گروه درمانی چیست و به درمان چه مشکلاتی کمک می‌کند؟

گروه درمانی (Group Therapy) نوعی روان درمانی است که در آن یک یا چند درمانگر همزمان با چندین نفر کار می کنند.

این نوع درمان روانشناختی به طور گسترده در مکانهای مختلفی از جمله در مراکز درمانی خصوصی، بیمارستانها، کلینیکهای بهداشت روان و مراکز اجتماعی انجام می شود.

گروه درمانی گاهی اوقات به تنهایی برای درمان و تسکین مشکلات روانی افراد استفاده می شود، اما معمولاً با یک برنامه جامع درمانی که شامل درمان فردی و دارو نیز می باشد، ادغام می شود.

اصول گروه درمانی

در تئوری روان درمانی گروهی، ایروین د. یالوم به تشریح اصول درمانی کلیدی پرداخته که در ادامه با آن ها آشنا خواهید شد:

• القای امید: این گروه شامل افرادی در مراحل مختلف فرایند درمان است. دیدن افرادی که مشغول مقابله با بیماری یا بهبودی از آن هستند، در ابتدای فرآیند به افراد مختلف گروه امیدواری می بخشد.
• از بین رفتن احساس تنهایی: عضویت در گروهی از افراد که تجربیات یکسانی دارند، به افراد کمک می کند تا ببینند آنچه در آن ها باعث بروز مشکل و بیماری شده در دیگران نیزوجود دارد و به عبارتی آن ها دیگر تنها نیستند.
• تبادل اطلاعات: اعضای گروه می توانند با به اشتراک گذاری اطلاعات، به یکدیگر کمک کنند.
• همنوع دوستی: اعضای گروه می توانند نقاط قوت خود را به اشتراک بگذارند و به دیگران در گروه کمک کنند، این کار می تواند باعث افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس شود.
• کمک به بهبود روابط خانوادگی: گروه درمانی از جهاتی شبیه خانواده است. در داخل گروه، هر یک از اعضا می توانند نحوه تاثیر تجارب کودکی بر شخصیت و رفتارشان را متوجه شوند. آنها همچنین می توانند یاد بگیرند که از رفتارهایی که در طول زندگی مخرب هستند خودداری کنند.
• توسعه تکنیک های اجتماعی شدن: گردهمایی گروهی به منظور درمان مشکلات روحی و روانی، مکان مناسبی برای تمرین و یادگیری رفتارهای جدید است. این مجموعه به اعضای گروه امکان می دهد بدون ترس از شکست شروع به یادگیری و توسعه رفتارهای جدید کنند.
• الگوبرداری: افراد می توانند رفتار سایر اعضای گروه را الگوبرداری کنند یا حتی رفتار درمانگر را مشاهده و تقلید کنند.
• یادگیری میان فردی: از طریق تعامل با افراد دیگر و دریافت بازخورد از گروه و درمانگر، اعضای گروه می توانند درک بیشتری از خود کسب کنند.
• انسجام گروهی: از آنجا که گروه در یک هدف مشترک هستند، اعضا احساس تعلق و پذیرش را به دست می آورند.
• کاهش استرس: به اشتراک گذاشتن احساسات و تجربیات با گروهی از افراد می تواند به تسکین درد، گناه یا استرس کمک کند.
• پذیرش مسئولیت: حضور در یک جلسه گروه درمانی پشتیبانی و راهنمایی را به افراد ارائه می دهد، و به اعضا کمک می کند تا درک کنند که هرکس مسئول زندگی، اقدامات و انتخاب های خودش است.

گروه درمانی چگونه مشکلات روحی و روانی افراد را حل می‌کند؟

گروهها می توانند سه یا چهار نفر باشند. اما اغلب جلسات گروه درمانی حدوداً هشت تا دوازده نفر را درگیر می کند (نفرات بیشتر هم میتونن باشن) . این گروه به طور معمول در طول هفته، ۱ یا ۲ جلسه تشکیل می دهند که هر جلسه ۱ یا ۲ ساعت زمان می طلبد.

حداقل تعداد جلسات گروه درمانی معمولاً حدود شش جلسه است اما جلساتی وجود دارد که تا ۱ سال هم طول می کشد.

این جلسات ممکن است باز یا بسته باشد. در جلسات آزاد، شرکت کنندگان جدید در هر زمانی می توانند به گروه ملحق شوند. در یک گروه بسته، فقط یک گروه اصلی از اعضا دعوت می شوند و تا پایان فقط همان ها می توانند شرکت کنند.

در بسیاری از موارد، این گروه در اتاقی که صندلی ها به صورت دایره وار چیده می شوند تا اعضا در مقابل هم قرار گرفته و یکدیگر را ببینند جمع می شوند.

در آغاز جلسه، اعضای گروه خود را معرفی می کنند. و دلیل حضورشان را در گروه اعلام می کنند. اعضا همچنین ممکن است تجربیات و پیشرفت خود را از آخرین جلسه درمانی خود به اشتراک بگذارند. (اگه به صورت فردی تحت درمان هستن)

شیوه دقیق درمان و نوع موضوعات مطرح شده در جلسه گروه درمانی تا حد زیادی به اهداف گروه و سبک درمان بستگی دارد. برخی از درمانگران ممکن است یک شیوه گفتگوی آزاد تر را ترجیح دهند. در عوض سایر درمانگران برای هر جلسه برنامه خاصی دارند که ممکن است شامل کسب مهارت های جدید در میان اعضای گروه است.

اثربخشی درمان

گروه‌درمانی به ویژه در برخی مواقع خاص می تواند بسیار مؤثر باشد. در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد، محققان نتایج بیماران را در یک کلینیک تجزیه و تحلیل کردند و دریافتند که گروه درمانی یک انتخاب درمانی مؤثر برای افسردگی در برخی از بیماران است. (از بین هر ۵ فر با این درمان دوره افسردگی رو با موفقیت طی کرد)

مقاله ای که در ژورنال روانشناسی انجمن روانشناسی آمریکا منتشر شده است، حاکی از آن است که، گروه‌درمانی معیارهای اثربخشی تعیین شده توسط انجمن روانشناسی بالینی را برای اختلال هراس، اختلال دو قطبی، اختلال وسواس اجباری، هراس اجتماعی را دارا است. و میتوان چنین مشکلاتی را با این شیوه روان درمانی با موفقیت درمان کرد.

چرا باید به گروه درمانی روی آورد؟

برخی از برجسته ترین مزایای اصلی این روان درمانی عبارت است از:

این درمان به افراد مختلف این امکان را می دهد تا حمایت و تشویق اعضای دیگر گروه را دریافت کنند. افراد شرکت کننده در این گروه می توانند ببینند که دیگران در حال گذر از همان بیماری و همان مشکلات هستند. این وضعیت می تواند به آنها کمک کند تا احساس تنهایی کمتری داشته باشند.

اعضای گروه می توانند به عنوان الگوهایی، نقش حامی را برای یکدیگر ایفا کنند. با مشاهده کسی که با موفقیت مشکل مشترک را پشت سر گذاشته، اعضای دیگر این گروه، می توانند ببینند که امید به بهبودی هنوز هم وجود دارد. هر کدام از افراد گروه با پیشرفت های خود، می توانند به عنوان یک الگو، از سایر اعضای دیگر حمایت کنند. این وضعیت می تواند به تقویت احساس موفقیت در گروه کمک کند.

گروه درمانی اغلب برای اعضاء گروه بسیار مقرون به صرفه است. (جلسات فردی معمولا هزینه های بالایی دارند) . درمانگر نیز به جای تمرکز فقط بر روی یک مددجو، همزمان تعداد زیادی از آن ها را زیر نظر می گیرد.

درمان گروهی مسائل روانشناختی یک پناهگاه امن را برای بیماران ارائه می دهد. چنین گروهی با این ویژگی ها (که ذکر کردیم) به افراد اجازه می دهد تا رفتارها و اقدامات خود را در یک محیط ایمن انجام دهند.

با کار در یک گروه، درمانگر می تواند در وهله اول متوجه شود که چگونه هر شخص در مقابل دیگران و در موقعیت های اجتماعی رفتار می کند. با استفاده از این اطلاعات، درمانگر می تواند بازخورد ارزشمندی را از سوی هر مددجو مستقیما دریافت کند.