جنگ جهانی دوم بزرگترین و خونین بارترین واقعه قرن بیستم میلادی محسوب می شود. جنگی که در آن میلیون ها نفر کشته شدند و ویرانی های بسیاری بر جای ماند. عطش قدرت طلبی هیتلر و کابینه اش برای تسلط به دنیا، فجایع بسیاری بر جای گذاشت که تاثیر آن حتی تا به امروز نیز در میان ملت ها مشاهده و از آن یاد می شود. هیتلر با راه اندازی تفکر نازیسم، به شستشوی ذهنی مردم آلمان پرداخت و چنان بذر نفرت از ملیت ها و نژادهای دیگر را در دل حامیان خود کاشت که باعث تبدیل شدن آنها به ترسناک ترین موجودات سیاره زمین شد. بیش از نیم قرن از جنگ جهانی دوم و سقوط حکومت هیتلر گذشته است اما اتفاقات آن دوران کماکان دستمایه ساخت آثار تلویزیونی و سینمایی مختلف می شود که « خرگوش جوجو » نیز یکی از این آثار است.
داستان فیلم در آخرین سال جنگ جهانی دوم روایت می شود. در این دوران یک پسربچه ده ساله به نام جوجو (رومن گریفین دیویس ) عاشق هیتلر است و تصمیم گرفته به عضویت سازمان جوانان هیتلری درآید. اما جوجو پس از اینکه از کشتن یک خرگوش امتناع می کند، مورد تمسخر اطرافیان قرار گرفته و از آن پس با نام " خرگوش جوجو " از او یاد می کنند. در این حین جوجو که سرخورده شده، ناگهان دوست خیالی را کنار خود می بیند که هیتلر است و در مسیر تبدیل شدن جوجو به یک سرباز نازی در کنارش قرار می گیرد اما ...
« خرگوش جوجو » اثری هوشمندانه در عصر کنونی محسوب می شود. در دورانی که نفرت پراکنی در حال گسترش است، فیلم جدید تایتیتی به نوعی تاریخ را به ما یادآوری می کند. تاریخی که با خشونت محض همراه بوده و بسیاری از فجایع باور نکردنی انسانی در آن رقم خورده است. اما در اینجا قرار نیست تلخی آن روزگار بار دیگر بر پرده نقره ای نقش ببندد. اینبار لحن روایت داستان درباره نازی ها کمدی و با چاشنی تمسخر ایدئولوژی های آن دوران است. ایدئولوژی های ترسناک و به شدت نژاد پرستانه و خشونت طلبی که هرکدامشان غمی بی پایان برای کشورهای های اروپایی بر جای گذاشت اما در فیلم، تک تک آنها به تمسخر کشیده شده و داستانی بامزه و دلنشین را رقم زده است که در تضاد کامل با تصویر نفرت انگیز شخصیت های داستان است.
جوجو فردی است که خیلی زود قربانی تبلیغ پروپاگاندا شده و به حزب جوانان نازی ملحق شده است. او کوچکتر از آن است که بتواند تفاوت انسانیت و تبعیت از ایدئولوژی های نژاد پرستانه نازی ها را متوجه شود اما بهرحال مانند بسیاری دیگر، تحت تاثیر تبلیغات پر سر و صدای حکومت قرار گرفته است. تایتیتی برای به تصویر کشیدن ذهن پریشان جوجو، ما را با دوست خیالی او آشنا می کند. دوست خیالی که در شرایط عادی می بایست یک همبازی مهربان باشد اما درباره جوجو این دوست، آدولف هیتلر است! فردی که سعی می کند از منحرف شدن جوجو از حرکت در راستای تفکرات نازی جلوگیری کند اما مطابق با سن و سال جوجو، شخصیت متزلزلی دارد و حماقت بخش زیادی از وجودش را در برگرفته است.
نقطه عطف قصه، آشنایی جوجو با دختر نوجوانی به نام السا (توماسین مک کنزی ) است که در یک پناهگاه پنهان شده. در این لحظه دیالوگی هوشمندانه و جذاب میان این دو رد و بدل می شود. جوجو پس از ترس از رویت دخترک، فکر می کند که او یک روح است اما السا به او می گوید: « من روح نیستم بلکه یک چیز بدتر از روح هستم، تو می دونی من چی هستم؟» و جوجو در پاسخ می گوید:« یک یهودی! ». این دیالوگ سرآغاز رابطه میان این دو است. دو انسان از دو دنیای متفاوت که هیچ ارتباط انسانی با یکدیگر ندارند و تحت هر شرایطی دشمن هم محسوب می شوند. دخترک مبارز در صدد جنگ با تفکرات هیتلر است و جوجو نیز به عنوان یک طرفدار سرسخت نازی ها، یهودیان را بیش از هر انسانی در دنیا شایسته مرگ می داند!
اما جوجو که تحت تربیت خاص مادرش رزی ( اسکارلت یوهانسون ) انسانیت را از یاد نبرده،خیلی زود دوستی نزدیکی با السا برقرار می کند. رزی که دل خوشی از حکومت نازی ها ندارد و در سکوت با آن مخالف است، به جوجو از زندگی و لزوم یافتن عشق می گوید و سعی دارد به او نشان دهد که فلسفه زندگی ایجاد نفرت و نابودی دیگران نیست. اما جوجو مانند تمام افرادی که تحت تاثیر پروپاگاندا قرار گرفته اند، عشق را انکار می کند و معتقد است که در زمان مبارزه و جنگ علیه انسانهای ضعیف، دنیا جایی برای تجربیات عاشقانه نیست و این ایده کاملاً مسخره به نظر می رسد. تفکری که در طول تاریخ در ذهن قربانیان تعصب نقش بست تا در تمام عمرشان زندگی پوچ و بی ارزشی را تجربه نمایند و در نهایت در راه افرادی که عطش خون و قدرت داشند، نابود شوند و در تاریخ نیز نامی از آنها برجای نماند.
خشونت طلبی هرگز قدرت مقابله با عشق را نداشته است و به همین دلیل، جوجو نیز رابطه ای دوستانه و بعدها عاشقانه با السا برقرار می کند. عشقی که او را مجاب می کند برای آسودگی خاطر دخترک تلاش نماید و حتی در جناح مخالف قرار بگیرد و برای اولین بار با ذهنی باز به مسائل بنگرد. در این میان دوست خیالی جوجو یعنی همان هیتلر، در تلاش است تا او را از تبدیل شدن به یک انسان طبیعی دور کند و ابزارهای تبلیغاتی نظام نازی نیز در تمام مدت در شهر و خانه ها به دنبال القای تفکر نازیسم می باشند. آنها به طور پیوسته، جوجو را بابت آنکه در سن پایین به حزب نازی ها پیوسته ستایش می کنند اما در درون جوجو اتفاق دیگری در حال رخ دادن است و آن رویداد، چیزی نیست که ایدئولوژی نازی ها بتواند بر آن چیره شوند!
تایتیتی در « خرگوش جوجو » با تسلط کامل توانسه وزن کمدی اثر را در تمام دقایق داستان حفظ کرده و از تلخی آن تا حد زیادی بکاهد. قصه فیلم مشخصاً در ارتباط کامل با سیاهی و خشونت تاریخی در دوران جنگ جهانی دوم است اما بذر عشق و شخصیت های احمقی که در قالب رهبران نازی در فیلم حضور دارند، این فرصت را در اختیار تماشاگر قرار می دهد که برای ساعاتی، آن تلخی و نژاد پرستی های خونین را در طرف درست تاریخ قرار دهد و به دیده حقارت به آنها بنگرد. مفهومی که فیلم در تلاش برای انتقال آن به تماشاگر است، هیولا ندانستن افرادی است که به دلایل مختلف قربانی پروپاگاندا شده اند. افرادی که جهت زندگی شان به سمت پلیدی و خشونت کشیده شده اما عشق و روابط انسانی می تواند آنها را به اصل زندگی بازگرداند و ستمگران را به انزوا ببرد.
«خرگوش جوجو » صمیمی و دلنشین است و شوخ طبعی بالایی دارد. تایکا تایتیتی به خوبی موفق شده از تمام بازیگران فیلمش بازی های خوبی بگیرد و در عین حال، در بخش های فنی از جمله فیلمبرداری و طراحی صحنه اثری درخشان از خود بر جای بگذارد. « خرگوش جوجو » به درستی جایگاه عشق و ارتباطات انسانی را در زندگی افراد به تصویر می کشد و از لزوم توجه به آن در شرایط امروز جهان سخن می گوید. از دوران هیتلر بیش از نیم قرن گذشته اما از تفکرات نژاد پرستانه و مخرب او در سالهای گذشته نه تنها کاسته نشده بلکه با شیب تندی رو به افزایش است. تماشای « خرگوش جوجو » مخصوصاً برای افراد متعصب الزامی است. کسانی که خشونت، محدودیت و زندگی سیاه را به واسطه تفکرات اشتباه شان پیش گرفته اند و فراموش کرده اند که زندگی محل عشق ورزی است. فیلم با هوشمندی آنان را نه هیولا بلکه قربانی معرفی می کند که نیازمند بازنگری در تفکرات شان هستند؛ از این جهت « خرگوش جوجو » را می توان یکی از دلنشین ترین آثار سال نامید.
منتقد : میثم کریمی
این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت " مووی مگ " به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگرد قانونی می گردد.
به خانواده بزرگ جامعه مجازی مووی مگ بپیوندید
خرگوش جوجو (Jojo Rabbit)
کارگردان : Taika Waititi
نویسنده : Taika Waititi
بازیگران :
Roman Griffin Davis ... Jojo
Thomasin McKenzie...Elsa
Scarlett Johansson...Rosie
Taika Waititi...Adolf
Sam Rockwell...Captain Klenzendorf
رده سنی : PG-13 (مناسب برای افراد بالای 13 سال)
ژانر : کمدی
زمان : 108 دقیقه
