در اولین اقدام سیاسی میان ایران و آمریکا از زمان روی کار آمدن «ترامپ»، «ژیو وانگ» تبعه آمریکایی محکوم به جاسوسی در ایران که اخیراً مورد عفو قرار گرفته بود با دکتر «مسعود سلیمانی» دانشمند ایرانی ربوده شده توسط دولت آمریکا معاوضه شد.
دیروز در زوریخ این معاوضه صورت گرفت و «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران و «برایان هوک» مسئول گروه اقدام ایران در دولت آمریکا دو تبعه کشورهای خود را از دولت سوییس تحویل گرفتند.
روند آزادی سلیمانی با تلاش‌ها و پیگیری‌های وزارت امور خارجه و همکاری نهادهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی ایران و در یک فرآیند دیپلماتیک با همکاری دولت سوئیس، صورت گرفت. در این روند همچنین با تصویب شورای عالی امنیت ملی و همکاری و موافقت نهادهای قضایی و امنیتی، ژیو وانگ شهروند آمریکایی که به جرم جاسوسی در حال گذراندن دوران محکومیت خود در ایران بود با رأفت اسلامی آزاد و تحویل مقامات سوئیسی برای بازگشت به آمریکا شد.
برایان هوک پس از تحویل گرفتن ژیو وانگ، عکس زیر را از خود در کنار وی منتشر کرد.
دکتر محمدجواد ظریف هم در صفحه توییت خود نوشت: "بسیار خوشحالم که استاد دکتر مسعود سلیمانی و آقای وانگ بزودی به خانواده هایشان ملحق می‌شوند. از همه کسانی که در این امر دخیل بودند بویژه دولت سوئیس قدردانی می‌کنم."
وی سپس همراه دکتر سلیمانی عازم ایران شد.
* دکتر سلیمانی کیست؟
مسعود سلیمانی، پژوهشگر حوزه سلول‌های بنیادی و دانشیار دانشگاه تربیت مدرس است که جزء یک درصد دانشمندان برتر جهان از حیث استناد‌های علمی در مجلات معتبر علمی شناخته می‌شود.
وی روز 15 مهر 1397 در قالب یک فرصت مطالعاتی عازم کشور ایالات متحده آمریکا شد.
این دانشمند ایرانی که در رشته خون‌شناسی (هماتولوژی) و سلول‌های بنیادی تحقیق می‌کند، با ویزای رسمی تحقیقاتی و با هماهنگی دانشگاه تربیت مدرس، وارد فرودگاه شیکاگو شد، اما آمریکا در اقدامی غیرقانونی و با زیرپاگذاشتن پروتکل‌های دانشگاهی و تحقیقاتی، پیش از ورود دکتر سلیمانی به خاک آمریکا، وی را بازداشت و به زندان منتقل کرد.
* ژیو وانگ کیست؟
ژیو وانگ یک شهروند آمریکاست که اصالت چینی دارد و در "پکن" به دنیا آمده است. او در رشته تاریخ دانشگاه پرینستون تحصیل کرده و در سال‌های 2013 و 2014 مطالعات گروهی را در مورد ایران به همراه افرادی در موسسه شرمین و بیژن مصور رحمانی(موسسه‌ای با دستور کار پیچیده و البته روابط عنکبوتی با نهادهای سیاسی و امنیتی و اطلاعاتی کشورهای آمریکا و انگلیس) انجام داده است.
یک منبع آگاه با اشاره به برخی جزئیات از نحوه فعالیت و عملکرد این فرد گفت:
وانگ در پوشش یک دانشجوی ارشد پژوهشگر وارد ایران شد. مطالعات میدانی از ایران در قالب پروژه نفوذ را در قالب مقاله‌های آشکار(چاپ شده و قابل دسترس در فضای مجازی)، محرمانه و خیلی محرمانه در اختیار تیم تحقیقاتی وزارت امور خارجه آمریکا، موسسه شرمین و بیژن مصور رحمانی (که در دانشگاه پرینستون فعالیت می‌کند)، مدرسه کندی دانشگاه هاروارد و موسسه ایرانشناسی بریتانیا قرار داده و در قالب پروژه نفوذ به نهادهای مطالعاتی کشور سعی در نفوذ به آرشیوهای معتبر کشور را داشته است.
وی تا پیش از دستگیری موفق به ثبت آرشیو دیجیتال از 4500 صفحه از اسناد کشور شده بود که البته این اقدام او با نظارت کارشناسان مجرب پرونده که وی را به صورت نامحسوس تحت نظر داشته‌اند صورت گرفته است.
داستان ورود این آمریکایی به کشور و حضورش به عنوان یک پژوهشگر در یک موسسه از همان ابتدای ورود مورد توجه و رصد دقیق اطلاعاتی کارشناسان پرونده قرار داشته است. از آنجایی که این فرد در موسسه شرمین و بیژن مصور رحمانی (که بعدها بیشتر در مورد ان خواهید شنید) سابقه حضور داشته و با افراد و نهادهایی نظیر رز ولمن، کیوان هریس،موسسه ایرانشناسی بریتانیا و مرکز ایرانشناسی دانشگاه تل آویو و ... به صورت مستقیم و غیر مستقیم پروژه تحقیقاتی خود در مورد ایران را تکمیل و به نهاد سفارش دهنده ارسال می‌کرد ورود این فرد برای شناسایی سرشبکه‌های نفوذ در داخل و خارج از کشور از سوی نهادهای امنیتی از ابتدا رصد می‌شد.
این عامل نفوذی در پوشش پژوهشگر با وجود مطالعات گسترده در حوزه ایران و در حالی که با نهادها و موسسات برانداز نرم بسیاری همکاری داشته است اما به واسطه وابستگی به نهادهای جاسوسی هیچ اطلاعات و جزئیاتی از خود در فضای مجازی به جا نگذاشته است. این در حالی است که افراد دیگری نظیر «رز ولمن» و «کیوان هریس» و حتی «بیژن مصور رحمانی» با وجود همکار بودن با وی و داشتن پروژه تحقیقاتی مشترک با او بیشتر در فضای مجازی شناخته شده تر هستند.
با ورود این شهروند آمریکایی به ایران کارشناسان پرونده تحقیقات را برای شناسایی شبکه نفوذ تحت ماموریت وی آغاز کردند و در این راه حتی اقداماتی مقدماتی موفقیت‌های کوچکی داشته باشد. کارشناسان پرونده برای عادی جلوه دادن شرایط صحنه را طوری طراحی کردند که این فرد با پرداخت چندین هزار دلار موفق به دریافت اسناد مورد اشاره شد تا اینکه این عامل و طراح نفوذ حتی ذره‌ای به فضای ترسیم شده برای اثبات ماموریتش در ایران شک نکند.
وانگ در ادامه پروژه نفوذ به نهادهای فرهنگی و مطالعاتی کشور و در شرایطی که فضا را برای به دست آوردن اسناد مهم و طبقه بندی شده کتابخانه برخی دستگاه‌ها را مناسب می‌دید به صورت حضوری برای در اختیار گرفتن اسناد به این نهادها مراجعه کرد که در این مرحله با مخالفت مواجه شد.
با مشورت با یکی از عناصر همکار که ناخواسته با وی همکاری می‌کرد وی نامه‌ای به صورت مکتوب به نهادهای فوق ارسال می‌کند.
ژیو وانگ که نسبت به وضعیت خود احساس نگرانی کرده بود هنگام خروج از کشور به مقصد یک کشور اروپایی با هوشیاری کارشناسان پرونده و دستور بازپرس دادسرای امنیت تهران در تاریخ 18 مرداد 1395 دستگیر شد. وی محاکمه و به جرم جاسوسی برای آمریکا به تحمل 10 سال حبس محکوم گردید.
