خنده نشانه وضعیت یک کودک است که از طریق بازی هایی مانند تحریک حس می شود ." با این حال، اگر چه نوزادان از زمانی که در شکم مادرشان هستند لبخند می زنند، این به این معنا نیست که آن ها حس بذله گویی یا خنده را توسعه داده اند در حقیقت، کمی در مورد این که چگونه نوزادان یک محرک را به عنوان طنز ارزیابی می کنند ، شناخته می شود.
مثلا ، تحقیقات نشان داده اند که نوزادان بدون توجه به علاقه ای که والدین به آن ها نشان می دهند ، لبخند به لب دارند با این حال، پس از 5 ماه، محرک والدین بر محبت کودکان تاثیر می گذارد و این احساس در 7 ماهگی تشدید می شود، این به این معنی است که وقتی والدین سعی می کنند نوزادان را بخندانند شانس بیشتری دارند.
زمان شروع خندیدن
اکثر کودکان در حول و حوش 3 یا 4 ماهگی برای اولین بار لبخند می زنند و یا خندیدن با صدای بلند را تجربه می کنند. با این حال لازم است که نگاه منعطف تری به این موضوع داشته باشیم و این مسئله را در نظر بگیریم که هر کودکی سرعت رشد منحصر به فرد خود را دارد و در نتیجه ممکن است برخی کمی زودتر و برخی دیگر کمی دیرتر از این سن خندیدن را شروع کنند و این مسئله جای نگرانی چندانی برای والدین ندارد.
خندیدن کودکان زیر یک سال در خواب و بیداری
اگر شما هم کودک تازه متولد شده ای داشته باشید احتمالاً گاهی اوقات مشاهده می کنید که نوزاد در خواب لبخند می زند. شاید بپرسید علت این لبخندها چیست و کودک به چه چیز پاسخ می دهد؟
در پاسخ به این سؤال باید گفت که نوزاد در سنین بین یک تا دو ماه نوعی لبخند زدن را تجربه می کند که به آن لبخند غیر اجتماعی گفته می شود. این امر می تواند بازتاب فعالیت های نورون های آینه ای مغز بوده و یا در واکنش به مرحله ای از خواب تحت عنوان خواب REM به وجود آید. در نتیجه این واکنش لبخندی است که بیشتر به یک بازتاب شبیه است و نقشی در تقویت ارتباطات بین فردی ندارد. اما با گذشت زمان فرایند لبخند زدن در فرزند شما تکامل بیشتری می یابد. در این زمان خندیدن او در خواب به تدریج کاهش یافته و در نهایت کودک می تواند لبخند اجتماعی و ارادی را از 3 یا 4 ماهگی تجربه کند. در واقع از این زمان نوزاد به طور خودآگاه از لبخند زدن به عنوان ابزاری برای ارتباط برقرار کردن استفاده می کند و از این راه هیجانات خود را به بزرگ ترها نشان می دهد.
نخندیدن نوزاد
متخصصان رشدی، هر دوره سنی در سال های اولیه زندگی را نقاط عطفی می دانند که در آن زمان کودک باید بتواند از پس انجام فعالیت های خاصی بربیاید و چالش های رشدی مرتبط با مرحله سنی خود را پشت سر بگذارد. بر این اساس یکی از کارهایی که کودک در سن 3 تا 4 ماهگی باید بتواند آن را انجام دهد لبخند زدن و خندیدن است. با این حال هرگز نمی توان بر اساس عدم دست یابی به یک مهارت خاص، سلامت رشدی کودک را زیر سؤال برد. در حقیقت در هر مرحله حساس در زندگی کودک، مجموعه کارکردهایی وجود دارد که دستیابی به آن ها در کنار هم کیفیت رشدی را نشان می دهد. دستیابی به مهارت های زیر به شما نشان می دهد که لازم نیست در مورد لبخند زدن فرزندتان نگران باشید و کافی است شکیبایی بیشتری در این زمینه به خرج دهید.
- توانایی دنبال کردن حرکات به کمک چشم ها
- نگاه کردن به صورت افراد و توانایی تشخیص چهره های آشنا
- لذت بردن از بازی کردن با دیگران
- تولید آواها و اصوات ابتدایی
اگر فرزندتان علاوه بر لبخند زدن به این مهارت ها نیز دست نیافته لازم است برای ارزیابی بیشتر و اطمینان یافتن از کیفیت رشدی او به یک متخصص اطفال مراجعه کنید.
راهکارهایی برای خنداندن نوزاد
گاهی اوقات ممکن است نخندیدن نوزاد بازتابی از عدم ارتباط عاطفی کافی با او باشد. در نتیجه نباید انتظار داشته باشید که کودک به طور خود به خود شروع به خندیدن کند بلکه لازم است شما نیز در این زمینه کارهای لازم را انجام دهید و بستر مناسب را برای آن فراهم نمایید. ما در ادامه به چند توصیه کاربردی برای خنداندن نوزاد اشاره کرده ایم.
استفاده از صداهای مختلف
اکثر کودکان هنگام مواجه شدن با صداهایی نظیر صدای زیپ، زنگ یا موارد ساده دیگری از این دست شروع به خندیدن می کنند برای اینکه بتوانید نوزاد خود را بخندانید تلاش کنید تا ببینید چه چیزهایی برای او خنده دار است و در نتیجه به شناخت بالاتری از او دست یابید. از همین رو وقتی با کودک بازی می کنید از وسایل صدادار مختلفی استفاده کرده و ببینید که کدام یک از آن ها می تواند واکنش خنده را در فرزندتان برانگیزد.
انجام بازی های خنده دار
نوزادان در سنین پایین هنوز به توانایی درک پایداری شئ دست نیافته اند. از همین رو وقتی اشیایی را در مقابل او بگیرید و ناگهان آن را پنهان کنید کودک واقعاً فکر می کند که این وسیله محو و ناپدید شده است. این موقعیت تا حد زیادی می تواند برای او خنده دار باشد. به همین خاطر بازی های ساده ای نظیر پنهان کردن صورت و ظاهر شدن ناگهانی یا بازی هایی نظیر "دالی موشه" می توانند برای نوزادان بسیار جذاب بوده و آن ها را بخندانند.
تماس ملایم با پوست کودک
نوزادان اغلب از تماس پوستی ملایم بسیار لذت می برند. از همین رو بوسه های مکرر و ملایم روی پوست کودک، قلقلک های بسیار آرام یا دمیدن روی شکم نوزاد در صورتی که به آرامی و با شوخی و خنده انجام شود می تواند واکنش های مثبت را در نوزاد نیز برانگیزد و او را به خندیدن وادار نماید.
