چگونگی معاینات پزشکی در بارداری

منبع: نی نی بان

82

1399/7/22

14:57


بارداری و مراقبت های دوران بارداری همراه یکدیگر هستند. از جمله مراقبت ­‌های سه ماه اول می ­‌توان به آزمایش خون، معاینه فیزیکی، صحبت درمورد سبک زندگی و غیره اشاره کرد.
مراقبت­ های دوران بارداری بخش مهمی از حاملگی سالم است. چه پزشک متخصص زنان و زایمان انتخاب کنید، و چه ماما، طی چند ویزیت اول باید انتظار موارد زیر را داشته باشید.

ویزیت سه ماهه اول
به ‌­محض این­که حدس زدید حامله هستید، اولین جلسه­ ویزیت را برنامه ‌­ریزی کنید. برای ویزیت اول وقت مناسب را تعیین کنید تا بتوانید درمورد سابقه­ پزشکی و هرگونه مشکل که ممکن است در این دوران با آن روبه­‌رو شوید صحبت کنید.
سابقه­ پزشکی
ممکن است متخصص درمورد موارد زیر از شما سوال بپرسد:
چرخه­ قاعدگی ، سابقه­ بیماری زنان و حاملگی­‌های قبل
سابقه­ پزشکی فردی و خانوادگی
قرار گرفتن در معرض مواد سمی
مصرف دارو، شامل داروهای تجویزی، بدون نسخه یا مکمل
سبک زندگی، شامل مصرف تنباکو، الکل و کافئین
سفر به مناطقی که بیماری­‌هایی مانند مالاریا، سل، ویروس زیکا و غیره در آن شایع است.
اطلاعات مهم درمورد مسائل حساس، مانند خشونت خانگی، سقط جنین یا اعتیاد در گذشته، را نیز با پزشک درمیان بگذارید. او می‌­تواند بدین ترتیب از شما و جنین بهتر مراقبت کند.
تاریخ زایمان
این تاریخ، زمان دقیق زایمان را پیش‌بینی نمی­‌کند. صرفا زمان 40 هفته شدن بارداری را مشخص خواهد کرد. تعداد کمی از بانوان در تاریخ مقرر زایمان می­‌کنند. با این حال، تعیین این تاریخ بسیار مهم است و به پزشک متخصص زنان و زایمان اجازه می‌­دهد رشد جنین و پیشرفت حاملگی را تحت نظارت داشته باشد و آزمایش یا عمل‌­های لازم را در مناسب‌­ترین زمان ممکن برنامه­‌ریزی کند.
پزشک متخصص برای تخمین زمان زایمان، هفت روز به تاریخ شروع آخرین قاعدگی اضافه می­‌کند و سه ماه عقب می­‌آید. این تاریخ تقریبا معادل گذشت 40 هفته از اولین روز آخرین قاعدگی است. پزشک متخصص زنان و زایمان می‌­تواند با استفاده از سونوگرافی این تاریخ را تایید کند.
معاینه­ فیزیکی
متخصص فشار خون، قد و وزن را اندازه می­‌گیرد و شاخص توده­ بدن را محاسبه می‌­کند تا مشخص شود برای داشتن حاملگی سالم وزنتان چقدر باید تغییر کند.
ممکن است پزشک متخصص، معاینه­ فیزیکی انجام دهد. ازجمله، معاینه­ پستان، لگن، قلب، ریه و تیروئید. بسته به این که چقدر از آخرین باری که آزمایش پاپ اسمیر داده‌­اید می­‌گذرد، متخصص پیشنهاد می­‌دهد این آزمایش را انجام دهید تا برای سرطان رحم مورد معاینه قرار بگیرید.
تست آزمایشگاهی
ممکن است در ویزیت اول از شما خون گرفته شود تا:
گروه خونی مشخص شود: این مورد شامل وضعیت Rh می‌­شود. ضریب Rh نوعی خصوصیت ارثی است که به پروتئین خاص موجود در سطح گلبول قرمز مربوط می­‌شود. اگر Rh مادر منفی و Rh پدر مثبت باشد، در دوران بارداری باید بیشتر مراقبت باشید.
هموگلوبین اندازه­‌گیری شود: هموگلوبین نوعی پروتئین سرشار از آهن است که در گلبول قرمز یافت می­‌شود و به سلول‌­ها اجازه می­‌دهد اکسیژن را از شش­‌ها به سایر اعضای بدن برسانند و دی اکسید کربن سایر اعضای بدن را به شش‌­ها برگردانند تا با بازدم از بدن خارج شود. پایین بودن هموگلوبین یا تعداد گلبول­‌های قرمز نشانه­ کم­ خونی است. کم­‌خونی باعث احساس خستگی شدید می­‌شود و می­‌تواند روی حاملگی اثر بگذارد.
ایمنی بدن دربرابر بیماری­‌های خاص بررسی شود: این مورد معمولا شامل سرخک و آبله­‌مرغان می­‌شود مگراین­که مدرک واکسناسیون یا ایمنی طبیعی در سوابق پزشکی قید شده باشد.
بروز هرگونه عفونت و بیماری تشخیص داده شود: پزشک متخصص پیشنهاد می‌­دهد برای تشخیص بیماری‌هایی مانند هپاتیت ب، سیفیلیس، سوزاک ، کلامیدیا و HIV (ویروسی که باعث بیماری ایدز می­‌شود) آزمایش خون دهید. برای تشخیص نشانه­‌های عفونت مثانه یا مجرای ادرار نیز نمونه ادرار گرفته می­‌شود.
آزمایش ناهنجاری جنینی
انجام آزمایش‌­های دوران بارداری به عنوان یکی از مهم ترین مراقبت های دوران بارداری ، اطلاعات باارزشی درمورد سلامت جنین در اختیار شما می‌­گذارد. پزشک متخصص معمولا انواع آزمایشات ژنتیک را پیشنهاد می‌­دهد که شامل سونوگرافی یا آزمایش خون برای تشخیص برخی ناهنجاری­‌های ژنتیکی مانند سندرم داون می‌­شود.
سبک زندگی و مراقبت های دوران بارداری
پزشک متخصص درمورد اهمیت تغذیه و ویتامین­‌های بارداری با شما صحبت می­‌کند. درمورد ورزش، رابطه­ جنسی، مراقبت از دندان، واکسیناسیون و سفر در دوران بارداری با پزشک مشورت کنید. همچنین بهتر است درمورد محیط کار و استفاده از دارو در این دوران از پزشکتان سوال بپرسید. اگر سیگار می­‌کشید، از پزشک بخواهید برای ترک آن به شما کمک کند.
ناراحتی ‌­های طبیعی در دوران بارداری
ممکن است در اوایل بارداری متوجه تغییراتی در بدن شوید. پستان‌­ها حساس و ملتهب می­‌شود. حالت تهوع همراه یا بدون استفراغ (حالت تهوع حاملگی) نیز شایع است. اگر حالت تهوع شدید دارید، با متخصص صحبت کنید.
سایر ویزیت ­‌های سه ماه اول
ممکن است ویزیت­‌های بعدی، که اغلب هر چهار هفته در میان طی سه ماه اول برنامه‌­ریزی می­‌شود، نسبت به ویزیت اول کوتاه‌­تر باشد. هرچه به پایان سه ماه اول نزدیک می‌­شوید (یعنی بعد از گذشت 12 تا 14 هفته از حاملگی)، می­‌توانید با استفاده از یک دستگاه کوچک که امواج صدای قلب جنین را بازتاب می‌­دهد ( به نام داپلر)، صدای قلب او را بشنوید.
این جلسات زمان مناسبی برای صحبت درمورد نگرانی‌­ها و پرسیدن سوال است. همچنین راه­‌های ارتباط با متخصص در فاصله­ جلسات ویزیت را حفط کنید. همین که بدانید راه­‌های ارتباطی برای کمک گرفتن فراهم است، احساس آرامش خاطر پیدا خواهید کرد.

ویزیت سه ماه دوم
مراقبت­‌های سه ماه دوم، شامل آزمایشات منظم و اندازه‌­گیری رشد جنین می­‎شود. هدف از انجام مراقبت­‌های لازم این است که مادر و جنین در طول این مدت سالم بمانند. در بهترین حالت، این مراقبت به‌­محض این­که از حاملگی مطلع شدید شروع می­‌شود. پزشک متخصص، زمان ویزیت­‌های سه ماه دوم را هر چهار هفته در میان تنظیم می­‌کند.
طی ویزیت­‌های سه ماه دوم، می‌­توانید انتظار موارد زیر را داشته باشید.
مرور اصول اولیه
پزشک متخصص در هر نوبت فشار خون و وزنتان را اندازه می­‌گیرد. درمورد هرگونه که نگرانی که دارید با متخصص صحبت کنید. بعد وقت آن است که جنین در مرکز توجه قرار بگیرد. ممکن است متخصص:
رشد جنین را تحت نظارت قرار دهد: پزشک می‌­تواند با اندازه گرفتن فاصله­ میان استخوان شرمگاهی تا بالای رحم (ارتفاع رحم)، رشد جنین را اندازه بگیرد. بعد از هفته­ بیستم، این اندازه اغلب معادل تعداد هفته­‌های بارداری منهای یا به اضافه­ 2 سانتی­‌متر است.
صدای قلب او را بشنود: در ویزیت‌­های سه ماه دوم، می­توانید صدای قلب جنین را با استفاده از دستگاه داپلر بشنوید. دستگاه داپلر حرکت را تشخیص می‌­دهد و آن را به­‌عنوان صدا منتقل می­‌کند.
حرکت جنین را ارزیابی کند: زمانی­‌که متوجه لگد زدن یا تکان خوردن جنین شدید، به پزشک اطلاع دهید. یادتان باشد مادر در زمان­‌های مختلف متوجه این حرکات می­‌شود و پیش‌­بینی حرکت جنین در این دوران معمولا غیر ممکن است. احتمالا از هفته­ 18 تا 20 بارداری برای اولین بار متوجه تکان خوردن جنین می­‌شوید.
از دیگر مراقبت های دوران بارداری در این دوره این است که درمورد دریافت واکسن­‌های لازم نیز با متخصص مشورت کنید.
آزمایش بارداری
طی سه ماه دوم، انجام انواع آزمایشات بارداری توصیه می­‌شود:
آزمایش ژنتیک: برای معاینه­ بیماری­‌های ژنتیکی یا کروموزومی، مانند اسپینا بیفیدا یا سندرم داون، آزمایش خون تجویز می­‌شود. اگر نتایج غیرعادی یا نگران­‌کننده باشد، پزشک تست تشخیصی را پیشنهاد می­‌کند که معمولا آمنیوسنتز است. در این روش، از مایع آمنیوتیک نمونه­‌برداری می­‌شود.
سونوگرافی جنین: سونوگرافی جنین یک روش عکس­برداری است که با استفاده از امواج صدا تصویر جنین در رحم را نشان می­‌دهد. متخصص به کمک سونوگرافی پیشرفته می­‌تواند آناتومی جنین را معاینه کند. از این طریق می­‌توانید جنسیت جنین را نیز مشخص کنید.
آزمایش خون: ممکن است بین هفته­ 24 تا 28 بارداری برایتان آزمایش خون تجویز شود تا تعداد گلبول­‌های خون، میزان آهن و دیابت بارداری معاینه شود. اگر Rh خون منفی باشد (نوعی خصوصیت ارثی که به وجود پروتئین در سطح گلبول قرمز مربوط است)، باید آزمایش خون دهید تا آنتی­ بادی Rh ارزیابی شود. اگر خون شما با Rh منفی با خون جنین که Rh مثبت است ترکیب شود، این آنتی­‌بادی در بدن تولید می‌­شود. اگر این وضعیت درمان نشود، به­‌خصوص در حاملگی بعدی با جنینی که Rh مثبت است، آنتی‌­بادی از جفت می‌­گذرد و به گلبول­‌های قرمز جنین حمله می­‌کند.
اطلاعات لازم را در اختیار متخصص قرار دهید
معمولا مادر طی سه ماه دوم احساس بهتری پیدا می­‌کند. از شدت حالت تهوع حاملگی کاسته می­‌شود. متوجه حرکت جنین می­‌شوید. شکمتان بیشتر به چشم می­‌آید. اتفاقات زیادی در حال رخ دادن است.
درمورد دغدغه­‌های خود، هرچند احمقانه یا بی­‌اهمیت، با متخصص صحبت کنید. هیچ­‌چیزی درمورد سلامت شما و جنین بی­‌اهمیت و ناچیز نیست.

ویزیت ‌­های سه ماه سوم
مراقبت های دوران بارداری در این دوره شامل معاینه­ واژن برای بررسی وضعیت جنین می­‌شود.
مراقبت های دوران بارداری ، به‌­خصوص با نزدیک شدن زمان زایمان، بخش مهمی از حاملگی سالم است. بسته به سلامت مادر و سابقه­ بارداری، ممکن است متخصص از شما بخواهد طی سه ماه سوم جلسات ویزیت را هر 2 یا 4 هفته در میان تنظیم کنید. از هفته­ 36، لازم است هر هفته معاینه شوید تا زمان زایمان فرا برسد.
تکرار معاینات روتین
از شما درمورد هرگونه علامت، مانند انقباض و ترشح مایع یا خونریزی، سوال می­‌شود. پزشک متخصص فشار خون و وزن مادر و ضربان قلب و حرکت جنین را اندازه می­‌گیرد.
پزشک از شما می­‌خواهد هر روز به میزان حرکت جنین دقت کنید و اگر روزی جنین به اندازه­ طبیعی حرکت نداشت، فورا به اطلاع تیم پزشکی برسانید.
درمورد واکسن­‌هایی که باید تزریق کنید، مانند واکسن آنفلونزا، کزاز، دیفتری و سیاه­ سرفه، نیز با متخصص صحبت کنید. بهتر است واکسن سیاه سرفه بین هفته­ 27 تا 36 حاملگی تزریق شود.
آزمایش استرپ گروه ب
از جمله مراقبت های دوران بارداری طی سه ماه سوم، غربالگری استرپتوکوک‌­های گروه ب (GBS) انجام می­‌شود. GBS نوعی باکتری است که به طور طبیعی در روده یا دستگاه تناسلی بزرگسالان وجود دارد و خطرناک نیست. اما نوزدانی که در زایمان طبیعی در معرض این باکتری قرار می­‌گیرند، دچار بیماری جدی می­شوند.
پزشک برای انجام این آزمایش از واژن و مقعد نمونه می­‌گیرد. نمونه برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می­‌شود. اگر جواب آزمایش مثبت باشد (یا در حاملگی قبل نوزاد دچار GBS شده باشد)، باید هنگام زایمان آنتی­‌بیوتیک تزریق کنید. آنتی­‌بیوتیک از نوزاد دربرابر باکتری محافظت می­‌کند.
معاینه­ پوزیشن نوزاد
یکی از مهم ترین بخش های مراقبت های دوران بارداری در انتهای این دوره، این است که پزشک متخصص وضعیت قرار گرفتن جنین در رحم را معاینه می­‌کند تا ببیند سرش پایین آمده یا خیر.
اگر بعد از هفته­ 36 جنین برعکس باشد (باسن یا پای او پایین باشد)، بعید است که هنگام زایمان بچرخد. در این حالت لازم است متخصص در عملی تحت عنوان (external cephalic version) به شکم فشار وارد کند و به­‌صورت فیزیکی جنین را به چرخیدن وادار کند. معمولا این روش با راهنمایی سونوگرافی و توسط پزشک متخصص انجام می­‌شود. اگر ترجیح می‌­دهید این کار را انجام ندهید یا با این انجام این کار نیز جنین نچرخد، پزشک شما، عمل سزارین را پیشنهاد می‌­کند.
سوالات خود را بپرسید
احتمالا با نزدیک شدن زمان زایمان سوالات زیادی ذهنتان را درگیر می­‌کند. آیا برقراری رابطه­ جنسی بلامانع است؟ از کجا بدانم درد زایمانم شروع شده؟ بهترین روش برای کنترل درد چیست؟ آیا باید برنامه­ زایمان بچینم؟ هر سوالی دارید بپرسید! احساس آمادگی باعث می‌­شود قبل از زایمان اعصاب آرامی داشته باشید.
به­‌علاوه، در مورد علائمی که با مشاهده­ آن­ها باید با متخصص تماس بگیرید (مانند خونریزی واژن یا ترشح مایع از واژن) و زمان و نحوه­ برقراری تماس با متخصص به‌­محض شروع درد زایمان صحبت کنید.

مطالب مشابه


نظرات


تصویری


ویدئو