خروپف کودک و نوزاد: علائم، علل، درمان و نکاتی برای کنترل آن عضلات کودکان، از جمله عضلات گردن در حین خواب آرام می شود، بنابراین بر دیوار خلفی مجرای هوایی فشار وارد کرده که منجر به خروپف در کودکان می شود. سرماخوردگی، بزرگ شدن لوزه ها برخی از علل بروز خروپف در نوزادان است.
خروپف یک مشکل شایع است که بسیاری از مردم آن را تجربه می کنند. خروپف، نوعی تنفس پر سر و صدا است که مانند صدای جغجغه به نظر می رسد. معمولا، خروپف در کودکان مشاهده نمی شود. با این وجود، خروپف و حتی خرناس می تواند در کودکان رخ دهد. دلیل این موضع چه می تواند باشد؟
آیا خروپف و خرناس در کودکان طبیعی است؟
بله، این موارد در کودکان از جمله نوزادان شایع است. یکی از هر ده کودک تقریبا هر شب خروپف می کند. خروپف وقتی اتفاق می افتد که مجاری هوایی در گلو دچار انسداد یا انقباض شود، که باعث می شود هوای استنشاقی باعث ایجاد ارتعاش در بافت گلو شود. عضلات کودکان، از جمله عضلات گردن در حین خواب آرام می شود، بنابراین بر دیوار خلفی مجرای هوایی فشار وارد کرده که منجر به خروپف در کودکان می شود. با این وجود، ممکن است این کار ساده نباشد. آکادمی اطفال ایالات متحده به والدین توصیه می کند که از الگوهای خروپف کودک خود اطلاع داشته باشند، زیرا برای تشخیص به موقع و رفع مشکلات اساسی در صورت وجود، بسیار مهم است.
تذکر: خرناس صدایی دیگر است که کودکانی که از انسداد مجاری هوایی رنج می برند، ایجاد می کنند. این یک صدای مکمل برای خروپف است.
چه عواملی باعث خروپف و خرناس در کودکان می شود؟
تعداد دفعات و احتمال خروپف کردن و خرناس کودکان با افزایش سن آن ها، کاهش پیدا می کند. با این حال، این اختلال ناشی از ناهنجاری های خاصی است و می تواند نشانه بیماری باشد:
انسداد سوراخ بینی
انسداد سوراخ بینی در کودکان بسیار شایع است، زیرا کودکان نمی توانند با فین کردن مخاط را از بینی خود خارج کنند. انسداد سوراخ بینی همچنین می تواند در صورت مشکلات جدی تر مانند آترزی کوآن رخ دهد. این یک اختلال مادرزادی است که ساختار استخوان یا غضروفی پشت سوراخ بینی را مسدود می کند. این امر می تواند باعث پراکنده شدن هوا در بینی شود، که باعث خروپف کودک در حین خواب می شود. همچنین اختلالی به نام «انحراف تیغه بینی» وجود دارد، که یکی از مجاری بینی صاف بوده در حالی که دیگری کج است (انحراف دارد). این حالت باعث باریک شدن یکی از سوراخ های بینی می شود، که منجر به خروپف و خرناس می شود.
علائم: کودک ممکن است در هنگام تنفس احساس ناراحتی کند و تمام مدت باعث آب ریزش بینی شود. مجرای عبوری محدود بینی ممکن است باعث شود که کودک از دهان نفس بکشد.
درمان: جراحی می تواند ساختار استخوانی که در سوراخ بینی ایجاد مانع کرده را برطرف کند. اگر استخوان قابل برداشتن نباشد، سوراخی در استخوان ایجاد می کنند، و استنت در آن برای جلوگیری از رشد مجدد استفاده می شود. در مورد انحراف تیغه بینی، جراحی می تواند به سادگی مجرای عبوری بینی را صاف کند. اگر بینی کودک در اثر وجود مخاط مسدود شده است، پزشک با استفاده از پمپ بینی آن را خارج می کند.
سرما خوردگی و ریختن آب دهان به بیرون
سرما خوردگی ممکن است باعث جمع شدن مخاط در بینی و در نتیجه باعث خروپف شود. سرماخوردگی ممکن است باعث کیپ شدگی بینی شود، که باعث انسداد مجاری هوا شده و باعث می شود که کودک در هنگام خواب خروپف کند. همچنین دندان در آوردن در کودکان، ممکن است باعث ایجاد بزاق زیادی شده و آب دهان ایجاد شده می تواند هنگامی که به پشت دراز کشیده اند، وارد حفره بینی شده و باعث ایجاد خروپف شود.
علائم: اگر کودک به سرماخوردگی مبتلا باشد، پس ممکن است علائم دیگر سرماخوردگی مانند آب ریزش بینی و احتمالا تب خفیف شود. اگر در حال دندان در آوردن باشند، ممکن است آب دهان زیادی از دهانشان بیرون بریزد.
درمان: از پمپ ساده بینی و محلول نمک می توان تحت نظارت پزشک برای معالجه انسداد بینی استفاده کرد.
آسم و آلرژی
آسم و آلرژی نیز می توانند باعث خروپف و خرناس شوند، اگرچه آنها تنها علائم آسم محسوب نمی شوند. آسم غالباً ارتباط مستقیمی با آلرژی تنفسی دارد و بنابراین آسم ناشی از آلرژی ممکن است منجر به خروپف شود.
علائم: کودک تمام علائم اصلی آسم مانند تنگی نفس و خستگی سریع هنگام بازی را دارد.
درمان: آسم را نمی توان درمان کرد، اما با داروهای تنفسی که استفاده از آنها ساده است، به راحتی قابل کنترل است.
بزرگ شدن آدنوئیدها و لوزه ها
عفونت آدنوئیدها و لوزه ها می تواند باعث ایجاد فشار در مجاری هوایی شود. همانطور که قبلا ذکر شد، این اختلال می تواند باعث آپنه خواب شود. هم آدنوئیدها و هم لوزه ها، بخشی از غدد لنفاوی هستند که نقش عمده ای در محافظت از سیستم تنفسی در برابر عفونت ها دارند، اما خود آنها در برابر عفونت آسیب پذیر هستند. اندازه یک آدنوئید یا لوزه عفونی افزایش پیدا کرده و مجاری هوایی کوچک کودک را مسدود کرده، که باعث خروپف و خرناس می شود.
علائم: بزرگ شدن لوزه ها را می توان به راحتی در قسمت های کناری گلو، در داخل دهان کودک تشخیص داد. یک آدنوئید از طریق دهان قابل مشاهده نیست، و بزرگ شدن آن را می توان با علائمی از طریق تنفس مزمن دهانی، فک باز و تنفس مشکل از طریق بینی تشخیص داد.
درمان: عفونت های لوزه ای و آدنوئید را می توان با داروهای آنتی بیوتیکی درمان کرد. در خصوص عفونت های شدید، ممکن است نیاز به جراحی بافت باشد.
آپنه انسدادی خواب
این مورد از دلایل عمده خروپف در کودکان است. آپنه انسدادی خواب هنگامی رخ می دهد که بخشی یا کل مجرای هوایی کودک وقتی بخش قدامی راه هوایی بر روی قسمت خلفی فشار می آورد، مسدود شود. هوایی که از مجاری هوایی عبور می کند، در قسمت بافت گردن باعث ایجاد ارتعاش می شود، که منجر به خروپف می شود. آپنه خواب اغلب در اثر تجمع مخاط در مجاری هوایی کودک یا به دلیل مشکلات دیگر مانند بزرگ شدن آدنوئیدها یا لوزه ها ایجاد می شود.
علائم: خروپف روزانه، یکی از علائم آپنه خواب است. در ابتدا کودک حداقل یک مرتبه در طول خواب بیدار می شود، بریده بریده نفس کشیده و دچار تنگی نفس می شود. این مشکل گاهی اوقات همراه با خرناس کشیدن است. در طول روز، کودک ممکن است بیش از حد خواب آلود به نظر برسد، حتی در صورتی که بیماری های دیگری نداشته باشد.
درمان: مغز کودکان در حال رشد است، و حتی برای چند ثانیه نمی تواند خالی از اکسیژن شود. بنابراین، این اختلال نیاز به توجه سریع پزشکی دارد. پزشک علت اصلی بروز آپنه خواب (انسداد، مخاط و ...) را بررسی کرده و یک روش درمانی را پیشنهاد می کند. جراحی تنها در موارد شدید مورد نیاز است. معمولا خروپف بدون هیچ گونه مداخله پزشکی تهاجمی برطرف می شود.
اختلالات ژنتیکی و عصبی عضلانی
ممکن است کودک به دلیل ضعف عضلانی و مشخصه های صورت به دلیل اختلالات ژنتیکی مانند سندرم داون دچار خروپف شود. این حالت باعث بزرگ شدن بینی، صاف شدن بینی و فک کوچک تر می شود- همه این موارد ممکن است مجاری هوا را دچار اختلال کند. برخی از اختلالات عصبی عضلانی مانند فلج مغزی یا دیستروفی ماهیچه ای باعث شل شدن عضلات زبان می شوند و باعث عقب رفتن زبان و انسداد مجاری هوایی می شوند.
علائم: کودک علائم اولیه دیگر این اختلالات ژنتیکی و عصبی عضلانی را نشان می دهد. خرناس به تنهایی نشانه اصلی این اختلالات نیست.
درمان: معمولا درمانی برای این اختلالات وجود ندارد، اما والدین می توانند نحوه کنترل کردن آن را با آموزش درمانی توسط پزشک بیاموزند.
پزشک می تواند هر کدام از این اختلالات را به طور موثر تشخیص دهد. هنگامی که کودکتان در حال درمان باشد، باید اطمینان حاصل کنید که کودک دارو را به موقع دریافت می کند. گاهی اوقات به نظر می رسد که خروپف کودک ممکن است چیز دیگری باشد. در ادامه اطلاعات بیشتری کسب کنید.
چه زمانی صدایی مانند خروپف ایجاد می شود در حالی که خروپف نیست؟
ممکن است زمان هایی وجود داشته باشد که به نظر می رسد کودک در حال خروپف کردن است، اما صدا از گلوی کودک سرچشمه می گیرد. به این اختلال استریدور گفته می شود، که اصطلاح پزشکی برای پر سر و صدا نفس کشیدن است. این حالت می تواند در اثر موارد زیر ایجاد شود.
استریدور معمولا در اثر لارنگومالاسی (نرمی حنجره) ایجاد می شود، که غالبا یک اختلال مادرزادی است که پوشش غضروف نرم در بالای حنجره فوقانی شروع به چین خوردن به سمت داخل می کند و سرانجام در مجاری هوا فرو می ریزد. کودک معمولاً با صدایی که شبیه به خروپف است، با صدای زیاد نفس می کشد که این صدا از حنجره سرچشمه می گیرد، جایی که هوا به دلیل انقباض ناشی از ارتعاش بافت ها با مانع مواجه می شود.
علائم: علامت اصلی لارنگومالاسی، با سر و صدا نفس کشیدن و صدایی بلند مانند خروپف کردن از ناحیه گلو در زمان خواب کودک است. کودک حتی ممکن است در هنگام نفس کشیدن خس خس کرده و هنگام شیر خوردن یا تنها بعد از اینکه شیر خورد، خروپف کند. این اتفاق بدان علت می افتد که کودک توانایی بلع و نفس کشیدن به طور هم زمان را ندارد، زیرا حنجره در گردن آنها در قسمت بالاتری قرار گرفته است.
انقباض حنجره در زمان تنفس کودک در حین شیر خوردن باعث ایجاد صدا می شود. به خاطر داشته باشید که کودک دقیقا خروپف نمی کند، زیرا ارتعاش ها در مجرای هوایی در قسمت بسیار پایین تری نسبت به جایی که خروپف اتفاق می افتد، رخ می دهند.
درمان: لارنگومالاسی اغلب به خودی خود درمان می شود، و در اکثر موارد نیاز به هیچ گونه مداخله پزشکی نیست. علاوه بر مشکلات مادرزادی، این اختلالات می تواند به علت رفلاکس معده دستگاه گوارشی ایجاد شود، که در آن بازگشت اسید باعث التهاب غضروف حنجره می شود، که باعث آسیب و تنگی نفس می شود. بنابراین، پزشک جهت کاهش التهاب حنجره، رفلاکس را درمان می کند. در موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی با نام سوپراگلوتوپلاستی باشد. این روش جراحی شامل برش بافت اضافی و ایجاد فضای بیشتر برای عبور مجرای هوایی است.
اگرچه این اختلال نیاز به مداخله پزشکی دارد، اما شرایطی وجود دارد که باید فورا کودک کوچک خود را نزد پزشک ببرید.
چه زمانی برای خروپف نوزاد باید به پزشک مراجعه کرد؟
در ادامه چندین حالت وجود دارد که باید فورا اقدام کرده و کودک را نزد پزشک ببرید:
وقتی تنفس کودک نامنظم است: اگر نفس کشیدن کودک در هنگام خروپف کردن برای چند ثانیه متوقف شد، یک مساله جدی مطرح است، و نباید منتظر بمانید که خروپف کردن به خودی خود متوقف شود. نفس نکشیدن، حتی برای لحظات کوتاهی، می تواند اثر نامطلوبی بر اندام های داخلی کودک داشته باشد.
وقتی که کودک مکررا یا هر بار که به خواب می رود، خروپف کرده و خرناس می کند: میزان کمی از خروپف و خرناس طبیعی است، اما اگر آنها هر بار که به خواب می روند برای هفته ها و ماه ها، خروپف کرده و خرناس می کنند، این مساله می تواند نشانه ای از یک مشکل اساسی پزشکی باشد.
وقتی صدای خروپف و خرناس زیاد می شود و یا بیش از حد بلند است: وقتی خروپف مانند صدایی به نظر می رسد که گوش شما را اذیت می کند، مشکلی وجود دارد. خروپف با صدای بلند برای یک کودک کوچک طبیعی نیست و باید توسط پزشک معاینه شود.
هنگامی که خروپف در خواب تداخل ایجاد می کند: اگر خروپف کردن آنها را بیدار نگه می دارد یا خواب پیوسته را برای آنها دشوارتر می کند، کودک را برای معاینه نزد پزشک ببرید.
نکاتی برای کنترل خروپف و خرناس کودک
در این قسمت، چند رویکرد اساسی وجود دارد که می توانید برای کنترل خروپف و خرناس در کودک به کار ببرید:
آنها را در پوزیشن درستی بخوابانید: بهترین کاری که می توانید انجام دهید، این است که کودک را در پوزیشن درستی بخوابانید. معمولا به بزرگسالان توصیه می شود که به سمت پهلوهای خود بخوابند تا مانع از خروپف شود، اما این پوزیشن خواب برای کودک ایمن نیست، بنابراین هیچ گاه این مورد را امتحان نکنید. بهترین پوزیشن برای خواب کودک، به پشت خوابیدن است. وقتی به پشت خود دراز کشیده اند، می توانید سر آنها را به سمت چپ یا راست کج کرده تا احتمال انسداد مجاری هوایی را کاهش دهید. هوشیار باشید و سر کودک را در فواصل زمانی منظم در جهات مختلف کج کنید.
آلرژن ها را از کودک دور کنید: حفظ یک محیط خواب تمیز، مانع از قرار گرفتن در معرض آلرژن های احتمالی می شود که ممکن است باعث سرماخوردگی، آلرژی، و سایر مشکلات تنفسی منجر به خروپف شود. فضای اتاق کودک را مطبوع نگه دارید.
استفاده از رطوبت ساز در صورت خشکی هوا: هوای خشک می تواند مجاری هوایی کودک را تحریک کند، و اگر هوا بیش از حد خشک باشد، می توانید استفاده از رطوبت ساز را در نظر بگیرید. رطوبت سازها دستگاه هایی هستند که بخار آب را در هوا پخش می کنند تا سطح بهینه رطوبت را برای تنفس راحت حفظ کنند. این کار خروپف و خرناس را برطرف نمی کند، اما نفس کشیدن برای کودک را بسیار راحت تر می کند.
استفاده از قطره های نمکی یا آسپیراتور: اگر کودکتان دچار آب ریزش بینی شده که باعث خروپف می شود، تمیز کردن بینی می تواند راه حل سریعی برای این مشکل باشد. برای تمیز کردن بینی، می توان از محلول نمک استفاده کرد. با این وجود، استفاده از محلول های نمک تنها باید تحت نظارت پزشک اطفال صورت گیرد، زیرا آنها خواص دارویی دارند. همچنین می توانید در مورد استفاده از سرنگ حباب دار بینی یا آسپیراتور برای از بین بردن مخاط بررسی کنید. انجام این کار، مجاری عبوری هوا را باز کرده و احتمالا خروپف را نیز تسکین می دهد.
تحت هیچ شرایطی از مسکن ها یا داروهای فاقد نسخه برای تسکین خروپف کودک استفاده نکنید، زیرا این موارد برای کودکان تولید نشده است. کمی خروپف کردن مشکلی ایجاد نمی کند، اما اگر شرایط مزمن است و خروپف کردن و خرناس هر روز و حتی در طول روز پر سر و صداتر می شود، پس کودک را جهت معاینه نزد پزشک ببرید. اقدام به موقع می تواند از بروز عوارضی که در صورت عدم رسیدگی حاد می شوند، جلوگیری کند.
