فراهم کردن شرایط مطلوب برای رشد گیاهان از جمله خاک، نور و آب مناسب می تواند یک دغدغه ساده برای پرورش گیاهان آپارتمانی باشد تا ارائه راهکاری برای جلوگیری از بروز خسارات عظیم در کشاورزی و باغداری.
در این بین آب یک مولکول ساده ولی بسیار مهم است؛ چون نه تنها مواد مغذی موجود در خاک از طریق آب به گیاه می رسند؛ بلکه برخی از این مواد از املاح ضروری موجود در خود آب هستند و برخی دیگر نیز در صورت کیفیت مناسب آب (مثلا (pHتوسط ریشه گیاه از خاک برداشت می شوند. برای رسیدن به آبی با کیفیت مناسب جهت آبیاری گیاهان و هم چنین محصولات کشاورزی باید از راهکارهای موثر برای تصفیه آب در این بخش ها استفاده کرد. در ادامه این مقاله موثرترین و متداول ترین روش برای تصفیه آب کشاورزی و گلخانه ها معرفی خواهد شد. اما قبل از آن لازم است بدانیم زمانی که در رابطه با آب با کیفیت مطلوب صحبت می کنیم، منظور چیست؟
بیشتر: دستگاه تصفیه آب سانتک
منظور از کیفیت مطلوب آب برای گیاهان چیست؟
کیفیت آب مصرفی گیاهان می تواند تفاوت قابل ملاحظه ای در رشد و تکثیر گلها، درختچه ها، درخت ها، میوه ها و سبزیجات ایجاد کند. به طور معمول آب شرب شهری که با سیستم های فیلتراسیون تصفیه شده باشد برای گیاهان مناسب است؛ اما آب های سطحی یا آب چاه، اغلب از نظر وجود املاح محلول و کیفیت کلی فوق العاده متغیر هستند و برای تعیین دقیق کیفیت آب بهتر است مورد بررسی قرار گیرند. برخی از املاح موجود در این آب ها ممکن است در رشد و نمو گیاه اختلال ایجاد کنند و یا برای گیاه سمی و مضر باشند.
به عبارتی می توان گفت آب با کیفیت مطلوب برای آبیاری گیاهان و محصولات کشاورزی، آبی است که نه تنها از خطرات و خسارات احتمالی استفاده از آب تصفیه نشده در این بخش ها جلوگیری می کند، بلکه باعث افزایش بهره وری در تولید محصول و کیفیت آن نیز می شود.
اما سوالی که مطرح می شود این است که موثرترین و بهترین راهکار برای تصفیه آب کشاورزی و گلخانه ها، استفاده از چه روشی می باشد؟
در سال های اخیر به دلیل کمبود منابع آب مناسب و قابل استفاده برای بخش کشاورزی نیاز به استفاده از روش های تصفیه آب در این بخش بیش از پیش مطرح شده است. قطعا برای تصفیه آب کشاورزی و گلخانه ها مانند سایر کاربردها، باید از روشی استفاده شود که هزینه تصفیه آب توسط آن نسبت به هزینه خسارات احتمالی که از طریق استفاده از آب تصفیه نشده به وجود می آید، کمتر باشد.
با توجه به موارد بیان شده، تنها روشی که می تواند از خسارات ناشی از آبیاری گیاهان و محصولات با آب تصفیه نشده جلوگیری کرده و علاوه بر این باعث افزایش بهره وری در تولید محصول نیز گردد، استفاده از آب شیرین کن کشاورزی (دستگاه تصفیه آب کشاورزی) می باشد.
مجموعه آبین با بهره‌مندی از جدیدترین امکانات موجود در تصفیه آب کشاورزی تلاش می‌کند تا بهترین شرایط برای افزایش بهره وری در تولید محصولات و گیاهان را در بخش کشاورزی و گلخانه ها برای شما فراهم آورد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انتخاب و خرید دستگاه تصفیه آب کشاورزی (آب شیرین کن کشاورزی) متناسب با نیاز خود با کارشناسان مجموعه آبین در ارتباط باشید.
بیشتر: دستگاه تصفیه آب اولانسی
چرا آبین؟
- اولین و تنها بازار تخصصی در صنعت تجهیزات و تصفیه آب
- ارائه مشاوره رایگان برای انتخاب دستگاه متناسب با نیاز شما
- دارای نماد الکترونیکی دو ستاره از سازمان نماد الترونیکی کسب وکارهای اینترنتی
- ارسال مستقیم و بدون واسطه کالاها و در نتیجه کاهش قیمت برای مصرف کننده
- ارائه کالاهای با اصالت و دوری از هرگونه کالای تقلبی
- تامین کالاها توسط معتبرترین وارد کنندگان و تامین کنندگان صنعت آب
- صرفه‌جویی در زمان و هزینه برای خرید دستگاه متناسب تصفیه آب
- توان عملیاتی و ظرفیت بالا برای تصفیه آب لب شور (Brackish water) و آب دریا (Sea Water)
- امکان طراحی برای مقادیر مختلف ورودی آب و ظرفیت‌های تولید متفاوت به صورت نامحدود با توجه به نیاز شما
- قابلیت بازگشت پساب خروجی از سیستم به محیط زیست و به مصارف دیگر مجموعه ها مانند شستشو یا بازیابی مجدد بخش زیادی از آن در خود دستگاه RO
همان‌طور که در موارد بالا هم اشاره شد، مهم‌ترین مسئله در تهیه یک دستگاه تصفیه آب صنعتی، خرید از فروشگاه‌های معتبری است که از قطعات مرغوب و با کیفیت در طراحی دستگاه استفاده می‌کنند. مجموعه آبین با فراهم آوردن محیطی برای فعالیت تعداد زیادی از معتبرترین واردکنندگان و تامین کنندگان حوزه تجهیزات آبی همواره در تلاش بوده است که کالاهای با اصالت و با کم‌ترین هزینه ممکن را برای مشتریان خود فراهم آورد.
کارشناسان این مجموعه برای انتخاب و خرید دستگاه تصفیه آب متناسب با نیاز و مصرف شما با امکان مشاوره تلفنی رایگان آماده ارائه خدمات هستند. برای بهره‌مندی از این امکان و دریافت مشاوره رایگان می‌توانید از طریق شماره تلفن های زیر با کارشناسان ما در تماس باشید:
تلفن تماس: ۱۵-۰۲۱۷۷۰۸۴۲۱۱
چه مواردی در کاهش کیفیت آب نقش دارند؟
انواع مختلفی از آلاینده ها می توانند کیفیت آب مورد استفاده برای گیاهان را پایین بیاورند. باید در نظر داشته باشیم که عوامل مطلوب کننده و وجود عناصر مختلف در آب برای گیاهان و مصارف خانگی با هم تفاوت دارد. به عنوان مثال وجود نیترات در آب آشامیدنی انسان ها در حد مقادیر بسیار پایین قابل قبول است؛ اما در مورد گیاهان نیتروژن موجود در نیترات از عوامل ضروری برای رشد گیاهان محسوب می شود.
- آلاینده های جامد معلق در آب می توانند کیفیت آب مصرفی گیاهان را کاهش دهند. این موضوع در آبیاری قطره ای اهمیت بیش تری پیدا می کند، چون مواد معلق، فلزات و جلبک ها باعث مسدود شدن لوله ها و نازل های سیستم آبیاری می شوند.
- انواع مواد شیمیایی که به طور طبیعی در آب وجود دارند، در صورتی که بیش تر از حد مجاز باشند می توانند به گیاه آسیب بزنند. مقادیر بالای مواد شیمیایی و نمک های محلول در آب، تخریب کننده بافت های گیاهی هستند. معمول ترین نمک های محلول در آب گچ (سولفات کلسیم)، هالیت (کلرید سدیم) و کلسیت (کربنات کلسیم) می باشند.
نمک های موجود در کودهای کشاورزی نیز می توانند در آب حل شده و علاوه بر این وارد آب های زیرزمینی و سطحی شوند. سطح نمک های محلول در آب را به طور غیر مستقیم می توان با اندازه گیری هدایت الکتریکی آب (EC) تعیین کرد.
بالا بودن میزان هدایت الکتریکی آب به دلیل عدم تعادل مواد مغذی، می تواند سلامتی گیاهان را به خطر بیندازد و برداشت آب توسط گیاه را کاهش دهد. بی کربنات های کلسیم و منیزیم که در غلظت های بالا در آب سخت وجود دارند با تبخیر آب، رسوب آهک بر جا می گذارند و سدیم آب را نیز افزایش می دهند. سطوح بالای سدیم می تواند به گیاهان باغ آسیب برساند.
نسبت جذب سدیم که اصطلاحا SAR نامیده می شود، عدد مهمی در بررسی کیفیت آب های کشاورزی می باشد. این رقم میزان سدیم موجود در آب را نسبت به کلسیم یا منیزیم نشان می دهد. در صورتی که میزان سدیم آب خیلی بالا باشد، گیاهان سدیم را به جای کلسیم، منیزیم و پتاسیم مصرف می کنند و همین موضوع باعث کمبود این مواد حیاتی و ضروری برای رشد گیاه و در نتیجه به خطر افتادن سلامتی محصول می شود.
- pH آب اکثر چاهها بین ۷ تا ۵/۸ است و یا گاهی بیشتر و آب های سطحی مثل آب رودخانه ها اغلب اسیدی تر هستند (در حدود ۵/۶). آب خالص مانند آب باران و یا آبی که از برف ها حاصل می شود نیز اسیدی است (pH کمتر از ۷).
زمانی که بی کربنات در آب موجود باشد pH آن به بالای ۷ می رسد و آب های سخت معمولا pH بالاتری دارند. pH آب به دلیل برداشت مواد مغذی از خاک توسط گیاه اهمیت دارد. اکثر گیاهانpH مایل به اسیدی را ترجیح می دهند؛ اما برخی گیاهان نیز بهpH قلیایی تر تمایل دارند.
- TDS آب مصرفی گیاه باید به نحوی باشد که املاح مورد نیاز را به ریشه برساند؛ اما در هر حال میزان آن نباید خیلی هم بالا باشد. بالا بودن TDS (کل جامدات محلول) آب می تواند به مشکلات تغذیه ای گیاه و سوختن ریشه و برگ ها و حتی مرگ گیاه منتهی شود. تعداد کمی از گیاهان باغی می توانند سطوح بالای نمک را تحمل کنند و در اکثر اوقات نمک های محلول آب باید در سطح پایینی قرار داشته باشند.
آبیاری با آب تصفیه نشده چه تاثیری بر روی گیاه دارد؟
آبیاری با آب تصفیه نشده و دارای کیفیت پایین باعث ایجاد عدم تعادل مواد مغذی در گیاه و سوختن نوک برگ ها و ریشه ها می شود. آب های دارای کربنات بالا در هنگام تبخیر معمولا رسوب سفید آهکی بر جا می گذارند؛ این مساله در گیاهان آپارتمانی زیاد مشاهده می شود. رسوب باقی مانده ممکن است بر روی ساقه و برگ ها تجمع پیدا کند و میزان جذب نور خورشید و فتوسنتز را کاهش دهد؛ در نتیجه رشد گیاه کندتر و ضعیف تر شده و تولید سبزیجات و میوه ها به شدت کاهش پیدا می کند. علاوه بر این، بی کربنات بالای آب در ترکیب با کلسیم یا منیزیم نیز ایجاد رسوب می کند که در خاک باقی می ماند. در اثر این اتفاق دو ماده مغذی مهم و ضروری گیاه (کلسیم و منیزیم) دیگر در دسترس گیاه قرار نمی گیرند.
سدیم بالای آب نیز می تواند منجر به سدیک (قلیایی) شدن خاک شود. این حالت زمانی ایجاد می شود که آب دارای مقادیر بالایی از سدیم تبخیر شود. در نتیجه ساختار خاک تخریب شده و در آن نوعی چسبندگی ایجاد می شود که آب نمی تواند به خاک نفوذ کند. در صورتی که سدیم به جای کلسیم، منیزیم و پتاسیم جذب شود، گیاه دچار کمبود مواد مغذی نیز خواهد شد.
چطور می توانیم از کیفیت آب مصرفی گیاهان آپارتمانی، باغ و مزرعه اطلاع پیدا کنیم؟
تنها راه پی بردن به کیفیت آب این است که آب منزل و یا آب مصرفی باغ و مزرعه در یک آزمایشگاه معتبر مورد آزمایش قرار گیرد. باید مطمئن باشید که تست های آزمایشگاه مربوطه به آب مصرفی گیاهان مرتبط باشد.
استفاده از آب لوله کشی شهر برای آبیاری گیاهان چه تاثیری ممکن است بر روی گیاه بگذارد؟
به طور معمول مواد معدنی ضروری برای رشد و نمو گیاهان شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و گوگرد می باشد. این مواد مغذی در مقادیر بالا مورد نیاز گیاه می باشند. انواع دیگری از مواد مغذی که گیاه در مقادیر کمتر به آنها نیاز دارد شامل ملیبدون، مس، آهن، منگنز، روی و … هستند. برخی از این مواد معدنی در آب به صورت ترکیب با مواد دیگر موجود هستند.
اما مواد دیگری مانند سدیم و کلرید نیز ممکن است در سطوح بالا در آب وجود داشته باشند که می تواند برای گیاهان سمی باشد. سختی آب (وجود بیش از حد مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم در آب) به طور مستقیم بر روی رشد گیاهان تاثیر نمی گذارد؛ اما اصلاح آن با فرایند نرم کردن آب به دلیل حذف نمک های ضروری می تواند برای گیاهان مضر باشد. تهدید دیگر آب تصفیه نشده شهر برای گیاهان pH آب است که در آب های سخت به طور معمول بالاتر از میزان مطلوب برای گیاه است.
در صورتی که کیفیت آب نامطلوب گزارش شود چه کاری باید انجام بدهیم؟
در صورتی که مجبور به استفاده از آب تصفیه نشده برای گیاه باشیم اولین انتخاب این است که گیاهانی را برای پرورش انتخاب کنیم که به شرایط نامطلوب مانند نمک بالا یا سدیم بالا مقاوم باشند و یا در صورت امکان از جمع کردن آب باران برای آبیاری گیاهان استفاده کنیم. البته انتخاب گیاهانی که مقادیر بالای نمک را تحمل می کنند نیز همه مشکل را حل نمی کند؛ چون نمک با تبخیر آب در خاک تجمع پیدا می کند و نهایتا به خاک و گیاهان صدمه می زند.
اما روش های متعددی برای بالا بردن کیفیت آب مصرفی گیاهان و حل این مشکل وجود دارد که آسانتر و به صرفه تر هستند. از جمله این روش ها می توان به بهره گیری از سیستم های تصفیه آب مجهز به دیونیزاسیون، تقطیر و اسمز معکوس (سیستم های تصفیه آب صنعتی دارای فیلتراسیون ممبران RO) اشاره کرد. نرم کردن آب برای گیاهان باغی توصیه نمی شود؛ چون این روش باعث عدم جذب املاح ضروری و بالا رفتن میزان سدیم یا پتاسیم آب می شود.
از میان روش های ذکر شده در بالا برای تصفیه و افزایش کیفیت آب مصرفی در بخش کشاورزی و گلخانه ها، استفاده از دستگاه های تصفیه آب اسمز معکوس (RO) که به آنها در اصطلاح آب شیرین کن کشاورزی نیز گفته می شود، موثرترین و متداول ترین روش می باشد.
استفاده از آب شیرین کن کشاورزی برای تصفیه آب مورد استفاده جهت آبیاری محصولات کشاورزی، گلخانه ای و باغ ها، با کاهش و حذف مواد مضر آب برای رشد محصول یا گیاه باعث افزایش بهره وری در تولید و جلوگیری از وارد آمدن خسارات ناشی از آب های تصفیه نشده به خاک و محصول می شود.
دکتر زهره فرهمند
