مرفین چیست؟ آیا مصرف پزشکی مرفین عوارض دارد؟

مورفین نوعی داروی ضد درد خیلی قوی می باشد که متاسفانه شدیدا اعتیاد آور است. مورفین به شکل های مختلفی مانند قرص، شربت و یا داروهای وریدی وجود داشته و مصرف می شود. برای آشنایی بیشتر با این داروی اعتیاد اور در این مطلب همراه ما باشید.

مرفین چیست؟

برخی از افراد درباره این که مرفین چیست و چه کاربردهایی دارد، اطلاعات زیادی در دست ندارند. مرفین سولفات نوعی داروی تجویزی برای بیماران است که به منظور درمان دردهای شدید تا متوسط و یا دردهای مزمن مورد استفاده قرار می گیرد. مرمین در بازار با نام های مختلفی مثل Kadian، Roxanol و Avinza عرضه می شود. مرفین در دسته دارویی مواد مخدر یا اپیوئید قرار می گیرد که باعث می شود تا انتقال های سیگنال های درد به مغز مسدود شوند. از مرفین در بینارستان ها به منظور کاهش درد استفاده می گردد. برای اولین بار مورفین توسط سازمان غذا و دارو یعنی FDA در سال ۱۹۴۱ تایید شد. این دارو توسط شرکت های مختلف و تحت برندهای مختلف تولید می شود. مصرف بیش از حد این دارو امکان مرگ را در پی دارد.

مرفین از چه چیز بدست می آید؟

در رابطه با این که مرفین چیست و از چه چیز بدست می آید، باید بگوییم که مرفین مخدر اپیوئیدی است که از تریاک به دست می آید. اولین کسی که توانست مرفین را از تریاک استخراج کند، آدام سرتورنر بود که اینکار را در سال ۱۸۰۴ انجام داد. آدام سرتورنر در حال حاضر با عنوان استخراج مننده مورفین شناخته می شود. حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد گیاه خشخاش از مرفین تشکیل شده است، مورفین بر روی دستگاه عصبی مرکزی تاثیر گذاشته و درد را کاهش می دهد و همانطور که گفته شد به شدت اعتیاد آور می باشد و مصرف کننده خیلی زود نسبت به ان وابستگی روانی و جسمی پیدا می نماید.

انواع مختلف مرفین

مرفین با توجه به نحوه استخراج دارای اشکال متفاوتی می باشد. اگر این ماده در آزمایشگاه های مجهز از تریاک استخراج گردد به شکل پودری سفید رنگ خواهد بود، اما در حالت معمول این ماده به شکل قرص و یا محلول بی رنگ در آب مقطر و گرد در اختیار افراد معتاد قرار می گیرد. در برخی موارد که مصرف کنندگان و معتادان به شکل تجربی و بیرون از آزمایشگاه اقدام به استخراج مرفین می نمایند، مرفین به رنگ اجری مایل به قرمز در می آید. در حالت کلی فراورده دارویی مرفین در سه شکل خوراکی یعنی قرص و کپسول، تزریقی به صورت وریدی، زیر پوستی و عضلانی و همچنین به شکل شیاف وجود دارد. البته باید بدانید که این ماده از طریق استنشاق نیز استفاده می شود.

موارد مصرف پزشکی مرفین

در ادامه بررسی این موضوع که مرفین چیست به این موضوع می رسیم که در چه مواردی کاربرد دارد. همانطور که گفته شد مرفین یکی از داروهای محبوب پزشکی به منظور رفع دردهای شدید و حاد می باشد. این دارو در فهرست داروهای ضروری سازمان بهداشت قرار گرفته است. در ادامه با مشکلاتی که در آنها مورفیم تجویز می شود آشنا می شویم:

• دردهای بیماران قلبی
• دردهای ناشی از بیماری خونی سلول های داسی شکل
• درهای مزمن و شدید
• درد سنگ کلیه
• کمر دردهای شدید
•  دردهای شدید ناشی از رفلاکس معده
• ضد سرفه در سرفه های خیلی شدید
• ضد درد برای بیمارانی که بستری هستند
• داروی کمکی در کنار داروهای بیهوشی
• درمان دردهای ناشی از جراحی و بعد از جراحی
• دردهای ناشی از جراحات
• دردهای سرطانی
• ضد اسهال در اسهال های مزمن به ویژه اسهال بیماران مبتلا به ایدز

متخصصین ترک اعتیاد در رابطه با تجویز این دارو توصیه اکیدی بر این موضوع دارند که بیماران پس از بهبود به هیچ وجه نباید از این دارو مصرف کنند زیرا مصرف خودسرانه آن باعث اعتیاد می شود.

تاثیر ضد درد مرفین

مرفین مثل دیگر مشتقات تریاک نوعی ماده ضد درد ویژه می باشد. فردی که مورفین را مصرف می کند هنوز درد را احساس خواهد کرد و در واقع تحریک می شود، در مصرف مورفین این امکان هست که شاید درد کاهش نیابد اما مطمئنا واکنش های بعد از درد از بین می روند. یعنی فرد با وجود احساس درد حس راحتی را دارد. اینطور می توان نتیجه گرفت که مرفین در واقع سبب از بین رفتن برخی تحریکات پوستی، شنوایی، بینایی، لامسه و ارتعاشات نخواهد شد بلکه بر روی واکنش های عاطفی درد تاثیر می گذارد و باعث تغییرشان می شود. (واکنش های عاطفی درد مثل چهره فرد زمانی که سوزن در دستش فرو می رود) تاثیر مرفین بر روی دردهای مبهم بیشتر از درهای غیر مبهم می باشد، مثلا مورفین باعث کاهش دردهای دستگاه گوارش یا مجاری ادرار را نیز کاهش می دهد.

تاثیر مرفین بر روی اعصاب مرکزی

مغز مهم ترین و پیچیده ترین اندام است که باعث کنترل فعالیت های انسان شده و  او را قادر به زیستن می نماید. وارد شدن مرفین به مغز و دستگاه اعصاب مرکزی باعث چیست می شود تا فعالیت این اندام پیچیده دچار تغییر گسترده و گوناگونی شود. اگر مصرف مورفین ادامه داشته باشد و دائمی شود مغز تغییرات مداومی را در پی دارد و دچار بدکاری مرفین می شود. تاثیر مرفین روی دستگاه عصبی پیچیده و تفاوت می باشد، تاثیرات این ماده روی بعضی از نقاط تحریک کننده مغز شامل موارد زیر می شود:

• تهوع
• استفراغ
• تنگ شدن مردمک چشم
• انقباض عضلات روده ها

اثر مرفین بر مردمک چشم و اندازه آن

اعصاب مرکزی کنترل مردمک چشم را برعهده دارند به این شکل که در روشنایی تنگ شده و در تاریکی گشاد می شوند. با این خاصیت موجودات زنده می توانند در شرایط مختلف بینایی مناسبی داشته باشند. مرفین باعث می شود تا مردمک چشم بعد از مصرف آن تنگ شود.

اثر مرفین بر دستگاه قلب و عروق

مصرف مرفین باعث افزایش فشار خون در عروق مغزی شده و همچنین باعث گشادی و افزایش فشار مایع مغزی می گردد، به همین جهت این دارو در بیماران قلبی و ریوی باید با احتیاط کامل مصرف گردد، کوچکترین تغییرات در قلب ممکن است باعث مرگ شود.

اثر مرفین بر دستگاه گوارش

مرفین باعث می شود تا دستگاه گوارش کند عمل کرده و کارش مختل شود. ترشحات و حرکات معده با مصرف مرفین کمتر شده و باعث می شود تا محتویات معده با تاخیر خارج شوند. همچنین ترشح لوزالمعده و صفرا به داخل روده باریک نیز کم خواهد شد، و با تاخیر در روده باریک، جذب بالای اب سبب یبوست و سوء هضم غذا می شود.

دیگر تاثیرات مرفین بر بدن

مرفین سبب حس تکرر ادرار از یک طرف و مشکل در دفع ادرار از طرف دیگر می شود. مصرف مرفین سبب گشاد شدن پوست، تعرق و خارش می گردد. مورفین ممکن است باعث عقیم شدن فرد شود.

اثرات روانی مصرف مرفین

مصرف مرفین علاوه بر تاثیرات جسمی دارای اثرات مختلف روانی می باشد. از مهمترین اثرات روانی مرفین می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عدم هوشیاری
• تغییرات در درک از خود و محیط
• عدم تمرکز
• چرت زدن
• اختلال در فکر کردن
• خیره شدن
• تنبلی و نداشتن تحرک

مرفین اعتیاد آور است

بروز خاصیت آرام بخشی، حس سرخوشی و شادابی افراد بعد ار مصرف مرفین فرد دچار آن می شود، احتمال اعتیاد را در افراد مصرف کننده بالاتر می برد. مرفین اگر به عنوان دارو استفاده شود باز هم احتمال اعتیاد به آن وجود دارد و فرد بعد از دوره مصرف مجددا به تهیه این ماده بدون تجویز پزشک می کند. مصرف خودسرانه مرفین خطرات بسیاری مثل اعتیاد را به دنبال دارد. مصرف بی رویه و در دوز بالا از این مسکن مشکلات بزرگی مثل مرگ را به دنبال دارد به همین جهت مصرف کنندگان باید هر چه سریعتر نسبت به ترک آن اقدام کنند.

پیشگیری از اعتیاد به مرفین

برای اینکه دچار اعتیاد به مرفین نشوید، در زمان داشتن دردهای شدید اگر پزشک این دارو را برایتان تجویز کرد در مصرف آن احتیاط کنید. بهتر است از پزشک دارویی دیگر را بخواهید و گزینه های دیگر را امتحان کنید. در صورتی که نیاز به مصرف مورفین دارید باید حتما با دستور پزشک اینکار را انجام دهید، مصرف این دارو را بیش از بازه زمانی تعیین شده ادامه ندهید و در صورتی که عوارض ناخواسته از آن را مشاهده کردید حتما با پزشک مشورت کنید.

مصرف مرفین در دوران بارداری

داروی مرفین در دسته گروه دارویی C قرار دارد، این موضوع به معنی آن است که اثرات نامطلوبی بر روی جنین خواهد داشت. به همین دلیل این دارو نباید به زنان باردار داده شود، همچنین این دارو در زمان شیر دهی نیز نباید مصرف شود.

عوارض جانبی مرفین

در ادامه بررسی مطلب مرفین چیست به معرفی عوارض آن می رسیم. شایعترین عوارض مصرف مورفین شامل موارد زیر می شود:

• یبوست
• حالت تهوع و استفراغ
• خواب آلودگی و حالت آرام بخشی
• سبکی سر و سرگیجه
• تعریق

مهمترین عارضه روحی و روانی مرفین اعتیاد می باشد.