کمبود آهن می تواند برای شما مشکلات بسیار زیادی را بوجود بیاورد و در نهایت می تواند شما را وادار کند چیز هایی را که دوست ندارید را مصرف کنید مانند خوردن کاغذ، خوردن گچ، خوردن مهر و می تواند باعث ایجاد تپش قلب در شما شود. بهتر است برای مبتلا نشدن به این بیماری غذا های مفید و سرشار از آهن مصرف کنید.
نشانه ها و علایم کمبود آهن
وقتی به بدن به میزان کافی آهن نرسد گلبول های قرمز نمی توانند به خوبی خون رسانی را انجام بدهند در نتیجه شما را دچار مشکلات بسیار زیادی می کند. کمبود آهن می تواند باعث کارکرد نا درست هموگلوبین موجود در گلبول های قرمز خون شود و نارسایی های زیادی را بوجود می آورد. اگر کارکرد هموگلوبین ها نادرست باشد اکسیژن رسانی به بافت ها صورت نمی گیرد و می توان گفت بدن و ماهیچه ها نمی توانند به درستی کار کنند و افراد دچار خستگی مفرط می شوند. باید بدانید که کم خونی علل متفاوتی دارد که شایع ترین نوع آن کمبود آهن می باشد. دلیل بسیاری از کم خونی ها و کمبود آهن ها نرسیدن آهن به بدن با داشتن رژیم غذایی نا مناسب، بیماری التهاب روده و خونریزی شدید می باشد. باید بدانید که کم خونی می تواند کیفیت زندگی شما را تغییر بدهد و شما را از داشتن یک زندگی شاد و پر انرژی محروم کند. علایم کمبود آهن بسته به نوع آن متفاوت می باشد و می توان گفت چندین نشانه مشترک دارد که در ادامه به آن ها می پردازیم.
خستگی بیش از حد
احساس خستگی یکی از شایع ترین نشانه های کمبود آهن در بدن می باشد به طوری که می تواند شما را از انجام دادن کار های روز مره بیندازد. باید دانید که در کمبود آهن اکسیژن رسانی به بافت ها به خوبی انجام نمی شود و در نتیجه باعث ایجاد خستگی فرد می شود. زمانی که بدن به میزان کافی اکسیژن دریافت نکند در نتیجه احساس خستگی می کند و علاوه بر آن قلب هم باید کار خود را افزایش دهد تا بتواند خونرسانی به بافت ها را به راحتی انجام دهد و همین دلیل کافی است تا شما احساس خستگی کنید.
زرد شدن چهره
باید بدانید که رنگ پردیگی می تواند نشان دهد که شما کم خونی دارید و کم خونی شما از نوع کمبود آهن می باشد. باید بدانید که رنگ گلبول های قرمز خون به دلیل وجود آهن و هموگلوبین می باشد. وقتی به این نوع کم خونی دچار می شوید کل بدنتان رنگ پریده است که این نواحی شامل لثه ها ناخن ها و پلک ها می باشد و محدود به ناحیه ای خاص نمی شود.
تنگی نفس
اگر ماهیچه ها نتوانند اکسیژن لازم را دریافت کنند فرد نمی تواند به درستی تنفس کند زیرا هموگلوبین گلبول های قرمز برای اکسیژن رسانی نیازمند آهن هستند. در واقع در این حالت بدن سعی می کند اکسیژن رسانی را بهتر انجام دهد و در نتیجه برای فرد تنگی نفس ایجاد می کند.
سرگیجه
در نظر داشته باشید که کمبود آهن می تواند برای شما دردسر ساز باشد و مشکلاتی مانند سرگیجه و سردرد را برای شما ایجاد می کند. البته این علامت بسیار کم تر از سایرین رخ می دهد و در بین علایم کمبود آهن فراوانی زیادی ندارد.
تپش قلب
باید بدانید که به ضربان شدید و تند قلب را تژش قلب می گویند که می تواند یکی از علامت های شایع کمبود آهن در بدن باشد. در کمبود آهن ضربان طبیعی قلب تغییر می کند و برای این که بتواند مانند قبل خون رسانی را به اندام ها انجام دهد تند تر عمل می کند و تپش قلب را ایجاد می کند. در موارد بسیار شدید کمبود آهن می تواند مشکلات دیگری را نظیر نا رسایی های قلبی و بزرگ شدن قلب را ایجاد کند. البته این علامت را در صورتی مشاهده می کنید که مدت بسیار زیادی از این کمبود رنج می برید.
ریزش مو
یکی دیگر از شایع ترین علایم کمبود آهن ریزش مو می باشد. وقتی بدن شما نمی تواند خون رسانی را انجام دهد و هموگلوبین ها به خوبی کار نمی کنند بنابر این تصمیم بدن بر این است که همان اکسیژن رسانی را به سمت عملکرد های مهم بدن به پیش ببرد و زمانی که ریشه مو های شما از اکسیژن محروم می شود خشک و ضعیف می شود و در موارد بسیار حاد ریزش مو صورت می گیرد و گاها ممکن است مو های شما ریزش بسیار زیادی داشته باشد.
تورم زبان
در نظر داشته باشید که تورم زبان یکی از نشانه هایی می باشد که ثابت می کند شما دچار کم خونی می باشید و آهن بدن شما بیش از حد معمولی می باشد. بهتر است به این نشانه ها دقت کنید تا عوارض کم خونی دامن گیر شما نشود و سریعا به درمان بپردازید. گاها نشانه های کم خونی در صورت شما مشخص است و در بیش تر موارد شامل زبان متورم، ملتهب شدن زبان، زبان رنگ پریده و زبان صاف می باشد. البته باید دقت کنید که این صافی زبان باید بیش از حد و تعجب بر انگیز باشد. در واقع همانطور که گفتیم هموگلوبین و آهن آن می تواند باعث رنگ قرمز زبان شود و اگر هموگلوبین خون افت کند می توان گفت زبان شما رنگ اصلی خود را از دست می دهد.
سندروم پای بی قرار
کمبود آهن به سندروم پاهای بی قرار مرتبط می باشد. در واقع این بیماری زمانی رخ می دهد که فرد در حالت استراحت قرار می گیرد و نمی تواند پاهای خود را کنترل کند. این سندروم می تواند باعث ایجاد سوزش و خارش عجیبی در پاها شده و آرامش را از فرد می گیرد. این حالت در شب ها افزایش می یابد و می توان گفت فرد مبتلا به آنمی باید برای خوابیدن تلاش بسیار زیادی کند و ممکن است به مرور زمان دچار اختلالات خواب شود. ربط این دو مورد به یک دیگر مشخص نیست ولی ۲۵ درصد از افرادی که دارای سندروم پای بی قرار می باشند کم خونی هم دارند و افرادی بسیار نا آرام می باشند.
شکنندگی ناخن ها
کمبود آهن می تواند باعث شکننده شدن ناخن های شما شود و به آن ها شکل قاشقی بدهد. این عارضه باعث می شود که شما نتوانید ناخن های زیبا و سالمی داشته باشید و اکثر نمی توانید ناخن هایتان را بلند کنید زیرا آن ها به راحتی ترک می خورند و می شکنند. شاید ناخن های قاشقی را دیده باشید این ناخن ها از وسط به داخل می روند و کناره های آن بیرون می ماند. شکستگی و ترک خوردن ناخن ها بیش تر از قاشقی شدن ناخن ها رخ می دهد. باید بدانید که قاشقی شدن ناخن ها علایم کمبود آهن بسیار شدید است که می توان گفت این علامت بسیار نادر است.
علامت های بالقوه
در نطر داشته باشید که علامت های کمبود آهن در خون بسیار تفاوت می باشد و در ادامه برای شما علامت های دیگری را که دارای فراوانی کم تری هستند را مطرح می کنیم.
هوس های عجیب
شاید دیده باشید که افراد در طی دوران بارداری هوس های عجیبی دارند، همه این ها برای کمبود آهن در خون می باشد و این افراد باید تحت نظر پزشک دارو هایی را مصرف کنند که هم کمبود آهن آن ها رفع شود و هم برای جنین خطری نداشته باشد.
احساس تنش
افرادی که کم خون هستند استرس بی دلیل دارند و بی حوصله اند. این افراد به دلیلی خستگی و بی حوصلگی کم خونی با دیگران خوب برخورد نمی کنند و برای خودشان تنش های عجیب و غریب بوجود می آورند.
دست و پاهی سرد
افرادی که کم خونی دارند دچار سردی دست و پا می شوند و هر زمانی که شما به دستان آن ها دست می زنید سرد هستند و در بیش تر فصول سرد توانایی کم تری در برابر سرما دارند.
عفونت های پی در پی
اگر دچار عفونت های پی در پی می شوید باید بدانید که ممکن است کم خونی از نوع کمبود آهن داشته باشید و باید سریعا اقدام کنید تا مشکل خود را بر طرف کنید.
مراجعه به پزشک
در نظر داشته باشید که کم خونی علل مختلفی دارد و اگر این علامت ها را در فرزندتان یا خودتان مشاهده می کنید بهتر است به پزشک مراجعه کنید زیرا این بیماری با خود درمانی درمان نمی شود. بهتر است برای جلوگیری از هر گونه خطر احتمالی خود سر دارو مصرف نکنید و به پزشک مراجعه کنید. در واقع بار آهن اضافی در بدن می تواند برای شما مشکلات بسیار زیادی را بوجود بیاورد و کبد شما را نابود کند.
علل کمبود آهن در زنان
زنان بیش تر از مردان دچار فقر آهن می شوند زیرا در حین زایمان و دوران قاعدگی خون بسیار زیادی را از دست می دهند. البته دلایل دیگری هم وجود دارد که زنان دچار کم خونی می شوند که در ادامه به آن ها می پردازیم.
کمبود آهن در رژیم غذایی
کمبود آهن در رژیم غذایی شما می تواند خطرات بسیار جدی داشته باشد و با مرور زمان علایم کمبود آهن را در شما ایجاد کند و بدن شما را از حالت طبیعی باز دارد. در نظر داشته باشید که برای جلوگیری از این بیماری بهتر است از غذا هایی مانند گوشت و مرغ، سبزیجات و مواد غذایی دیگری که با آهن غنی شده می باشند استفاده کنید. البته به یاد داشته باشید که تنظیم رژیم غذایی مناسب می تواند تاثیرات بسیار زیادی برای رشد نوزادان داشته باشد.
بیماری روده
باید بدانید که آهن از روده کوچک شما جذب می شود و اگر بیماری های روده ای مانند سلیاک داشته باشید ممکن است دچار کمبود آهن شوید. این کمبود آهن می تواند برای شما مشکلات بسیار زیادی را بوجود بیاورد.
برداشتن روده
اگر بنا به هر دلیلی روده شما برداشته شود و یا قسمتی از آن حذف شود می توان گفت شما ممکن است برای همیشه توانایی جذب آهن از مواد غذایی را از دست بدهید.
کمبود آهن در بارداری
یکی از رایج ترین نشانه های کمبود آهن در بارداری هوس های بسیار عجیبی می باشد که بسیاری ار بانوان در این زمان می کنند. این نوع کم خونی در بسیاری از زنان بار دار رخ می دهد زیرا این افراد نیازمند آهن بسیار زیاد برای رشد جنین هستند. مادرانی که کم خونی از نوع فقر آهن دارند باعث می شود که زایمان زود رس داشته باشند و نواد آن ها کم وزن تر می شود. بهتر است بدانید که این مشکلات در زنان باردار قابل پیشگیری می باشد و زیر نظر پزشک می توانند دوره های مراقبت های قبل از تولد را انجام بدهند.
نکته : دوران بارداری دوران بسیار حساسی می باشد و نباید در این دوران دارو ها را به صورت خود سر مصرف کنید زیرا هر دارویی می تواند با رشد و سلامت جنین شما تداخل ایجاد کند و اثرات جبران نا پذیری را ایجاد کند.
فقر آهن در گیاه خواران
در نظر داشته باشید که اگر گیاه خوار هستید احتمال بسیار زیادی وجود دارد که به آنمی از نوع فقر آهن دچار شوید مگر آن که از غذا های مقوی استفاده کنید. باید بدانید که افرادی که گوشت نمی خورند بیش تر از سایرین دچار این بیماری و عارضه های آن می شوند.
اهدا کننده های خون و کمبود آهن
اگر جزء افرادی هستید که به صورت مداوم خون اهدا می کنید باید بدانید که ممکن است دچار کمبود آهن شوید. اهدای خون می تواند ذخایر آهن را در خون کاهش دهد. البته می توانید با خوردن غذا های غنی از آهن این مشکل را به حداقل برسانید. اگر نمی توانید به علت کمبود هموگلوبین خون اهدا کنید بهتر است با یک پزشک مشورت کنید و در صورت نیاز دارو مصرف کنید.
پیشگیری از کمبود آهن
باید بدانید که علایم کمبود آهن می تواند برای شما خطرات بسیار زیادی را به همراه داشته باشد. یکی از راه های مفید پیشگیری از مبتلا شدن به این بیماری می باشد. در واقع می توانید با استفاده از مواد غذایی غنی از این بیماری پیشگیری کنید. این غذا ها عبارت اند از :
- گوشت قرمز که بهتر است گوشت آهو باشد
- گوشت مرغ
- حبوباتی مانند عدس و نخود سر شار از آهن می باشند
- سبزیجاتی که دارای برگ سبز می باشند مانند اسفناج
- میوه های خشک شده مانند کشمش و زرد آلو
- استفاده از آرد های غنی شده با آهن
