صـدقـه فطـرو عید فطر

« والصدقة تطفى الخطیئة کما یطفى الماء النار « (الترمذی ) (صدقه گناهان را محو ونابود مى کند همانطوریکه آب آتش را بى اثر مى ماند .)معنى لغوى فطر روزه را باز کردن ومعنى صدقه فطر : صدقه روزه باز کردن است . در اصطلاح مراد از صدقه آن صدقه واجبى است که با خاتمه یافتن رمضان وبه خاطر باز کردن روزه داده میشود...

حکم زکات فطر:زکات فطر بر هر مسلمان آزادی که بیش از قوت یک شبانه روز خود و خانواده اش داشته باشد، واجب است (رواه بخاری1503- مسلم984) ورسول الله صلى الله علیه و سلم به دادن زکات فطر از کوچک وبزرگ وآزاد وبرده وکسانی که نفقه آنها بر عهده شما است امر فرموده(صحیح ،دارالقطنی220- بیهقی161/4- الاءرواءالغلیل835)

از ابن عمر ( رض ) روایت است: «أمر رسول الله-صلى الله علیه وسلم- بصدقة الفطر عن الصغیر والکبیر والحر والعبد ممن تمونون» (صحیح – بیهقى 161/4) «پیامبر صلى الله علیه وسلم به دادن زکات فطر از کوچک و بزرگ و آزاد و برده، و کسانی که نفقه آنها بر عهده شما است امر فرموده است». دریک روایت ضعیفی از حضرت عثمان رضی الله آمده است که درأن زمان زکات جنین را نیزمیدادند و نزد مذهب حنبلى دادن زکات فطر براى جنین مستحب است ولى واجب نیست.

حکمت زکات فطر:ىر حىیث متبرکه که راوی حىیث ابن عباس رضی الله عنه میباشد آمد ه است که : رسول الله صلى الله علیه و سلم زکات فطر را به عنوان پاک کننده روزه دار ازسخنان بیهوده ودشنام ، به عنوان رزق وخوراکی برای مساکین واجب کرده است « والصدقة تطفى الخطیئة کما یطفى الماء النار » ( الترمذی ) « صدقه گناهان را محو ونابود مى کند همانطوریکه آب آتش را بى اثر مى ماند ». در حدیثی آمده است که : اګر کسى که قبل از نماز عید صدقه فطر خویش را اداء نماید آن صدقه به شرف قبول واقع گردیده ؛ اما اگر بعد از نماز ادا گردد مانند سایر خیرات وصدقات یک صدقه به حساب میاید. (وبه عنوان زکات فطر محسوب نمی شود)(صحیح سنن ابن ماجه1480- ابوداوود1594)

انسان متوسط الحال علاوه برخودش بایدازجانب اولاد نا بالغ خود هم صدقه فطر را ادا کند ومقدار صدقه فطر بر شخص بالغ ونابالغ یکسان میباشد .

مقدار زکات فطر:ابو سعید خدری رضی الله عنه می فرماید: ما درزمان رسول الله صلى الله علیه و سلم یک صاع از گندم یا جو یا خرما یا کشک یا کشمش را برای هر نفرزکات فطر می دادیم(رواه بخاری1505- مسلم985)

ودر حدیث دیگری می فرماید: ما یک صاع ازطعام خود را در عهد رسول الله صلى الله علیه و سلم به عنوان زکات فطر می دادیم (رواه بخاری 1510)

مقداری صدقه فطر که همه علما ء بران متفق القول اند عبارتند از یک کیلو ویکصدو ده گرام کندم ویا قیمت روز آن میباشد.
ابن قیم جوزی رحمه الله می فرماید: این چند مورد از حبوبات (گندم- جو- خرما و...)که در احادیث ذکری از آن بعمل آمده است نشانگر آن است که در زمان پیامبر اسلام حضرت محمد صلی الله علیه وسلم در مدینه (قوت)غذای غالب مردم همین چیزها بوده و اگر درجایی یا زمانی دیگر قوت غالب چیز دیگری باشد باید ازآن بپردازند اگرچه غذایشان غیرازحبوبات مثل شیروگوشت و ماهی باشد واین قول جمهور علما وقول ارجح است ومقصود از پرداخت زکات فطر یکسانی با مساکین است، درطعام روزعید، یعنی غذای مسکین هم درآن روز همانند بقیه مردم باشد. (اعلام الموقعین 3/12)

زکات فطر به چه کسانی داده می شود:

زکات فطر مطابق به ګفتار وهدایت پیامبر اسلام حضرت محمد صلی الله علیه وسلم که میفرماید : ((زکات فطر رزق وخوراکی برای مساکین است)) (صحیح سنن ابن ماجه1480- ابو داوود1594)

عید فــــطـــر :

کلمه « عید » در اصل از فعل عاد(عود) یعود به معنى بازگشت است ، ولذا به روزه هایى که مشکلات قوم وگروه بر طرف میشود وبه راحت ها وپیروزى هاى دست مى یابند ، عید مسمى نموده اند.

عید اسلامى فطر یکى از دو عید بزرگ اسلامى است که مسلمان روزه دار در طول ماه رمضان با ارتبا طهاى پى در پى با خداوند متعال واستغفار از گناهان به تصفیه روح وجـان خویش همت گماشته واز تمام آلودگى ها ى ظاهرى وباطنى که برخلاف فطرت انسان است خود را پاک نموده وبه فطرت واقعى خود بر مى گردند.

طوریکه حضرت مسیح (ع) روز نزول مائده را روز بازگشت به پیروزى وپاکى وایما ن به خدا دانسته وآنرا به عید مسمى نموده است.

روایت است که نزول مائده به روز هاى یکشنبه صورت میگرفت بدین اساس روزه یکشنبه از احترام خاصى عیدى بین مسحىیان برخوردار میباشد.

کلمه عید تنها یکبار در قرآن عظیم الشان تذکر یافته است : « اللهم ربنا انزل علینا ما ئدة من السما ء تکون لنا عیدٱ لاولنا وآخرنا وآیة منک ».

روز اول ماه شوال رابدین سبب عید فطر مسمى نموده اند که امر امساک ، صوم از خوردن ونوشیدن بر داشته شده وبه مسلمانان هدایت داده شده که روزه خود را افطار کنندوبه خوردن ونوشیدن رو آورند.

افطار یعنى فطور وفطور به معناى خوردن ونوشیدن طوریکه در ماه مبارک رمضان ، انسان افطار مینماید یعنى اجازه خوردن پس از امساک از خورن به او داده مى شود.
 مسلمانان در این روز در اثر یک ماه مهمانى وضیافت خداوند به صفاى باطن دست یافته ودر حقیقت شخصیت واقعى خویش را باز یافته اند، بلى ، فطرت پاک انسان در طول سال در اثر غبار هاى جهل ونادانى وغفلت به انواع گناهان ومعصیت ها مبتلا شده واز حقیقت خود دور مى شود ودر نتیجه دچار خود فراموشى وخدا فراموشى مى گردد ، امـا با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان ،انسان در پرتو فضاى معنوى آن ماه وتلاش هاى خویش به یک زندگى نوین دست مى یابد ، که مى توان آن را ( بازگشت به خویشتن ) نــا میـــــد.

مسلمانان در ایام مبارک رمضان با یک ماه روزه گرفتن ، تراویح ، تلاوت قـرآن ، صدقه ، خیرات 

وسایر عبادات وخوبیهای که به دستور رب العزت انجام داده اند ، این روز را منحیث روز خوشى وعید تجلیل مى نمایند.

در روایت امده است زمانیکه پیامبر اسلام از مکه بــه مدنیه منوره هـــجرت نمود مــردم آن دیار در هر سال دو روز را جشن میگرفتند پیامبر اسلام از مردم مدینه در مورد این دو جشن پرسید که چرا در این روز ها عید میگیرند ؟
مردم در جواب گفتند « ما قبل از مشرف شدن به اسلام این دو روز را جشن معین نموده بودیم ، که در این روزه به تفریح وخوشحالى مى پرداختیم »

پیامبر اسلام فــرمود : « خداوند در مقابل ایـــن دو روز ، دو روز دیگـــرى را که نسبت به همچو جشن ها فضیلت وبر تـــرى بیشترى دارند براى مسلمانان مقرر نموده که یک روزه آن عید فطر وروز دیگر آن عید سعید اضحى است ».

اعما ل مسنون روز عید سعید فطر :

- توجه به آراستن وزیبایى خود

- غسل کردن بعد از اداى نماز فجر

- مسواک کردن دندانها
-استعمال خوشبویى وعطر

- صبح وقت از خواب بر خاستن

- بسیار وقت به عید گاه رفتن

- پرداختن صدقه ء فطر قبل از رفتن به عید گاه.

- خوردن شیرینى قبل از رفتن به عید گاه 
.

- ادانمودن نماز عید در عید گاه 
در حین راه رفتن آهسته آهسته خواندن تکبیر
 الله اکبر الله اکبر لا اله الا الله والله اکبر ولله الحمد.

نماز عید :

در روزه عید خـــوانــــدن دو رکعت نماز واجب است .

نیت نماز عید :

« نیت کردم بخوانم دو رکعت نماز واجب عید فطر ویا عید اضحى را با جمله تکبیراتش خاص براى خدا اقتدا ء نمودم به این امام حاضر رو آوردم طرفه کعبه شریفه » وتکبیر تحریمه « الله اکبر » گفته دستهاى خویش را تا برابر نرمى هاى گوش خود بلند نـــماید. انگاه دست هاى 

خود را طوریکه در سایر نماز ها مى بندد بسته نموده ، « سبحانک اللهم »

( ثنا ) را بخــــواند.
سپس امام ومقتد یها سه مــرتبه تکبیر گفته در هــر مرتبه دست هاى خود را تا برابر نرمى هاى گوشهایش بلند نموده ، بعد از هر تکبیر به اندازه ءگفتن سه مرتبه « سبحان الله » توقف نموده بعد مرتبه ء دیگر تکبیر دیگر را بگوید . بعد از تکبیر سوم دستهاى خود را دوباره بسته نموده ، وتسمیه گفته سوره فاتحه وآیاتى از قرآن مجید را تلاوت نموده ، طبق معمول رکوع وسجودرا اداء نموده ، براى رکعت دوم ایستاده شود.
در رکعت دوم اولآ سوره فاتحه را بخواند ، بعد از آن آیتى از قرآن مجید را خوانده قبل از رفتن به رکوع سه بار طورى تکبیر گوید که در هر مرتبه دستهاى خود را تا نرمه هاى گوش مانند تکبیرات رکعت اول بلند نماید ودر تکبیر چهارم حسب معمول بـه رکوع رفته وبعد از انجام رکوع ، سجود وقاعـــده به نماز ش اختتام بخشیده به طرف راست وچپ سلام گرداند.

تبریک وتهنیت گفتن به یکدیگر :اصحاب رسول الله صلى الله علیه وسلم هنگامى که روز عید همدیگر را ملاقات مى کردند مى گفتند « تقبل الله منا ومنکم »

( خداوند از ما وشما قبول بگرداند ) (المحا ملى حسن ) 
کسانى که به نماز عید همراه امام نرسد وهمچنین زنانى که در خانه هستند مى توانند آن را بجا آورند. ( بخارى : ۹۸۷ ) 
برخى از منکرات که در عید انجام داده مى شود وباید از آنها پر هیز کرد.تکبر وکوچک شمردن دیگران.
تقلید مردان از زنان وبر عکس در حرکات ولباس
رفتن زنان با آرایش وزینت وبوى خوش به اما کن عمومى وایجاد اختلاط
اسراف وزیاده روى در تمام موارد خصوصٱ در لباس وسفره عید.
عدم توجه به فقرا ء ونیاز مندان .
عدم رعایت صله رحم مخصوصٱ نسبت به کسانى که به کمک ویارى نیاز دارند.

ویرایش وتلخیص:آکاایران