به گزارش بهداشت نیوز: این بیماری بر اثر تخریب یاختههای دستگاه ایمنی بدن ناشی از حمله ویروس "اچ آی وی" به افراد سرایت میکند و با نابودی گلبولهای سفید، باعث تضعیف بدن شده و عفونت در جسم انسان پخش میشود، طوریکه بدن قادر به مبارزه با آن نیست به همین دلیل افراد مبتلا به ایدز، شبکه ایمنی بسیار آسیبدیدهای دارند که باعث عفونتهای شدید و اگر بیماران به فرایند درمان و کنترل آن توجه نکنند در نهایت منجر به مرگ آنها میشود.
عامل ایجاد بیماری ایدز که ویروس اچ آی وی (ویروس نقص ایمنی بدن انسان ) است به گلبولهای سفید خون علاقه داشته و تنها درون آنها قادر به ادامه حیات است و از آنجا که گلبولهای سفید در خارج از بدن مدت کوتاهی زنده میمانند پس این ویروس هم در خارج از بدن در مدت کوتاهی از بین میرود و حرارت، الکل و مواد ضدعفونیکننده براحتی میتوانند باعث از بین رفتن ویروس شوند.
این ویروس نسبت به سایر عفونتها براحتی انتقال نمییابد و در روابط معمول بین انسانها منتقل نمیشود و فاصله زمانی از ورود ویروس به بدن تا زمانی که گلبولهای سفید کارآیی خود را از دست دهند بین ۵ تا ۳۰ سال گزارششده است، این مدت به دو عامل مهم قدرت سیستم ایمنی و تعداد ویروسهای واردشده به بدن فرد بستگی دارد.
در ۵ تا ۲۰ سال اول، بیماری بدون هیچ علامتی است و بعد از آنها خود بیماری علامتی ندارد بلکه علامت مربوط به بیماریهای دیگری است که به دلیل نقص سیستم ایمنی ایجاد شدهاند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) استان بوشهر در میزگردی با حضور مسئولان و کارشناسان مرتبط با ایدز وضعیت این بیماری و فعالیتها، تلاشها، عملکردها برای پیشگیری و درمان آن را در استان بوشهر بررسی کرده است که گزیده آن به شرح زیر است.
۱۹۰ بیمار ایدزی در استان بوشهر فوت شدهاند
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر گفت: از سال ۱۳۷۲ تاکنون ۵۷۹ بیمار آلوده به ویروس اچ آی وی (ایدز) در این استان شناسایی شدهاست که از این جمعیت ۸۲ درصد مرد و ۱۸ درصد زن هستند.
خواجهئیان افزود: در اجرای سیاستهای کلان نظام سلامت و باهدف به صفر رساندن موارد جدید ابتلا به عفونت اچ آی وی و مرگ ناشی از آن، همه سازمانهای متصدی اعم از دولتی و غیردولتی با مشارکت و همکاری نهادهای ملی و بینالمللی تلاش میکنند تا ضمن برطرف کردن کامل تبعیض و کاهش انگ ناشی از بیماری شرایطی را فراهم آورند تا امکان دسترسی عادلانه و یکسان برای همه اقشار جامعه اعم از زن، مرد و کودک صرفنظر از نژاد، آئین و مذهب به خدمات پیشگیری، مراقبت و درمان فراهم آید.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر گفت: در زمان حاضر ۲۵۰ نفر در این استان زیر پوشش خدمات رایگان مراقبت و درمان مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری قرار دارند و داروهای لازم برای بیش از ۸۰ درصد آنان بهطور رایگان ارائه میشود.
خواجهئیان افزود: یکی از مهمترین استراتژیهای کنترل اچ آی وی درمان مبتلایان به این بیماری با وجود دسترسی مطلوب به داروهای ضد رتروویروسی است.
وی ادامه داد: از ابتدای شناسایی افراد مبتلا به ویروس اچ آی وی در استان بوشهر تاکنون تعداد ۱۹۴ نفر فوت شدهاند که بیشتر این افراد دیر شناساییشده بودند یا در استفاده صحیح از داروهای تجویز شده سهلانگاری داشتند.
این مقام مسئول بهداشتی استان بوشهر بیان کرد: با تامین و توزیع داروهای ضد رتروویروسی بهصورت رایگان در مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری در استانها شرایطی فراهمشدهاست که افراد مبتلا به ایدز در کوتاه ترین زمان تحت درمان استاندارد ضد رتروویروسی قرار گیرند، این شیوه درمان کمک میکند تا با کاهش تعداد ویروس در خون و ترشحات بدن عوارض بیماری بسیار کاهش یافته و افراد بتوانند زندگی سالمتری داشته باشند همچنین احتمال انتقال بیماری به سایر افراد نیز به حداقل ممکن میرسد.
خواجهئیان یکی از چالشهای کشور را در دستیابی به شناسایی بیشتر بیماران عنوان کرد و گفت: درصد بالایی از موارد مبتلا از بیماری مطلع نیستند که برای حل این معضل میبایست افراد دارای سابقه رفتارهای پرخطر از قبیل تماس جنسی محافظت نشده و مصرف مواد مخدر (تزریقی، تدخینی) و ترکیبات آمفتامینی را ترغیب به انجام داوطلبانه آزمایش کرد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان بوشهر گفت: پس از بررسی موارد شناساییشده بیماران مبتلا به ایدز در استان بوشهر، اعتیاد تزریقی و روابط جنسی محافظت نشده بهعنوان ۲ عامل اصلی انتقال این ویروس شناخته شدهاست.
وی با اشاره به افزایش نقش انتقال جنسی اچ آی وی در ایران و استان بوشهر بر اساس آمارهای جدید گفت: یکی از دلایل افزایش انتقال جنسی ویروس ایدز افزایش شیوع مصرف ترکیبات آمفتامینی است که افزایش رفتارهای جنسی پرخطر بعد از مصرف این ترکیبات را به همراه داشته و موجب بروز نگرانیهای جدی شدهاست.
خواجهئیان ادامه داد: در استان بوشهر نیز مانند کشور بیشترین گروه سنی درگیر بیماری ایدز افراد ۲۵ تا ۳۴ سال هستند.
وی تأکید کرد: تشخیص سریع اچ آی وی در کمتر از ۲۰ دقیقه تنها با یک قطره خون از انگشت دست انجام میشود و به فرد این امکان را میدهد تا از وضعیت خود آگاهی پیدا کند، این خدمت در تمام مراکز خدمات جامع سلامت، پایگاههای سلامت و مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری بهصورت کامل محرمانه و رایگان فراهم است.
خواجهئیان گفت: چالش دیگر برای درمان و مراقبت از بیماران شناساییشدهای است که برای دریافت خدمات مراقبت و درمان تمایلی نشان نمیدهند و این موضوع نیز باید با تشویق بیماران برای مراجعه به مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری در استان بوشهر و دریافت خدمات رایگان و محرمانه به نتیجه برسد.
درمان مناسب یکی از بهترین راهها برای پیشگیری از ایدز است
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت: با توجه به روشهای جدید درمانی، درمان مناسب یکی از بهترین راهها برای پیشگیری از ایدز است.
محمدمهدی خواجهئیان بیان کرد: میان کسانی که اچ آی وی مثبت هستند و کسانی که به بیماری مبتلا هستند، فرق وجود دارد.
وی ادامه داد: به کسانی اچ آی وی مثبت میگویند که ویروس در بدن آنها وجود دارد اما هنوز به بیماری مبتلا نشدهاند، زیرا این بیماری به گونهای است که ممکن است مدتها ویروس در بدن باشد اما بیماری در بدن نباشد یعنی از ظاهر افراد نمیتوان به آلوده بودن آنان پی برد و مبتلا به ایدز کسانی هستند که وارد مرحله بیماری ایدز شدند و از ظاهر افراد میتوان فهمید.
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر اعتیاد تزریقی، تماس جنسی مشکوک و انتقال از مادر به فرزند را از جمله عوامل انتقال بیماری ایدز عنوان کرد.
وی ادامه داد: در زمان حاضر کیتهای تشخیصی پیشرفتهای در همه مراکز بهداشتی استان بوشهر وجود دارد که با یک آزمایش ساده میتوان بیماری را شناسایی و درمان آن را آغاز کرد.
خواجهئیان گفت: در سالهای پیش ایدز بسیار ناتوان کننده بود و بیماریهای جانبی باعث میشد بیمار مبتلا به ایدز با مشکلات زیادی روبرو شود اما در زمان حاضر داروهایی در دسترس هستند که نقشی مهم در کاهش عوارض ناشی از این بیماری دارند و بیمار میتواند زندگی سالم و بهتری داشته باشد.
وی اضافه کرد: اگر بیماری سریع تشخیص داده و درمان به سرعت آغاز شود هم تعداد ویروسها کم میشود و هم امکان انتقال آن به دیگران کاهش مییابد.
خواجهئیان از کسانی که به داشتن بیماری شک دارند خواست به مراکز بهداشتی مراجعه کنند تا آزمایش ایدز بدون ذکر نام برای آنها انجام شود.
خطر موج سوم ایدز در کشور جدی است
مشاور فنی و تخصصی مدیرکل بهزیستی استان بوشهر گفت: موج اول ابتلا به اچ آی وی یا ایدز از راه تزریق و سرنگ آلوده، موج دوم انتقال از راه مادر به فرزند و موج سوم از رفتارهای جنسی نامطمئن و پرخطر است که کشور هنوز وارد موج سوم نشده اما این خطر ما را تهدید میکند.
سیده محبوبه شجاعالدین افزود: یک برنامه ملی تحت عنوان ۹۰.۹۰.۹۰ تعریف شده که در آن تا پایان سال ۹۸، به میزان ۹۰ درصد افراد اچ آی وی مثبت شناسایی شوند، ۹۰ درصد آنان تحت درمان داروی ضدویروس قرار بگیرند و ۹۰ درصد مبتلایان نیز در این بازه پایدار بمانند.
وی ادامه داد: مبتلا به ایدز به دلیل اینکه بر اثر ناآگاهی و نداشتن اطلاعات به این ویروس آلوده شده ممکن است در کوتاه مدت تبدیل به بیماری نشود و نیاز به حمایت جدی دارد که حمایت روانی و برچسب نزدن مهمترین حمایت است و باید با اطلاع رسانی عمومی مناسب کار به شکلی پیش برود که اگر روزی قرار بر تاسیس مرکز گذری در یک شهر باشد به جای اینکه با مقابله و برخورد شدید مردم روبرو شویم، خود مردم برای پیشگیری از ابتلای هر فردی استقبال و کمک کنند.
شجاعالدین اضافه کرد: ۲ قشر خیلی جدی که ممکن است خطر ابتلا به ایدز آنان را تهدید کند کودکان و زنان هستند که لازم است فعالیتهای آگاهی رسانی، پیشگیرانه و حمایتی خود را به شکل گستردهتری انجام دهیم.
مردم از تماس با بیماران مبتلا به ایدز نترسند
معاون پیشگیری بهزیستی استان بوشهر گفت: در این استان بوشهر به تبع کشور بیشتر مبتلایان به ویروس اچ آی وی از راه سرنگ و سرسوزن و یا خون آلوده مبتلا شدند و مواردی نیز انتقال از راه مادر به فرزند بودهاست.
محمد غلامی تاکید کرد: مبتلا به ویروس اچ آی وی حتی اگر وارد بیماری ایدز شده باشد میتواند در جامعه حضور یابد و معاشرت کند و یا نتوان با او دست داد چون این ویروس به این شکل و با بزاق دهان منتقل نمیشود، بلکه به طور معمول و بیشتر از راه خون و یا مواردی که منجر به خونریزی میشود انتقال مییابد به همین دلیل مردم نباید از اینکه فرد اچ آی وی را ببینند و یا از اینکه کنار او بنشینند و با او تماس داشته باشند، بترسند.
آموزش، مهمترین برنامه برای پیشگیری از شیوع ایدز است
کارشناس برنامه کنترل ایدز و بیمارهایهای آمیزشی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهرگفت: آموزش و اطلاع رسانی در زمینه اچ ای وی و ایدز یکی از استراتژیهای برنامه کشوری پیشگیری از اچ ای وی در کشور است با این وجود تعیین یک مقطع زمانی خاص در سال برای برجستهسازی موضوع و حساس کردن سیاستگذاران، مسوولان و آحاد جامعه به موضوع اچ آی وی و ایدز و همراه کردن آنان برای پیشگیری ضروری است.
فاطمه برنجن اضافه کرد: ۹ تا ۱۵ آذر با هدف اطلاع رسانی مناسب در زمینه اچ آی وی ایدز و اهمیت پیشگیری ازآن، جلب حمایت سیاستگذاران، مسئولان و سازمانها، کنترل این بیماری، افزایش همکاریهای بینبخشی، معرفی اقدامات، دستاوردها و چالشهای موجود، جلب مشارکت انجمنهای غیردولتی و عمومی در برنامههای پیشگیری و کنترل اچ ای وی به عنوان هفته اطلاع رسانی ایدز معرفی شدهاست.
برنجن گفت: شعار امسال آگاهی و پیشگیری، آزمایش و درمان اچ آی وی ، همه در یک کشتی نشسته ایم می باشد. پیام این شعار با تشبیه جامعه به کشتی این است که غفلت از اچ ای وی میتواند باعث درگیری همه افراد جامعه شود و پرداختن به این موضوع و انجام مداخله و اجرای فعالیتهای مطلوب و بهموقع میتواند همه ما را نجات دهد چرا که همه ما یک جامعه هستیم.
وی ادامه داد: امسال در حال برگزاری چهارمین سال برنامه استراتژیک اچ آی وی هستیم و هر دانشگاه و استانی براساس آن یک برنامه عملیاتی برای استان خود تنظیم کردهاست.
کارشناس برنامه کنترل ایدز و بیمارهایهای آمیزشی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهرگفت: این برنامه استراتژیک با محوز ایدز با آموزش، اچ آی وی و تشخیص، اچ آی وی و درمان، اچ آی وی و حمایت و اچ آی وی و کاهش آسیب با همکاری همه دستگاههای اجرایی اجرا میشود.
وی گفت: در گذشته ناهماهنگی بین منابعی که آموزش میدادند وجود داشت اما امروز در قالب برنامه استراتژیک موجود تلاش شده آموزشها یکسانسازی شوند و پیام و آموزش مشخص و یکسانی به جامعه ارائه شود.
برنجن اضافه کرد: یکی از شاخصهای رویکرد نوین تغییر ماهیت بیماری ایدز از یک بیماری رفتاری به بیماری عفونی است و تلاش میشود انگ و تابوی بیماری از بین برود و گروهها به راحتی برای آزمایش مراجعه کنند.
وی ادامه داد: علاه براینکه آزمایشهای تشخیصی بیماری ایدز در تمام خانههای بهداشت و مراکز جامع سلامت سراسر استان انجام میشود، مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری شامل چهار مرکز بوشهر، برازجان، کنگان و عسلویه راهاندازی شده که این مراکز در کنار خدمات مراقبت درمانی به بحث آموزش میپردازند.
برنجن گفت: امروز درمان به عنوان یک راهکار پیشگیری است چون فردی که تحت درمان داروهای ضد ایدز قرار میگیرد بار و یا تعداد ویروسهای اچ آی وی در بدنش کم میشود و قابلیت انتقال خیلی کاهش مییابد.
کارشناس درمان اعتیاد معاونت امور پیشگیری اداره کل بهزیستی استان بوشهر گفت: مراکز درمان سرپایی سوء مصرف مواد با هدف ارائه خدمات درمانهای دارویی و درمانهای غیردارویی ( مشاوره گروهی، مشاوره فردی، آموزش گروهی و آموزش زندگی خانوادگی) است.
مهرناز اسکندری افزود: در درمان دارویی از دارو هایی از قبیل بوپره نورفین و متادون استفاده و پیگیریهای پس از درمان توسط مددکار اجتماعی بصورت تلفنی یا حضوری در مراکز درمانی سرپایی غیر دولتی انجام میشود.
وی اضافه کرد: مراکز اقامتی بهبود و بازتوانی افراد با اختلال مصرف مواد از جمله دیگر مراکز فعال هستند که با هدف بهبود و بازتوانی افراد با اختلال مصرف مواد فعالیت میکنند و رویکرد اصلی در این مراکز، پرهیز مدار با مشارکت گروه همتا است و مددجویان بصورت داوطلبانه به مدت ۳۰ روز از خدمات غیر دارویی ( پرهیز مدار ) به ترک مواد مخدر میپردازند.
اسکندری در باره مراکز گذری همراه با تیم سیار نیز گفت: این مراکز بهمنظور کاهش عوارض ناشی از مصرف مواد ( ایدز و هپاتیت ) در افرادی که در کوتاه مدت قصد پرهیز کامل از مصرف مواد را ندارند، در این مراکز خدمات رایگان شامل درمان نگهدارنده با متادون، تعویض سوزن و سرنگ، آموزش رفتار سالم جنسی، مشاوره ایدز ، توزیع یک وعده غذا، چای، استحمام و لباس مناسب فصل، انجام مشاوره و تست داوطلبانه اچ آی وی انجام میشود.
وی در مورد باشگاه مثبت گفت: فعالیتهای این باشگاه به افراد مبتلا به اچ آی وی و خانواده آنان درزمینه آموزش، خدمات مشاوره، حمایتهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، توانمندسازی، مددکاری ، پایبندی به درمان و سلامت باروری ارائه میشود.
ضرورت افزایش آگاهی و آموزش مهارتهای زندگی به نوجوانان و جوانان برای پیشگیری از ایدز
رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش و پرورش استان بوشهر گفت: نوجوانان و جوانان از آموزش پذیرترین گروهها در مقابل بیماری ایدز به شمار میروند که بسیاری از آنان از راههای شیوع این بیماری اطلاع و باور هم ندارند که ممکن است خودشان در معرض خطر قرار گیرند.
عبدالله زارعی افزود: بسیاری از کسانی که به این بیماری مبتلا میشوند اطلاعات وآگاهی لازم و کافی در زمینه راههای انتقال و پیشگیری از این بیماری را ندارند.
وی بیان کرد: اطلاعرسانی درست، گسترده وآموزش مهارتهای زندگی بهترین راه مبارزه و پیشگیری از شیوع بسیاری از بیماریها از جمله ایدز است.
زارعی یادآور شد: بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به بیماری ایدز و سایر بیماریها فراگیری آموزش مهارتهای مهم زندگی است.
وی بیان کرد: در مسیر زندگی گزینههای متفاوتی وجود دارد که همه آنها بهطورمطلق خوب یا بد نیستند و افراد با فراگیری مهارتهای زندگی توان برخورد با این هیجانهای زندگی را خواهند یافت.
وی ادامه داد: ما نسبت به سلامت خود مسئول هستیم و باید از آن مراقبت کنیم درهمین ارتباط توانایی تصمیمگیری درست در زمان بحران یکی از مهارتهای مهم زندگی است که فرد باید آن را فرا گیرد.
رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش و پرورش استان بوشهر گفت: وظیفه داریم خود را از ابتلا به این بیماریها حفظ کنیم و مراقب سلامت خود و دیگران باشیم بنابراین باید به هرچیز و هرکسی که سلامت ما را به خطر میاندازد نه بگوییم و به رفتارهای پرخطر از جمله کشیدن سیگار، اعتیاد و سایر موارد دیگر نه بگوییم حتی اگر دوستان از ما برنجند و ناراحت شوند.
زارعی ادامه داد: در ارتباط با دوستان و آشنایان ما موظف به انجام هر عملی نیستیم حتی اگر آنها بخواهند ما را به انجام آن کارها مجبور کنند در این گونه موارد کافی است که نه بگوییم که این میتواند نه گفتن به زشتیها، ناهنجاریهای اخلاقی، اجتماعی و با مقاومت در مقابل آنها خود و جامعه را از آسیبهای ناشی از ناهنجاریها مصون نگه داریم.
زارعی اضافه کرد: برخی از خانوادهها توان ارائه آموزش به نوجوانان و جوانان خود را ندارند به همین دلیل باید از توان مشاوران متخصص در مدارس استفاده شود.
وی گفت: مشارکت والدین درآموزش مهارتهای زندگی در نحوه برخورد با نوجوانان و جوانان میتواند موثر باشد.
زارعی بیان کرد: براساس برنامهریزیها ۱۰۰ درصد دانشآموزان دوره متوسطه دوم استان بوشهر در زمینه بیماری ایدز و راههای انتقال، پیشگیری و محافظت در برابر این بیماری آموزشهای لازم را دریافت میکنند.
وی گفت: اچ آی وی آخرین آسیبی است که فرد به دلیل نداشتن مهارت به آن مبتلا میشود و میتوان با ارائه برخی آموزشها شامل کنترل خشم، حل مساله، نه گفتن حساسیت در درون دانشآموزان را ارتقا داد.
پنهانکاری ایدز و دوری جامعه از این بیماران خطرناک است
رئیس اداره آسیبهای اجتماعی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان بوشهر گفت: به دلیل شناخت نادرست جامعه از ویروس اچ آی وی و بیماری ایدز برخورد نامناسبی با افراد مبتلا به این ویروس میشود بههمین دلیل این افراد بیماری خود را از جامعه پنهان میکنند.
احمد معلم افزود: افراد مبتلا برای ادامه زندگی و برای اینکه از جامعه طرد نشوند اغلب بیماری خود را پنهان میکنند این درحالی است که اگر افراد شناخت درستی از این بیماری داشته باشند این برخورد را با این گروه از بیماران نمیکنند.
وی بیان کرد: بیماران مبتلا به ویروس اچ آی وی میتوانند تنها با رعایت نکات بهداشتی در کنار سایر افراد جامعه به زندگی خود ادامه دهند و با دریافت درمان بموقع دوره زندگی خود را افزایش دهند.
معلم اضافه کرد: امروز بیشتر افراد مبتلا به ویروس اچ آی وی به دلیل برخی مسائل اجتماعی که امکان مخفی کردن آنان وجود دارد خود را از جامعه پنهان میکنند.
رئیس اداره آسیبهای اجتماعی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان بوشهر گفت: با توجه به اینکه امکان ارائه آموزشهای لازم فنی و حرفهای به این گروه ازافراد برای کسب مهارت، اشتغالزایی و کسب درآمد وجود دارد افراد مبتلا میتوانند به این اداره مراجعه و از این فرصت استفاده کنند.
وی اضافه کرد: از سال گذشته تاکنون هیچ موردی به این اداره گزارش نشده و مراجعهای نداشتیم که این بیانگر این است افراد از ترس طرد از جامعه و بروز یکسری مسائل اجتماعی از معرفی خود هراس دارند.
معلم خطاب به افراد مبتلا به بیماری ایدز گفت: کسانیکه نیاز به اشتغال دارند به این اداره مراجعه کنند تا با فراگیری آموزشهای لازم و کسب درآمد بتوانند مسیر زندگی را طی کنند به طور یقین اشتغال و کسب درآمد این افراد امید بهبودی آنها را بیشتر و با تامین معیشت آنان امکان پیگیری روند درمان بیشتر و بهتر میشود.
منبع: ایرنا