حافظ و تفال به دیوان او

بنابه گفته پدر شعر نو «نیما» مردم ایران با حافظ زندگی کرده و می کنند.

این عبارت زیبا و شیرین بیانگر رشد فکری و معنوی ملت ایران می باشد که به خداوندگاران ادب و سخن عشق و علاقه زایدالوصفی ابراز می دارند، در نتیجه عشق و علاقه به حافظ، سعدی، مولوی، عطار و ... در سلول های خون هر فرد ایرانی موج می زند و هر یک از آنها با آوای دل انگیز اشعار آنان در خلوتهای خلودی خویش با خدای خود راز و نیازی عاشقانه دارند.

ایرانی عاشق هنر است و به عقیده صاحب نظران تنها تجسم زیبایی برای تکمیل و لذت از یک اثر هنری کافی نیست بلکه اثر هنری در عین حال باید آموزنده و دارای جنبه های اخلاقی باشد تا روح خواننده را تسخیر کند، به همین علت حافظ در هر خانه ای حضوری فعال و پرثمر دارد و هر عروس و دامادی بعد از قرآن کریم و «نهج البلاغه» و «مفاتیح»، کتاب حافظ را پیش روی دارند تا از چشمه زلال کلام خداوند عشق، روح و جان را سیراب سازند.

فال حافظ

حافظ با روح صافی و عشق ازلی تنها از آن چیزی که اتفاق افتاده، صحبت نمیکند بلکه از چیزی سخن می گوید که وقوع آن برحسب ضرورت امکان بوجود آمدن آن می باشد، بنابراین واژه ها نمی توانند بار معانی و مفاهیم حافظ را به دوش بکشند، زیرا سخنی زیباست که با طبیعت خود و با طبیعت شنونده توافق داشته باشد.

حافظ با نیروی خلاق و استعداد شگرف خویش از هر شاعر دیگر هنرمندانه تر در جاده سخن و بیان و اقعیتها گام برداشته است و به عنوان پرچمدار یک ملت زنده و خوش ذوق و مقاوم و شکوهمند، با سپاه معانی و مفاهیم پرنغز خویش توسط سمند بادپای کلام پارسی آخرین قله های بیان و اندیشه و خلاقیت انسانی را با حبل المتین فرهنگ پر شکوه اسلامی به دست گرفته و طی کرده است، به همین جهت جغرافیای تاریخی و تاریخ جغرافیایی او مربوط به زمان و مکان خاص نمی باشد، بلکه خلاق و آفریننده معانی بکری میباشد که سنگ مدینه فاضله را مهیا ساخته و نهاده است.

حافظ با بهره گیری از مفاهیم و معانی قرآنی در جادۂ عرفان نظری و عملی و سیر و سلوک و تهذیب نفس انسان گام نهاده و با آفتاب شادی بخش سخن و کلام خویش مجموعه ای از والاترین موعظه ها و پندهای حکمت آمیز و عبرت آموز اخلاقی که فلسفه زندگی را تشکیل میدهد با سبکی والا برای همه به ارمغان آورده است.

فال به چه معناست؟

فال حافظ جزو لاینفک دیوان حافظ می باشد. روزانه هزاران نفر برای مشکلات خود به دیوان او مراجعه می کنند

فال به معنی شگون ؛ زبان ره دل نیک آوردن، پیش بینی خوش بینانه یا پذیرفتن نیک و بد می باشد که عرفا فال را به نیک بودن اطلاق می کردند و پیامبر اکرم (ص ) فرمودند : (یحب الفال الحسن ) و فروسی علیه الزحمه از تاریخ بسیار دور ایرانیان دتفال خبر می دهد که به فال نیک (مروا ) و بــه تفال بد (مرغوا ) م یگفتند و حافظ نیز آنرا با اهمیت و سرنوشت ساز می داند .

در کنار کلمه فال، کلمه استخاره با قرآن نیز بیان می شود. استخاره به معنی خواستن بهترین امر، بهترین خواستن، طلب خیر کردن، نیکویی جستن، جستجو کردن خوش بینانه درهر امری، فال نیک زدن می باشد.

حضرت محمد (ص) فرمودند : یعلمنا الاستخاره فی کل شی ء (درهرکاری استخاره کنید ) بهمین جهت از قدیم با قرآن و تسبیح و دعا و نماز و ...... استخاره معمول بوده است و اهل سنت تفال به قرآن را نهی کرده اند و دراصول کافی را قولی امام جعفر صادق (ع ) آمده.

به هر صورت در قرن چهارم ابو عبیدالله زبیری کتاب الاستخاره و الاستشاره را در زمینه استخاره نوشته است . حافظ نیز توجه کافی به فال استخاره داشته و طالع و بخت و اقبال را مورد خطاب قرار داد ه وابیات زیادی فرموده که درافاده معنی و مقصود کمک می کند.