دیدنی های زابل

یکی از شهر های تاریخی واقع در استان سیستان و بلوچستان شهر زابل می باشد که به شهری کهن با مقاصد گردشگری زیادی معروف شده است. این شهر در گسترده ترین اسان ایران قرار گرفته که دارای پیشینه تاریخی با آثار کهن و جذاب می باشد که هر ساله میزبان گردشگران و توریستان زیادی است. نام زابل در قدیم به سگستان یا سجستان و نیروز شناخته می شده که در حال حاضر در زمین های سبزه زار همراه با رسوبات دریایی در زمان گذشته که محل عبور رودخانه هیرمند بوده به یادگار مانده است. کاهش آب رودخانه که به مرور زمان اطراف آن را خشکی فراگرفته آن ها را به هم وصل کرده است که آبادی به نام روستای حسین آباد را تشکیل می دهد. سپس در این ناحیه منطقه پادگانی نظامی احداث شد که از اهمیت بالایی برخوردار بود و در آغاز قرن چهاردهم مطابق با سال ۱۳۱۴ هجری شمسی هیئت وزیران زابل این منطقه را به شهری باستانی و تاریخی تبدیل کردند.

آشنایی با دیدنی های زابل

شهر زابل در فاصله ۲۰۷ کیلومتری شمال زاهدان در مسیر راه مشهد به چابهار قرار گرفته که یکی از شهرستان های سیستان و بلوچستان می باشد. ارتفاع سطح زابل از دریا به ۴۸۰ متر می رسد که براساس سرشماری سال ۹۵ جمعیت این شهر به ۱۳۴ هزار و ۹۵۰ نفر رسیده است. زابل از سمت شمال به شهرستان نیمروز، از غرب به شهرستان هامون، از شرق به شهرستان هیرمند و از جنوب به شهرستان زهک و هامون محدود می شود که مساحتی بالغ بر ۳۴۴ کیلومتر در سیستان و بلوچستان دارد. آب و هوای این منطقه بیابانی گرم و خشک می باشد که زبان اکثر این مردم فارسی و بلوچی است. از مناطق و دیدنی های زابل می توان به جنگل شیله، مجتمع بقیه الله، کاروانسرای فرنگی، قلعه تپه، منطقه شکار ممنوع مک سرخ، قلعه کک کهزاد، زیارتگاه بی بی دوست، قلعه مچی، چاه نیمه، بازار سرپوشیده، قلعه رادمرود و سام، سه کوهه و بانک فرهنگی ایران و انگلیس اشاره کرد.

• شهر سوخته

شهر سوخته یکی از دیدنی های زابل می باشد که از باارزش ترین میراث کهن و تاریخی این منطقه است. این مکان در فاصله ۵۶ کیلومتری از شهر قرار دارد که در مسیر حاشیه ای جاده زابل به سمت زاهدان است. شهرت این منطقه از زمان قبل از میلاد مسیح است که به ۳۲۰۰ سال پیش می رسد و در هزاره ی ۲ و ۳ قبل میلاد به همت مهاجران از قسمت های متفاوتی به این جا مهاجرت کرده اند بنا شده است. یکی از دلایل نامگذاری این شهر به خاطر آتش سوزی در سال ۳۲۰۰ و ۲۷۵۰ بوده که رخ داده و سند و کتیبه اصلی شهر هنوز کشف نشده است. سازمان دهی فوق العاده این سازمان از ویژگی های منحصر به فرد و قابل دیدن این شهر است که طبق تشکیلات مرتب و منظم برخوردار می باشد.

• آسباد های حوض دار

آسباد های واقع در شهر زابل در منطقه حوض دار می باشد که فاصله اش تا به جنوب شهر سوخته به ۷ کیلومتر می رسد. این مکان جالب از نمونه های بی نظیری می باشد که زندگی نظامی ایران قدیم در ۲۸۰۰ سال قبل از حکومت ساسانیان بنیان گذاری شد و تا حکومت صفویان رونق داشت. این بنای جالب که از آثار کهن کشور ایران است در میراث فرهنگی به ثبت ملی رسیده است. تمدنی غنی در همجوار با قلعه که بین سیستان وجود داشته از اولین آسباد های ایران می باشد.

• قلعه رستم

وجود قلعه ای به نام رستم که در فاصله هفتاد کیلومتری شهرستان زابل قرار دارد از آثار تاریخی این شهر می باشد. این اثر به یادگار مانده از دوران اسلامی که از بزرگ ترین قلعه ها در سرزمین بوده به عنوان افسانه درآمده است. فردی که این قلعه را به خود نسبت داده رستم شاهنامه است که در حال حاضر به خاطر عبور رودخانه هیرمند ویران شده است. ولی ۴ برج و دروازه ورودی آن قابل دیدن است که در اسکلت آب انبار بنایی متروک به حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ سال پیش شده است. اگر طبق وارسی و کاوشگری قرار بگیرد ظروف لعابی قدیمی را می توان یافت کرد که تاریخ قدیمی دارد.

• آرامگاه و کوه خواجه قلطان

یکی از بهترین دیدنی های زابل رفتن به زیارتگاهی است که در این شهر قرار گرفته است. افرادی که به آثار تاریخی علاقه نشان می دهند پیشنهاد می کنیم حتما به آرامگاه در بالاترین ارتفاع قله کوه خواجه بروند و از این مکان دیدن کنند. بنای مستطیل شکل که سر در وردی اش با طاق های نیزه دار و گنبد دار تزیین شده درونش قبری بزرگ نهفته است. که بر طبق کتاب احیاالملوک اثر شاه حسین سیستانی آرامگاه برادر دانیال نبی نسبت داده شده که وقع در کوه خواجه که در قدیم از کاخ های باشکوه و ساختمان های زیاد بنا شیطانی و آرامگاه ها در دوره اسلام و زردتشتی و مسیحیت بسیار مقدس بوده و در مقام بالایی جایی گرفته است.

• موزه مردم شناسی

موزه مردم شناسی زابل در قرن ۱۹ میلادی از طریق انگلستان به شکل کنسول گری برای اهداف استعماری در منطقه بنا شد. که در زمینی به وسعت ۴۰۰۰ متر مربع با زیر بنای ۱۲۵ مترمربع از مجموعه ساختمان های فرهنگی و تاریخی می باشد. این موزه در سال ۱۳۶۸ به عنوان گنجینه ای از میراث زابل بعد از هجده سال فعالیت خود را شروع کرد. یادگاری های به جامانده در موزه مردم شناسی به ۵۰۰۰ سال قبل می رسد که نشان از فرهنگ و تمدن و هویت اصیل مردم زابل را به رخ می کشد. بازگشایی موزه از آغاز احداث ساختمان تا موقع بهره برداری به حدود هجده سال زمان برد که ارزشمند ترین مجموعه به حساب می آید.

• مقبره سید غلام رسول

یکی دیگر از دیدنی های زابل آرامگاه سید غلام رسول است که در فاصله ۵ کیلومتری شمال غربی چابهار واقع می باشد. قدمت تاریخی این بنا به قرن پنج سال ۴۶۵ هجری قمری می رسد که طبق شماره سند ملی ۱۵۵۹/۳ به ثبت رسیده است. این مقبره با دیوار های سفید رنگ به سبک معماری هندی که دروازه ورودی آن در ضلع غربی بنا واقع شده از مکان های مذهبی زابل به شمار می رود. دیواری این بنا که با واژه های لا اله الا الله، یا محمد، یا علی نقش بسته شده با ستاره مشبکی شکل و تصاویری از نقاشی های گل رنگی که بنا را جلوه می دهد. زمان حکومت سلجوقیان بنا گشته و در دوران صفوی نقاشی و طراحی شده است.

• دهانه غلامان

اگر علاقه به مکان های باستان شناسی دارید به دهانه غلامان بروید که در فاصله چهل و پنج کیلومتری از زابل قرار دارد. دهانه غلامان واقع در دو کیلومتری روستای قلعه نو است که به محلی باستان شناختی در جنوب خاوری کشور ایران معروف شده و در قدیم مرکز سیاسی ساتراپی و اداری در زمان حکومت هخامنشی می باشد. یکی از ویژگی های منحصر به فردی این مکان وجود کتیبه هایی هخامنشی است که متعلق به نقش رستم، بیستون، تخت جمشید بوده و در زرنکای از آن یاد شده است که واقعا شگفت انگیز می باشد. در این محوطه تا حال حاضر حدود ۲۷ ساختمان شناسایی شده‌اند که تا مکانی بلند به نام قبر زردشت می باشد که از دیدنی های زابل تاریخی به شمار می رود. برای آشنایی با سایر دیدنی های سیستان و بلوچستان کلیک کنید.