فروش 7 میلیاردی نسخه‌ طلاکوب دیوان حافظ در حراج ساتبیز / یک سوم فروش حراج هنر جهان اسلام برای آثار هنری ایران

ایران آرت: حراج آثار هنری جهان اسلام و هند ساتبیز که به دلیل شیوع ویروس کرونا با چندین بار جابجایی در زمان برگزاری روبرو شد؛ بالاخره با ارائه 303 اثر هنری و ادبیاتی تمدن‌های مختلف جهان اسلام از کشورهای شمال آفریقا تا جنوب اروپا و همچنین آثاری از ایران، ترکیه، هند و .... با ارائه نسخه‌های خطی قرآن، نگارگری‌های ایرانی و هندی و آثار سرامیک، فلزکاری، جواهرات، اسلحه، منسوجات و فرش برگزار و  با فروش کلی 3،656،000 پوند به کار خود پایان داد.

در نمایشگاه این حراج که از 6 تا 9 ژوئن (18 تا 20 خرداد) در سایت ساتبیز به شکل آنلاین برگزار شد؛ 303 اثر هنر اسلامی و هندی ارائه شد و حراج این آثار روز 10 ژوئن (21 خرداد) به صورت غیر حضوری فقط به صورت ارائه پیشنهادهای تلفنی و آنلاین برگزار شد.

در این دوره از حراج که به نسبت ادوارگذشته حراج هنری جهان اسلام ساتبیز، آثار از تنوع خوبی در زمینه‌های مختلف، بخصوص در زمینه ارائه 70 قطعه فرش برخوردار بود؛ اما از لحاظ فروش آثار هنری با رویکردهای خوبی مواجه نشد و از میان 303 اثر ارائه شده تنها 170 اثر به فروش رسید که به تحلیل کارشناسان اقتصادی هنر، این افت فروش به دلیل برگزاری نمایشگاه و حراج این رویداد به شکل آنلاین و همچنین کم‌شدن خریداران آثار هنری در دوران کرونا بود. 

اما در این حراج که تنها 56 درصد آثار به شکل غیرحضوری به فروش رسید؛ آثار هنری تمدن ایرانی توانستند بیشترین رقم‌های فروش را به خود اختصاص دهند و با فروش کلی آثار ایرانی به مبلغ 1،166،250 پوند یک سوم فروش کلی این حراج به آثار ایرانی اختصاص پیدا کرد.

در حراج جهان اسلام و هند ساتبیز 21 اثر از حوزه تمدنی ایران ارائه شده بود که 10 اثر ایرانی به فروش رسیدند که این آثار در میان ذی‌قیمت‌ترین آثار حراج هنر اسلامی ساتبیز بودند.

گرانترین اثر به فروش رسید در حراج جهان اسلام و هند ساتبیز، صندوقچه‌ای هشت ضلعی معرق‌کاری شده با استخوان و عاج فیل متعلق به قرن 13 اسپانیا بود که به مبلغ 519 هزار پوند به فروش رسید.

اما در جایگاه دوم گرانترین آثار این حراج، نسخه‌ای طلاکوب از دیوان حافظ با 160 برگ به خط نستعلیق شیخ محمود پیربداغی که در 1462 میلادی خلق شده به قیمت 375 هزار پوند چکش خورد.

 این دیوان حافظ طلاکوب و بسیار ارزشمند چند سال پیش دزدیده شده بود و یک کارآگاه آثار هنری در هلند موفق شد آن را بیابد. قدمت این دیوان به سال 1462 میلادی بازمی‌گردد؛ یعنی درست 72 سال پس از درگذشت حافظ شیرازی و کار خوشنویسی و نگارش آن را هم شیخ محمود پیربداغی انجام داده است.

دیوان دست‌نویس حافظ بخشی از مجموعه آثار هنری جعفر قاضی بود که سال ۲۰۰۷ در آلمان درگذشت. پس از مرگ این مجموعه‌دار سرشناس، بازماندگانش دریافتند بسیاری از نسخه‌های دست‌نویس او دزدیده شده است. پلیس سال ۲۰۱۱ حدود ۷۵ قطعه از مجموعه آثار قاضی را پیدا کرد اما همچنان خبری از دیوان طلاکوب نبود تا اینکه آرتور برند، کارآگاه آثار هنری از هلند این دیوان حافظ را نزد مردی در لندن پیدا کرد و آن را به مقام‌های آلمانی تحویل داد و بازماندگان جعفر قاضی این دیوان بسیار ارزشمند را به بهای پایه ۸۰ تا ۱۲۰ هزار پوند در ساتبیز ارائه دادند که به مبلغ 375 هزار پوند (بیش از 7 میلیارد تومان) در این حراج چکش خورد.

در جایگاه بعدی این حراج یک ظرف نقره منبت‌کاری شده ایرانی متعلق به قرن 14 میلادی به مبلغ 187500 پوند فروخته شد.

همچنین دو مجموعه کتاب خطی کامل از خواجه نصیرالدین طوسی متعلق به قرن سیزدهم و چهاردهم میلادی که تفسیری بر نظریات ریاضیات و علم اعداد از این دانشمند ایرانی است به قیمت 137500 و 125000 پوند چکش خوردند.

نسخه خطی از قرآن تذهیب شده ایرانی متعلق به ‌قرن 15 میلادی در این حراج به قیمت 81250 پوند رقمی شد. 

در جایگاه بعدی آثار ایرانی فروش رفته در حراج جهان اسلام ساتبیز، نسخه خطی از کتاب نجوم و ریاضیات خواجه نصیرالدین طوسی متعلق به قرن 14 میلادی به قیمت 62500 پوند، نسخه خطی کتاب نظریات فخر رازی براساس علوم حکمت ابن سینا به قیمت 62500 پوند و دیوان خطی هفت اورنگ جامی نیز به قیمت 60 هزار پوند در حراج جهان اسلام ساتبیز چکش خوردند.

همچنین یک مهر برنزی پشتیبان خیمه سلطنتی ایرانی متعلق به قرن 12 به قیمت 56250 پوند چکش خورد و قرآنی خطی متعلق به قرن چهاردهم حاوی 40 برگ به خط محقق متعلق به دوران ایلخانی در این حراج  18750 پوند رقمی شد.

ظرف نقره منبت‌کاری شده ایرانی به مبلغ 187500 پوند چکش خورد

کتاب خطی کامل از خواجه نصیرالدین طوسی متعلق به قرن سیزدهم  به قیمت 137500 پوند فروش رفت

کتاب خطی کامل از خواجه نصیرالدین طوسی متعلق به قرن چهاردهم به قیمت 125000 پوند فروخته شد 

نسخه خطی از قرآن تذهیب شده متعلق به ‌قرن 15 میلادی به قیمت 81250 پوند رقمی شد 

نسخه خطی کتاب نظریات فخر رازی براساس علوم حکمت ابن سینا به قیمت 62500 پوند چکش خورد

دیوان خطی و نگارگری شده هفت اورنگ جامی به قیمت 60 هزار پوند فروخته شد

مهره برنزی پشتیبان خیمه سلطنتی متعلق به قرن 12 به قیمت 56250 پوند چکش خورد

قرآنی خطی متعلق به قرن چهاردهم به خط محقق متعلق به دوران ایلخانی 18750 پوند رقمی شد