بیماری روماتیسم و انواع آن

یکی از گروه های بزرگ بیماری های مزمن و التهابی شامل انواع مختلفی از بیماری ها مانند روماتیسم، سیاتیک و ... می باشند که مربوط به استخوان ها هستند و معمولا در سنین بالا به دلیل عدم مراقبت از بدن در جوانی اتفاق می افتند و می توانند بسیار اذیت کننده و دردناک باشند. در این مقاله می خواهیم شما اومایی های عزیز را با روماتیسم و انواع آن آشنا کنیم تا در صورت ابتلا و مشاهده علائم آن سریع تر برای درمان و پیشگری از شدید شدن آن اقدام نمایید. با ما همراه باشید. 

بیماری روماتیسم چیست؟

بیماری های روماتیسمی (بخوانید: راههای کاهش درد روماتیسم) مفاصل و عضلات شما را تحت تاثیر قرار می دهد. بعضی از روماتیسم ها نیز، مانند استئوآرتریت، نتیجه سایش و پاره شدن هستند. اما انواع دیگر آن، مانند آرتریت روماتوئید، به دلیل مشکلات سیستم ایمنی ایجاد می شوند. برنامه درمان شما احتمالا شامل داروها، ورزش منظم، رژیم سالم، مدیریت استرس و استراحت خواهد بود. پزشک می تواند به شما در پیدا کردن بهترین راه ها برای مدیریت وضعیت روماتیسم و جلوگیری از پیشروی و سرعت رشد آن کمک کند.

انواع روماتیسم

در ادامه انواع روماتیسم را با جزئیات بیشتر به شما عزیزان معرفی می کنیم:

1- استئوآرتریت (OA)

استئوآرتریت آسیب غضروف، یعنی مواد مخملی در انتهای استخوان است. همانطور که بیماری پیش می رود، مفاصل بیشتر آسیب می بینند و حرکت سخت می شود. این بیماری معمولا بر زانو ها، کمر، پشت، گردن، انگشتان و پاها تاثیر می گذارد.

علائم این بیماری عبارتند از:

• درد
• ورم
• گرما
• سفتی

ضعف عضلانی می تواند مفاصل را ناپایدار کند. با توجه به اینکه چه بخش هایی از بدن تحت تاثیر قرار می گیرد، OA می تواند راه رفتن، گرفتن اشیاء، لباس بپوشیدن، شانه کردن مو، یا نشستن را سخت کند.

نحوه تشخیص:

پزشک شما درباره سابقه و علائم پزشکی سوال خواهد کرد. همچنین شما را معاینه می کند. ممکن است نیاز به آزمایش خون داشته باشید یا ممکن است پزشک از مفاصل نمونه مایع بردارد. معمولا زمانی که فرد مبتلا به OA به دنبال درمان است، تغییرات قابل مشاهده ای در عکس گرفته شده از طریق اشعه ایکس مفصل وجود دارد. اشعه ایکس می تواند تنگی فضای مفصلی یا حضور اسپورهای استخوان را نشان دهد. در برخی موارد، MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) نیز ممکن است انجام شود.

2- آرتریت روماتوئید (RA)

RA زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی به بافت های خود حمله می کند و باعث درد، تورم و سفتی می شود. این بیاری بخشی از پیری طبیعی نیست و باید به دنبال درمان آن باشید. 

علائم این بیماری عبارتند از:

• درد و تورم در مفصل های چندتایی (معمولا مفصل های مشابه در هر دو طرف بدن، مانند هر دو مچ دست یا هر دو مچ پا)
• مشکلات در اندام های دیگر مانند چشم ها و ریه ها
• سفت شدن مفصلی، به خصوص در صبح
• خستگی
• توده هایی که به آن ها گره های روماتوئید گفته می شود.

نحوه تشخیص:

برای تشخیص و میزان پیشروی بیماری ممکن است نیاز به اشعه ایکس، آزمایش خون و نمونه های مایع مفصلی داشته باشید.

3- لوپوس

لوپوس (همچنین به نام SLE یا لوپوسیریتماتوز سیستمیک نیز معروف است) یک بیماری خودایمنی است. این بیماری می تواند بسیاری از اندام های بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد.

علائم این بیماری عبارتند از:

• درد مفصل
• خستگی
• سفتی مفصل
• بثورات، از جمله بثورات "پروانه ای" شکل در گونه
• حساسیت خورشید
• ریزش مو
• سفید شدن انگشتان دست یا انگشتان پا هنگام تماس با سرما (به نام پدیده رینود)
• مشکلات در اندام های دیگر مانند کلیه ها
• اختلالات خون، مانند کم خونی و سطح پایین پلاکت خون یا گلبول های سفید خون
• درد قفسه سینه به دلیل التهاب پوشش قلب یا ریه ها
• تشنج یا سکته مغزی

نحوه تشخیص:

پزشک درباره سابقه پزشکی شما می پرسد و معاینه فیزیکی انجام داده و آزمایش خون و  ادرار تجویز می کند. یک آزمایش خون آنتی بادی ضد انسدادی (ANA) نیز ممکن است نیاز باشد. اکثر افراد مبتلا به لوپوس آزمایش خون مثبت ANA دارند.

4- انسولوزون اسپوندیلیت

انسولوزون اسپوندیلیت معمولا به تدریج با کمر درد شروع می شود. این بیماری در اکثر مواقع در  مفاصل اتفاق می افتد که در آن ستون فقرات تا لگن (مفاصل خاصره ای خاجی) تحت تاثیر قرار می گیرند. انسولوزون اسپوندیلیت در مردان جوان  به ویژه از سال های نوجوانی تا سن 30 سالگی بیشتر اتفاق می افتد.

علائم این بیماری عبارتند از:

• درد مداوم در عقب و باسن
• درد پشت کمر که بدتر می شود و تا ستون فقرات ادامه می یابد.
• درد بین تیغه های شانه و گردن 
• درد و سفتی در پشت، به خصوص در استراحت و هنگام بلند شدن
• پس از فعالیت، درد و سفتی بهبود می یابد
• درد در وسط و سپس پشت و گردن (بعد از 5 تا 10 سال)
• اگر وضعیت بدتر شود، ستون فقرات شما ممکن است سفت تر شود و فعالیت های روزمره سخت باشد.

نحوه تشخیص:

پزشک یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و از شما درباره سابقه پزشکی می پرسد. ممکن است عکس اشعه X از پشت برای بررسی مفاصل خاصره ای خاجی گرفته شود. آزمایش خون نیز برای تعیین پروتئینی به نام HLA-B27  به تشخیص کمک می کند.

5- سندرم شوگرن Sjogren

سندرم شوگرن سبب می شود تا قسمت های بدن شما مانند چشم و دهان خشک شود. بعضی افراد نیز RA و لوپوس به صورت همراه دارند و برخی فقط Sjogren دارند. علت این شرایط هنوز ناشناخته است اما می دانیم به طور کلی زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن شما به این قسمت های بدن حمله می کند. این بیماری در زنان بیشتر از مردان رایج است.

علائم این بیماری عبارتند از:

• خشکی چشم (غده اشک در چشم اشک کافی ایجاد نمی کند)
• سوزش چشم و خارش
• خشکی دهان (غدد بزاقی در دهان به اندازه کافی بزاق تولید نمی کنند)
• پوسیدگی دندان، بیماری لثه یا بثورات
• غدد تورم در اطراف صورت
• درد مفصل و سفتی (به ندرت)
• بیماری های داخلی بدن (به ندرت)

نحوه تشخیص:

پزشک شما معاینه فیزیکی انجام می دهد و از سابقه پزشکی شما می پرسد. همچنین ممکن است سایر آزمایش ها را برایتان تجویز کند. برای تایید تشخیص، پزشک ممکن است بیوپسی ( نمونه برداری ) انجام دهد و بافتی از لب درونی شما را برای بررسی دقیق تر به آزمایشگاه بفرستد. 

سخن آخر

بیماری روماتیسم می تواند پیشروی کرده و به دلیل التهابات و دردهایی که ایجاد می کند بسیار اذیت کننده باشد. بنابراین در صورت تشخیص یکی از انواع آن ها در بدنتان به هیچ وجه نسبت به آن بی تفاوت نباشید زیرا با افزایش سن پیشرفت کرده و دردهای بیشتری نصیبتان می شود. بنابراین هر کاری که پزشک به شما توصیه می کند مو به مو انجام دهید تا بتوانید به خوبی آن را کنترل نمایید.