کاج مطبق | نگهداری از کاج مطبق (NORFOLK ISLAND PINE)
کاج مطبق از آن گل هایی است که در میان گلهای آپارتمانی اصلا نیازی به معرفی ندارد و همه ما که به پرورش گیاهان در خانه علاقمند هستیم حداقل یکبار پذیرای این گل زیبا و با شکوه در خانه بوده ایم . هرچند گفته میشود از آنجایی که این گل عاشق هوای تازه است بهتر است به جای خانه در اداره یا بانک یا مغازه ها که گردش هوای بهتری دارد نگهداری شود. اما اینجا قصد داریم بعد از معرفی کامل، در مورد آبیاری ، نور ، گرما ،خاک و کود و … کاج مطبق بیشتر با شما صحبت کنیم به علاوه به روش های تکثیر و درمان آفات و بیماری های این گل بپردازیم با ما همراه باشید.
کاج مطبق نور زیاد میخواد ؟ آب زیاد میخواد ؟
معرفی کوتاه کاج مطبق :
- نام فارسی : کاج مطبق
- نام انگلیسی: NORFOLK ISLAND PINE
- نام علمی : ARAUCARIA EXCELSA
- خواستگاه: جزیره ی نور فلک اقیانوسیه
- خانواده : ARACARIACEAE
- رنج قیمت : شصت تا هشتاد هزار تومان
نکات جالب در مورد گیاه کاج مطبق !
- این گیاه با آب و هوای تازه زنده می باشد و چندان مناسب آپارتمان هایی با تهویه اندک نمی باشد و دلیل آن هم این است که در منزل زیاد رفت و آمد نمی باشد ولی در بانک و دفاتر خدماتی رفت و آمد زیاد می باشد و هوای تازه به آن می خورد و روز به روز زیبا تر و بهتر می شود .
- گیاه کاج مطبق گیاهی می باشد که برگ های آن سوزنی می باشد و از خانواده آراکریاسه می باشد . در اصل این گیاه برای جزیره نور فولک در استرالیا می باشد . این گیاه در آپارتمان به کندی رشد می کند ولی در جاهای طبیعی و بودن هوا تازه مثل بانک ها به خوبی رشد می کند .
- دلیل اصلی آن که توصیه نمی شود این گل در خانه نگهداری شود ، بخاطر نبودن آب و هوای خنک و مرطوب و همچنین این گل نیاز به نور فراوان می باشد که در منزل نور فراوانی نمی باشد . گیاه کاج مطبق به اکسیژن فراوانی نیاز دارد و به هیچ عنوان نمی تواند حرارات و درجه بالایی را تحمل کند و اگر در حرارت بالا نگهداری شود ، خیلی زود خراب می شود .
- گیاه کاج مطبق در شمال کشور ایران در فضای بیرون و حیاط می کارند و در خانه نگهداری نمی کنند و بعد از گذشت چندین سال این گیاه زیبا به درختی بزرگ و بلندی تبدیل می شود و شروع به تولید کاج های زیبا می کنند .
شرایط مناسب رشد کاج مطبق
این گل به چه چیز هایی نیاز احتیاج دارد ؟ برای رشد چه شرایطی برای آن ایده آل است؟؟
۱- نور مناسب برای کاج مطبق :
این گیاه نباید در فصل تابستان در معرض نور خورشید قرار بگیرد ( نور مستقیم ) ، زیرا باعث خراب شدن برگ ها و ریشه اش می شود . ولی می توانید گیاه را در پشت پنجره و قسمت شمالی پنجره قرار دهید تا نور ملایم خورشید به آن بتابد . یادتان باشد که باید در فصل بهار و تابستان ، گیاه خود را هفته ای ۱ الی ۲ بار آن را به ۱۸۰ درجه بگردانید اگر این کار نکنید ، گیاه برگ ها و ساقه اش خم می شود و شکل طبیعی اول خود را از دست می دهد و دیگر قابل نگهداری نمی باشد .
۲- دما مناسب برای کاج مطبق :
گیاه کاج مطبق عاشق هوای خنک و تازه می باشد و با هوای خنک رشد خوبی را دارد و همچنین زیبا تر نیز می شوند . اگر این گیاه زیبا را دارید ، حتما باید در فصل تابستان و بهار در راه پله و یا در شمال تراس بگذارید تا هوای تازه و خنک به آن بخورد و زیبا تر از قبل شود . در فصل پاییز و زمستان باید گیاه را در راه پله نگهداری کنید ، زیرا بهترین مکان برای این گیاه راه پله می باشد . پس بهتر است در اتاق نگذارید و دلیل آن هم نبودن هوای تازه و خنک می باشد و هوای اتاق در فصل پاییز و زمستان گرم می باشد و هوای تازه وجود ندارد و باعث خراب شدن و شل شدن برگ ها می شود .
۳- آبیاری مناسب برای کاج مطبق :
این گیاه همان طور که علاقه شدیدی به دما دارد ، علاقه شدیدی نیز به آبیاری دارد و باید به آن مدام آب دهید . شما باید هفته ای ۳ الی ۴ بار به این گیاه زیبا آب دهید تا مثل قبل زیبا باشد و برگ هایش شل و افتاده نشود .
۴- رطوبت مناسب برای کاج مطبق :
می توانید در یک اسپری آب بریزد و روزانه و یا روزی ۲ بار برگ هایش را اسپری کنید تا براق و زیبا بماند و زمانی که شما به برگ های آن اسپری می زنید ، باعث جذب در برگ ها و ساقه هایش می شود . همچنین یادتان باشد که زمانی دیدید که برگ هایش سیاه و قهوه ای شده است ، دست از این بکشید و زیر آن جزیره درست کنید .
۵- تغذیه مناسب برای کاج مطبق :
زمانی که فصل بهار و پاییز شروع می شود ، باید به گیاه کاج مطبق ، تغذیه مصنوعی بدهید ، که می توانید تغذیه مصنوعی آن را از گل فروشی ها خریداری کنید . تغذیه مصنوعی شبیه به کود می باشد که باید با آب قاطی کرده و محلولی را درست کنید و هر دو هفته ۱ یا ۲ بار این تغذیه را به گیاه دهید تا رشد خوبی را داشته باشد .
۶- خاک مناسب برای کاج مطبق :
می توانید برای این گیاه از دو نوع خاک استفاده کنید . خاک کمپوست و هلندی که بسیار خاک های خوبی می باشد و به رشد گیاه شما بسیار کمک می کند . می توانید خاک کمپوست و هلندی را قاطی کرده و در گلدان گیاه کاج مطبق بریزید .
۷- تعویض گلدان کاج مطبق :
در زیر تمامی گلدان ها چند جا سوارخ می باشد که کف گلدان معلوم می باشد . زمانی که دیدید که گل شما ریشه زده است ( می توانید از زیر آن ببینید ) آن موقع است که حتما باید گلدان را عوض کنید و گل را در گلدان بزرگ تری بگذارید اگر این کار را نکنید ، به گیاه شما آسیب بسیار جدی وارد می شود . همچنین یادتان باشد که اصلا گلدان های سفالی برای گل های خود و مخصوصا این گل استفاده نکنید و از گلدان پلاستیکی استفاده کنید .
۸- تمیز نمودن برگ های کاج مطبق :
برای تمیز کردن این گیاه می توانید غبار پاشی کرده و یا از یک دستمال تمیز استفاده کنید ، دستمال تمیز را برداشته و کمی آن را خیس کرده و به آرامی روی برگ های درخت بکشید ( اگر محکم بکشید ، باعث شکسته شدن و خراب شدن آن می شود . و در آخر باید گفت که اصلا به هیچ عنوان از مواد شیمیایی برای تمیز کردن استفاده نکنید ، زیرا باعث خراب شدن آن می شود .
آفات و بیماری های کاج مطبق و درمان آن :
– رشد گیاه کاج مطبق کم شده است :
زمانی که دیدید رشد گیاه کم شده است ، ریشه را چک کنید و در صورتی که ریشه گیاه نسبت به قبل زیاد شده است ، زمان آن رسیده است که گلدان را عوض کرده و گل را در گلدان بزرگ تر و بهتر بگذارید ( حتما از گلدان پلاستیکی استفاده کنید . )
– در زیر برگ های کاج مطبق ، زخم ها سفید مانند پنبه به وجود آمده است :
علت اینکه در زیر برگ ها زخم های سفید وجود دارد ، بودن حشرات و آفات مزاحم می باشد که باعث خراب شدن گیاه شما می شود . در صورتی که چنین زخمی را دیدید ، بهتر است هر ۱۴ روز یک بار ، حشره کش را بر روی برگ ها بزنید . یک روش دیگر نیز تیکه ای پنبه را بردارید و حشره کش را روی آن بزنید و به آرامی روی برگ ها بکشید .
– برگ های کاج مطبق رنگ خود را دارد ولی ریزش دارد و باعث کچل شدن گل می شود :
علت ریزش آبیاری بیش از حد ممکن است که باید آبیاری را تا زمانی که ریزش برگ ها متوقف شد ، آبیاری نکنید و زمانی که دیدید خاک آن خشک شده است آن را آبیاری کنید .
– شاخه های پایینی کاج مطبق، ریزش دارد :
اگر تاریکی زیاد باشد ، باعث پیر شدن و همچنین ریزش آن می شود که باید آن را به محلی روشن تر ببرید تا از پیر شدن و ریزش آن جلوگیری شود . و همچنین شاخه های زیرین که خشک شده بود و دیگر برگ آنچنانی نداشت آن را با قیچی ببرید . جوری ببرید که به ساقه ها و برگ های دیگر آسیب نرسد .
– شاخه های گیاه کاج مطبق باریک شده است و زیبایی خود را از دست داده است :
باید میزان تغذیه مصنوعی را بیشتر کرده و همچنین به جای اینکه ۲ بار در هفته بدهید ، ۳ یا ۴ بار در هفته بدهید . تا گیاه مثل قبل زیبا شود .
– برگ ها از رنگ سبز به زرد و قهوه ای تبدیل شده است و همچنین ریزش نیز دارد :
دلیل آن گرم بودن هوا و نبودن هوای خنک و تازه می باشد که باید حتما و خیلی سریع باید آن را در محلی قرار دهید که هوای تازه وجود داشته باشد و بتواند اکسیژن کافی را جذب کند . یادتان نرود که باید حتما آبیاری و غبار پاشی نیز انجام شود .
– برگ های کاج مطبق چسبندگی دارد و حشرات سبز روی آن وجود دارد :
حتما باید هر ۱۴ روز ۱ یا ۲ بار سم حشره کش را به گیاه بزنید و تا زمانی که حشرات از بین برود ، به این کار ادامه دهید .
– شاخه ها خمیده شده است :
علت خمیده شدن آن ، سرد بودن بیش از حد هوا می باشد که باید آن را به محل گرم تری ببرید و همچنین در محلی که می گذارید باید نور خورشید و هوای تازه وجود داشته باشد .
تکثیر کاج مطبق در خانه :
تکثیر کاج مطبق از دو روش کاشت بذر و قلمه گیری انجام میشود که نسبت به گیاهان دیگر کمی دشوار است و در شرایط گلخانه ای بهتر تکثیر میشود. در روش قلمه زدن، ریشه دهی پایان کار نیست و نگهداری و مراقبت بعد از آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کاج های تولید شده از طریق کاشت بذر نیز ، شاخه هایی نا منظم با ظاهری بیمار دارند و به همین دلیل با تکثیر کاج از طریق بذر، نمی‌توان اننتظار درختچه هایی بلند با کیفیتی بالا داشت. در ابتدا با این دو روش تکثیر به طور خلاصه آشنا می‌شویم :
روش تکثیر کاج مطبق با بذر:
برای تکثیر کاج مطبق با بذر باید بذر این گیاه را در بستر آماده شده بکارید و آن را در دمای بین ۱۲ تا ۱۶ درجه سانتیگراد نگهداری کنید. پس از این که کاج مطبق سبز شد آن را به داخل گلدان یا محل اصلی کاشت منتقل کنید.
مراحل کار:
- یک گلدان با قطر دهانه ۱۰ سانتیمتر بردارید.
- آن را با نسبت مساوی از ماسه و خاکبرگ پر کنید.
- وسط خاک را با انگشت به اندازه یک سانتیمتر گود کنید.
- ۳ عدد بذر کاج مطبق را درون سوراخ قرار دهید.
- نباید روی آن را با خاک بپوشانید.
- با استفاده از اسپری سطح بذر و خاک را مرطوب نگه دارید.
- روی سطح خاک را با پلاستیک بپوشانید تا آب سطحی آن به سرعت تبخیر نشود.
- گلدان را در یک محیط روشن به دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید.
- دمای محیط باید حدود ۲۴ تا ۳۰ درجه سانتیگراد باشد.
- اگر شرایط ایده آل باشد بذرها در مدت ۲ تا ۴ هفته جوانه می زنند.
- وقتی که بذرها جوانه زد پوشش پلاستیکی روی آن را به مدت ۴ روز، هر روز یک ساعت بردارید.
- صبر کنید تا زمانی که بذرها جوانه زد و تشکیل برگ های سوزنی داد .
- در این زمان از بین آن ها جوانه قوی تر را نگه دارید و دو جوانه ضعیف تر را حذف کنید.
- جوانه باقی مانده را به یک محل با نور بیشتر برده و به طور منظم آبیاری کنید.
روش تکثیر کاج مطبق با قلمه :
یکی از راه های تکثیر کاج مطبق استفاده از قلمه می باشد. قلمه زدن در منزل کمی مشکل است و برای به ثمر رسیدن قلمه های کاج مطبق باید بهترین شرایط را برای آن آماده کنید. برای انتخاب قلمه مناسب برای تکثیر کاج مطبق باید به زمان برداشت قلمه ، سن گیاه مادری ، شرایط محیطی و رعایت اصول بهداشتی در زمان گرفتن قلمه توجه داشته باشید تا زحمات شما هدر نرود و بتوانید گیاهان جدید زیبایی را از طریق قلمه زدن بدست بیاورید.
مراحل کار:
- ابتدا باید شاخه مناسب برای قلمه کاج مطبق انتخاب کنید.
- بهتر است قلمه را از شاخه های جوان گیاه کاج مطبق تهیه کنید.
- بهتر است قلمه از انتهای ساقه های جوان (حداکثر یک سال سن) باشد.
- نکته مهم دیگر فصل گرفتن قلمه کاج مطبق است.
- فصل تابستان بهترین زمان برای گرفتن قلمه میباشد.
- شاید بپرسید طول قلمه ای که کاج مطبق میگیریم چقدر باشد؟
- این قلمه ها در طول فصل تابستان به طول ۱۵ الی ۲۰ سانتیمتر است.
- حالا باید بستر کاشت قلمه کاج مطبق را آماده کنید.
- برای بستر از نسبت ۱ به ۳ از ماسه و پیت ماس نیاز داریم.
- و میتوانید یا مخلوطی از پرلیت و خاک برگ استفاده کنید.
- تا علاوه بر نگهداری رطوبت از زهکشی خوبی هم برخودار باشد.
- خاک انتخاب شده را در گلدانی به قطر ۱۰ سانتیمتر بریزید .
- آن را آبیاری کنید به طوری که آب اضافی از زیر آن خارج شود.
- اجازه بدهید که خاک به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه به همین ترتیب باقی بماند.
- حالا قسمت پایینی قلمه را درون پودرهای هورمون ریشه زایی قرار دهید.
- مثلا اسید ایندول بوتریک یکی از هورمون های ریشه زایی رایج است .
- سپس آن را در بستر آماده شده مستقر کنید.
- اگر شرایط محیطی برای قلمه زدن کاج مطبق مناسب باشد :
- قلمه ها ظرف مدت ۴ الی ۶ هفته ریشه دار خواهند شد.
- حالا شما یک گیاه تازه و زیبا خواهید داشت که نیاز به مراقبت دارد.
چند نکته مهم در مورد نگهداری از گیاه کاج مطبق
- هرس گل کاج مطبق:
برای این کار بایید شاخه های خشک که بر بالا و یا پایین درخت قرار دارد را به آرامی و با دقت حذف کنید . بعد از اینکه شاخه های خشک را قطع کردید ، وازلین و پودر پودر گوگرد را با هم مخلوط کرده و به محل قطع گیاه بزنید. دقت کنید رشد این گیاه بسیار کند می باشد و هر ساله امکان دارد که ۲ طبقه آن اضافه شود و برگ های آن سوزنی شفاف می باشد که بسیار زیبا و دوست داشتنی می باشد . برای تمیز کردن برگ های آن به هیچ عنوان از مواد براق شیمیاییی استفاده نکنید و از دستمال و آب کمک بگیرید .
نصب قیم :
گیاه کاج مطبق جوان و یا از عمر آن ها کمی گذشته است ، و همچنین ساقه های تازه ای دارند و بسیار سخت می باشد و قلم زدن آن بسیار سخت می باشد . می توانید یک نخ را به عنوان قیم در محلی که ساقه می باشد ، ببندید و یک پلاستیک دور آن بکشید . همچنین باید گفت که اگر برگ ها ضخیم می باشد و در برابر هوای خشک مقاوم است ، بهتر است آن را غبار پاشی کنید و آن را در محل مرطوب و به دور از هوای خشک بگذارید که باعث شادابی آن شود . یادتان باشد بعد از اینکه گل را خریداری کردید آن را در نزدیک شیشه ماشین قرار دهید تا هوا بخورد و سالم بماند .
غبار پاشی :
بودن کنه ، تار عنکبوت و حشرات از مهم ترین آفات گیاه کاج مطبق زینتی می باشد که باعث آسیب دیدن گیاه می شود . شما می توانید با غبار پاشی بر روی گیاه ، رطوبت آن را تامین کرده و باعث رشد بهتر قهوه خواهد شد و همچنین از جذب حشرات جلوگیری می کند . می توانید شما هفته ای ۳ الی ۴ بار با آب ولرم و سم مخصوص ، گیاه کاج مطبق زینتی را غبار پاشی و یا سم پاشی کنید و از دست هر حشرات مزاحم راحت شوید .
