هنگام بارداری، ممکن است پدر و مادر با سؤالات زیادی مواجه شوند. چه اسمی انتخاب کنند؟ چه بیمارستانی برای وضع حمل مناسب‌تر است؟ و سؤالاتی از این قبیل. اما یکی از مهم‌ترین مسائلی که با آن روبه‌رو هستند، انتخاب روش زایمان است.
ایمنی مادر و نوزاد، مهم‌ترین مسئله هنگام زایمان است. در اکثر موارد زایمان طبیعی پیشنهاد می‌شود؛ اما اگر روش طبیعی برای مادر و نوزاد خطرناک باشد، پزشک متخصص زنان و زایمان، روش سزارین را انتخاب خواهد کرد.
تفاوت زایمان طبیعی با سزارین در چیست؟
در حالت کلی نمی‌توان تفاوت این دو روش وضع حمل را بررسی کرد. در این مقاله مزایا و معایب هر روش را به تفضیل شرح خواهیم داد و نتیجه‌گیری و تصمیم را به عهدۀ خودتان می‌گذاریم.
مزایای زایمان طبیعی برای مادر چیست؟
تولد یک روند طبیعی و فیزیولوژیک است. یکی از مهم‌ترین مزایایی که زایمان طبیعی در برابر سزارین دارد، مدت بستری کمتر بعد از آن است. مدت زمان بستری برای زایمان طبیعی ۲۴ تا ۴۸ ساعت بوده که برای سزارین تا چهار روز است.
پس از زایمان طبیعی، مادر معمولا قادر به نگهداری از کودک خود و شروع به پرستاری زودتر نسبت به سزارین است.
تاثیر زایمان طبیعی بر کودکان چیست؟
در این روش مادر و کودک قادر خواهند بود که زودتر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و رابطۀ پوست به پوست مادر و کودک و شیردهی زودتر شروع شود.
تولد طبیعی می‌تواند به بیرون کردن مایع را از ریه‌های کودک کمک کرده و از بروز مشکلات تنفسی پیشگیری کند. در طول زایمان، نوزاد یک دوز مفید باکتری خوب دریافت کرده که این باکتری‌ها به تقویت سیستم ایمنی نوزاد کمک کرده و از دستگاه گوارش محافظت می‌کنند.
سزارین چگونه انجام می‌شود؟
سزارین روشی‌ست که در آن برای تولد نوزاد، شکم و رحم مادر برش داده می‌شود. این فرایند زمانی انجام می‌شود که ایمن‌تر از زایمان طبیعی برای مادر، کودک یا هر دو باشد. طی آن برش در قسمت پایین شکم و رحم به صورت عمودی یا افقی ایجاد می‌شود. در اغلب موارد برش عرضی رحم انجام می‌شود، زیرا به خوبی بهبود می‌یابد و خونریزی کمتری درپی دارد.
برش‌های عرضی رحم همچنین باعث افزایش احتمال زایمان طبیعی در حاملگی آینده می‌شود. با این حال، نوع برش بستگی به شرایط مادر و جنین دارد.
در چه مواردی سزارین توصیه می‌شود؟
درصورت دوقلو یا چندقلو بودن فرزند
شرایط خاص مادر مانند داشتن دیابت، فشار خون بالا، ابتلا به ایدز و هرپس تناسلی
کودک نچرخیده باشد (در این حالت سرنوزاد بالا و پاها به سمت پایین است)
سزارین‌های قبلی
انتخاب والدین
در برخی موارد که مادر بر اثر داشتن یک زایمان طبیعی در گذشته دچار عوارضی شده است نیز سزارین انتخاب خواهد شد. داشتن شرایط خاص پزشکی مانند نبود اکسیژن کافی برای نوزاد یا عدم پیشرفت وضع حمل نیز باعث می‌شود که این روش، جایگزین زیمان طبیعی شود. ممکن است دلایل دیگری وجود داشته باشد که متخصص زنان و زایمان سزارین را توصیه کند.
آیا سزارین خطر دارد؟
مهم است که بدانید که سزارین خطر دارد. سزارین یک جراحی بزرگ بوده که شامل برش (بریدن) در شکم مادر باردار و بیرون آوردن نوزاد از رحم است.
به علاوه زمانی که مادر برای تولد نوزاد خود از روش سزارین استفاده می‌کند، برای روش‌های وضع حمل بعدی باید با متخصص زنان و زایمان مشورت کند. سایر خطرهای سزارین عبارتند از:
خونریزی
جداشدن غیرطبیعی جفت، به ویژه در زنان با سزارین قبلی
آسیب به مثانه یا روده
عفونت در رحم
عفونت زخم
مشکل ادراری یا عفونت مجاری ادراری
تأخیر در عملکرد روده
لخته شدن خون
مزایای سزارین برای مادر چیست؟
مزیت‌های این روش برای مادر بسیار محدود است. از مزایای آن می‌توان به زمان زایمان کنترل شده و قابل پیش‌بینی اشاره کرد.
معایب سزارین برای مادر چیست؟
اگر مادر از روش سزارین برای تولد اولین نوزاد خود بهره ببرد، باید برای سزارین‌های بعدی با پزشک متخصص خود مشورت کند. بیشتر مادران روش زایمان طبیعی را برای دومین بارداری انتخاب می‌کنند.
همچنین زمان بستری بعد از سزارین طولانی‌تر از زیمان طبیعی‌ست. سختی‌های بعد از سزارین نیز به‌دلیل درد جراحی و برش شکم بیشتر است. این ناراحتی می‌تواند تا چند ماه ادامه داشته باشد. خطر پارگی زخم‌های سزارین در بارداری بعدی زیاد است.
همانطور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم، این روش مادر را در خطر از دست دادن خون زیاد و ابتلا به عفونت، قرار می‌دهد. همچنین در موارد پیشرفته‌تر امکان آسیب به روده یا مثانه و همچنین لخته شدن خود وجود دارد.
خطر مرگ مادر در سزارین به علت لخته شدن خون، عفونت و عوارض ناشی از بیهوشی، سه برابر بیشتر از زایمان طبیعی‌ست.
تأثیر سزارین بر نوزاد چیست؟
خطر مرگ نوزاد در سزارین بیشتر است. همچنین خطر ابتلا به مشکلاتی تنفسی کودکان که از نوزادی تا کودکی ادامه دارد، در این روش بیشتر خواهد بود. تحقیقات نشان داده است که خطر ابتلا به چاقی در کودکان سزارینی افزایش می‌یابد.
آیا می‌توان بعد از سزارین، زایمان طبیعی انجام داد؟
اکثر خانم‌ها که سزارین داشته‌اند ممکن است قادر به زایمان طبیعی در بارداری بعدی باشند. اگر معیارهای زیر را بدست آورید، شانس تولد طبیعی پس از سزارین بسیار افزایش می‌یابد:
برش عرضی روی شکم که در سزارین قبلی ایجاد شده، کوچک باشد.
لگن مادر برای زیمان طبیعی کوچک نباشد.
فرزندان درون شکم چند قلو نباشند.
