طبخ غذا در دیگ بخار زودپز/زودپز چیست؟ | خانه داری

آکاایران: امروزه سرعت یکی از ارکان مهم و تکنیکی آشپزی به ویژه برای خانم های خانه داری که خارج از خانه نیز شغلی در اختیار دارند به شمار می رود.

به همین دلیل است که پای دستگاه هایی که سرعت بیشتری به انجام عملیات آشپزی می دهند هر روز بیشتر از قبل به آشپزخانه ها باز می شود. یکی از این دستگاه های محبوب که سال ها است یار و همدم خانم های خانه دار، اعم از شاغل و غیرشاغل است زودپز است. دستگاهی که برخلاف سایر کالاهای قدیمی آشپزخانه، همچنان محبوب است و از گردونه خارج نشده است. قابلمه ای جادویی که مواد غذایی را در مدت کوتاهی می پزد و آماده می کند. می خواهید بیشتر در مورد این کالا و نکاتی که باید هنگام خرید و کار با آن رعایت کرد بدانید؟ پس این مطلب را بخوانید:

زودپز چیست؟

زودپز ها از لوازم آشپزخانه محبوب و کارآمد هستند که مدت زمان زیادی است در عرصه آشپزخانه ها به خدمت مشغولند. این دیگ های محبوب می توانند کاری کنند که غذا ظرف مدت بسیار کوتاه تری نسبت به ظروف معمولی پخته شود. به همین دلیل در شرایط فعلی اکثر خانم های خانه دار از آن استفاده می کنند.

در مورد نحوه کار این دستگاه باید بگوییم که دیگ های زودپز با فشار بخار آب کار می کنند و به همین دلیل غذا بسیار سریع در این دیگ های بخار می پزد. این طرز کار تمام زودپزهای موجود در بازار از قدیمی ترین تا جدیدترین نمونه ها است. البته باید گفت، همگام با دیگر لوازم، زود پز هم از پیشرفت سود برده است. به طوری که دیگ های ساده قبلی هیچ شباهتی به زودپز های فعلی موجود در بازار ندارند و مواد اولیه ساخت آنها هم متنوع تر شده است. به عنوان مثال در حال حاضر اکثر زودپزها از جنس استیل هستند و طراحی های جدیدی نیز دارند.

پیشنهاد ما به شما این است که زودپز استیل با دیواره زیرین سه لایه (به صورت استیل آلومینیوم استیل یا مس آلومینیوم مس) تهیه کنید. در این صورت سوختگی غیر یکنواخت غذا به حداقل می رسد، غذا زودتر گرم می شود و گرما برای مدت بیشتری باقی می ماند که این خود به معنی بهره وری انرژی بهتر خواهد بود که در طول زمان موجب صرفه جویی در هزینه می شود.

شما می توانید از زودپز استیل خود با منابع گرمای متفاوت مانند گاز یا منبع برقی استفاده کنید. زودپز استیل می تواند تا ۲۰ سال باقی بماند و به فرزندانتان به ارث برسد!

نکاتی برای انتخاب زودپز

دیگ های زودپز با فشار بخار آب کار می کنند و در صورتی که بخار نتواند از ظرف خارج شود، زودپز تبدیل به یک بمب شده و منفجر می شود.

پس برای پیشگیری از چنین حوادثی در خانه بهتر است نکات ایمنی را رعایت کنید که در این بخش ما برخی از آنها را به شما گوشزد می کنیم:
 

۱- همانطور که قبلا هم گفتیم، قبل از انتخاب زودپز باید بودجه خود را مشخص کنید . چنین اقدامی مشخص می کند که چه نوع زودپزی (آلومینیومی قدیمی یا استیل یا استیل چند لایه) را می توانید خریداری کنید.

۲- زودپز متناسب با تعداد افراد خانواده خریداری کنید؛ چرا که یک زودپز بزرگ مناسب یک خانواده دو تا سه نفری و یک زودپز کوچک مناسب یک خانواده بزرگ نیست. البته این اواخر برخی از برندها زودپزهایی به بازار عرضه کرده اند که به دو دیگ بزرگ و کوچک مجهزند و کاربر می تواند از هر دو دیگ استفاده کند. البته یکی از این دیگ ها می تواند نقش بخارپز را نیز ایفا کند. در کل یک زودپز چهار لیتری برای یک خانواده دو نفره و یک زودپز شش لیتری برای اکثر خانواده ها مناسب است. اگر زودپز بزرگ تری می خواهید می توانید به سراغ نمونه های هشت لیتری بروید.

۳- هنگام خرید، زودپزهای استاندارد را انتخاب کنید. در میان زودپزهای استاندارد انواعی که مجهز به سیستم های ایمنی بیشتر و امکان برنامه ریزی طبخ هستند گزینه های بهتری هستند. محصولاتی که به وسیله شرکت های معتبر ساخته شده و دارای نشان استاندارد هستند هنگام ساخت دستورالعمل های ایمنی را رعایت کرده و آزمایش های ایمنی را انجام داده اند.

۴- هنگام خرید از فروشنده بخواهید تا طرز استفاده صحیح از محصول را به طور کامل به شما آموزش دهد. توضیحات او را به دقت گوش دهید و هر سوالی برای تان پیش آمد بپرسید.

۵- هنگام خرید توجه داشته باشید که حتما دفترچه دستورالعمل در جعبه کالا قرار داشته باشد، زیرا هنگام کار با این کالا باید به تمام نکات دقت شود. همچنین قبل از استفاده، دستورالعمل و دفترچه راهنمای محصول را به دقت بخوانید. هر وسیله ای دستورالعمل استفاده مخصوص به خودش را دارد. مثلا در دفترچه راهنمای برخی زودپزها نوشته شده که یک سوم ظرف را آب کنید و در برخی دیگر این مقدار تا نیم یا دوسوم حجم ظرف متغیر است.

۶- زودپزهای مجهز به قفل ایمنی را انتخاب کنید. در برخی از زودپزهای قدیمی این امکان وجود داشت که بعد از بالا رفتن فشار بخار داخل ظرف، در زودپز به طور ناگهانی باز شود و ایجاد حادثه کند. با در نظر گرفتن نکات ایمنی، زودپزهای نوین طوری طراحی شده اند که مجهز به قفل داخلی هستند و تا زمانی که بخار آب داخل ظرف وجود دارد امکان باز شدن در موجود نیست.

۷- بدنه دیگ های زودپز معمولا از جنس استینلس استیل یا همان فولاد ضدزنگ یا آلیاژی از آلومینیوم است که انواع استیلی به دلیل مقاومت بالا، توزیع حرارت و سیاه نشدن مناسب تر هستند.

۸- طراحی زودپز هم به اندازه حجم آن اهمیت دارد. زودپز در طرح ها و اندازه های مختلف در بازار وجود دارد. بهتر است زودپزهایی را انتخاب کنید که یک دسته بلند در یک سمت و دسته کوتاهی در سمت دیگر دارند چون در این صورت امکان باز و بسته کردن در راحت تر بوده و حمل و نقل و جا به جا کردن ظرف بهتر انجام می شود. در ضمن بلند بودن دسته موجب می شود دسته ظرف خیلی داغ نشود و هنگام برداشتن ظرف ناگهان از دست تان رها نشود. البته برای پیشگیری از چنین اتفاقی توصیه می شود برای برداشتن و جا به جا کردن زودپز پس از طبخ غذا حتما از دستکش و دستگیره آشپزی استفاده کنید.

۹- زودپزهای مجهز به شیر خروج بخار اضطراری را انتخاب کنید. در این زودپزها موارد ایمنی در نظر گرفته شده و در صورت زیاد شدن فشار بخار، در زودپز جدا نمی شود و محتویات ظرف در آشپزخانه پخش نمی شود. برای پیشگیری از این اتفاق یک شیر خروج فشار اضطراری در نظر گرفته شده است که در صورت بالا رفتن بیش از حد فشار فعال می شود. در این زودپزها نشانه اولیه بالا رفتن بیش از حد فشار صدایی شبیه سوت است که فرد را از خطر مطلع می کند. در صورت عدم توجه افراد و ادامه این روند شیر خروج فشار اضطراری فعال می شود.

۱۰- از خرید کالای فاقد گارانتی و خدمات پس از فروش خودداری کنید، زیرا این کالا به اندازه کالاهای بسیار گران قیمت آشپزخانه مهم است و ممکن است حتی کوچک ترین ایراد و نقص در آن منجر به خسارات بسیاری شود. پس باید هر از چند گاهی چک شود. به همین منظور برای رفع این معضلات بهتر است به جای مراجعه به تعمیرکاران به نمایندگی های فروش مراجعه شود.

نکاتی برای استفاده امن از زودپز:

سعی کنید حتی المقدور مواد غذایی با دانه های ریز و غذاهایی که هنگام طبخ ایجاد لعاب یا کف می کنند را در زودپز نپزید؛ چراکه ممکن است ذرات غذا همراه کف بالا آمده و روزنه خروج فشار را مسدود کنند.

در محل اتصال درپوش به بدنه زودپز، حلقه ای لاستیکی وجود دارد که از خارج شدن بخار آب جلوگیری می کند. مطمئن شوید که حلقه لاستیکی دیگ سالم است و در جای خود محکم شده است. فاسد بودن، پاره بودن و درست قرار نگرفتن حلقه لاستیکی ممکن است موجب سر رفتن غذا و خاموش شدن شعله گاز شود.

پس از اتمام طبخ و خاموش کردن شعله گاز سوپاپ اطمینان را برای خروج بخار آزاد کنید.

روی درپوش زودپز یک دریچه اطمینان وجود دارد. وقتی فشار بخار آب به حدی می رسد که ظرف نمی تواند آن را تحمل کند، این دریچه باز می شود تا بخار آب از آن خارج شود. قبل از بستن در زودپز سوپاپ یا دریچه اطمینان و روزنه خروج بخار را بررسی کنید و از باز بودن آن مطمئن شوید.

هرچند وقت یک بار پیچ دسته زودپز را سفت کنید. در صورت شل بودن پیچ دسته ها، ممکن است هنگام حمل زودپز از دست شما رها شود و خطر سوختگی و آسیب دیدگی به وجود بیاید.