برترینها: ماجرای رائفیپور و طیفهای مختلف اصولگرا ماجرای غامضیست، خیلی دور و خیلی نزدیک، او حالا به مدد «محبی» به ستاد امر به معروف هم رسیده و دیگر محدود به «میکروفون» نیست!
روزنامه اعتماد ماجرا را با نگاهی اصلاحطلبانه روایت کرده:
روزگاري اگر در سطح شهر از پيادهها و سوارهها از امر به معروف و نهي منكر ميپرسيديم و معناي آن را جستوجو ميكرديم، پاسخها به سياست و اهالياش بيارتباط بود. آن روزها امر به معروف ستاد نداشت و صرفا فريضهاي ديني بود ولي حالا گويي هزاران سال از آن زمان گذشته چنانكه هم اين ستاد و هم اعضايش همگي نه تنها فعاليتهاي سياسي خود را پيگيري ميكنند.
بلكه علنا به يك جريان خاص در جمهوري اسلامي نزديكند و گاه و بيگاه به تخطئه جريان مقابل و خطمشي آنان ميپردازند چنانكه برخي ناظران از «سياستزدگي در ستاد امر به معروف و نهي از منكر» انتقاد كرده و اظهاراتي هشدارآميز را نسبت به افزايش اين قبيل رفتارها به زبان ميآورند. در چنين شرايطي و با تغيير نگاه ايجاد شده به اين ستاد بود كه اخيرا خبري دست به دست در شبكههاي اجتماعي چرخيد؛ خبري كه از صدور مجوز امر به معروف و نهي از منكر مسوولان جمهوري اسلامي براي يكي از فعالان اين روزها شناخته شده و البته حاشيهساز منتهياليه راست سياست ايران حكايت داشت.
آمران سيستماتيک
علياكبر رائفيپور اگر تا چند سال پيش فقط و فقط به خاطر اظهارنظر درباره شيطانپرستي و مسائلي از اين دست شناخته ميشد، اين روزها از سوي حاميان با «استاد» خطاب ميشود و در قامت يك فعال سياسي اصولگرا ظاهر شده اما نه به سبك سنتيهاي اين جريان. رائفيپور از قضا با محمدباقر قاليباف، رييس مجلس يازدهم و نواصولگرايان حامياش نيز سر سازش ندارد و همچون وحيد يامينپور و بخشي ديگر از جوانان اصولگرا، داعيه انقلابيگري پيش گرفته و خود را «بيزار از چپ و راست» معرفي ميكنند؛ حال آنكه نزديكيشان به منتهياليه راست نمودار سياست ايران غيرقابل انكار است.
رائفيپور حالا كنار نقدهاي تند و تيزش به دولتيها و اصلاحطلبان و سكوت و بعضا حمايتش از نهادهاي انتصابي با حكم ستاد امر به معروف، آمري است در ميدان نقد مسوولان. اين مجوز به نام گروه «جهادي معروف» به سرپرستي او ثبت شده و چنانكه رائفيپور نوشته، قرار است در حوزه مقابله «مردمي عليه رانت و فساد» فعاليت كند؛ فعاليتي كه از قرار معلوم ادامهدهنده همان راه عدالتخواهي سيستماتيكي است كه هم از سوي اصولگرايان و هم از سوي برخي نهادهاي حاكميتي موردحمايت قرار ميگيرند.
مشروطسازي يک فريضه
نكته قابلتوجه در اين ميان آنكه پس از انتشار مجوز فعاليت رائفيپور و همراهانش كه او از آنان تحت عنوان «مهديياوران» نام برده، كنار كاربران مخالف با نوع نگاه اصولگرايان به سياست و فرهنگ، كاربران بهاصطلاح «ارزشي» توييتر نيز كنار ناظران و تحليلگران اين جريان به انتقاد از اين مهم پرداخته و با يادآوري نوع نگاه دين اسلام به فريضه امر به معروف از صدور مجوز براي آن انتقاد كردند.
اين طيف از كاربران منوطسازي صدور مجوز براي عمل به اين فريضه و امر به معروف و نهي از منكر مسوولان جمهوري اسلامي را درحالي بستن دست خود و مشروطسازي عمل به فريضه ميخوانند كه سوي ديگر ميدان، كم نيستند اصلاحطلباني كه به واسطه انتقاد از مسوولان انتصابي و نهادهاي آنان شاهد تشكيل پرونده براي خود در دادگاهها هستند و حالا ميكوشند در 40 سالگي نظام جمهوري اسلامي قوه قضاييه را مجاب به اجراي قانون «جرم سياسي» كنند. اين تناقض احتمالا مهمترين عاملي است كه فعالان سياسي و ناظران را به انتقاد از عدالتخواهي سيستماتيك رواج يافته ميان اصولگرايان واداشته؛ چنانكه آنان از فراموشي ساير اقشار جامعه و معاندخواني آنان انتقاد ميكنند.
بگوييد اصلاحطلبان هم بيايند و مجوز بگيرند
محبی، دبير ستاد امر به معروف، در این روزها به رائفیپور نزدیک شده، برخی این تلاش را در جهت احصای محبوبیت مردمی قلمداد کردهاند و گفتهاند محبی میخواهد در مجلس بعدی سهمی داشته باشد، گفتگوی اعتماد با «محبی» را بخوانید:
آقاي محبي اخيرا مجوزي به يكي از فعالان سياسي براي امر به معروف مسوولان اعطا شده كه انتقادهاي بسياري به همراه داشت؛ حال آنكه شرعا امر به معروف و نهي از منكر نيازمند اعطاي مجوز نيست، اين دو مساله به نوعي تناقض محسوب نميشود؟
امر به معروف و نهي از منكر همانطور كه گفتيد يك جواب شرعي و يك حق شهروندي است. هر فردي ميتواند مسوولان را امر به معروف و نهي از منكر كند كه اقدامي واجب نيز محسوب ميشود اما در جهان امروز براي انجام اين قبيل اقدامات همچون ساير موارد، گروهها و سازمانهاي مردمنهادي تشكيل شده و افرادي گردهم ميآيند تا كار منسجمتري انجام دهند كه براي آن نيازمند اخذ مجوز از دولتها و حاكميتها هستند. هرچند كه اين اقدام بدون اخذ مجوز نيز صورت ميگيرد ولي دريافت مجوز به نوعي مشروعيت حاكميتي به آن گروه ميبخشد. شما ميتوانيد به صورت فردي ليست انتخاباتي دهيد و فعاليت سياسي كنيد ولي ميتوانيد مجوز حزب بگيريد و اين فعاليت را در قالب آن تعريف كنيد. كسي به شما نميگويد چرا مجوز حزب نداريد ولي اخذ اين مجوز نوعي مشروعيت به فعاليت افراد ميبخشد. در ماجراي امر به معروف نيز همين است و شما ميتوانيد مجوز بگيريد تا از مشروعيت حاكميتي برخوردار باشيد. رهبر انقلاب نيز گفتهاند كه «امر به معروف و نهي از منكر حوزههاي مختلفي دارد كه مهمترينش حوزه مسوولان است. مردم بايد از مسوولان كار خوب را بخواهند آنهم نه به صورت خواهش و تقاضا.»
مساله اينجاست كه براساس قوانين اعطاي مجوز به سازمانهاي مردمنهاد(سمنها) برعهده وزارت كشور است نه ستاد احياي امر به معروف.
بله! در ايران براي اخذ مجوز تشكيل سمنها و سازمانهاي مردمنهاد لازم است كه به عنوان سمنهاي وزارت كشور مراجعه كنيد ولي اشكال كار آنجاست كه اخذ مجوز از وزارت كشور بسيار سخت و البته زمانبر است، ضمن آنكه درنهايت ممكن است به فرد مجوز داده نشود؛ بنابراين ما در ستاد احياي امر به معروف شرايط را تسهيل كرديم تا هر فردي كه قصد تشكيل سمن در اين زمينه را دارد، بتواند با مراجعه به ما مجوز مربوطه را دريافت كند.
اين موازيكاري محسوب نميشود؟
قبلا هم موازي بوده است. زماني هم سازمان ملي جوانان اقدام به اعطاي مجوز به سمنها و سازمانهاي مردمنهاد ميكرد و هم وزارت كشور اما پس از مدتي فقط وزارت كشور مسووليت اين كار را برعهده گرفت. آن زمان طي روند در وزارت كشور و اخذ مجوز ممكن بود 2 سال به طول انجامد حال آنكه در سازمان ملي جوانان اين مهم سريعا اتفاق ميافتاد. امروز هم شرايط به همان شكل است. ما بارها و بارها ديدهايم كه يك مقام مسوول حاكميتي هنگام مواجهه با امر به معروف به فرد آمر ميگويد «به تو چه!» ما براي آنكه اين مقام مسوول ديگر نتواند مقابل آمر معروف چنين رفتاري داشته باشد، اقدام به اعطاي مجوز به سمنها ميكنيم تا به نوعي از آنان حمايت كنيم.
با اين حساب مجوز اعطا شده به آقاي رائفيپور اولين مجوز است يا خير؟
خير اولين مجوز نيست. ما از 15 مرداد ماه 98 كه آيتالله صديقي از اعطاي مجوز امر به معروف به سمنها گفتند تا امروز 400 مجوز در حوزههاي مختلف مثل محيطزيست صادر كردهايم.
اگر فردي با ديدگاه سياسي مخالف با آقاي رائفيپور و شما درخواست كند اين مجوز به او اعطا ميشود يا اينكه اين امتياز تمام و كمال دراختيار طيف خاصي است؟
شما به اصلاحطلبان بگوييد اگر خواستند امر به معروف كنند، بيايند و مجوز بگيرند. ما از همه حمايت ميكنيم. همانطور كه اصلاحطلبان ممكن است خطا كنند، انقلابيها و اصولگرايان نيز ممكن است خطا كنند. امكان خطا براي همه وجود دارد ولي نه حق امر به معروف را ساقط ميكند و نه تكليف را. ما در ستاد احياي امر به معروف نظارت استصوابي نداريم.
VIP مطالبهگری و عدالتخواهی
فرهیختگان و اصولگرایان کُندرو اما چندوقتیست که با رائفیپور دچار زاویه شدهاند، بخشهایی از مطلب امروز «فرهیختگان» را بخوانید:
* برخی اخبار و موضوعات حسابی دود از سر آدم بلند میکند و تعجببرانگیز است. مثلا همین دو شب پیش که مانند همیشه درحال مرور صفحات مجازی در توئیتر و اینستاگرام بودم، یکی از این همهچیزدانهای مجازی تصویری از یک مجوز در صفحه شخصیاش منتشر کرد که منبعد میتواند بهصورت قانونی امر به معروف و نهی از منکر کند و منبعد با پشتوانه این مجوز میتواند مطالبه تخصصی از مسئولان داشته باشد! با این رویه و اعطای مجوز برای مطالبهگری و امربهمعروف و نهی ازمنکر نوعی شرایط خاص و VIP برای مطالبهگری برای عدهای خاص ایجاد می شود.
* همه آحاد مردم امکان مطالبهگری دارند و در قانون هم به این موضوع اشاره شده است، اما عدهای امکانات بیشتری دارند، چرا؟ چون نهاد خاصی برای آنها مزیت نسبی بیشتر و چتر حمایتی فراختری ایجاد میکند و همین باعث میشود مثل همان ثبتنام دانشآموزان به هر شکل و هزینهای در مدارس غیردولتی، مطالبهگران نیز برای برخورداری از امکانات و حمایتهای ویژهتر زیر چتر حمایتی نهادهای خاص بروند!
واکنش کاربران به این تغییر و تحولات بر دو مدل استوار است، ارزشیها که خب این اقدام را فتحالفتوح میدانند و باقی کاربران اما نگاه مثبتی ندارند:
منابع: روزنامه اعتماد، فرهیختگان و شبکههای اجتماعی