مسئولیت پزشکی را می توان از دسته مهم ترین گفت وگو ها در حوزه مشاغل دانست زیرا آن ها به طور مستقیم با جان و سلامت بیمار سر و کار دارند و هر گونه اشتباهی در کارشان ایجاد شود بیمار می تواند در مراجع قانونی به شکایت از پزشک بپردازد و ما در این مقاله به بیان چگونگی شکایت از این قشر در صورت آسیب رساندن به بیمار خواهیم پرداخت.
چگونگی شکایت از پزشک
پزشکان رکن اصلی و اساسی سلامت جامعه و مردم در برابر بیماری ها و آسیب های وارده شناخته می شود. پزشکان همانطور که دارای احترام و عزت فراوانی هستند بایستی وظایف خود را نیز به درستی انجام دهند. از جمله مهم ترین وظایف آن ها نسبت به بیمار می توان به ارائه خدمات پزشکی کامل به مردم اشاره کرد.
قصور پزشکی نوعی جرم است که بر اساس تبصره ۳ ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی ایران به عنوان حکم جرم مشابه عمد شناخته می شود. با وجود اینکه پزشکان بسیاری هستند که وجدان کاری خود را سر لوحه امورات خود کرده اند اما در مقابل معدود پزشکانی نیز وجود دارند که با گرفتن زیر میزی با جان و سلامت بیمار بازی می کنند.
پدیده زشت و کثیف زیر میزی در چند سال اخیر مانند یک غده بدخیم گریبان جامعه پزشکی را در بر گرفته است و باعث شده تا برخی از آن ها بدون توجه به سوگندشان حرمت و شرف خود را زیر پا بگذارند و این موضوع در حالی اتفاق می افتد که سازمان سلامت وظیفه دارد تا با ریشه کردن این افراد کاری کند تا بیماران جدا از هزینه های زیاد تنها به درد خود بیاندیشند.
هر پزشک در برابر بیمار خود مسئولیت های دارد که در ادامه به بیان آن پرداخته ایم:
مسئولیت اخلاقی
مسئولیت مدنی: که شامل مسئولیت قهری و قراردادی می شود.
مسئولیت قراردادی: این مسئولیت مربوط به اجرا نکردن تعهد خود نسبت به بیمار است.
مسئولیت قهری: این مسئولیت مربوط به اوضاع عمومی مثل نظم است و طرفین نمی توانند با توافق آن را از بین ببرند.
مسئولیت کیفری: مسئولیت کیفری یا همان مسئولیت جزایی از جمله مسئولیت هایی است که پزشک باید مرتکب به یکی از جرم های قانون شود و در این صورت فرد مقابل می تواند او را به دادگاه احضار کند.
مسئولیت انتظامی: این مسئولیت را به عنوان دسته آخر در نظر گرفته اند که پزشکان در برابر قرارداد های حرفه ای که با سازمان نظام پزشکی بسته اند برخوردار هستند.
انتخاب چندین مکان برای انجام امورات شکایت از پزشک:
اولین مکان برای شکایت دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم پزشکی است که مردم می توانند برای حل و رسیدگی به مشکلات خود به آن مراجعه کنند و حق خود را طالب شوند.
دومین مکان که قانون برای شکایت از پزشک تعین کرده است شورای حل اختلاف ویژه امور بهداشت است. حدود صلاحیت شوراهای ویژه رسیدگی و حل کردن مشکلات بین اعضای پزشکی و همچنین اختلافات پزشکی با افراد حقیقی و حقوقی می باشد. محل استقرار شوراهای حل اختلاف معمولا در مقر سازمان نظام پزشکی در داخل شهر و یا نزدیک ترین مکان به آن جا می باشد.
این شوراها تمامی تلاش خود را برای ایجاد صلح انجام می دهند اما اگر به موفقیتی دست پیدا نکردند و صلاحیت رسیدگی به این پرونده را دارا بودند می توانند حکم مقتضی اعلام کنند و در غیر این صورت پرونده امور کیفری را به مرجع قضایی که صلاحیتش تایید شده باشد ارسال کنند و اما در دعاوی مدنی دعوی را در دادگاه صالح مطرح و در شورا بایگانی خواهند کرد.
سومین مکانی که برای شکایت از پزشک بدان پرداخته اند سازمان نظام پزشکی می باشد که دعاوی پزشکی و اداری را در آنجا بیان می کنند و در نتیجه برخورد انتطامی با پزشک خواهند داشت مثل توبیخ کتبی یا باطل کردن پروانه طبابت.
این سازمان بر اساس آیین نامه رسیدگی دادسراها و هیات های انتظامی به شکایات ناشی از تخلفات مشاغل مختلف در دایره موارد زیر رسیدگی خواهد کرد:
- اعلام تخلف از مراجع قضایی و اداری
- شکایت شاکی سرپرست و یا نماینده قانونی
- شکایت وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی
- ارجاع دادن از سوی هیات های انتظامی به این سازمان
- تخلفاتی که به گوش اعضای دادسرا و هیات های انتظامی رسیده است
- اعلام تخلف از سوی ریاست سازمان و یا هیات مدیره
آشنایی با جرایم عمومی:
بر اساس قانون مجازات جرائم عمومی عبارتند از:
جرم عمد: جرم عمد جرمی است که با سوء نیت و با خواسته ی قبلی همراه است و مجازات آن قصاص خواهد بود.
جرم غیر عمد یا شبه عمد: جرم غیر عمد جرمی همراه با تقصیر است که قصد فعلی داشته و مجازات آن تنها پرداخت دیه است.
خطای محض: این جرم بدون سوء نیت و قصد پیشینه است که تنها مجازات آن پرداخت دیه می باشد.
خطاهایی که ممکن است از پزشک سر بزند:
ممکن است خطاهایی که از پزشکان سر می زند بر اثر دلایل مختلفی مثل بی احتیاطی،بی مبالاتی،نداشتن مهارت و رعایت نکردن قوانین پزشکی صورت بگیرد و اگر هر کدام از این موارد اتفاق بیافتد مجازات متفاوتی در انتظار پزشک خواهد بود.
بی احتیاطی: بی احتیاطی بر خلاف بی مبالاتی جنبه مثبت دارد و بدین معنی که کاری که نباید انجام بگیرد انجام گرفته و دکتر دقت و نظارت کافی بر کار خود نداشته و در نهایت ضرر روانی و جسمانی برای بیمار به وجود آورده است.
بی مبالاتی: از منظر قانون بی مبالاتی که بدان ترک فعلی نیز گفته می شود ششامل مواردی مثل عدم فراهم کردن تدارکات لازم برای بیمار،معاینه نکردن بیمار و هعدم گرفتن نوار قلب از او،عدم انجام مشاوره های لازم و ضروری برای جراحی و.. همه و همه از بی مبالاتی پزشک محسوب می شود که بایستی انجام می گرفت اما از سوی پزشک این اقدامات انجام نشده است.
عدم رعایت قوانین دولتی: رعایت نکردن قوانین به معنی نادیده گرفتن آیین نامه،دستور العمل مقامات اداری، نظام پزشکی، درمان و آموزش پزشکی است که عدم رعایت هر کدام مجازات متفاوتی را شامل می شود و پزشک توجیهی برای خود نخواهد داشت.
