خالواش یا خالیواش در واقع نام دیگر همان پونه وحشی است که یکی از سبزی های فوق العاده معطر است که در خطه گیلان میروید و بوی آن بسیار شبیه نعنا است و بخاطر عطر و طعم بسیار خوب آن کاربرد بسیاری در آشپزی دارد و در پخت بسیاری از غذاهای ایرانی به خصوص غذاهای گیلانی استفاده میشود. در ادامه میخواهیم به بررسی این موضوع که سبزی خالواش در چه غذاهایی استفاده میشود بپردازیم و سپس خواص و عوارض مصرف سبزی خالواش را بیان کنیم. زیرا علاوه بر مصارف غذایی، خالواش مصرف دارویی بسیار دارد و اسانس آن در عطر سازی کاربرد دارد. خالواش در فصل تابستان و در محیط های سایه روشن و خنک میروید. طبع خالواش گرم است و زیاده روی در مصرف آن برای افرادی که طبعشان گرم است باعث بروز حساسیت میگردد.
موارد مصرف سبزی خالواش
سبزی خالواش در چه غذاهایی استفاده میشود؟
همانطور که گفتیم به دلیل عطر و طعم بسیار خوب خالواش، این گیاه مصارف آشپزی بسیار دارد که میخواهیم به چند مورد از آن ها اشاره کنیم.
- اناربیج
یکی از موارد مصرف سبزی خالواش تهیه اناربیج است. یکی از مواد اصلی این غذای خوشمزه سبزی های منطقه گیلان می باشد که یکی از آن ها سبزی خالواش است. اناربیج ترکیبی از گوشت قلقلی، سبزی های معطر، رب و … است.
- خورشت ترش واش که یک نوع غذای شمالی است.
- مرغ شکم پر گیلانی
- ماهی شکم پر شمالی
یکی از کاربرهای سبزی خال واش تهیه ماهی شکم پر است. عطر خوب سبزی خالواش به خوبی بوی ماهی را میگیرد.
- سبزی خالواش در تهیه زیتون پرورده کاربرد دارد.
- کال کباب که باز هم یک غذای شمالی است.
- اردک ماهی شکم پر
- ترش تره
همان طور که گفتیم سبزی خال واش مخصوص خطه گیلان است و به همین دلیل بیشترین کارد و مورد استفاده آن تهیه غذاهای گیلانی مانند ترش تره است. برای پخت ترش تره سبزی خالواش را با سیر تفت میدهند و طعم شگفت انگیزی ایجاد میشود.
- انار آویج
معمولا هموطنان عزیز گیلانی برای سرو فسنجان در تابستان به آن سبزی هایی مانند خالواش اضافه می کنند.
- بادمجون کبابی گیلانی
- و انواع خورش های محلی شمال
نکته:
- اگر از سبزی خالواش خشک شده برای تهیه غذا استفاده میکنید بهتر است کمی آن را خیس کنید و بعد تفت بدهید.
- اگر سبزی خالواش در دسترس شما نبود میتوانید از جایگزین های خالواش مانند گشنیز استفاده کنید.
نام های دیگر خالواش:
- پونه محلی
- فودنج
- فود
- پودنه
- نعنای گیلانی
خواص سبزی خالواش
- از مهم ترین خواص سبزی خالواش، بهبود عملکرد دستگاه گوارش می باشد و برای بهبود درد و مشکلات گوارشی میتوانید مقداری پونه همراه ماست و یا دم کرده پونه و نبات را استفاده نمایید.
- همچنین گیاه خالواش یا پونه وحشی، در درمان سرماخوردگی به عنوان خلط آور و رفع سرفه کاربرد دارد.
- از خواص دیگر خالواش، خاصیت ضدنفخ آن می باشد.
- خالواش همچنین، برای تسکین دردهای ماهیانه کاربرد دارد و هورمون ها را تنظیم می‌کند و به این منظور میتوانید از دمنوش خالواش استفاده نمایید.
مضرات سبزی خالواش
از مضرات خالواش، خطر افزایش سقط جنین می باش ؛ بنابراین خانم های باردار بهتر است از مصرف آن خودداری نمایند.
برخی افراد ممکن است با خوردن خالواش علائم آلرژیک ، مانند حالت تهوع، اسهال، افزایش ضربان قلب و … نشان دهند. بنابراین اگر بعد از خوردن خالواش بدنتان واکنش های غیرطبیعی نشان داد مصرف آن را از برنامه غذایی تان حذف نمایید.
از عوارض دیگر مصرف خالواش تاثیر منفی بر عملکرد کبد و افزایش احتمال ابتلا به کبد چرب می باشد.
امیدواریم این مطالب در تبیین موارد مصرف سبزی خالواش و جواب این سوال که سبزی خالواش در چه غذاهایی استفاده می شود؟ مفید واقع شود.
