بزاق دهان و چیزهایی که هرگز در موردشان نمی دانستید

بزاق دهان و چیزهایی که هرگز در موردشان نمی دانستید


منبع: زیبامون

307

1398/8/21

12:31


جالب است بدانید! امروزه تحقیقات نشان می دهد بزاق دهان شما یا همان آب دهن، می تواند تا حدودی گویای وضعیت سلامت شما باشد! در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا شما را از خواص درمانی بزاق دهانتان مطلع سازیم.

بزاق دهان و چیزهایی که هرگز در موردشان نمی دانستید

به طور معمول بدن ما روزانه 2 تا 4 لیتر بزاق ترشح می کند که معمولاً در اواخر بعد از ظهر بیشترین میزان و درشب کمترین مقدار تولید را دارد، ولی این ارقام کاملا نسبی هستند وآنچه که پزشکان درنظر می گیرند مقدار طبیعی بزاق است که برای هرکس متفاوت می باشد. مطلبی که امروز در سایت زیبامون مطالعه می کنید نکات بی نظیری را به شما ارائه میدهد که تا به امروز چیزی درموردش نمی دانستید! با ما همراه باشید.

بزاق دهان چیست وچگونه ترشح می شود؟

بزاق و یا همان آب دهن  (Saliva) مایع غلظی است که در دهان ترشح می شود و هنگام جویدن غذا در دهان باعث می شود مواد غذایی نرم تر شوند که باعث آسان تر شدن فرآیند هضم غذا و عملکرد بهتره معده می شود.غده‌های بزاقی اصلی عبارتند از بناگوشی، تحت فکی و زیر زبانی که در اثر ترشحات این غدد، بزاق تشکیل می شود و همچنین غدد موجود در بافت همبند زیر مخاط دهان که به‌طور مداوم ترشح می شوند غدد "بزاقی فرعی " نامیده می‌شوند؛ جالب است بدانید میزان ترشح بزاق دریک شخص سالم معادل ۱۵۰۰ -۵۰۰ میلی لیتر می‌باشد که این ترشحات از طریق لوله هایی به نام "مجاری بزاقی " حرکت می کنند و توسط عوامل مکانیکی و اعصاب به‌طور خود کار کنترل می شوند. یکی دیگر از وظایف بزاق تنظیم ph حفره دهانی می‌باشد که باعث می‌شود عمردندان‌ها افزایش پیدا کند. علاوه بر نکات فوق بزاق خاصیت ضدعفونی‌ کنندگی دارد ودارای آنزیمی به نام لیزوزیم نیز می‌باشد.

فواید بزاق دهان برای بدن 

آب دهن به مرطوب نگه داشتن دهان، حفاظت از دهان در برابر باکتری ها، جلوگیری از بوی بد دهان، بلعیدن غذا، چشیدن طعم مواد خوراکی و هضم غذا کمک می کند. طبق تحقیقات انجام شده مشکلات ناشی از کم شدن بزاق دهان عبارتند از :

  • از دست دادن حس چشایی
  • ایجاد اشکال در عمل جویدن و بلع و تکلم
  • افزایش میزان پوسیدگی دندان و عفونت دهان
  • ایجاد زمینه مناسب برای رشد انواع قارچ‌ها و بوی بد دهان
  • لق شدن دندان مصنوعی

تا حدود۶۰ سال پیش هیچ کس از اهمیت بزاق چیز زیادی نمیدانست اما در دهه ۵۰ میلادی یک دانشمند به نام ایروین مندل، کشف کرد که نقش بزاق چیزی فرا‌تر از مرطوب ‌نگه‌داشتن دهان است وحاوی صد‌ها ماده شیمیایی و پروتئین‌های مفید است که برای سلامت دهان و دندان اهمیت دارند. بعضی از این پروتئین‌ها درمبارزه با باکتری‌ها نقش دارند و بعضی‌ها کار ترمیم زخم‌ها را به عهده دارند. دکتر مندل بر این باور بود که اگر انسان‌‌ها به جای بزاق دردهانشان آب داشتند، تا سن ۲۰ سالگی همه دندان‌هایشان را از دست می‌دادند!

اما سال‌ها بعد به تدریج اهمیت بزاق، بیشتر و بهتر مشخص شد. به همین دلیل امروزه دانشمندان در تلاشند که برای افرادی که از خشکی دهان رنج می‌برند جایگزین‌هایی بسازند و تنها دلیلش شناخت بهتر بزاق بوده و باعث شده که دانشمندان در صدد ساخت بزاق‌های مصنوعی شوند، هر چند که تا الان هنوز چیزی ساخته نشده و بیشتر در حد همان حدس و آزمون و خطاست، ولی این کار فعلا در مورد موش‌ها با موفقیت انجام شده است. عده‌ای از دانشمندان هم قصد ساخت غدد بزاقی مصنوعی را دارند که بتوانند آن را داخل دهان بگذارند تا عملکرد طبیعی داشته باشد، اما همه این کار‌ها فعلا به طور تجربی و آزمایشگاهی انجام گرفته‌ و موفقیت چندانی حاصل نشده است.

اگر مقدار بزاق در دهان کم باشد چه کاری می توان انجام داد؟

برخی از بیماری ها و داروها می توانند بر میزان تولید بزاق شما تأثیر بگذارند. اگر بدن بزاق کافی ایجاد نکند، دهان شما کاملاً خشک می شود و به این حالت به خشکی دهان یا (xerostomia) نیز گفته می شود.

کمبود ترشح بزاق باعث پوسیدگی دندان، عفونت و قارچ دهانی می شود. بر اساس دیدگاه طب شرقی، برای حفظ سلامت به تولید بزاق دهان نیاز است. از آن جا که بزاق دهان حاوی میزان زیاد پتاسیم است، به بهبود عملکرد بدن کمک می کند. در طب شرقی تأکید می شود که نباید بزاق دهان را بیرون ریخت، حتی در مذهب تائو (آیین چینی ها) برای آب دهان احترام خاصی قائل هستند و معتقدند که آب دهان نوعی داروست، و همچنین مسیحیان از بزاق دهان برای درمان بیماری های چشمی استفاده می کردند. درآمریکای جنوبی هم این باور وجود دارد که بزاق دهان خارش ناشی از گزیدگی پشه و کک را برطرف می کند.

خشکی دهان باعث می شود لثه، زبان وسایر بافت های دهان متورم شوند و میکروب ها دراین حالت به سرعت رشد می کنند و منجر به بوی بد دهان می شود و همچنین احتمال ابتلا به پوسیدگی دندان و بیماری های لثه یا (periodontal) را ایجاد می کند، زیرا بزاق به پاکسازی ذرات مواد غذایی از دندانهای شما، کمک می کند و به کاهش خطر ابتلا به پوسیدگی کمک می کند و اگر این مورد ادامه دار باشد، دیگر آن شخص نمیتواند طعم و مزه غذا ها را به خوبی متوجه شود.

 

 

خشکی دهان در افراد مسن رایج است، اگرچه دلایل آن هنوز مشخص نیست، اما تصور می شود بیماری هایی که برکل بدن تأثیر می گذارد (اختلالات سیستمیک)، تغذیه نامناسب و استفاده از برخی داروهای خاص نقش اساسی دارند.

اگرشما این مشکل را دارید، این نکات را حتما امتحان کنید تا به سالم نگه داشتن غدد بزاقی و دهان خود کمک کنید:

  1. نوشیدن آب به مقدار کافی.
  2. جویدن آدامس های بدون قند.
  3. مکیدن آب نبات های بدون قند.

ولی درصورت تداوم خشکی دهان، از پزشک یا دندانپزشک خود، توصیه های ممکن را بگیرید و دهان خود را با بزاق مصنوعی شستشو دهید.

بزاق مصنوعی محلولی به صورت مایع یا اسپری است که به رطوبت دهان کمک می کند! اما حاوی پروتئین ها، مواد معدنی و سایر موارد موجود در بزاق واقعی نیست. این محصول بدون نسخه فروخته می شود و می توان آن را به راحتی از داروخانه تهیه کرد.

اگر مقدار بزاق در دهان زیاد باشد چه کاری می توان انجام داد؟

 

 

بزاق بیش ازحد، معمولاً چیزی نیست که نگران کننده باشد، مگر اینکه ادامه دار باشد و مقدار آن از حد نرمال خیلی بیشتر شود. معمولا اندازه بزاق بسته به آنچه که می خورید یا می نوشید، می تواند متفاوت باشد. معمولا بدن با بلع بیشتر، بزاق بیشتری را تولید می کند، ولی اگر شما دچار این مسئله شدید یکی ازدلایل آن می تواند فعال بودن یک یا چند غده ی بزاقی و یا مشکل در بلع دانست.

طبیعی است که غده های بزاقی شما هنگام خوردن غذاهای بسیار تند، بیشتر از حالت نرمال به کار بیوفتند و بزاق زیاد شود. خوراکی های پر ادویه یا خیلی ترش و یا غذاهای اسیدی بیشتر از غذاهای شیرین باعث ایجاد بزاق می شوند. اگر حس کردید که بزاق شما بیشتر از حد معمول شده، سعی کنید رژیم غذایی خود را تغییر دهید.

اما اگر با تغییر رژیم این مشکل برطرف نشد باید به پزشک مراجعه کنید و با یک سری داروها و در مراحل پیشرفته تر با عمل جراحی، آن را کنترل کرد.

پزشک شما احتمالاً برای اولین بار به شما توصیه می کند که طی استفاده از یک سری داروهای خاص، برای کاهش میزان بزاق خود مصرف کنید و ممکن است داروهایی شامل گلیکوپیرولات و اسکوپولامین را به شما توصیه کند و از عوارض جانبی رایج دراین داروها میتوان تکرر ادرار، تپش قلب، سرگیجه، تاری دید و خواب آلودگی را نام برد.

اما درموارد دیگر ممکن است پزشک تزریق بوتاکس را به یک یا چند غده بزاقی پیشنهاد کند. این روش درمانی کاملا بی خطر است، اما بعد از گذشت چند ماه نتیجه کاملا مشخص خواهد شد ولی احتمال بازگشت در این روش وجود دارد ولی جراحی برای برداشتن غده بزاقی یا ایجاد مسیر جدید برای مجرای بزاق ممکن است در موارد شدید، منجر به یک درمان دائمی برای بزاق اضافی را فراهم کند.

درمان سنتی ریزش اب دهان در خواب

  • ریختن چندقطره روغن بادام شیرین به داخل ناف و ماساژ شکم
  • پزهیز از خوردن مواد غذایی سرد در شب 
  •  رفع چاقی بدن که نشانه بلغمی بودن روده ها است
  • استفاده از دمنوش پونه همراه آویشن و نعنا با مرزنجوش و زیره
  • خوردن یک قاشق عسل قبل از خواب
  • خوردن یک دانه کندر به مدت 40 روز 

آزمایش بزاق دهان جایگزین مناسبی برای آزمایش خون

امروزه در خیلی از کشورهای پیشرفته، آزمایش بزاق دهان را جایگزین آزمایش خون کرده‌اند. طبق گفته‌های محققان، بزاق شامل همان پروتئینی است که در خون وجود دارد. درواقع بزاق دهان می‌تواند سلامت قلب را نشان دهد. آزمایش بزاق دهان را حتی می‌توان در خانه هم انجام داد، درنتیجه نیازی به رفتن به کلینیک‌های پزشکی وآزمایشگاه های گران قیمت نیست.

بزاق دهان حاوی عوامل ضد باکتری، ضد ویروسی، ضد قارچی و ضد التهابی است. لیکوسیت (Leukocyte) نوعی عامل بازدارنده در بزاق دهان، هم خاصیت ضد باکتریایی و هم ضد ویروسی دارد و باعث بهبود زخم ها می شود. نیتریت ها که به طور طبیعی در بزاق دهان یافت می شود، به محض تماس با پوست، به اکسید نیتریک تبدیل می شود و مانع از رشد باکتری ها می شود. بزاق دهان، با خنثی کردن اسید از مری و دستگاه گوارش محافظت می کند. همین طور نوعی ماده مسکن در بزاق به نام اپیوفین وجود دارد که از مورفین قوی تر است. لیس زدن زخم، که یک واکنش غریزی در بسیاری از حیوانات است، باعث تقویت سیستم ایمنی و کاهش دهنده درد می باشد.

 

 

مطالب مشابه


نظرات


تصویری


ویدئو