در این نوشته از بخش پزشکی و سلامت پرتال دلبرانه قصد داریم به این موضوع که چگونه باد شکم را درمان کنیم بپردازیم
این موضوع بعضی اوقات برای افراد بسیار اذیت کننده است مخصوصا وقتی در مهمانی یا مراسمات حضور داریم.
باد شکم معمولا در افرادی که مشکل گوارشی و یا معده دارند بیشتر رخ می دهد.
امیدواریم در این نوشته بتوانیم کمک کوچکی برای درمان باد شکم به شما عزیزان کنیم.
با ما همراه باشید…..
چگونه باد شکم را درمان کنیم؟
باد شکم یا باد روده به خروج گازهای تولیدشده در دستگاه گوارش از مقعد گفته میشود.
تعریف غیرپزشکی باد شکم
تعریف غیرپزشکی باد شکم عبارت است از:
شرایط ناراحت‌کننده تجمع گاز در معده، روده یا مجرای گوارش که نشان میدهد که بسیاری از مردم نفخ شکم یا افزایش حجم گاز در روده را مترادف با اصطلاح باد شکم میدانند.
ترکیبات و منشا گاز روده و سیستم گوارشی بدن
اکثر گازهایی که از روده آزاد می‌شوند بی‌بو هستند.
ترکیبات شیمیایی این گازها از فرد به فرد متفاوت است ولی حدود یک چهارم از اکسیژن و نیتروژن هوای بلعیده شده و حدود سه چهارم از کربن دی‌اکسید، هیدروژن و متان تشکیل می‌شوند.
بوی زننده باد شکم ناشی از ایندولها، اسکاتولها و سولفید هیدروژن است که بوسیله تخمیر باکتریها در پس‌روده ایجاد می‌شوند.
گازهای دستگاه گوارش یا باد از سه منبع وارد دستگاه گوارش شوند:
- هوای بلعیده‌شده
- گازهای ساخته‌شده از فعالیت‌های باکتریها
- گازهای منتشرشده از خون به دستگاه گوارش
بیشتر نیتروژن و اکسیژن گاز معده ناشی از هوای بلعیده‌شده‌است.
این گازها در اشخاص طبیعی با بادگلو خارج می‌شوند. بخش زیادی از گازها به‌مانند دی‌اکسید کربن، متان و هیدروژن روده ناشی از فعالیت باکتریها است.
اگر متان و هیدروژن به‌گونه‌ای مناسب با اکسیژن هوا بلعیده شده، مخلوط شوند، مخلوطی انفجاری ایجاد می‌گردد به‌طوری‌که استفاده از کوتر الکتریکی سبب انفجار خفیفی میشود.
برخی غذاها مانند لوبیا، کلم، پیاز، گل کلم و ذرت اصطلاحاً نَفّاخ هستند و باعث خروج بیشتر گازها از مقعد می‌شوند.
برخی از این غذاها به‌علت وجود انواع کربوهیدراتهای جذب‌نشدهٔ تخمیرپذیر، محیطی مناسب برای رشد باکتریها فراهم می‌سازند.
اما در برخی موارد، خروج بیش‌ازحد گاز، ناشی از آزردگی رودهٔ بزرگ است که باعث میشود پیش از آن‌که گازها جذب شوند، با حرکات دودی دفع گردند.
مقدار گازهای واردشده یا ساخته‌شده روزانه در رودهٔ بزرگ به‌طور متوسط ۷ تا ۱۰ لیتر است ولی گاز خروجی از مقعد فقط نزدیک به ۰٫۶ لیتر می‌رسد و باقی‌ماندهٔ گاز از مخاط روده جذب و از شُش‌ها خارج می‌شوند.
چه خوراکی هایی باعث باد شکم می شوند
خوراکی هایی که باعث باد معده می شوند عموما آنهایی هستند که پر از بعضی از انواع پلی ساکارید (polysaccharides) بخصوص الیگوساکاریدها از قبیل اینولین می باشند.
مثال هایی از این غذاها شامل:
- کنگر فرنگی، بروکلی، کلم، گل کلم، تره فرنگی، تربچه، شلغم
- حبوبات همچون لوبیا، عدس و سایر انواع حبوبات
- بادام زمینی، جو، گندم و مخمر درون بعضی از غذاها همچون نان
- سیر، موسیر، پیاز و سیب زمینی و سیب زمینی شیرین
- لبنیات در افرادیکه با لاکتوز مشکل دارند
- قندها و شیرین کننده های مصنوعی
- نوشابه های گازدار، ماءالشعیر و آب میوه ها
دلایل شایع نفخ شکم یا باد شکم چیست
- بلعیدن هوا که یک نوع عادت عصبی است
- یبوست
- ریفلاکس معده به مری یا همان بازگشت غذا و اسید معده از معده به مری
- سندرم روده تحریک پذیر
- عدم تحمل لاکتوز و سایر عدم تحمل‌های غذایی
- پرخوری
- رشد بیش از حد باکتریها در روده باریک
- افزایش وزن
- آکاربوز (داروی بیماری دیابت) و هر دارویی که دارای لاکتولوز و یا سوربیتول باشد میتواند باعث نفخ شود.
- قاعدگی زنان: خانم‌ها قبل، بعد و در طی قاعدگی ممکن است دچار نفخ شکم شوند. برای کاهش این نفخ می‌توان ورزش کرد و غذا‌های با فیبر بالا مصرف نمود.
پیشنهاد یک غذا لذیذ برای رفع نفخ معده و درمان باد شکم
بهترین غذا برای درمان نفخ شکم مصرف نخود آب با ادویه دارچین و زعفران است.
به این ترتیب که مقدار دلخواه نخود را با آب پخته و به آن ادویه اضافه کرده و مصرف کنند.
البته نخود آب را با مقداری گوشت نیز می‌توان پُخت.. و صد البته نخود را از شب قبل خیس کرده و آب آن را دور بریزید.
فواید زنجبیل برای رفع نفخ معده
زنجبیل خاصیت تسکین درد‌های شکمی را دارد و همینطور توانایی آرام کردن فعالیت‌های رود وی وقتی از مجرای گوارش گاز خارج میشود.
با مقداری زنجبیل و لیمو تازه چای درست کنید و بنوشید تا نفخ شکم به سرعت کاهش یابد.
درمان باد شکم با طب سنتی
برخی راهکار‌های درمان نفخ شکم، آروغ زدن و گاز معده عبارتند از:
- مالیدن روغن سیاهدانه به کمر
- خوردن گرمی‌ها یعنی خوردنی‌هایی با طبع گرم
- خوردن عسل هر روز صبح و ناشتا
- بلعیدن اسفند شب‌ها یک قاشق غذاخوری همراه با آب
برای درمان باد شکم همراه با مشکلات معده توصیه میشود نصف لیوان گلاب + نصف لیوان عرق نعنا + یک قاشق مرباخوری تخم بارهنگ را داخل یک ظرف بریزید.
پس از به جوش آمدن اجازه دهیم ۱۰ دقیقه بجوشد، بعد از ولرم شدن با کمی عسل شب‌ها قبل از خواب میل شود.
لازم به ذکر است طول درمان بسته به نوع بیماری ۴۰ الی ۱۲۰ روز طول میکشد.
اگر به برخی مواد غذایی آلرژی دارید
در ادامه فهرستی از مواد غذایی آلرژی‌زا را معرفی می‌کنم:
لاکتوز: لاکتوز، کربوهیدرات اصلی درون شیر است. عدم تحمل لاکتوز سبب مشکلات زیادی برای سیستم گوارشی ازجمله نفخ شکم میشود.
فروکتوز: حساسیت به فروکتوز نیز سبب نفخ میشود.
تخم مرغ: ایجاد گاز معده و نفخ کردن از نشانه‌های عمومی آلرژی به تخم مرغ است.
گندم و گلوتن: عده‌ی زیادی به پروتئین داخل گندم یعنی گلوتن حساسیت دارند. گلوتن سبب ایجاد نفخ میشود.
اگر مستعد نفخ معده هستید خوراکی های زیر را کمتر مصرف کنید
خوراکی‌هایی که باعث باد شکم می‌شوند عموما آنهایی هستند که پر از بعضی از انواع پلی ساکارید (polysaccharides) بخصوص الیگوساکاریدها از قبیل: اینولین می‌باشند.
مثال‌هایی از این غذاها شامل:
کنگر فرنگی، بروکلی، کلم، گل کلم، تره فرنگی، تربچه، شلغم
حبوبات همچون لوبیا، عدس و سایر انواع حبوبات
بادام زمینی، جو، گندم و مخمر درون بعضی از غذاها همچون نان
سیر، موسیر، پیاز و سیب زمینی و سیب زمینی شیرین
لبنیات در افرادیکه با لاکتوز مشکل دارند
قندها و شیرین کننده‌های مصنوعی
نوشابه‌های گازدار، ماءالشعیر و آب میوه‌ها
آدامس، نوشابه گازدار، مواد فیبردار (مثل: کلم، کاهو، حبوبات)، سیر، چای، ذرت، پیاز، آلو
توصیه های ساده درمان باد شکم بدون دارو در خانه
خوردن غذا پشت میز
از این به بعد غذا را آهسته بخورید و کامل بجوید اگر شما بعد از غذا خوردن بلافاصله دراز بکشید.
اجازه میدهید تا گاز هوا به درون شکم شما برود و این کاملا مضر میباشد.
در حالت ایده آل ،شما باید مستقیم و صاف ترجیحا پای میز بنشینید.و وسط غذایتان نوشیدنی مصرف نکنید.
که اگر این اتفاق بیفتد باعث افزایش مصرف هوا میشود و خطر ابتلا به گاز را نیز افزایش میدهد.
و در صورتی که هوای بیش از حد را فرو ببرید،گاز درون بدن شما افزایش می یابد و به سمت پایین ،یعنی شکم شما میرود و باعث نفخ معده و شکم می شود.
مصرف سبزیجات
مانند ،مارچوبه و کرفس در طول روز ،از گزینه های عالی برای نگهداشتن شکم شما در وضیعت نرمال می باشند.
ماساژ دادن شکم
مامان ها میدانند که وقتی شکم کودک درد گرفت آن را ماساژ دهند گاهی اوقات نفخ کردن ،ممکن است به دلیل یبوست یا رشد بیش از حد باکتری در روده ایجاد شود.
پس بنابراین آن را به آرامی ماساژ دهید تا شروع به حرکت کند وبهبود یابد.
یک متخصص جراحی در مرکز پزشکی دایکوسن در بوستان میگوید:
ماساژ شما باعث حرکت کردن در دستگاه گوارش شما میشود.کنار کولون خود را نیز فشار دهید،از سمت راست شکمتان به قسمت معده تان بروید و سپس مجددا برعکس از سمت چپ شکمتان به قسمت معدتان بروید.
عدم مصرف ویتامین ها قبل از خواب
مصرف ویتامین ها، باعث تقویت سلامت شما می شود. بعضی از مکمل های ویتامین ،به علت وجود مواد معدنی خاص ،باعث افزایش ورم شکم می شود.
ویرجینیا ،متخصص گوارش میگوید:
برخی از مکمل های ویتامین دارای الکل های شکر غیر قابل جذب هستند. مانند:شربت های سوربیتول و زیسیتول .
اینها غیر قابل هضم هستند.به این خاطر که بدن ما دچار مشکل در هضم الکل های قندی ،مواد افزودنی ،پر کننده های موجود در برخی مکمل ها است.
و باعث میشود که باکتری ها گاز تولید کنند خیلی بهتر است که ویتامین ها و مواد معدنی خود را از منابع طبیعی با خوردن یک رژیم غذایی متعادل دریافت کنید.
انجام حرکات ورزشی سبک قبل از خواب
انجام حرکات ورزشی سبک قبل از خواب میتواند دلیلی برای حرکات مواد در طول شب و همچنین تسکین دهنده نفخ شکم در طول روز باشد.
پیاده روی و یا انجام تمرینات ورزشی ۱۵ دقیقه پس از خوردن باعث افزایش حرکت شما میشود و دستگاه گوارش را به حرکت در می آورد تا در صورت داشتن احساس نفخ به شما کمک کند.
یک مطالعه بسیار دقیق و کوچک نشان داده است که انجام ۱۵ دقیقه دوچرخه سواری به هضم و گوارش کمک میکند.
و احساس نفخ آنها کمتر از زمانی است که به مدت ۳ دقیقه در بین ورزش استراحت میکند.
رنگ کردن کتاب رنگ آمیزی بزرگسالان
استرس در مورد آینده کار و یا مصاحبه شغلی میتواند تاثیر واقعی بر روی خلق و خوی شما،مو،پوست،قلب،وزن،و حتی شکم شما بگذارد.
روده شما به شدت در برابر استرس آسیب پذیر است که کوچکترین تغییرات حرکتی ،میتواند روده های شما را بهم ریزد و شما دچار نفخ شوید و احساس ناراحتی در معده داشته باشید.
نیم ساعت قبل از خواب برای دفع افکار منفی و دور شدن از هرگونه نگرانی،این جور کتاب های رنگ آمیزی را رنگ کنید.
