از لحظه به دنیا آمدن تا سن ۵ سالگی، دوران مهمی برای شکل گیری شخصیت و رفتارهای یک کودک است. در این مقاله به روش های رفتار با کودک پنج ساله و نکات مهم تربیتی آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
با کودک پنج ساله چطور رفتار کنیم؟
برای کودک پنج ساله، مهمترین مرکز دنیا خانواده خودش می باشد. اگر چه او باید با بچه های دیگر بازی کند و رابطه دوستی ایجاد کند اما زندگی عاطفی او هنوز در خانه جریان دارد. بچه ها تا سن شش سالگی هنوز به شما وابسته هستند و ممکن است هنگام رفتن به مدرسه دچار استرس و اضطراب شوند. در این سن کودک شما در حال یادگیری درباره خودش و دنیای پیرامونش است. و نقش شما در جهت کمک به پیشرفت مهارت هایی که برای کسب موفقیت های فیزیکی، اجتماعی و ذهنی نیاز دارد، پررنگ می باشد.
سن پنج سالگی برای بیشتر بچه ها دوره خوب دست یافتن به ثبات و توازن است. در این سن بچه ها این توانایی را در خود می بینند که خود را جای سایرین قرار دهند و هیجانات و عواطف دیگران را متوجه شوند. در رابطه با خانواده و نزدیکان از شکلی از قوانین اخلاقی و مردمی در دوره کودکی برخوردار شوند و آن را به گونه ای در جهت امور و رفتار خود به کار بگیرند.
در این دوره کودکان مایل به مشارکت، دوستی و محبت می باشند. به خصوص در سن پنج سالگی شرایط خوبی است که والدین اصول و آیین رابطه با اطرافیان، صحبت کردن با تلفن همراه، عادات غذایی و دیگر رفتارهای معاشرتی را به آنها آموزش دهند. زمانی که کودک شما مطلب و داستانی را برای شما تعریف می کند حتما عواطف او را تایید کنید. برای احساسات و هیجانات او اسم هایی انتخاب کنید تا بتواند عواطف و هیجانات خود را به درستی درک و عنوان کند.
از مهمترین روش های رفتار با کودک پنج ساله می توان به این موضوع اشاره کرد : در هنگام صحبت کردن با کودک خود از حرف های غیر ضروری بپرهیزید و مسائل را با زبان و واژه های ساده و کوتاه عنوان کنید. در مورد مسائل و دشواری های ایجاد شده به اطلاعات لازم را بدهید. زمانی که کودک شما در اجرای اموری گرفتار سختی و مشکل شده اند به جای دخالت کردن در کارهایش سعی کنید اطلاعات سودمندی را در اختیارش قرار دهید.
در صورتی که بتوانید فرصت و اوقاتی را به بازبینی و رسیدگی به چگونگی صحبت و برخورد با بچه ها اختصاص دهید اطلاعات زیادی نیز به دست خواهید آورد و از این راه می توانید چگونگی جملات، اندازه توجه در شنیدن و میزان گفت و گوی خویش را در جهت رشد توانایی های اجتماعی و ارتباطی بچه ها متحول سازید. در اکثر مواقع این تحولات، همه آن چیزی می باشد که در جهت برطرف کردن مسائل به آن نیاز دارید.
در سن پنج سالگی اغلب بچه ها دوست دارند خودشان را به جای اشخاص ناراحت قرار دهند و برای آنها اندوهگین و متاثر شوند. برای رفتار با کودک پنج ساله و تربیت درست او باید آگاه باشید که این مرحله شروع ظهور و احساس همدردی و همراهی می باشد.
به نکات زیر برای رفتار با کودک پنج ساله توجه کنید:
- کودک خود را تشویق کنید، برای مثال اگر به فرزندتان انجام کاری را واگذار کرده اید، و او آن را به طور منظم و دقیق انجام داد، به او بگویید من به داشتن فرزندی مثل تو افتخار می کنم.
- کودک شما آینه رفتارهای شماست. هر برخوردی که با او انجام دهید او با الگوگیری از شما دقیقا همان عمل را تکرار خواهد کرد. پس اگر می خواهید کودکتان صدایش را بلند نکند، خودتان نیز باید در عمل صدایتان را در حد معقول نگه دارید.
- اگر کودک شما با کاری شما را دلخور و ناراحت کرد، این ناراحتی را از او پنهان نکنید با او صادق باشید و دلیل ناراحتی خود را به او بگویید.
- به حرف های او با دقت گوش کنید، شما باید بتوانید برای کودک خود یک شنونده خوب باشید. سعی کنید با گفتن جملاتی مثل من درکت می کنم به او آرامش را هدیه دهید.
- اگر به کودک خود قولی می دهید باید حتما به آن پایبند باشید، زیرا باعث می شود او به شما اطمینان کند. به طور مثال اگر به او قول داده اید بعد از جمع کردن اسباب بازی هایش، او را به پارک می برید باید سر قولتان باشید و این کار را انجام دهید.
- یکی از مهم ترین راه های ارتباطی و رفتار با کودک پنج ساله این است که شما در به راحتی مقابل او بنشینید تا او به این واسطه حرف هایتان توجه ش به شما جلب شود.
- برای روابط خودتان با کودک خود حد و مرزی تعیین کنید. مثلا در هر کار شخصی او دخالت نکنید درخواستها، دستورالعملها و پاسخ های منفی را تا حد ممکن کم کنید تا او دچار ناهنجاری فکری و ذهنی نشود.
- به او بگویید با داد و فریاد به خواسته هایش نمی رسد. اگر شما به داد و فریاد او برای درخواست چیزی توجه کنید او تصور می کند که با این روش به هر آنچه می خواهد می رسد. پس خواسته های نامعقول خود را اینگونه بیان می کند.
- از جمله مهمترین رفتار با کودک پنج ساله این است که اجازه دهید تا کودک شما خودش مسئولیت کارهایش را برعهده بگیرد، در این صورت شما به او کمک کرده اید تا در مقابل برخورد با مشکلات تصمیم بهتری بگیرد و در قبال کاری که انجام می دهد مسئولیت پذیر باشد. مسئولیت پذیری در کودکان به موفقیت آن ها در بزرگسالی نیز کمک فراوانی می کند.
- برای او موقعیتی فراهم کنید تا او بتواند خودش از حقوقش دفاع کند چون شما همیشه کنار او نیستید که حق او را بگیرید و او باید خودش قادر به این کار باشد.
- خواسته های خود را با زبان آرام و ملایم با کودک خود در میان بگذارید. به عنوان مثال به جای گفتن پنجره را ببند می توانید به او بگویید عزیزم می شود پنجره را ببندی!
- با کودک خود بازی کنید. و در هنگام بازی با او شوخی کنید. یک شوخی ساده می تواند لبخند را به چهره فرزند شما هدیه دهد. و سعی کنید در بازی برنده اصلی او باشد. فرزند شما با این برد احساس غرور می کند.
- به او نشان دهید که برای شما ارزش دارد. پس او را در انجام بعضی کارها سهیم کنید. به این صورت شما اعتماد به نفس او را افزایش می دهید، و هم مسئولیت پذیری در او پرورش می یابد.
