولت است.
لازم است قبل از اجرای هر طرحی پیرامون اصلاح یارانه حاملهای انرژی، طرح مسئلهای از طرف دولت برای مردم دراینباره صورت گیرد و دولت به تبیین طرح مد نظر خود بپردازد.
باید اهدافی از قبیل استفاده بهینه از سوختهای فسیلی، افزایش بهرهوری و رقابتپذیری صنایع ، افزایش منابع در اختیار دولت برای انجام وظایف اساسی همچون تأمین زیرساختها و کالاهای عمومی، حفظ محیطزیست، افزایش رفاه خانوار و کاهش انگیزههای قاچاق سوخت برای مردم تشریح شود.
دولت باید به سراغ افزایش سرمایه اجتماعی رود به این صورت که مخالفان و ذینفعان عدم اجرای طرحهای مربوط به اصلاح یارانه حاملهای انرژی را به مردم معرفی کند و از آنها بخواهد دلایل عدم موافقت خود را در جامعه مطرح کنند.
پس به این صورت منافع مشروع و نامشروع حاصل از یارانه حاملهای انرژی تفکیک و به مردم معرفی شود. بهعلاوه در طی گفتگو و تعامل با جامعه نهتنها زمان کافی برای اقدام در اختیار دولت قرار میگیرد بلکه طرحی با کمترین تبعات اجتماعی از دل گفتگو با مردم انتخاب خواهد شد.
تنها در این صورت است که دولت حداقل هزینه تبعات اجتماعی را میپردازد. البته لازم به ذکر است که دولت باید آمادگی پذیرش سطحی از بیثباتی بعد از اصلاح قیمتی حاملهای انرژی را داشته باشد.
دولت باید ابتدا سرمایه اجتماعی خود و اعتماد مردم را بالا برد. مردم باید احساس کنند که گیرنده اصلی عواید اصلاح یارانه حاملهای انرژی هستند و این اصلاحات به افزایش رفاه آنها ختم خواهد شد. در این صورت دولت میتواند مردم را برای شروع اصلاحات همراه کند.
طرح انتخابی دولت برای اصلاح قیمت حاملهای انرژی باید با کاهش حداکثری مداخله دولت در نظام قیمتگذاری بازار حاملهای انرژی همراه باشد. همچنین باید عواید حاصل از آزادسازی قیمت حاملهای انرژی بهصورت روشن برای مردم مشخص باشد که صرف چه چیزی خواهد شد.