بیماری جنون گاوی در انسان چیست و چه علائمی دارد؟

نمکستان: بیماری جنون گاو یا آنسفالوپاتی اسفنجی گاو (BSE) یک بیماری مسری، که به آهستگی پیش می رود و کشنده است که بر سیستم عصبی مرکزی گاوهای بزرگسال تأثیر می گذارد. عفونت منجر به سوراخ های ریز در قسمت هایی از مغز می شود و در صورت مشاهده با میکروسکوپ بافتی شبیه به اسفنج خواهد داشت. این سوراخ های به اصطلاح اسفنجی باعثاز بین رفتن آهسته مغز گاو می شوند و درنهایت علائم دیگری ایجاد می شود که بر کل بدن تأثیر می گذارد.

اگر انسان ها بافت آلوده را از گاوها بخورند، ممکن است به شکل انسانی بیماری جنون گاوی مبتلا شوند. عنوان بیماری Creutzfeldt-Jakob (vCJD) یا نوع جدید بیماری Creutzfeldt-Jakob (nvCJD) ایجاد می شود. بیماری Creutzfeldt-Jakob به شکل کلاسیک خود معمولاً در افراد مسن اتفاق می افتد یا از طریق تمایل ارثی مغز به تغییر یا این بیماری بدون هیچ دلیل واضحی به طور خودجوش رخ می دهد. نوعی که از خوردن گاو بیمار مشاهده می شود در افراد جوان رخ می دهد و دارای ویژگی های بالینی غیرعادی است، با علائم برجسته روانپزشکی یا حسی در زمان تظاهرات بالینی و تأخیر در شروع ناهنجاری های عصبی ایجاد می شود. این ناهنجاری های عصبی شامل:

• آتاکسی طی چند هفته یا چند ماه
• زوال عقل (از دست دادن حافظه و سردرگمی)
• میوکلونوس در اواخر بیماری
• مدت زمان بیماری حداقل شش ماه است
• الکتروانسفالوگرام غیر تشخیصی غیر طبیعی بسیار غیر طبیعی.

عوامل قابل انتقال که باعث ایجاد بیماری در گاو و انسان می شوند، ذرات پروتئینی غیر طبیعی به نام “پریون” هستند.  Prions مانند باکتری یا ویروس نیست که باعث بیماری های عفونی دیگر می شود. در عوض، آن ها پروتئین های غیر طبیعی عفونی محسوب می شوند که قادر به “القای تاشو غیر طبیعی پروتئین های سلولی معمولی خاص” با توجه به CDC هستند.

پریون های غیر طبیعی در مغز، نخاع، چشم (در شبکیه) و سایر بافت های سیستم عصبی حیوانات مبتلا یا انسان دیده می شود. علاوه بر این، پریون ها را می توان در خارج از سیستم عصبی در مکان هایی از جمله مغز استخوان، طحال و غدد لنفاوی مشاهده کرد. مقادیر کمی از پریون ها نیز ممکن است در خون یافت شود.

Prions در برابر گرما، نور ماوراء بنفش ، اشعه و ضد عفونی کننده هایی که به طور معمول ویروس ها و باکتری ها را از بین می برند بسیار مقاوم هستند. ممکن است پریون ها انسان هایی را که از گوشت گاو آلوده می خورند آلوده کنند. حتی پخت گوشت های آلوده به جنون گاوی باعث از بین رفتن پریون ها یا خطر آن نمی شود.

پس از بروز عفونت، دوره نهفتگی طولانی وجود دارد که به طور معمول چندین سال طول می کشد. هنگامی که پریون ها به مغز بحرانی می رسند، علائمی مانند افسردگی، مشکل در راه رفتن و زوال عقل رخ می دهد و به سرعت پیشرفت می کند.

دانشمندان معتقدند هنگامی که انسان از گوشت حیوانات آلوده می خورد، جنون گاوی از حیوانات به انسان منتقل می شود. محتوای بافت مغزی آلوده ممکن است در برخی محصولات غذایی بیشتر از سایرین باشد و همچنین ممکن است به نحوه ذبح حیوان در آن بستگی داشته باشد. جنون گاوی را می توان از طریق انسانی به کانیبالیسم یا از طریق پیوند بافت های آلوده از یک انسان به فرد دیگر منتقل کرد.

تاریخچه بیماری جنون گاوی

در دسامبر سال ۲۰۰۳، اولین مورد BSE در ایالات متحده در گاوی شیرده در ایالت واشنگتن کشف شد. دو مورد دیگر در سال ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶ گزارش شده است. پیش از آن، شیوع ویرانگر مهمی در دهه ۱۹۸۰ در انگلستان (انگلیس و ایرلند) رخ داد و در سال ۱۹۹۳ به اوج خود رسید. از آنجا که علت مشکوک آن یک ماده مخدر منتقل شده در گوشت و محصولات غذایی استخوان بود.

در سال ۱۹۸۸، دولت برای تغذیه گاوها در آنجا اقدام به تغذیه محصولاتی که ممکن است دارای بافت بیمارگونه برای حیوانات باشد، ممنوع اعلام کرد. اما در آن زمان گاوهای آلوده از قبل وارد غذای انسان شده بودند. در اوج این شیوع در سال ۱۹۹۳، تقریباً ۱۰۰۰ مورد در هفته از حیوانات آلوده گزارش شده است.

از آن زمان تعداد این افراد به طرز چشمگیری کاهش یافته است، و در حال حاضر فقط حدود ۱۰ راس گاو آلوده که هر ساله در انگلستان شناسایی می شوند وضعیت vCJD مربوط به BSE اولین بار در انگلیس در سال ۱۹۹۶ توصیف شد.

تا سال ۱۹۹۶، چندین نفر در انگلستان و سایر افراد که در آنجا زندگی می کردند با یک نوع متفاوت از CJD (vCJD) شناسایی می شدند، و علت آن مربوط به خوردن گوشت گاو آلوده به بیماری جنون گاوی بود. در ژوئن سال ۲۰۱۴، بیش از ۴۰۰۰ پوند گوشت گاو توسط وزارت کشاورزی ایالات متحده به دلیل فرآوری غیرمجاز فراخوانده شد و این امر باعث شد تا مواد مغزی گاو (گانگلیون ریشه پشتی) با گوشت گاو فرآوری شده مخلوط شوند.

همه بیماری های پریون کشنده است. حیوانات و انسان هایی که به بیماری پریون مبتلا می شوند در اثر آن می میرند. هیچ درمان مؤثری برای آن وجود ندارد. شناختن نحوه انتقال این بیماری ها به منظور جلوگیری از شیوع آن مهم است.