زوج هایی که نیاز به درمان ناباروری دارند از این تلقیح استفاده می کنند که iui روشی مناسب می باشد. این شیوه از روش درمانی لقاح خارج از رحم یا همان ivf کاهش تهاجمی تر است و هزینه کمی دارد. در این مورد اسپرم مرد درون رحم زن قرار می گیرد که با استفاده از ابزار خاص مراحل انجام می شود. اگر مقدار تحریکات اسپرم مرد کم باشد از روش iui استفاده می شود. این راه حل می تواند کمک در ناباروری زوجین نماید که به دلیل اسپرم کم توانایی رسیدن به تخمک زن را ندارد و با این روش شانس فرزند آوری بیشتر خواهد شد.
همه چیز درباره تلقیح داخل رحمی اسپرم
در مواردی که زن و شوهر قادر به توانایی فرزند آوری ندارند با این روش ناباروری خود را درمان می کنند که طبق نظر پزشک مواردی که قابل حل به روش iui است از قبیل؛ انجام آزمایش بعد از نزدیکی جنسی pct ضعیف یا منفی باشد، علت ناباروری نامشخص، حساسیت زن نسبت به اسپرم مرد (مایع منی)، مشکل در انزال یا کامل شدن نعوظ مرد، درد شدید در موقع رابطه جنسی، تشکیل بافت زخم یا غیر طبیعی بودن ترشحات در دهانه رحم، بیماری های آمیزشی نظیر ایدز یا هپاتیت در هر کدام از زوجین، کم بودن یا زیاد بودن تعداد اسپرم و یا کم تحرکی اسپرم ها، کم بودن مخاط دهانه رحم، وجود ترشحات کشنده اسپرم در دهانه رحم، اندومتریوز خفیف یا متوسط، واژینیسم، امکان نداشتن انزال درون واژن توسط مرد در اثر ناتوانی جنسی و یا اختلال در ساختمانی آلت تناسلی مرد باشد مورد استفاده قرار می گیرد.
IUI چیست؟
این واژه به معنای اسپرم شسته شده ای است که داخل حفره رحم قرار می گیرد تا بارور شود. با روش تلقیح داخل رحمی اسپرم می توان تخمک و اسپرم را در رحم کنار هم قرار داد تا شانس بیشتری در رابطه با باروری داشت. IUI شیوه ای منحصر به فرد است که درمانی مفید برای زوجین می باشد.
چگونه تلقیح داخل رحمی اسپرم انجام می شود؟
این راه حل آسان و بی درد با نظر پزشک بیهوشی صورت می گیرد که مایع اسپرم با شیوه ای خاص شسته می شود و بعد از راه واژن با کمک لوله ای داخل رحم زن قرار می گیرد. که با خوردن دارو های تحریک کننده تخمدان تعداد آزاد شده زیاد آن در چرخه مربوطه به ۲ تا ۴ تخمک افزایش پیدا می کند. که با دستور دکتر معالج دارو های محرک با دوز مناسب در زمان خاصی شکل می گیرد. بعد از بررسی انجام شده توسط تخمدان توسط سونوگرافی و اطمینان از وضعیت طبیعی با مشاهده فولیکول دارویی را تزریق می کنند تا تخمک ها تحریک پذیر تر باشند و کمک به باروی کند.
عمل iui بین ۱ تا ۲ روز بعد از تزریق HCG مورد انجام قرار می گیرد. در برخی موارد پزشکان با توجه به شرایط برای شانس بیشتر این کار را ۲ بار در ۱ روز انجام می دهند تا موفق شوند. در روش تلقیح مرد باید بعد از ۵ روز پرهیز از انجام مقاربت اسپرم خود را در صبح به آزمایشگاه تحویل دهد. مایع منی اسپرم باید از روش خود ارضایی یا استمناء و کاندوم به صورتی که فاقد ماده کشنده اسپرم باشد صورت بگیرد و در ظرفی که از آزمایشگاه گرفته اند جمع گردد. اگر نمونه در آزمایشگاه صورت بگیرد بسیار بهتر است چون تازه بوده استفاده بهتری می شود. و بعد طبق شستشویی خاص مورد انجام قرار گرفته شده و در نهایت با لوله پلاستیکی نازک (کاتتر) مایع اسپرم به داخل رحم تزریق می شود. بعد از این که روش استفاده شد نیازی به بسری بودن بیمار نیست ولی بیشتر دکتر ها می گویند نیم تا یک ساعت بر روی تخت بی حرکت بمانید. بیمار می تواند کار های روزانه اش را انجام دهد و بعد از ۲ هفته انجام آزمایش یا تست بارداری انجام می شود و نتیجه مشخص می گردد.
مقدار بهره مندی و اقدامات لازم پس از عمل IUI
حد میزان موفقیت در عمل تلقیح داخل رحمی اسپرم به ۶ تا ۲۴% می رسد که در هر دوره قابل درمان است. نتیجه گرفتن در این راه به عوامل زیادی بستگی دارد که به تعداد و کیفیت اسپرم مرد بستگی دارد تا درصد موفقیت مورد انجام قرار گیرد. اگر تعداد اسپرم ها کم باشد که به ناچار باید از این روش استفاده کرد تا نتیجه بگیرند. چنان چه زنان مشکلی در رابطه با بیماری داشته باشند که نقش اصلی را رقم می زند نسبت به سن و سال و شرایط فیزیولوژیکی موثر واقع شده است. اگر موفقیت انجام نشد می توان بعد از انجام ۳ تا ۶ سیکل دوره از iui در روش درمان ناباروری مثل لقاح آزمایشگاهی یا تزریق اسپرم به تخمک در آزمایشگاه استفاده کرد. توصیه هایی که در این جهت می توان گفت باید بین ۶ تا ۱۲ روز عمل تخمک گذاری لانه گزینی جنین رخ می دهد که بعد گذشت ۱۴ روز به عمل IUI تست حاملگی در آزمایش خون انجام شود. اگر نتیجه جواب مثبت بود دوباره بعد ۴۸ ساعت تست بارداری گرفته می شود تا عمل رشد هورمون بارداری مورد بررسی قرار بگیرد.
معایب عمل iui
در برخی مواقع در هنگام انجام عمل iui بانوانی دردی مثل درد تست پاپ اسمیر دارند که با عبور کاتتر از گردنه رحم ممکن است باعث جراحت یا زخم ریز شود و دچار لکه بینی یا خونریزی و درد در شکم شود. طبق بررسی انجام شده بعضی از پزشکان علت درد را در تلقیح داخل رحمی اسپرم به خاطر تخمک گذاری بیان کرده اند که چون گردنه رحم در موقع تخمک گذاری نرم و باز است عبور کاتتر احساس نخواهد شد. اگر اسپرم آلوده باشد امکان دارد انتقال عفونت منتقل ani از راه تماس جنسی وجود داشته باشد. و یا اگر کاتتر به مواد آلوده باشد میکروبی وارد رحم خواهد شد که با استفاده از مانیتورینگ صحیح و منظم ریسک انتقال عفونت به حداقل خواهد رسید. هنگامی که مایع اسپرم در زمان شستشو درست نباشد و مقداری مایع سمینال که دارای پروستاگلاندین است انقباض می کند عضلات را به رحم وارد شود باعث ورود انقباض های شدیدی خواهد شد که امکان درد و انقباض رحمی و حتی بیهوشی می شود. اگر برای تسکین درد از قرص استامینوفن مصرف می شود مجاز می باشد ولی ایبوپروفن را نباید مصرف کرد.
نکاتی در جهت افزایش موفقیت تلقیح داخل رحمی اسپرم
- پس از عمل iui انجام مقاربت جنسی امکان باروری بیشتر خواهد شد ولی اگر بیمار خونریزی یا لکه بینی داشته باشد نباید تا ۲ روز مقاربتی انجام دهد.
- اگر شیاف یا دارویی را که بعد از تلقیح دکتر تجویز می کند نباید ورزش شنا را انجام دهند.
- استفاده از مکمل و رژیم غذایی بارداری بهتر است بعد از انجام iui شروع شود.
- مردان باید از حمام داغ و پوشیدن لباس تنگ پرهیز نمایند تا جریان گردش خون در بیضه ها سلامت در اسپرم باشد.
- انجام تمرینات ورزشی و داشتن رژیم غذایی خوب و استفاده نکردن از دخانیات و الکل و کافئین موفقیت بیشتری دارد.
- استفاده از آنتی بیوتیک ها می تواند روی مایع منی اثر بگذارد که با نظر پزشک تا چند هفته قبل عمل مشورت شود.
- آقایان باید از برنامه غذایی سالم و میوه و سبزیجات دارای آنتی اکسیدان، مولتی ویتامین، تمرینات ورزشی مداوم، نگه داشتن وزن، اجتناب از استرس و استفاده نکردن از موادی که مسمومیت سمی ایجاد می کند مانند حشره کش تاثیر در کیفیت اسپرم می گذارد و روی نتیجه گیری بهتر تاثیر شگفتی دارد.
- استعمال دخانیات در مردان با ۲ مکانیزم در مجموع روی اسپرم تاثیر می گذارد که اول موجب شکل دهی اسپرم و اختلال به نفوذ در تخمک می شود و دوم باعث تخریب DNA اسپرم می‌شود که به وجود آورنده مشکلاتی مثل عقب ماندگی ذهنی و رشدی فرزند خواهد شد. همچنین جویدن تنباکو موجب کم شدن اسپرم و اختلال در نعوذ خواهد شد.
