امروزه در بین تمامی دانش آموزان از اول ابتدایی تا پایه دوازدهم رایج شده که از کتاب هایی کمک می گیرند که خارج از کتابهای درسی است که آموزش و پرورش آن ها را توزیع می کند. وجود این کتاب ها اگر با رعایت استاندارد به چاپ رسیده باشد می تواند برای دانش آموزان بسیار مفید باشد. از فواید کتاب کمک درسی می توان به آسان شدن یادگیری اشاره کرد. زیرا دانش آموزانی هستند که در کلاس درسی چیزی را متوجه نمی شوند می توانند از قسمت توضیحات این کتاب ها استفاده کنند.
اگر بعد از چندین بار خواندن کتاب های اصلی مدرسه متوجه سوالات نشده اید بهتر از یک کتاب کمک آموزشی استفاده کنید. این کتاب ها از توضیحات متفاوت استفاده می کنند و یادگیری را برای تمامی بچه ها آسان می کنند. بر خلاف عقیده بسیاری از مردم، این کتابها مطالبی خارج از کتاب های درسی ندارند. البته این ویژگی کتاب هایی است که تایید شده از طرف آموزش و پرورش باشد. این کتاب ها از طریق تمرین های هدف دار روش های متفاوت یادگیری را برای دانش آموزان آسان می کند. تنها تفاوت این کتاب ها با کتاب های درسی، تنوع و افزایش تمرینات برای یادگیری بهتر است.
تقسیم بندی
کتاب های کمک آموزشی را از نظر محتوی به دو دسته تقسیم می کنند.
کتاب آموزش و تمرین :
این کتاب ها زمانی استفاده می شود که دانش آموز متوجه مطلبی نشده است و از این کتاب ها برای خواندن دوباره و یادگیری بیشتر استفاده می شود و محتوی این کتاب ها شامل مطالب آموزشی و تمرینات تشریحی و تستی می باشد که مورد توجه اکثریت مردم و معلمان قرار می گیرد. بیش تر دانش آموزان از این کتاب ها فقط برای درس هایی مثل شیمی و ریاضی و زیست استفاده می کنند. البته برای هر درسی کتاب های کمک آموزشی در کتابفروشی ها موجود است.
کتاب کار و تمرین :
این کتاب زمانی استفاده مفید دارد که دانش آموز مطلبی را فرا گرفته و برای تثبیت آن در ذهنش از کتاب های کمک آموزشی استفاده می کند. یکی از فواید کتاب کمک درسی بالا بردن نمره و پیروزی در امتحانات است. خود این دسته از کتب به دو دسته دیگر تقسیم می شوند که عبارت اند از :
- کتاب های دارای پاسخ تستی یا تشریحی
این دسته از کتاب ها را به دانش آموزانی توصیه می کنند که کمی سطح ضعیف تری دارند بنابراین مشاوران و معلمان این کتاب ها را معرفی می کنند.
- کتاب های فاقد پاسخ
این کتاب ها را به دانش آموزان قوی توصیه می کنند تا برای یافتن جواب به چالش کشیده شوند و برای یافتن پاسخ سوالات از ذهن خود استفاده کنند.
ویژگی کتاب های کمک آموزشی
کتاب ها همیشه مفید نیستند. زمانی می توانند مفید باشند که ویژگی های خاصی را داشته باشند. در ادامه به این ویژگی ها می پردازیم.
سطح بندی مناسب
کتاب هایی می توانند فواید کتاب کمک درسی خوب را داشته باشد که سوالات و تمرینات آن ها سطح بندی شده باشد. این سطح بندی باید از سوالات خیلی آسان شروع شود و به تدریج سخت شود. این سطح بندی مناسب می تواند با گذشت زمان سطح درسی دانش آموز را افزایش دهد.
زبان ساده
این کتاب ها باید مفاهیم را به صورت بسیار آسان و قابل فهم برای دانش آموزان توضیح داده باشند. تا همه با هر سطحی که دارند بتوانند از این کتب استفاده کنند.
پوشش دهی مناسب
این کتاب ها باید دارای مباحث کامل درسی باشد و ابتدا بتواند مطالب درسی را پوشش دهد و بعد برای مطالعه بیشتر دانش آموزانی که علاقه دارند، می تواند مطالب را گسترده تر بازگو کند.
پل ارتباطی
کتاب های کمک درسی می تواند رابط بین والدین و دانش آموز و معلمان برای تفهیم مسائل آموخته شده باشد و این مطالب را بهتر توضیح دهد.
نداشتن پاسخ تشریحی
یکی از فواید کتاب کمک درسی خوب این است که باید فاقد پاسخ نامه تشریحی باشد تا دانش آموز برای رسیدن به پاسخ تلاش کند و در مسائل سخت از دیگران کمک بگیرد و همچنین دارای پاسخ نامه تستی باشد تا دانش آموز از جواب سوال ها اطمینان حاصل کند.
تنوع و تشابه
سوالاتی که در کتاب های کمک درسی ارائه می شود باید تنوع کافی را داشته باشد و همچنین مشابه با سوالات کتاب های درسی باشد تا دانش آموز با حل مسائل بتواند درس را بهتر فرا بگیرد.
معایب کتاب های کمک آموزشی
فواید کتاب کمک درسی بیشتر از معایب آن است اما این کتاب ها اگر استاندارد نباشد دارای معایبی هستند.
تحمیل مفاهیم
این کتاب ها مفاهیم اضافی زیادی را بین مطالب درسی می گنجانند و در نهایت سبب می شوند دانش آموزان از درس خواندن خسته شوند.
مانع رشد
این کتاب ها با گفتن تمامی مطالب پیرامون موضوع، خلاقیت ذهن دانش آموزان را کم می کنند و در نهایت کاهش خلاقیت را در پی دارند.
تنبلی ذهن
این کتاب ها باعث می شود که دانش آموزان تفکر و تحلیل را کنار بگذارند و به حفظ کردن مطالب توجه کنند. دانش آموزانی که از کتاب های غیر استاندارد کمک می گیرند در آینده ای نه چندان دور مبتلا به زوال عقل (آلزایمر )می شوند.
غفلت از مباحث مهم
کتاب های غیر استاندارد نه تنها فواید کتاب کمک درسی خوب را ندارند بلکه دانش آموز را از مباحث مهم دور می کند و توجه او را به مباحث غیر ضروری جلب می کند و همین کار باعث عقب افتادن در دروس و در نهایت کم شدن نمرات در امتحانات می گردد.
اتکا به حفظ یات
دانش آموز فقط به حفظ یات خود توجه می کند و اگر سوالی در امتحان کمی مفهومی باشد نه تنها در باره آن فکر نمی کند بلکه قادر به پاسخ گویی به سوالات هم نیست و در نهایت بر خلاف تمامی تلاش هایش برای خواندن مطالب کتاب کمک درسی، نمره کمی از آن درس می گیرد.
تحمیل هزینه
برای کتاب های غیر استاندارد باید هزینه های زیادی پرداخت کرد. یکی دیگر از فواید کتاب کمک درسی استاندارد کم بودن هزینه خرید آن است. همه کتاب های خوب هم گران نیستند و با هزینه کمی هم می شود آن ها را تهیه کرد.
فرقی ندارد که در کدام مرحله از زندگی خود هستید. ممکن است دوران ابتدایی باشید یا دوران متوسطه، اصلا در اصل موضوع تفاوتی ایجاد نمی کند اگر فواید کتاب کمک درسی استاندارد و خوب را ندانید و نتوانید از یک منبع خوب و با کیفیت استفاده کنید به موفقیت نمی رسید. پس سعی کنید با مطالعه درباره کتاب ها و ناشر های آن ها و گران قیمت بودن کتاب ها تصمیم برای خرید نگیرید. هر کتاب معروفی لزوما استاندارد نیست. کتاب خوب کتابی است که ویژگی هایی را داشته باشد و از همه مهم تر هزینه اضافی برای خانواده شما ایجاد نکند.
