با یک لیوان نوشیدنی و یک میان وعده خوشمزه بر روی مبل نشسته اید و قصد دارید که با اطرافیانتان سریالی جذاب را تماشا کنید. اما قبل از فشردن دکمه پخش، تصمیم می گیرید تا نگاهی سریع به شبکه های اجتماعی بیاندازید. به لطف اعتیاد به تلفن همراه تان، حدود بیست دقیقه و یا بیشتر را صرف چک کردن فیس بوک، اینستاگرام، توییتر و دیگر شبکه های اجتماعی می کنید و ناگهان می فهمید که نه تنها انتخاب های امشب، بلکه همه زندگی تان، تحت تاثیر این موضوع واقع شده است. آیا قصد انجام کار دیگری را داشته اید و به صورت ناخودآگاه به مهمانی ای که دوستتان تصویری از آن را پست کرده است، دعوت شده اید؟ آیا شما می توانید در حالیکه دیگران درحال نظر دادن درباره سریال دیگری هستند، به تماشای برنامه تلوزیونی مورد علاقه خود بپردازید؟ در این مقاله از بخش روانشناسی دکتر سلام به بررسی سندرم FOMO می پردازیم.
سندروم FOMO چیست؟
تکنولوژی به گونه ای طراحی شده است که به ما احساس ارتباط بیشتر با دیگران را بدهد. همه این شبکه های اجتماعی و راه های برقراری تماس، باید به ما کمک کنند تا روابطی را بسازیم و حفظ کنیم. شما می توانید با دوستان قدیمی دبیرستانی خود ارتباط برقرار کنید و یا عکس هایی را با مادربزرگتان که ۲۰۰۰ مایل دورتر از شما زندگی می کند، به اشتراک بگذارید.
اما با وجود تمام این برنامه ها، این ارتباطات، انجام مقایسه اجتناب ناپذیر با افراد دیگر و همچنین ترس از اینکه با انتخاب چیزی ممکن است چیز بهتری را از دست بدهم، را ایجاد کرده است. اینجاست که سندروم FOMO وارد بازی می شود. سندروم FOMO چیست؟ این یک عبارت رایج است که امروزه بیشتر از گذشته مورد استفاده قرار می گیرد و پدیده ای است که به نظر می رسد که با گذشت زمان بدتر می شود.
آیا سندروم FOMO یک کلمه واقعی است؟ این کلمه در واقع یک علامت اختصاری است. کلمه مخفف سندروم FOMO چه معنایی دارد؟ سندروم FOMO مخفف عبارت “ترس از از دست دادن” است، یک تعریف دیگر سندروم FOMO این است: ترس از عدم حضور در چیزی (مانند یک فعالیت جالب یا لذت بخش)که دیگران تجربه می کنند.
فرهنگ لغت دارای معانی مشابه دیگری برای سندروم FOMO است: نوعی اضطراب اجتماعی – نوعی نگرانی اجباری به علت ترس از از دست دادن یک فرصت یا رویداد لذت بخش که این حس اغلب توسط پست هایی که در وب سایت های ارتباط جمعی دیده می شوند، برانگیخته می شود. اگر در این فکر هستید که چطور از سندروم FOMO در یک جمله استفاده کنید، این جمله را بخوانید: ” اگر من بلیط کنسرت را تهیه نکنم، همه دوستان خوب من آخر هفته آینده به این کنسرت خواهند رفت، و من دچار یک سندروم FOMO بزرگ می شوم.”
حسادت یک نمونه کامل از معنای مشابه سندروم FOMO است. تا همین اواخر، حس حسادت یک روش رایج برای توصیف سندروم FOMO مدرن بود. تعریف یک فرد حسود: آرزو می کند که چیزی را که فرد دیگری دارد، داشته باشد، که آن چیز می تواند مالکیت چیزی، یک تجربه و غیره باشد.
سندروم FOMO چگونه شکل می گیرد؟
سندروم FOMO، یا ترس از ازدست دادن، لزوما مشکلی مرتبط با قرن بیست و یکم نیست. به هر حال، شنیدن درباره خرید خانه توسط یک دوست در حالیکه شما هنوز هم با هم اتاقی خود زندگی می کنید، ممکن است احساس عدم اطمینان یا حسادت را ۱۵ سال قبل نیز در شما ایجاد کرده باشد. اما امروزه همه چیز به لطف رسانه های اجتماعی افزایش یافته است؛ اکنون موارد قابل مقایسه (از جمله تصاویر) پیش از پیش در جلوی چشم شما قرار دارد و این راهی برای ورود به سندروم FOMO است.
علاوه بر این اپلیکیشن های شبکه های اجتماعی به گونه ای طراحی شده اند که در هنگامی که ما یک قسمت از زندگی خود را به اشتراک می گذاریم، به ما هدیه می دهند. به هر حال، اینها شرکت هایی هستند که می خواهند شما را بیشتر آنلاین نگه دارند. وقتی که چیزی را پست می کنیم و ۲۰ لایک می گیریم، خیلی خوشحال می شویم، در حالیکه اگر کسی آخرین عکس اینستاگرام ما را لایک نکند، افسرده می شویم. آیا اگر واقعا کسی پست شما را لایک نکند، چنین اتفاقی می افتد؟
اما نگرانی درباره نظرات دیگران درباره تجربیات و انتخاب هایی که شما در اینستاگرام پست می کنید، تنها نکته قابل تامل نیست. زمانی که شروع به مقایسه خود و تجربیات تان نسبت به دیگران کرده و ترس از این که چیزی را از دست داده اید در شما به وجود می آید، سندروم FOMO شکل می گیرد.
با سندروم FOMO مواجه شوید
ممکن است که آخرین سندروم FOMO شما برایتان خنده دار به نظر برسد، اما این امکان وجود دارد که آخرین سندروم FOMO ایجاد شده برای شما، بیش از آنکه فکرش را بکنید، بر شما تاثبر گذاشته باشد؟
سندروم FOMO ناشی از شبکه های اجتماعی، یکی از متداول ترین تجربیات امروزه است. مطالعات نشان داده اند که وقت گذرانی زیاد در شبکه های اجتماعی می تواند تاثیر منفی ای بر سلامت ذهنی ما بگذارد. اگر زمان زیادی را صرف شبکه های اجتماعی می کنید، زمان مناسبی برای رسیدگی به این مشکل و مواجهه با سندروم FOMO است.
روبرو شدن با امکان اعتیاد به شبکه های اجتماعی و یا اعتراف به اینکه رسانه های اجتماعی و سندروم FOMO ناشی از آن، بر زندگی شما تاثیر منفی می گذارد، اولین قدم برای کنار گذاشتن احساسات منفی مرتبط با ترس از ناپدید شدن است.
پس چگونه باید بر سندروم FOMO غلبه کنیم؟ یک راه عالی، JOMO است. سندروم FOMO و JOMO چه هستند؟ خوب، با کلمه مخفف شده ی سندروم FOMO آشنا شدیم، اکنون می خواهیم بدانیم که JOMO چیست؟ JOMO نقطه مقابل سندروم FOMO است. این به معنای “لذت از دست دادن” است.
بله، واقعا لذت بردن از عدم انجام کاری که دیگران انجام می دهند و ادامه زندگی تان بدون مقایسه آن با زندگی دیگران (بخصوص در شبکه های اجتماعی) – چه یک دوست باشد، یا یک فرد مشهور یا یکی از اعضای خانواده تان – ممکن است. با گذشت زمان، بیشتر مردم می فهمند که لذتی در عدم توجه به زندگی دیگران، عدم حسادت ورزی و عدم ترس از از دست دادن چیزی، وجود دارد.
تحقیق درباره سندروم FOMO
گاهی اوقات به شوخی از آن استفاده می شود، اما سندروم FOMO می تواند پیامدهایی جدی ای نیز داشته باشد. مطالعه ای انجام شده در استرالیا نشان داد که یکی از دو نوجوان در این کشور احساس می کنند که زندگی خوبی مانند دوستان شان ندارد و این احساس از شبکه های اجتماعی ناشی شده است. نوجوانانی که استفاده زیادی از رسانه های اجتماعی داشتند، نسبت به همسالان خود که از تلفن هوشمند استفاده نمی کردند، حس اضطراب و افسردگی بیشتری را تجربه می کردند.
البته بزرگسالان نیز از این امر مصون نیستند. افراد مبتلا به سندروم FOMO نسبت به دیگران احساس برتری کمتری دارند و برقراری ارتباط با دیگران برایشان دشوارتر است. به علاوه، یک گزارش در سال ۲۰۱۳ نشان داد که ۵۶ درصد از کاربران رسانه های اجتماعی از سندروم FOMO رنج می برند. علاوه بر این، با توجه به یک نظرسنجی انجام شده در سال ۲۰۱۴، 69 درصد از افراد، وقتی که نمی توانند در کاری که اعضای خانواده یا دوستان شان انجام می دهند، شرکت کنند، سندروم FOMO را تجربه می کنند.
مطالعه ای در سال ۲۰۱۸ در مجله انگیزه و احساسات منتشر شد، که تاثیر سندروم FOMO بر دانشجوهای سال اول دانشگاه را بررسی کرد. طبق این تحقیق، ” تجربیات مکرر سندروم FOMO با پیامدهای منفی روزانه و ماهانه، از جمله افزایش تاثیرات منفی، خستگی، استرس، علائم فیزیکی و کاهش خواب همراه بوده است.”
سندروم FOMO منجر به چه چیزی می شود؟ سندروم FOMO ممکن است باعث افزایش بدهکاری شما شود. مطالعه ای انجام شده بر روی 1045 خریدار در ایالات متحده نشان داد که تقریبا ۴۰ درصد از افراد، پولی را خرج کرده اند که نداشته اند و این تنها به دلیل کنار آمدن با اطرافیانشان بوده است و این کار آن ها را بدهکار کرده است.
هیچ تعجبی وجود ندارد که با وجود انبوهی از اطلاعات که با سرعتی بی سابقه به سمت ما هجوم می آورند، سندروم FOMO به یک مشکل تبدیل شود. با این وجود، هیچ دلیلی هم وجود ندارد که اجازه بدهید که سندروم FOMO بر زندگی شما غالب شود.
چگونه بر سندروم FOMO غلبه کنیم؟
دانستن چگونگی مقابله با سندروم FOMO برای کاهش تاثیرات منفی آن بر زندگی مهم است. البته، شما ممکن است گاهی اوقات به انتخاب های خود شک داشته باشید و یا زمانی که دوستانتان بدون شما بیرون می روند، کمی حسادت کنید. با این حال راه هایی برای به حداقل رساندن آسیب ها وجود دارد و تضمین می کند که زمانی را که در شبکه های اجتماعی می گذرانید برایتان سودمند است.
مرحله ۱: پذیرش وضعیت تان
این خیلی خوب است. اعتراف کنید که ممکن است این حس را داشته باشید که موقعیت عالی بعدی را از دست بدهید. این کار آرامش شما را بالا می برد. این طور نیست؟ این طرز فکر، شما را برای مواجهه با اخبار جدید آماده می کند.
مرحله ۲: بفهمید که شما به بهترین چیزها نگاه می کنید.
همان طور که شما نیز موقعیت های خوب و بدی را تجربه می کنید، آگاه باشید که دیگران نیز تنها بهترین موقعیت هایشان را با شما به اشتراک می گذارند. نشان دادن بهترین های خود در شبکه های اجتماعی کار راحتی است. این درست مثل این است که بدون اشاره به لاستیک پنچر خودروی خود در مسیر ساحل، تصویر اقیانوس را منتشر کنید. افراد دقیقا همین کار را نجام می دهند.
همچنین خوب است که به یاد داشته باشید که دستکاری “واقعیت” بسیار ساده است. اخیرا، یک دانش آموز، خانواده و دوستان خود را قانع کرد که او در حال سفری به آسیا است، در حالیکه او حتی از اتاق خواب خود نیز بیرون نیامده بود.
مرحله ۳: قطع اتصال
جدای از اینکه ممکن است که از اعتیاد به تلفن های هوشمند رنج ببرید، شانس دریافت اعلاناتی که هیچ هدفی ندارند به جز آگاه کردن شما از اتفاقاتی که در زندگی دیگران رخ داده است، نیز بالاست.
گامی رو به جلو بردارید و اعلانات مرتبط با شبکه های اجتماعی تلفن همراه خود را خاموش کنید – بله، حتی آن هایی که به شما هشدار می دهند که “لایک” گرفته اید- . از یک مرورگر برای محدود کردن زمان حضور تان در سایت های برانگیزاننده سندروم FOMO استفاده کنید. و اگر فردی وجود دارد که به طور ویژه سندروم FOMO شما را برمی انگیزد، از لیست شبکه های اجتماعی خود حذف کنید.
مرحله ۴: در حال زندگی کنید
از زمان خود هوشمندانه استفاده کنید. لیستی از تمام چیزهایی را که آرزو می کنید که کاش زمانی برای انجام شان داشتید، تهیه کنید: یادگیری یک زبان جدید، مطالعه کتاب ها و …. اکنون، در هفته آینده، هر دقیقه ای را که صرف جستجو در شبکه های اجتماعی می کنید؛ ثبت کنید. این تمام زمان هاییست که هیچ وقت به عقب برنمی گردند! با هدر دادن این لحظات با ارزش برای دیگران، فرصت لذت بردن از زمان حال را از خودتان می گیرید.
بنابراین کمی از شبکه های اجتماعی بیرون بیایید و زندگی خود را آغاز کنید، و اگر در شبکه های اجتماعی هستید، کمی JOMO تمرین کنید.
هشدارها
احساس اصلی دخیل در سندروم FOMO ترس است. ترس چیست؟ ترس یک احساس ناخوشایند و اغلب قوی است که از این باور ناشی می شود که کسی یا چیزی خطرناک است و احتمالا باعث درد یا تهدید می شود. واژه سندروم FOMO ممکن است گاهی اوقات سرگرم کننده و شاد به نظر برسد، اما برای برخی، بسیار جدی می شود و به تشدید اضطراب و افسردگی کمک می کند.
اگر فکر می کنید که شما یا فردی که دوستش دارید، افسردگی و یا اضطراب را تجربه می کنید، مهم است که به دنبال کمک باشید و بفهمید که چگونه افسردگی و اضطراب را کاهش دهید. مکان هایی مانند مراکز کنترل و پیش گیری از بیماری ها (CDC)اطلاعات و راهنمایی هایی را به شما ارائه می دهند.
