ورم معده | درمان دارویی و رژیم غذایی در ورم معده

یکی از مشکلات شایع در زندگی های پراسترس امروزی ورم معده هست. درصورت ابتلا به این بیماری شما جرات نمیکنید حبوبات و یا میوه و سبزی بخورید. زیرا سریع شکم تان ورم میکند و بیرون میزند و معمولا هم با درد همراه است. در این مقاله سعی می کنیم مروری کامل بر ورم معده، رژیم غذایی ورم معده و .... را برای شما اومایی های عزیز داشته باشیم. با ما تا پایان مطلب همراه باشید.

در این مقاله می خوانیم:

ورم معده چیست؟

ورم معده عبارت عمومی برای یک گروه از بیماری ها شامل التهابات پوشش معده می باشد. التهاب ورم معده اغلب به علت عفونت ناشی از یک باکتری است که در صورت عدم درمان و تشدید شدن باعث زخم معده می شود. استفاده منظم از برخی داروهای مسکن و نوشیدن بیش از حد الکل می توانند از عوامل اصلی ایجاد ورم معده باشند. دو نوع ورم معده داریم:

1- ورم معده می تواند به طور ناگهانی رخ دهد که به آن ورم معده حاد گفته می شود.

2- یا می تواند به آرامی در طول زمان ظاهر شود  که به آن ورم معده مزمن گفته می شود.

علائم ورم معده چیست؟

علائم و نشانه های ورم معده عبارتند از:

• گیجی یا سوزش یا درد (سوء هاضمه) در قسمت فوقانی شکم که ممکن است با خوردن غذا بدتر یا بهتر شود.
• حالت تهوع
• استفراغ
• احساس سیری زیاد در شکم پس از کمی غذا خوردن

البته توجه داشته باشید که ورم معده همیشه دارای علایم و نشانه مشخص نیست.

علت ورم معده چیست؟

ورم معده التهاب پوشش معده است. ضعف و یا آسیب به مانع مخاطی که از دیواره معده محافظت می کند، باعث می شود که پوشش گوارش شما آسیب ببیند. از طرفی برخی از بیماری ها از جمله بیماری کرون و سارکوئیدوز که در آن ها مجموعه سلول های التهابی در بدن رشد می کنند، می تواند خطر ابتلا به ورم معده را افزایش دهند.

عواملی که خطر ابتلا به ورم معده را افزایش می دهد عبارتند از:

1- عفونت باکتریایی:

گرچه عفونت با هلیکوباکتر پیلوری یکی از شایع ترین عفونت های انسانی در سراسر جهان است، تنها برخی از افراد به دلیل این عفونت دچار ورم معده یا سایر اختلالات دستگاه گوارش می شوند. پزشکان معتقدند این عفونت در بعضی موارد ارثی است و بعضی مواقع نیز با انتخاب شیوه زندگی نامناسب مانند سیگار کشیدن و رژیم غذایی ناسالم مانند خوردن مداوم فست فودها ایجاد می شود.

2-  استفاده منظم از داروهای مسکن:

داروهای مسکن رایج مانند آسپیرین، ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، دیگران) و ناپروکسن می تواند باعث ورم معده حاد و مزمن شود. مصرف بیش از حد این داروها ممکن است یک ماده کلیدی در بدن که باعث حفظ رطوبت محافظ در معده شما می شود را کاهش داده و به همین دلیل موجب ورم معده شود. 

3-  سن بالاتر

خطر ابتلا به ورم معده در سالمندان بیشتر است زیرا پوشش معده با سن کاهش می یابد و افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به عفونت H. pylori یا اختلالات خود ایمنی نسبت به افراد جوان هستند.

4-  مصرف بیش از حد الکل

الکل می تواند باعث تخریب معده شما شود. مصرف بیش از حد الکل باعث ورم معده حاد خواهد شد. 

5- استرس

استرس شدید ناشی از جراحی، آسیب، سوختگی یا عفونت شدید نیز می تواند باعث ورم معده حاد شود. در این شرایط بدن شما به سلول های معده تان حمله می کند، که به آن ورم معده خود ایمنی می گویند. این واکنش می تواند پوشش محافظ معده را از بین ببرد. ورم معده خود ایمنی در افراد مبتلا به اختلالات خودایمنی دیگر، از جمله بیماری هاشیموتو و دیابت نوع 1، شایع تر است. این نوع ورم معده در افراد با کمبود ویتامین B-12 نیز ایجاد می شود. گاهی نیز ورم معده با سایر بیماری ها، از جمله HIV / AIDS، بیماری کرون و عفونت های انگلی همراه است.

عوارض جانبی ورم معده چیست؟

ورم معده بدون درمان، ممکن است به زخم معده و خونریزی معده منجر شود. به ندرت، بعضی از انواع ورم معده مزمن نیز به سرطان معده تبدیل می شوند. اگر علائم و نشانه های شما با وجود درمان ورم معده بهبود نیافت، به پزشک خود اطلاع دهید.

تشخیص ورم معده چگونه است؟

برای تشخیص ورم معده، پزشک خانواده پرونده پزشکی و خانوادگی را بررسی میکند، معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد و ممکن است تست های زیر را برایتان تجویز کند:

1- آندوسکوپی :

آندوسکوپ یک لوله نازک حاوی یک دوربین کوچک است که از دهان شما به داخل شکم وارد می شود تا در معده قرار گیرد. پزشک التهاب را توسط این دستگاه بررسی می کند و ممکن است یک نمونه کوچک از بافت معده را برداشته و سپس برای تجزیه و تحلیل کامل به آزمایشگاه می فرستد.

2-  آزمایش خون:

پزشک ممکن است آزمایش های مختلف خون را مانند بررسی تعداد گلبول های قرمز خون برای تعیین اینکه آیا شما کم خونی (علائم و درمان کم خونی) دارید یا خیر، تجویز کند.آزمایش خون ممکن است برای تشخیص عفونت H. pylori و کم خونی فقر آهن نیز انجام شود. 

3-  آزمایش مدفوع

این آزمایش برای تشخیص خون مخفی در مدفوع شما که نشانه ای از ورم معده می باشد، انجام می شود.

چه زمانی باید برای ورم معده به دکتر مراجعه کنید؟

تقریبا همه افراد مبتلا به اختلالات گوارشی و معده برای درمان باید به پزشک مراجعه کنند. اما اکثر موارد سوء هاضمه کوتاه مدت است و نیازی به مراقبت های پزشکی ندارند. اگر یک هفته یا بیشتر علائم و نشانه های ورم معده ادامه پیدا کرد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اگر ناراحتی معده شما پس از تجویز دارو یا داروهای بدون نسخه، به خصوص آسپرین یا دیگر داروهای مسکن بهتر نشد، به پزشک خود اطلاع دهید. اگر خون استفراغ کردید، در مدفوعتان خون دارید یا مدفوع تیره دارید، نیز حتما برای تعیین علت به پزشک مراجعه کنید.

همچنین اگر علائم جدید، طولانی مدت و یا بدتری را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:

•  استفراغی که مانع از خوردن غذا، مایعات و داروها می شود
•  تب با درد شكم
•  سرگیجه یا احساس ضعف
• ضربان سریع قلب
• تعریق ناگهانی
• استفراغ تکراری مواد سبز یا زرد
• استفراغ با مقداری خون
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه

درمان ورم معده با قرص شیمیایی

درمان ورم معده بستگی به علت آن دارد. ورم معده حاد ناشی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا الکل ممکن است با متوقف کردن مصرف این مواد از بین برود. اکثر افراد مبتلا به ورم معده علائم کوتاه مدت دارند و بعد از مدتی یا با درمان های پزشکی به طور کامل بهبود می یابند . داروهای مورد استفاده برای درمان ورم معده عبارتند از:

1-  داروهای آنتی بیوتیک برای کشتن باکتری H. pylori:

برای از بین بردن هلیکوباکتر پیلوری در دستگاه گوارش، پزشک ممکن است ترکیبی از آنتی بیوتیک ها مانند کلاریترومایسین (بیسین) و آموکسی سیلین (آموکسیل، اوگوتیمین، دیگران) یا مترونیدازول را پیشنهاد کند. هرچیزی از آنتی بیوتیک ها که برایتان تجویز شد حتی در صورت بهبود علائم بیماری به طور کامل آن را مصرف کنید تا احتمال بازگشت عفونت کاهش یابد. 

2-  داروهایی که تولید اسید را مسدود می کنند و باعث ترمیم می شوند:

مهار کننده های پمپ پروتون، با مسدود کردن فعالیت قسمت هایی از سلول هایی که اسید تولید می کنند، اسید را کاهش می دهند. این داروها شامل داروهای تجویزی و بدون نسخه داروهای امپرازول، لنسپروزول، رابپرازول، اسموپرازول، دکسلانوسپارازول (دگزیلانت) و پنتورپازول (پروتونیک) می باشند. حواستان باشد استفاده طولانی مدت از مهار کننده های پمپ پروتون، به ویژه در دوزهای بالا، ممکن است خطر شکستگی های ران، مچ دست و ستون فقرات را افزایش دهد. از پزشک خود بپرسید که آیا مکمل کلسیم می تواند این خطر را کاهش دهد یا خیر؟ و بدون تجویز پزشک به مدت طولانی آن ها را استفاده نکنید. 

3-  داروهای کاهش تولید اسید:

مسدود کننده های اسید مانند مسدود کننده های هیستامین مقدار اسید را که به دستگاه گوارش شما منتقل می شود کاهش می دهد، که باعث کاهش درد ورم معده می شود . داروهای حاوی رانیتیدین (زانتیک)، فاموتییدین (پپیدید)، سایمتیدین و نیاسیدین نیز که به صورت تجویزی یا بدون نسخه در دسترس هستند، همین عملکرد را دارند. 

4-  آنتی اسیدها که اسید معده را خنثی می کنند:

پزشک ممکن است یک دارو ضد انعقاد در رژیم دارویی شما قرار دهد. آنتی اسیدها اسید معده موجود را خنثی می کنند و می توانند باعث تسکین درد شوند. عوارض جانبی این داروها شامل یبوست و اسهال می باشد.

5- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی

ممکن است پزشک توصیه کند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID ها) مانند ایبوپروفن را با غذا یا آنتی اسیدها مصرف کنید. این کار احتمال بروز علائم ورم معده را کاهش می دهد. تغییر آسپیرین یا NSAID ها به داروی مسکن دیگر مانند استامینوفن نیز می تواند کمک کننده باشد. استامینوفن باعث ورم معده نمی شود. توجه داشته باشید قبل از تغییر دارو به استامینوفن با پزشک خود صحبت کنید.  زیرا پزشک ممکن است آسپرین یا NSAID را برای یک هدف خاص توصیه کرده باشد.

درمان گیاهی ورم معده

چه غذاهایی علائم گاستریت یا ورم معده را تشدید می کند؟

مواد غذایی و سایر مواد مورد نیاز برای کاهش یا جلوگیری از علائم ورم معده عبارتند از:

•  الکل
• غذاهای ادویه دار
• غذاهای چرب
•  غذاهای سرخ شده
• باید از هر چیزی که ممکن است سمی یا تحریک کننده معده باشد مانند سیگار کشیدن، نوشیدنی های اسیدی مانند قهوه، پودر سیر، پودر فلفل و محصولات گوشتی نیز اجتناب شود.

​

چه غذاهایی ورم معده را کاهش یا متوقف می کند؟

متخصصان مراقبت های بهداشتی در دانشگاه مریلند و ... معتقدند که خوردن غذا به مقدار کمتر و مکرر و اجتناب از غذاهایی که تند، اسیدی، سرخ شده یا چرب هستند، باعث کاهش علائم می شود. علاوه بر این، یکی از مهم ترین عوامل ایجاد ورم معده است. موادغذایی مانند چای زنجبیل و یا چای بابونه با عسل ورم معده را تسکین می دهد و پیاز، سیر، سیب زمینی، سیب و کرفس می تواند رشد باکتری H. pylori را متوقف کند. به طور کلی نیز غذاهایی که ممکن است رشد H. pylori را متوقف کنند و علائم ورم معده را کاهش دهند عبارتند از:

•  چای (مخصوصا سبز و سفید)
• ماست
• نعناع 
•  سبوس گندم
• آب هویج
• آب نارگیل
• سبزیجات برگ سبز
• پیاز
• سیر
• سیب
• میوه های تازه و انواع توت ها
• کرفس
• آب ذغال اخته
•  کلم
•  کلم بروکلی
• جعفری
• آویشن
•  سویا
•  حبوبات (لوبیا، نخود فرنگی و عدس)

 اگر چه این داروهای خانگی ممکن است به کاهش یا تسکین علائم کمک کنند، اما داروهای خانگی به ندرت به درمان ورم معده می پردازند.

ورم معده چقدر طول می کشد؟

ورم معده حاد حدود 2 تا 10 روز طول می کشد. ورم معده مزمن، در صورت عدم درمان، ممکن است از چند هفته تا چند سال همراه شما باشد. اگر علت اصلی ورم معده (به عنوان مثال، نوشیدن الکل) درمان نشود،این بیماری برای همیشه ادامه خواهد داشت.

پیشگیری از بیماری گاستریت یا ورم معده

مشخص نیست H. pylori که عامل اصلی ورم معده است چگونه پخش می شود، اما شواهدی وجود دارد که نشان می دهد این باکتری می تواند از فرد به فرد یا از طریق مواد غذایی و آب آلوده انتقال پیدا کند. برای جلوگیری از ابتلا به این باکتری خطرناک با شستن دست های خود با صابون و آب و خوردن غذاهایی که به طور کامل پخته شده اند، از معده تان محافظت کنید.

سخن آخر

ورم معده گاهی بسیار خفیف است اما گاهی نیز می تواند بسیار اذیت کننده باشد. بنابراین در صورت خفیف بودن با رعایت رژیم غذایی مناسب به درمان خود کمک کنید و در صورت شدید بودن حتما به آن اهمیت داده و نزد پزشک بروید تا با شناسایی علت اصلی آن بتواند به خوبی شما را درمان کند تا به یک درد مزمن تبدیل نشود.