همه چیز درباره ویروس خطرناک کرونا و راه های مقابله با بیماری
به دلیل شباهت ظاهری ویروس کرونا به تاج خورشید در هنگام تصویربرداری با میکروسکوپ الکترونی، این نام را برای این ویروس انتخاب نمودهاند. ویروس کرونا عامل بیماریهای مختلفی از سرماخوردگی معمولی تا سندرم حاد و شدید تنفسی یا همان SARS (سارس) است. بیماری کرونا در اواخر دسامبر سال ۲۰۱۹ در ووهان چین گزارش شده و به سرعت در حال شیوع است.
بیماری کرونا چیست ؟
ویروس کرونا با نام علمی Coronaviruses، خانواده بزرگی از ویروسها هستند که بیماریهای مختلفی را از سرماخوردگی معمولی گرفته تا سندرم حاد و شدید تنفسی یا همان SARS (سارس) را ایجاد میکنند. این ویروسها در سال ۱۹۶۵ کشف شدند و مطالعه بر روی آنها تا بهطور مداوم تا اواسط دهه ۱۹۸۰ ادامه داشت.
همچنین این بیماری به نام سندرم نارسایی تنفسی خاورمیانه (Middle East respiratory syndrome coronavirus) شناخته شدهاست که به اختصار MERS-CoV خوانده میشود. کروناویروسها دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی را در انسانها درگیر میکند و عامل یک سوم سرماخوردگیهای شایع در زمستان و بهار هستند.
ساختار ویروسهای کرونا دارای یک ژنوم RNA معمولی است و افرادی که همزمان دارای بیماری دیگری باشند و کودکان مبتلا به بیماریهای قلبی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. معمولاً شدت سرماخوردگی که کروناویروس عامل آن باشد بیشتر است. کرونو ویروسها بیشتر در حیوانات دیده میشوند، اما پنج نوع از آنها دستگاه تنفسی بدن انسان را تحت تأثیر قرار میدهد. تشخیص اینکه علت بیماری کرونو ویروس باشد یا خیر کمی مشکل است، چرا که برخلاف راینو ویروسها به سختی در آزمایشگاه رشد و نمو میکنند.
تاریخچه ویروس کرونا
خانواده ویروسی کرونا اولین بار در سال ۱۹۶۰ کشف شدهاست که موجب بروز بیماریهایی از خانواده سرما خوردگی در انسان و حیوانات میگردد و از ویژگی آنها زوائد تاج مانند بر روی سطوح دیواره ویروسها میباشد.
اولین مورد بیماری کرونا در سپتامبر ۲۰۱۲ در مردی ۶۰ ساله در عربستان سعودی کشف شد که به مرگ بیمار انجامید. این مرد چند روز قبل از آن به دبی سفر کرده بود و دومین مورد در مردی ۴۹ ساله در قطر دیده شد که او نیز در گذشت.کشف این بیماری اولین بار در آزمایشگاه Health Protection Agency’s در Colindale لندن به تأیید رسید. یک گونه شدیدتر این ویروس که تصور میشود از خفاش ناشی شده باشد در سال ۲۰۰۲ اپیدمی جهانی سارس را موجب شد که حدود ۸۰۰ نفر را به کام مرگ کشاند.
علائم بیماری کرونا
از علایم اصلی این بیماری میتوان به تب، سرفه، تنگی نفس و مشکلات حاد تنفسی اشاره کرد. بیمار ممکن است سرفههای چند روزه ظاهراً بدون دلیل نیز داشته باشد. در موارد حاد مشکلات گوارشی نظیر اسهال، نارسایی حاد تنفسی، اختلالات انعقادی خون و نارسایی کلیه نیز گزارش شده است که این مورد میتواند بیمار را به همودیالیز نیازمند کند. همچنین در موارد خفیفتر ممکن است شبیه آنفلوانزا یا یک سرماخورگی بد باشد و به این علت، تشخیص آن دشوار میباشد. بهنظر میرسد دورهی نهفتگی بیماری (از زمان قرار گرفتن در معرض ویروس تا آغاز علائم) حدود دو هفته باشد.
راه های انتقال ویروس کرونا
ویروسها میتوانند از تماس انسان با حیوانات منتقل شوند. طبق گفته دانشمندان سازمان بهداشت جهانی MERS در شترها و SARS از گربهها شروع شده است، اما در مورد کرونا هنوز مشخص نشده چه حیواناتی ممکن است باعث شیوع این ویروس در ووهان شده باشد و انتقال انسان به انسان هم غالباً هنگامی اتفاق میافتد که شخص در معرض سرفه فرد مبتلا قرار گرفته باشد.
بسته به میزان ابتلا به ویروس، سرفه، عطسه یا لرزش دست از مشخصترین علائم این ویروس هستند. کرونا همچنین با دست زدن به چیزی که فرد آلوده لمس کرده قابل انتقال است. در برخی موارد پرستاران هم از طریق زبالههای عفونی بیماران مبتلا به این ویروس آلوده شدهاند.
انتقال انسان به انسان برای ویروس کرونا تأیید شده است، اما متخصصان اکنون در تلاشند تا دریابند چه کسی آن را بیشتر منتقل میکند و چه کسی بیشتر در معرض خطر است و آیا این انتقال بیشتر در بیمارستانها یا در جامعه رخ داده است؟ و به نظر میرسد MERS، SARS و ویروس کرونا باعث بروز بیماری شدیدتر در افراد مسن میشوند؛ بیشتر افرادی که تاکنون براثر ابتلا به این ویروس جان خود را از دست دادهاند، بالای ۵۰ سال سن داشته و از یک بیماری پنهان یا آشکار دیگر مثل بیماری قلبی، فشار خون بالا و دیابت با نارسایی سیستم ایمنی بدن رنج میبردهاند.
راه های پیشگیری
واکسنی برای محافظت در برابر این خانواده از ویروسها وجود ندارد. آزمایش برای واکسن MERS در حال انجام است. انستیتوی ملی بهداشت آمریکا در حال کار بر روی واکسن علیه ویروس جدید است، اما ماهها طول میکشد تا کارآزماییهای بالینی انجام شود و بیش از یک سال زمان میبرد تا وارد بازار شود. ممکن است با دوری از افراد بیمار، بتوان تا اندازهای خطر ابتلا به این ویروس را کاهش داد. همچنین از تماس دستها با چشم، بینی و دهان باید خودداری شود. شستن دستها با آب صابون، حداقل به مدت ۲۰ ثانیه هم از جمله توصیههای متخصصان برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس است.
درمان بیماری کرونا
گروهی از دانشمندان به رهبری «ادوارد تریبالا» از دانشگاه گوتنبرگ سوئد و «ولکر تیل» از دانشگاه برن آلمان مادهای به نام «K22» کشف کردند که به نظر میرسد توانایی این ویروسها را برای گسترش در انسانها مسدود میکند. «K22» تکثیر کروناویروس را در سلولهای پوششی دستگاه تنفسی انسان مهار میکند. «K22» در مقابله با کروناویروسهای بیضرری که در انسان علائم سرماخوردگی ایجاد میکنند و کروناویروسهای عامل بیماری سارس و مرس مؤثر است. ویروسها برای تولیدمثل باید غشای سلولهای انسانی جداگانهای در اختیار بگیرند تا در آن نوعی پایه نگهدارنده درست کنند و ماشین تولید ویروس خود را در آن مستقر کنند و ماده «K22» این روند را غیرممکن میکند.
در حال حاضر هیج درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد، اما تحقیقات در حال انجام است. متخصصان توصیه میکنند که مراقبتهای بیشتری انجام شود. اگر علائم حادتر از سرماخوردگی است، حتما باید به پزشک مراجعه شود. همچنین پزشکان میتوانند با تجویز داروی درد یا تب، علائم را تسکین دهند و نوشیدن مایعات زیاد، استراحت و خواب کافی تا حد امکان میتواند در درمان این ویروس موثر باشد.
ویروس کرونا ۲۰۱۹-nCoV در ووهان چین
از اواخر دسامبر ۲۰۱۹ ویروس تازهای در شهر ووهان چین شیوع پیدا کرده که جان ۱۷ نفر را گرفتهاست. این نوع کرونا ویروس قبل از این همهگیری در انسان دیده نشده بود. ابتلای بیش از ۵۰۰ نفر به این ویروس تأیید شده و مواردی از ابتلا در تایلند، کره جنوبی، ژاپن، تایوان، استرالیا و آمریکا مشاهده شده است.
علایم بیماری شامل تب و گاهی مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس، تندنفسی و گلودرد و آبریزش بینی است. اولین مبتلایان این بیماری در ووهان در بازار خوراک دریایی کار میکردند یا در آنجا حضور داشتند. ولی با توجه به گسترش بیماری در افرادی که با حیوانات در تماس نبودند سازمان بهداشت جهانی انتقال انسان به انسان را نیز مد نظر قرار داده است.