چنانچه مطالعه بخش خاصی از این مطلب مدنظر شماست، با استفاده از فهرست زیر میتوانید به موضوع دلخواه خود برسید.
- معنای کاریزماتیک
- ویژگی افراد کاریزماتیک
- راههای کاریزماتیک شدن
- تست کاریزماتیک
- افراد کاریزماتیک تاریخ
معنای کاریزماتیک
خاریسما در دوره باستان دو مفهوم را میرساند. در مفهوم اول به جاذبههای ظاهری یک نفر گفته میشد که خصلتی دنیوی داشت و در مفهوم دوم موهبتی آسمانی و امری اساطیری یا الهی بود. مسیحیان، حضرت عیسی را دارای کاریزما یعنی موهبتهای پرجذبه الهی میدانستند و واژه کاریزما تنها به شاخه خاصی از الهیات مسیحی محدود میشد.
کاربرد کاریزما تا میانه قرن بیستم کمیاب بود تا اینکه ماکس وبر با طرح اقتدار کاریزماتیک کاربرد واژه کاریزما و کاریزماتیک را گسترش داد. از آن به بعد در عرصه سیاست و اجتماع به رهبران پرطرفدار و افراد تأثیرگذار در جامعه کاریزماتیک اطلاق شد.
در فرهنگ لغت فارسی معین درباره کاریزماتیک نوشته شده است: «شخصیت و جذابیت یک فرد که میتواند در مردم نفوذ کند و آنان را به شور و فداکاری وادار سازد. این مشخصه ابتدا در برخی فرقههای مسیحیت مشاهده شد و بعدها در ادیان دیگر هم به چشم خورد.»
در مجموع، کاریزما مجموعهای از صفات و رفتارهایی است که با کنار هم قرار گرفتنشان شخصیت فرد، جذاب و اثرگذار باشد و کاریزماتیک بودن جاذبه فردی است که تأثیری اجتماعی دارد. به این ترتیب شخصیتهای کاریزماتیک افرادی هستند که میتوانند با قدرت خود جمعیت زیادی را تحت تأثیر قرار دهند و آنها را به سمت و سوی خود جذب کنند.
ویژگی افراد کاریزماتیک
۱. روابط اجتماعی خوشایند
۲. شخصیت رشد یافته
۳. مردمدار بودن
۴. همدلی و مهربانی
۵. کاریزمای درونی
۶. اعتماد به نفس
۷. زبان بدن مثبت
۸. گوش شنوا داشتن
۹. خود نظارتی بالا
۱۰. خود بهبودی و اصلاح خود
راههای کاریزماتیک شدن
مسأله وقتی پیچیدهتر میشود که بدانیم افراد کاریزماتیک تیپهای مختلفی دارند. بعضی ممکن است کمحرف باشند و جذابیت ظاهرشان بیشتر از سخنان آنها تأثیرگذار باشد. بعضی دیگر در ارتباطاتشان پر شور و نشاط هستند و هوادارانی پرحرارت را به دنبال خویش میکشند.
با همه تفاوتها کاریزماتیک بودن نتیجه ارتباطات عالی و مهارتهای بین فردی است، بنابراین راههای مختلف ممکن است فرد را به شخصیتی کاریزماتیک تبدیل کند.
محققان دانشگاه تورنتو مطالعاتی گسترده در زمینه کاریزما انجام دادند که جامعه آماری آنها شامل بیش از ۱۰۰۰ نفر میشد.
آنها دریافتند که کاریزماتیک بودن آمیزهای از «نفوذ بر دیگران» و «مردمدار بودن» است. واژه «نفوذ» برای توانایی رهبری کردن و پیشرو بودن استفاده میشود و «مردمداری» شامل رفتار دوستانه، خوشبرخورد بودن، در دسترس بودن و انعطافپذیری است. مهارتهایی وجود دارد که میتوانند مردمداری و نفوذ را افزایش دهند. در ادامه هرکدام از این دو خصوصیت را با زیرشاخههای هر یک بررسی خواهیم کرد.
۱. افزایش قابلیت نفوذ و تأثیر
الف) جذابیت
ب) توانایی تأثیرگذاری
ج) توانایی رهبری
الف) کسانی که جذابیت دارند، اعتماد به نفس داشته یا حداقل با اعتماد به نفس بهنظر میرسند، به تواناییهای خودشان ایمان دارند، همچنین در مواجهه با ناکامیها خوشبین و مقاوم هستند.
- افراد کاریزماتیک اعتماد به نفس دارند و در دیگران اعتماد به نفس بوجود میآورند.
اعتماد به نفس برای برقراری ارتباط در موقعیتهای مختلف ازجمله ارتباطات فردی، گروهی و حین سخنرانی برای جمعی از مخاطبان مهارتی اساسی محسوب میشود.
یک شخصیت کاریزماتیک نه تنها میتواند همراه با اعتماد به نفس ارتباط برقرار کند، بلکه میتواند به دیگران نیز کمک کند تا اعتماد به نفس خود را بالا ببرند، به این ترتیب به بهبود فرایند ارتباطات کمک کرده و آن را تقویت میکنند. افراد کاریزماتیک اعتماد به نفس زیادی دارند بدون آنکه متکبر و یا خودخواه باشند. - افراد کاریزماتیک مثبتنگر و خوشبین هستند.
خوشبینی و مثبت اندیشی به این معناست که کاریزماتیکها در دیگر افراد بهترین حالات و خصوصیات و در شرایط و رویدادها بهترین اتفاقات را میبینند. آنها معمولاً خوش شانس و همواره در حال پیشرفت هستند، زیرا انعطافپذیری بالا دارند. این افراد دیگران را برای چیزی که هستند و کارهای مثبت که انجام میدهند، تشویق میکنند؛ به همین خاطر نزد آنها جذاب و خوشایند بهنظر میرسند.
تفکر مثبت و خوشبینی نیرویی قدرتمند برای مذاکره موفق و حل مسئله است.
ب) افراد کاریزماتیک متقاعد کننده و تأثیرگذارند. آنها میتوانند مردم را به چیزی که میخواهند مجاب و آنها را در راستای یک هدف مشترک متحد کنند.
توانایی متقاعد کردن دیگران را میتوان برای اهداف مثبت یا اهداف مخرب استفاده کرد. رهبران کاریزماتیک قادر به تأثیر و تشویق پیروان خود به انجام کارهایی هستند که حتی در نگاه اول غیرممکن به نظر میرسد. آنها میتوانند مردم را به انجام کارهای دشوار وادار کنند. شخص کاریزماتیک، ممکن است بتواند از مهارتهای خود برای کسب اعتماد و توجه در قربانیان خود استفاده کند تا در نهایت از آنها پول و چیزهای گرانبهای دیگر را اخاذی کند.
ج) ویژگی نهایی که به عنوان بخشی از «نفوذ» طبقه بندی میشود، این است که افراد کاریزماتیک مهارت رهبری بسیار بالایی دارند.
آنها ممکن است رهبران طبیعی و بالفطره بهنظر برسند گویا با این قابلیت به دنیا آمدهاند، اما در واقعیت سالهای بسیار صرف آموزشهایی برای افزایش مهارتهای خود کردهاند تا بتوانند رهبری کنند. آنها قادر به استفاده از سبکهای گوناگون رهبری به تناسب شرایط و بسته به کسانی هستند که آنها را هدایت میکنند. این افراد چشماندازی قانعکننده ارائه داده و آن را با دیگران به اشتراک میگذارند و مهارت های ارتباطی آنها بسیار قویست.
۲. افزایش مردمداری و خوشبرخورد بودن
الف) افراد کاریزماتیک احساسات واقعی خودشان را نشان میدهند.
افراد کاریزماتیک صداقت احساسی داشته و در نشان دادن احساسات واقعی خود بسیار مهارت دارند. وقتی کارها به خوبی پیش میرود، به راستی شاد میشوند یا حداقل در ظاهر به گونهای خود را خوشحال نشان میدهند که دیگران آنچه را که میبینند باور کنند. همچون یک قوی شناور بر روی آب که آرام و بیسر و صدا بر روی سطح قرار دارد، اما پاهای او که از چشم بیننده پنهان است در زیر آب بسیار سریع تکان میخورد.
ب) افراد کاریزماتیک جالب هستند و دیگران میخواهند پای صحبت آنها بنشینند.
بخشی از این موضوع بهخاطر دیدگاههای جالبی است که بیان میکنند و بخشی از جذابیت کلام در بیشتر اوقات به نحوه ارتباط برقرار کردن آنها برمیگردد.
این اشخاص داستانپردازانی خوب هستند، نفوذ کلام داشته و صحبت کردن و توضیح دادنشان به شیوهای جذاب است. آنها میتوانند پیام خود را شفاف و بهطور خلاصه بیان کنند، متناسب با موقعیت جدی یا شوخطبع باشند تا توجه و تمرکز مخاطبانشان را جلب کنند.
افراد کاریزماتیک هنگامی که در موقعیتهای یکنفره یا در گروههای کوچک قرار میگیرند، از زبان بدن مثبت ازجمله حالت آرام و آسوده بدن و ارتباط چشمی با دیگران استفاده مینمایند. آنها مخاطبانشان را تماشا میکنند تا از آنها بازخورد بگیرند و حالات خود را مطابق با موقعیت مخاطبان تنظیم کنند.
افراد کاریزماتیک هنگام حضور در گروههای بزرگ یا در وقت سخنرانی بهطور مساوی با همه ارتباط چشمی برقرار کرده و توجه آنها شامل همه حضار میشود.
ج) افراد کاریزماتیک به دیگران علاقهمند هستند و واقعاً میخواهند به آنچه که دیگران میگویند گوش دهند.
آنها از دیگران سؤالاتی میپرسند تا دیدگاهها، نظرات و احساساتشان را درک کنند و به دلیل توانایی در ایجاد احساس راحتی در مخاطب، اکثراً پاسخهای صمیمانه و صادقانه دریافت خواهند کرد.
افراد کاریزماتیک بقیه را دوست دارند و برایشان احترام قائل هستند، جزئیات گفتگوهای قبلی را بهخاطر میسپارند و درنتیجه در مخاطب حس احترام و اعتماد ایجاد میکنند.
د) افراد کاریزماتیک در برقراری ارتباط با دیگران عالی عمل میکنند.
لبخند صادقانه و صمیمی، حفظ ارتباط چشمی، خوشمشرب بودن و مؤدبانه رفتار کردن، خوشبین بودن و تعامل سازنده راههایی بسیار مؤثر برای گرد آوردن مردم در اطراف افراد کاریزماتیک است.
روی هم رفته، داشتن کاریزما شامل برقراری ارتباط پویا و پرشور و شوق همراه با استفاده از زبان بدن مثبت است. این توانایی شامل مثبتاندیشی، خوشبینی و اعتماد به نفس و همچنین متقاعد کردن، احترام و جلب اعتماد دیگران است.
همه ما میتوانیم با توسعه مهارتهای بینفردی از طریق تمرین و تکرار، خودمان را جذابتر کنیم. اما به یاد داشته باشید، هرچند به فردی کاریزماتیک تبدیل شوید، باز هم قادر نخواهید بود همه مردم را در همه زمانها جذب کنید و نباید برای این هدف تلاش کنید.
تست کاریزماتیک بودن
برای اجرای تست، عبارات زیر را بخوانید و به هرکدام از یک تا پنج نمره بدهید. نمره یک یعنی این عبارت به میزان بسیار کم درباره شما درست است و نمره پنج یعنی این عبارت بسیار زیاد درمورد شما صدق میکند.
من کسی هستم که:
۱. در یک جمع مورد توجه هستم.
۲. توانایی نفوذ روی دیگران را دارم.
۳. میدانم چگونه گروهی را هدایت و رهبری کنم.
۴. افراد مختلف با من احساس راحتی میکنند.
۵. بیشتر اوقات به دیگران لبخند میزنم.
۶. میتوانم با هرکسی ارتباط برقرار کنم.
در پایان اعدادی را که جلوی هر سؤال نوشتهاید با یکدیگر جمع بزنید. عدد بهدست آمده باید در بازه ۶ تا ۳۰ قرار داشته باشد. اکنون این عدد را بر ۶ تقسیم کنید تا نمره کاریزماتیک بودن شما مشخص شود. اگر عدد بهدست آمده از ۳.۷ بیشتر بود، به این معناست که شما از لحاظ کاریزماتیک بودن بالاتر از حد متوسط جامعه هستید.
منبع:
افراد کاریزماتیک تاریخ جهان و ایران
ناپلئون بناپارت
نلسون ماندلا
وینستون چرچیل
آدولف هیتلر
مهاتما گاندی
مائو
جان اف. کندی
اپرا وینفری
جیم موریسون
مارتین لوتر کینگ
رونالد ریگان
باراک اوباما
کلارک گابل
همفری بوگارت
فیدل کاسترو
مالکوم ایکس
اوا پرون
جیم موریسون
آنگ سان سو چی
فریدا کالو
استیو جابز
شهاب حسینی
محمدرضا گلزار
و...