هرچند در اغلب موارد پزشک در صورت اطلاع از بارداری در تجویز دارو دقت کافی دارد اما دانستن یکسری اطلاعات برای همه خانمهای باردار و کسانی که قصد بارداری دارند میتواند مفید باشد.
مصرف برخی از داروها که در دوران غیر بارداری، ممکن است به صورت بی ضرر، قابل استفاده باشند ممکن است در طی دوران بارداری، با عواقب خطرناک و کشنده، برای جنین، همراه باشند.
هر عاملی که طی دوره تکامل رویانی و جنینی موجب تغییر دائمی در شکل یا کارکرد بخش های مختلف بدن جنین شود تراتوژن یا آسیب زا وبه عبارتی خطرناک نامیده می شود .این کلمه ریشه یونانی دارد و به معنی هیولاست.
تراتوژن هایی که تاکنون شناخته شده اند شامل مواد شیمیایی - ویروسها - عوامل محیطی - فاکتورهای فیزیکی و داروهاست. داروهایی که به طور شایع در بارداری استفاده می شوند: ضد استفراغ، آنتی اسیدها، ضد درد، آنتی بیوتیکها، داروی کاهنده فشار خون، آرام بخشها، خواب آورها، داروهای مدر( ادرارآور) هستند.
برای اینکه ماده ای را تراتوژن یا اسیب زا بدانیم باید چند شرط داشته باشد:
- اول اینکه دارو قابلیت عبور از جفت را داشته باشد.
- بیمار در زمان بحرانی مربوطه در معرض آن قرار گرفته باشد.
- رابطه علت و معلولی بین آسیب و آن ماده وجود داشته باشد.
- ماده تراتوژن باید به اندازه کافی از جفت عبور کند تا بتواند روی تکامل جنین اثر بگذارد.
حال این سوال مطرح میشود که وقتی میگوییم دارویی برای حاملگی و جنین مضر است آیا در تمام طول بارداری باید ازمصرف این دارو اجتناب کرد؟
برای پاسخ به این سوال بهتر است ابتدا به این نکته اشاره کنیم که دوران بارداری شامل سه مرحله است :
- دوره قبل از لانه گزینی: دو هفته بعد از لقاح
- دوره رویانی:هفته 2 تا 8 بارداری
- دوره جنینی: هفته 9 تا پایان بارداری
دوره قبل از لانه گزینی به نام دوره همه یا هیچ خوانده می شود.یعنی در این دوره اگر دارویی تراتوژن مصرف شود یا سبب مرگ جنین می شود یا اگر چنین پیامدی نداشته باشد جنین زنده خواهد ماند و دچار ناهنجاری دیگری نمی شود.بعبارت دیگر یا جنین میمیرد و یا زنده و سالم می ماند.پس اگر بعد از مصرف دارویی تراتوژن فرد متوجه بارداری شود در صورتی که جنین سقط نشود جای نگرانی دیگری نیست.
در طی 8 هفته اول شکل گیری و تکامل اعضای جنینی شکل می گیرد بنابراین بحرانی ترین دوره از نظر ایجاد ناهنجای ساختمانی است. مثلا قسمت عمده تکامل قلب در 5/3 تا 6 هفتگی است و در 8 هفتگی به طور کامل شکل گرفته، داروهایی که باعث ناهنجاری قلبی می شوند، تنها در صورتی اثر گذار خواهند بود که طی این مدت مصرف شوند و چنانچه بعد از این دوره مصرف شوند تاثیر مخربی نخواهد داشت. بعنوان مثال داروی ایزوترتینوئین در صورت مصرف در سه ماهه اول موجب ناهنجاریهای عمده جنینی در سر و صورت، گوشها،شکاف کام و .. می شود و یا داروهای هورمونی مردانه حاوی آندروژنها و یا پروژسترونهای قوی از هفته 7 تا 12 جنینی موجب مردانه شدن ظاهر دستگاه تناسلی جنین دختر می شود.
داروها برحسب خطر آنها در بارداری براساس تقسیم بندی سامان غذا و داروی آمریکا( FDA) به 5 دسته تقسیم می شود:
1.گروه A : داروهایی که در این دسته قرار می گیرد مطالعات شاهد دار بی خطربودن آنها را در بارداری به اثبات رسانده اند و تحقیقات انجام شده روی زنان باردار خطری را برای جنین آنها به اثبات نرسانده است. برخی ویتامینها مانند اسید فولیک در این دسته قرار می گیرند.
2.گروه B : در این دسته داروهایی قرار دارند که شواهدی در مورد خطرناک بودن آنها درانسان وجود ندارد. حتی اگر این داروها روی حیوانات خطری را نشان داده باشند روی انسان خطری وجود ندارد. داروهایی مانند آنتی بیوتیکهایی( مانند پنی سیلین - آموکسی سیلین- سفیکسیم - سفالکسین در این دسته قرار می گیرند.)
3.گروه C : در مورد داروهای این دسته ، نمی توان امکان بی خطری را کاملا رد کرد مطالعات انسانی روی این داروها انجام نشده است. و مطالعات حیوانی هم یا انجام نشده است یا اگر انجام شده است، خطری را نشان داده است. در مورد این داروها باید فواید را در برابر مضرات سنجید . و بعد آنها را برای خانمهای باردار تجویز نمود.
4.گروه D : این گروه شامل داروهایی است که شواهدی از بروز خطر به دنبال مصرف آن در انسان گزارش شده است. داده های به دست آمده از پژوهشها پس از به بازار آمدن این داروها بروز خطراتی را در جنین نشان داده است. در عین حال در شرایط خاصی منافع استفاده از این داروها به مضرات آن غلبه می کند و اگر بیماری خطرناک باشد و داروی کم خطرتری وجود نداشته باشد بهتر است این داروها مورد استفاده قرار گیرند
5.گروه X : این داروها در بارداری به طور کلی منع مصرف دارند و مطالعات انجام شده روی انسان و حیوان نشاندهنده بروز خطرات جدی است.
با توجه به موارد ذکر شده در ادامه لیستی از داروهایی آمده که معمولا در بارداری مصرف میشوند و گروه دارویی آنها جهت آگاهی بیشتر مصرف کننده ذکر شده :
- آ اس آ : رده D
- ارگوتامین سی : رده X
- اریترومایسین : رده B
- اسپیرونولاکتون : رده D
- استامینوفن : رده B
- استامینوفن کدئین : رده C
- استروژن کونژوگه و قرص های ضد بارداری و کلا داروهای دارای هورمونی زنانه : رده X
- اسید فولیک : رده A
- اکسپکتورانت : رده C
- اکسپکتورانت کدئین : رده C
- آلپرازولام : رده D
- امگا 3 : رده C
- آلومینیوم ام جی اس : رده C
- آموکسی سیلین : رده B
- امپرازول : رده C
- آنتی هموروئید : رده C
- ایبوپروفن (ژلوفن – ادویل) : رده B
- ایزو ترتینوئین (روآگوتان- آکوتان) : رده X
- ایمی پرامین : رده D
- ایندومتاسین : رده B (البته در سه ماهه سوم رده D)
- بتامتازون : رده C
- برم هگزین : رده C
- بلادونا: رده D
- بیزاکودیل : رده C
- بیسموت : رده D
- پروپرانولول ( ایندرال ) : رده C
- پرومتازین : رده C
- پزودوافدرین : رده C
- پماد آسیکلوویر( برای تبخال ) : رده C
- پماد سوختگی :NR
- پنی سیلین ها : رده B
- پیروکسیکام : رده C
- تاموکسیفن : رده D
- تتراسایکلین خوراکی : رده Dو موضعی B
- ترامادول : رده C
- ترانکسامیک اسید : رده X
- تریامترن اچ : رده B
- تریامسینولون : رده C
- تریپل سولفا : رده C
- جمفیبروزیل : رده C
- جنتامایسین : رده C
- داکسی پین : رده C
- داکسی سایکلین : رده D
- دانازول : رده X
- دایجستیو : رده C
- دایمتیکون :NR
- دکسترومتورفان : رده B و دکسترومتورفان پی : رده C
- دگزامتازون : رده C
- دهانشویه بنزیدآمین : رده C
- دی سیکلومین : رده B
- دی هیدروارگوتامین : رده X
- دیازپام : رده D
- دیفن هیدرامین : رده B و کامپاند : رده C
- دیفنوکسیلات : رده C
- دیکلوفناک : رده B
- دیمن هیدرینات : رده B
- رانیتیدین : رده B
- سفالکسین : رده B
- سفتریاکسون : رده B
- سفیکسیم : رده B
- سلکوکسیب : رده B و سه ماهه سوم رده D
- سلنیوم سولفاید ( لوسیون شامپو برای شوره سر ) : رده C
- سوربیتول : رده C
- سوکرالفات : رده B
- سولفاستامید : رده C
- سیپروترون استات : رده C و کامپاند رده X
- سیپروفلوکساسین : رده C
- سیپروهپتادین : رده B
- سیتالوپرام : رده C
- سیتریزین : رده B
- فاموتیدین : رده B
- فروس سولفات ( کلا قرص های حاوی آهن مثل فرفولیک و فولیکوفر و ففول و فولایرون و فروگلوبین) : رده A
- فوروزماید : رده C
- فلوکسیتین : رده C
- فلوکونازول : رده C
- فنازوپیریدین : رده B
- فنیل افرین : رده C
- فورازولیدون رده C
- فیناستراید ( همان پروپشیا یا Finpecia که برای جلوگیری از ریزش مو هم مصرف می شود) : رده X
- قرص سرماخوردگی بزرگسالان یا آدولت کلد : رده B
- کاپتوپریل : رده C
- کاربامازپین : رده D
- کتوتیفن : رده C
- کتوکونازول : رده C
- کرومولین سدیم : رده B
- کلردیازپوکساید : رده D
- کلرفنرآمین : رده B
- کلرهگزیدین : رده B
- کلرید سدیم ( برای شستشوی بینی و .. ) : رده C
- کلسیم دی : رده C
- کلسیم فورت جوشان : رده A
- کلوتریمازول : رده B
- کلومیفن : رده X
- کلیدینیوم سی : رده D
- کوآموکسی کلاو : رده B
- کوتریموکسازول : ردهC و اواخر بارداری ممنوع
- گاباپنتین : رده C
- گایافنزین : رده C
- گلی بنکلامید : رده B
- لاینسترنول : رده X
- لوپرامید : رده B
- لوراتادین : رده B
- لورازپام : رده D
- لوزارتان : رده C و سه ماهه دوم و سوم رده D
- لوواستاتین ، سیمواستاتین و داروهای منتهی به پسوند استاتین که برای کاهش چربی خون هستند : رده X
- لووتیروکسین : رده A
- ماینوکسیدیل : رده C
- مترونیدازول : رده B
- متفورمین : رده B
- متوکاربامول : رده C
- متوکلوپرامید ( پلازیل ) : رده B
- متی مازول : رده D
- متیل دوپا : رده B
- متیل سالیسیسلات : رده C
- متیل فنیدات ( ریتالین ) : رده C
- مفنامیک اسید : رده C
- مولتی ویتامین معمولی : رده B ، مینرال و تراپیوتیک : رده A
- ناپروکسن : رده B
- نالیدیکسیک اسید : رده C
- نفازولین : رده C
- نیتروفورانتوئین : رده B
- نیستاتین : رده B
- وارفارین : رده X
- والپروآت سدیم ( دپاکین ) : رده D
- ویتامین A : رده B ولی در صورت مصرف بیش از حد مجاز رده Dو حتی X
- ویتامین C: رده C
- ویتامین آ + د : رده B
- ویتامین ب 6 : رده A
- ویتامین ب کمپلکس : رده C
- هیدروکسی زین : رده C
- هیدروکسید منیزیوم : رده B
- هیدروکلرتیازید : رده B
- هیدروکورتیزون : رده C
- هیدروکینون : رده C
- هیوسین :رده C
- یدوکینول : رده C
در ادامه نیز توضیحاتی در رابطه با چند گروه دارویی مهم آمده که اطلاع از آنها برای کلیه زنان باردار مفید میباشد.
- مشتقات پنی سیلین (آموکسی سیلین و آمپی سیلین ) : در دوران بارداری بی خطرهستند. مصرف پنی سیلین ها در دوران شیردهی مشکلی ایجاد نمی کند.
- سفالوسپورینها : این داروها در بارداری بدون خطر هستند.
- مترونیدازول : مترونیدازول برای انسانها کارسینوژن نیست وسبب اختلالات جنین نمی شود. ولی برخی اعتقاد دارند که بهتر است از مترونیدازول بعد از سه ماهه اول بارداری استفاده شود. مترونیدازول در شیردهی بدون خطر است. البته توصیه می شود که بدنبال تجویز دوز ۲ گرمی دارو ، شیردهی برای ۲۴ – ۱۲ ساعت قطع شود.
- آمینوگلیکوزیدها : تجویز این داروها به مادر با افزایش خطر اتوتوکسیسیته(آسیب رسانی به گوش) در جنین همراه است بنابراین بهتر است فقط در عفونتهای گرم منفی شدید از آن استفاده شود. آمینوگلیکوزیدها در دوران شیردهی منع مصرف ندارند.
- کوتریموکسازول : تماس با این دارو در سه ماهه اول بارداری مختصری بر خطر ایجاد نقایص هنگام تولد ( بویژه نقایص قلبی عروقی ) می افزاید. برخی مطالعات بر افزایش خطرابتلا جنین به نقایص لوله عصبی خبر داده اند. بهتر است این دارو در سه ماهه اول بارداری استفاده نشود. در نوزادان این دارو می تواند باعث افزایش هیپربیلی روبینمی(زردی) شود. بنابراین بهتر است نزدیک به زمان وضع حمل استفاده نشود. در دوران شیردهی این دارو مشکلی ایجاد نمی کند.
- نیتروفورانتوئین : در بیماران مبتلا به کمبود G6PD (فاویسم) نیتروفورانتوئین می تواند سبب آنمی همولیتیک (حالتی از شعله ور شدن بیماری که توام به کم خونی ناشی از سلولهای قرمز خون است)شود. بهتر است این دارو نزدیک به زایمان استفاده نشود. این دارو دردوران شیردهی منع مصرف ندارد.
- اریترومایسین وآزیترومایسین : به عنوان جایگزین پنی سیلینها استفاده می شوند. مصرف این داروها در شیردهی بلامانع است.
- تتراسیکلینها : این داروها میتوانند سبب رنگی شدن دندان و اختلالات اسکلتی شوند. در مورداستفاده ازاین داروها در بارداری باید خطرات و فواید در برابر هم سنجیده شود. سیاه زخم از جمله مواردی است که در آن فایده مصرف داکسی سیلین برعوارض آن برتری دارد.
- کینولونها : از جمله سیپروفلوکساسین بر روی غضروف در حال رشد ( درحیوانات)اثر توکسیک یا سمی دارند. بنابراین بجز در موارد شدید نباید ازاین داروها در دوران حاملگی استفاده کرد.
- آنتی هیستامینها : بیشترآنتی هیستامینها در دوران حاملگی بدون خطر هستند، اما برم فنیرامین باافزایش خطر ناهنجاری جنین همراه است. ازجمله آنتی هیستامینهای بی خطر دردوران حاملگی می توان به کلرفنیرامین ، کلماستین ، دیفن هیدرامین وداکسیلامین اشاره کرد. در مورد آنتی هیستامینهای جدیدتر( آستمیزول ،سیتریزین ، لوراتادین ) اطلاعات کافی دردست نیست، بنابراین بهتر است بعنوان خط دوم درمان از آنها استفاده شود.
- دکونژستانها : بیشتر دکونژستانهای خوراکی داروهای سمپاتومیمتیک هستند. از این داروهامیتوان به پزودوافدرین ، فنیل افرین و فنیل پروپانولامین اشاره کرد. مصرف پزودوافدرین در سه ماهه اول بارداری با گاستروشزی(بیرون ماندن احشا شکمی از دیواره شکم) همراه بوده است.
- داروهای ضد سرفه : این داروها نظیر کدئین و دکسترومتورفان در حاملگی بی خطر هستند.
- داروهای ضد آسم : آسم شایعترین بیماری تنفسی مزمن در دوران حاملگی است که می تواند سبب زایمان زودرس - کاهش وزن نوزاد … شود. تمامی بیماران باید سالانه واکسن آنفولانزا دریافت کنند.
- بتاآگونیستها : این داروها نظیر آلبوترول ، تربوتالین و متا پروترنول استنشاقی خط اول درمان آسم حاد هستند. آگونیستهای استنشاقی گیرنده بتا در دوران حاملگی وشیرخوارگی بدون خطر هستند. تمامی این داروها میتوانند سبب تاکی کاردی ودیگر اثرات قلبی عروقی شوند. این اثرات معمولا خفیف وخودمحدود هستند.
- گلوکوکورتیکوئیدها : استروئیدهای استنشاقی ( بکلومتازون ) نیز خط اول درمان آسم هستند که تراتوژن نیستند و در دوران شیردهی نیز می توان استفاده کرد. گلوکوکورتیکوئیدهای سیستمیک میتوانند خطر شکاف لب و کام را تا ۵ برابرافزایش دهند.
- داروهای آنتی دوپامینرژیک : نظیر پروکلرپرازین ، متوکلوپرامید ، کلرپرومازین ، پرفنازین ، دروپریدول ،هالوپریدول در مقایسه با آنتی هیستامینها عوارض مادری بیشتری ایجاد می کنندو ممکن است با افزایش مختصر خطر نقایص هنگام تولد همراه باشند. بهتر است از پروکلرپرازین یا متوکلوپرامید به عنوان داروهای خط اول از این دسته استفاده شود. این داروها در شیردهی بدون خطر هستند البته باید نوزاد را ازنظر سداسیون(کاهش سطح هوشیاری) تحت نظر داشت.
- داروهای ضد ریفلاکس : آنتی اسیدها خط اول درمان و بدون خطر هستند. آنتی هیستامینهای H2در دوران حاملگی و شیردهی بدون مشکل هستند. میتوان از داروهای پیش برنده نظیر متوکلوپرامید استفاده کرد. در ارتباط با سیزاپراید اطلاعات کمی وجود دارد. سوکرالفیت ممکن است سبب بهبود علائم شود. مصرف میزوپروستول در دوران بارداری ممنوع است(احتمال سقط را بالا میبرد). بهتر است از مهارکننده های پمپ پروتون هم دربارداری استفاده نشود.
- مسکن ها : آسپیرین براحتی از جفت عبور می کند و مصرف آن در سه ماهه اول بارداری با گاستروشزی همراه است. دوز بالای آسپیرین با جدا شدن زودرس جفت همراهی دارد. بهتر است از آسپیرین در دوران شیردهی استفاده نشود.
ایندومتاسین و ایبوپروفن : می توانند سبب تنگی مجرای شریانی شوند و بنابراین نباید بعد از هفته ۳۲بارداری مورد استفاده قرار گیرند. همچنین بعد از سه ماهه اول می توانند سبب الیگو هیدرآمنیوس شوند ( تاثیر مستقیم روی کلیه جنین ). از این دو دارو میتوان در شیردهی استفاده کرد.
استامینوفن : در دوزهای معمول در دوران حاملگی و شیردهی بی خطر است. این دارو مسکن انتخابی برای انواع دردها است.
- مسکن های اپیوئیدی : تمامی این داروها از جفت عبور می کنند. مصرف این داروها نزدیک به زمان وضع حمل می تواند سبب دپرسیون نوزاد شود.
- داروهای ضد افسردگی : داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای سبب مالفورماسیون نمی شوند اما در دوران حاملگی بهتر است از نورتریپتیلین- دزیپرامین - آمی تریپتیلین و ایمیپرامین استفاده کرد. اما در مورد استفاده از آمی تریپتیلین و ایمی پرامین در دوران شیردهی هشدار داده شده است.
- فلوکستین : خطر مالفورماسیون های جنینی را افزایش نمی دهد ولی فلوکستین و دیگرSSRIهابا اختلال در تطابق نوزاد ( شامل دشواری تنفس ، سیانوز در هنگام شیر خوردنو لرزش ) همراه هستند. تاثیر فلوکستین بر روی شیرخوار نامشخص است و میتواند سبب نگرانی باشد.
- پاروکستین : مصرف این دارو می تواند با افزایش خطر نقایص قلبی همراه باشد. همچنین در سه ماهه سوم ، خطر ایجاد هایپرتنشن(فشار خون بالا) پایدار ریوی در نوزاد افزایش می یابد. بنابراین در دوران حاملگی نباید از این دارو استفاده شود.
- داروهای ثابت کننده خلق : لیتیوم - والپروات و کاربامازپین تراتوژن هستند.
مطالعات جدید ارتباط لیتیوم با آنومالی ابشتاین را زیر سوال برده اند. لیتیوم سبب هیدرآمنیوس ( در نتیجه دیابت بی مزه در جنین ) نیز می شود. ازلیتیوم نباید در دوران شیردهی استفاده شود.
والپروات سدیم و کاربامازپین با افزایش خطر ایجاد نقایص لوله عصبی همراه هستند. در صورت استفاده از این داروها باید در سه ماهه دوم سونوگرافی هدفمند انجام شود وغربالگری از نظر آلفافیتوپروتئین سرم مادر صورت گیرد.
- داروهای ضد اضطراب : ممکن است بنزودیازپین ها با افزایش خطر ایجاد شکاف لب همراه باشند. تاثیر این داروها بر روی شیرخوار نامشخص است و می تواند سبب نگرانی باشد.
- داروهای آنتی سایکوتیک : داروهای ضد سایکوز مانند بوتیروفنون ها ( هالوپریدول ) وفنوتیازین ها بدون خطر هستند. بهتر است هالوپریدول در شیردهی استفاده نشود.
- ویتامین ها و املاح : فولات از وقوع NTD(نقایص لوله عصبی) می کاهد و ممکن است سبب کاهش اختلالات دستگاه قلبی عروقی و ادراری نیز شود.
آهن هماتوکریت در زمان زایمان و ۶ هفته بعد از آنرا بالاتر می برد.
بر اساس برخی مطالعات کلسیم سبب کاهش میزان بروز هایپرتنشن بارداری و پره اکلامپسی می شود.
در موارد کمبود روی تجویز آن می تواند بر وزن و دور سر نوزاد بیافزاید.
تنها ویتامین تراتوژن ویتامین A است این ویتامین در دوز بیش از ۱۰۰۰۰ واحددر روز تراتوژن است و می تواند سبب آنومالیهای ستیغ عصبی در جمجمه شود. بهتر است روزانه بیش از ۵۰۰۰ واحد مصرف نشود.
- داروهای ضد تشنج : فنی توئین می تواند سبب سندرم هیدانتوئین جنینی شود که با آنومالی های سری صورتی - اندامها - تاخیر در رشد و تکامل نوزاد مشخص می شود. از این دارومی توان در دوران شیردهی استفاده کرد.
کاربامازپین اختلالاتی شبیه فنی توئین ایجاد می کند و علاوه بر آن خطر اسپینا بیفیدا را نیز افزایش می دهد.
فنوباربیتال اختلالاتی شبیه به سندرم هیدانتوئین ایجاد میکند و علاوه بر آن سبب اختلالات قلبی و شکاف دهان و صورت نیز می شود.
والپروات سدیم میتواند سبب اسپینابیفیدا در ناحیه لومبوساکرال – اختلالات قلبی - شکاف دهان و صورت واختلالات ادراری تناسلی شود. از این دارو درشیردهی میتوان استفاده کرد.
- داروهای ضد انعقاد : وارفارین تراتوژن است و به راحتی ازجفت عبور میکند.وارفارین میتواند سبب هیپوپلازی بینی- آتروفی دو طرفه اپتیک - نابینایی و عقب افتادگی ذهنی شود.
هپارین (رگولر و با وزن مولکولی کم ) به مقدار زیاد از جفت عبور نمی کند وتراتوژن نیست. از داروهای ضد انعقاد می توان در شیردهی استفاده کرد.
- داروهای ضد سردرد : سوماتریپتان به نظر تراتوژن نمی آید.از بتابلوکرها و بسیاری از داروهای ضد افسردگی برای پیشگیری از سردرداستفاده می شودو به نظر میرسدکه در دوران حاملگی و شیردهی بی خطر باشند.
- نیکوتین : از جریان خون رحمی جفتی می کاهد و بر خطر زایمان زودرس ، LBW (وزن کم هنگام تولد) بودن نوزاد و سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار می افزاید.
- الکل : می تواند سبب سندرم جنین الکلی شود که با تغییرات سری جمجمه ای واختلال در تکامل شناختی مشخص می شود.
- کوکائین : در دوران حاملگی با افزایش خطر جدا شدن جفت ، PROM (پارگی زودرس کیسه آب) وLBW (وزن کم هنگام تولد)بودن نوزاد همراه است.
آمفتامین ها نیزاز جمله شایعترین داروهائی هستند که مورد سوء استفاده قرار میگیرند. در برخی مطالعات افزایش بروز شکاف کام و لب به دنبال مصرف این داروها در دوران حاملگی ذکر شده است. در ارتباط با تاثیر آمفتامین ها برروی رشد جسمانی و تکامل رفتاری و هوشی در دراز مدت نگرانی وجود دارد.
موادی که تراتوژن (آسیب زا) مشکوک یا اثبات شده هستند
در انتها لیستی ازداروها یا موادی که تراتوژن (آسیب زا) مشکوک یا اثبات شده هستند و بنابراین مصرف انها در بارداری خطرناک است ، آمده است:
- الکل
- داروهای مهار کننده آنزیم ACE مانند کاپتوپریل و انالاپریل
- آمینوپترین متیل مرکوری (METHYLMERCURY )
- بکساروتن (BEXAROTENE)
- متوتروکسات (METHOTROXATE)
- بوزنتان (BOSENTAN)
- میزوپروستول (MISOPROSTOL)
- کاربامازپین (CARBAMEZEPINE)
- میکوفنولات (MYCOPHENOLATE)
- کلرامفنیکل (CHLORAMPHENICOL)
- پاروکسیتین(PAROXETINE)
- کلر بیفنیل (CHLORBIPHENYLS )
- پنی سیلامین (PENICILLAMINE)
- کوکائین (COCAINE )
- فنوباربیتال (PHENOBARBITAL )
- کورتیکو استروئیدها (CORTICOSTEROIDS )
- فنی توئین (PHENYTOIN )
- سیکلوفسفامید (CYCLOPHOSPHAMIDE )
- ید رادیو اکتیو (RADIOACTIVEIODINE )
- دانازول (DANAZOL )
- ریباوارین (RIBAVARIN )
- دی اتیل استیل بسترول ((DES
- تاموکسیفن (TAMOXIFEN )
- ایزوتریتینوئین (ISOTERTINOIN )
- تتراسایکلین (TETRACYCLINE )
- لوفلونومید (LUFLUNOMI )
- لیتیوم (LITHIUM)
- تالیدوماید (TALIDOMIDE)
- تولوئن (TOLUENE)
- تنباکو (TOBACCO)
- ترتینوئین (TERTINOINE)
- والپروات سدیم (VALPROATE SODIUM)
- وارفارین (WARFARIN)
- افاویرنز (EFAVIRENZ)
![چکاپ و آزمایش های قبل از بارداری برای زن[مهمترین اقدامات]](https://cdn.bia2safa.net/thumb/374/3749752.jpg "چکاپ و آزمایش های قبل از بارداری برای زن[مهمترین اقدامات]")
