حتما همه شماها در طول زندگی خود با جرقه چشم روبه رو شده اید
این جرقه ها اشکال نامفهومی بر روی فضای دیدی هستند جرقه معمولا
ناشی از کشش و تحریک شبکیه است معمولا این عارضه بی خطر است و بعد از چند مدت رفع خواهد شد اما اگر
ادامه پیدا کرد حتما نزد پزشک معالجه بروید
جرقه چشم
همه این تجربههای بصری ناشی از تحریک پشت چشم یا در واقع عصب بینایی است، که تجربه نور را به
مغز منتقل میکند.
شاید شما هم از دوران کودکی به تجربه کرده باشید که فشار آوردن بر روی پلکهای بسته شدهتان الگوهای نورانی
مواجی را در مقابل چشمهایتان ایجاد میکند.
اما اگر در دوران بزرگسالی، هنگامی که دیگر روی پلکهایتان فشار نمیآورید، میزان جرقههای نورانی که در مقابل چشمتان میبینید
به طور قابلتوجهی افزایش یابد یا دچار اختلال بینایی درازمدتی شوید، این امر ممکن است نشانه جداشدگی شبکیه (retinal detachment)
باشد، که در آن شبکیه (پرده حساس به نورچشم) از محل خود در عقب چشم کنده میشود.
این عارضه یک فوریت جدی پزشکی است و باید فورا برای درمان آن به پزشک مراجعه کرد.
جرقههای نورانی و دیدن نورهایی در میدان دید میتواند با سردرد های میگرنی همراه باشد، یا به عنوان بخشی
از “اورای” پیش از میگرن یا به علت میگرن چشمی رخ دهد.
اما سایر انواع فشار یا تحریک نیز میتواند مغز به دیدن جرقههای نورانی وادارد، و اغلب این تجربههای بینایی رایج
و بیضرر هستند.
درون کرههای چشم ماده ژلاتینی ضخیمی وجود دارد که چشم را گرد و قوامدار میکند.
هنگامی که مغز پیامی از شبکیه دریافت میکند، آن را به عنوان نور تفسیر میکند.
بنابراین چه نوری وارد چشم شود یا نه، هر تحریکی بر روی شبکیه در مغز به صورتی نمایشی نورانی تعبیر
خواهد شد.
اگر پس از عطسه کردن ستاره یا جرقههای نورانی در مقابل چشمهایتان میبینید، ممکن است ناشی از فشار وارد آمده
بر روی خود چشم یا ناشی از تحریک اعصاب مربوط به بینایی باشد.
اگر مدتی وارونه روی سر خود قرار بگیرید، یا پس از مدتی درازکشیدن به سرعت بلند شوید، فشار خون ممکن
است کاهش پیدا کند؛ و مغز دچار محرومیت از اکسیژن میشود و محیط درون و اطراف چشم تغییر میکند و
بر عصب بینایی تاثیر گذارده میشود.
همچنین هنگامی که عطسه میکنید، درون قفسه سینه و سرتان فشار ایجاد میکنید، فشاری که هوا را با سرعت ۱۶۰
کیلومتر درساعت از مجاری تنفسی شما به خارج میراند.
نیروی قوی ناشی از این عطسه میتواند شبکیه را به شدت تکان دهد.
مجموعه دیگری از پدیدارهای بینایی که ممکن است با جرقههای نورانی اشتباه شوند، مگسپران (floater) است، که ناشی از اختلالاتی
در ماده ژلاتینی درون چشم یا زجاجیه است.
مگسپران معمولا ناشی یا از ایجاد تودههایی درون زجاجیه یا ارتشاح سلولهای خونی به درون آن است؛ این پدیده را
بیش از همه هنگام خیرهشدن به یک پس زمینه درخشان و یکنواخت مانند آسمان آبی میتوان دید.
مگسپران با افزایش سن بیشتر میشود، چرا که به افزایش سن زجاجیه سیالتر میشود.
بنابراین در صورتی که بیماری خاصی ندارید و دچار حملات میگرن هم نمیشوید، دیدن جرقه نورانی و مگس پران نباید
شما را نگران کند.
مراقب افزودده شدن این پدیده یا تغییر قابلتوجه در بینایی خود به عنوان علائم جداشدگی بینایی خود باشید، و در
غیر این موارد از این نمایش نورانی جلوی چشمانتان لذت ببرید!
بیشتر بدانید از آیا جرقه قابل درمان است؟
جرقه در صورتی که علت خطرناکی نداشته باشد، پس از چند روز تا چند هفته برطرف میشود و نیاز به درمان ندارد.
جرقه کی خطرناک میشود؟
بهطوریکه قبلا ذکر شد وجود جرقه معمولا ناشی از کشش و تحریک شبکیه است، بنابراین در افرادی که اخیرا دچار جرقه شدهاند، احتمال ایجاد پارگی در پرده شبکیه وجود دارد.
تشخیص علت ایجاد جرقه بدون معاینه دقیق چشم پزشکی امکانپذیر نیست، بنابراین لازم است تمام افرادی که دچار جرقه هستند و یا مگسپران جدید پیدا کردهاند، حتما توسط چشمپزشک معاینه شوند. گاهی با یک نوبت معاینه نمیتوان علت دقیق جرقه را تشخیص داد. در این حالت معمولا لازم است معاینه در فواصل ۲ تا ۳ هفته یک بار تکرار شود تا زمانی که مطمئن شویم علت خطرناکی وجود ندارد.
یک نکته مهم آن است که جرقه حتی اگر با پارگی شبکیه همراه باشد، معمولا پس از چند روز تا چند هفته خود به خود از بین می رود؛ مگس پران هم حتی در صورت همراهی با پارگی شبکیه پس از چند هفته کوچک می شود. بنابراین در افرادی که جرقه یا مگس پران جدید ایجاد شده حتی اگر خود به خود خوب شده باشد لازم است معاینه کامل چشم انجام شود.
جرقه مهم ترین علامت پارگی شبکیه است
پرده شبکیه داخلیترین لایه کره چشم است که کار اصلی آن با توجه به حضور سلولهای حساس به نور در این پرده، درک و احساس نور است. پس از تابش نور به چشم و تمرکز آن بر روی شبکیه چشم، این سلولها نور را به پیامهای عصبی تبدیل می کنند که از طریق راه های عصبی به مغز میرسند و در این زمان شخص احساس دیدن میکند.
احساس جرقه در چشم یا مگسپران، مهم ترین علامت جداشدگی یا پارگی شبکیه است و باید با مشاهده آن به سرعت به پزشک مراجعه کرد
جداشدگی یا پارگی شبکیه سه نوع مختلف دارد: ایجاد سوراخ و پارگی در شبکیه، کشیدگی شبکیه و جمع شدن مایع زیر شبکیه.
نوع ایجاد سوراخ و پارگی شبکیه چشم بسیار شایعتر است که از مهم ترین دلایل ایجاد آن ضربه ها هستند. لذا باید بعد از هر ضربه به سرعت به چشم پزشک مراجعه کرد، چرا که درمان یک سوراخ در شبکیه بسیار راحتتر از درمان جدا شدگی کل شبکیه است.
دلیل دیگر ایجاد پارگی شبکیه نوع اول، جدا شدن مایع ژل مانند زجاجیه داخل چشم است که با افزایش زمان و گذشت سن ممکن است از لایه پشتی خود که شبکیه است جدا شود. این نوع پارگی شبکیه در افرادی که نزدیک بینی بالایی دارند شیوع بیشتری دارد.
iranpardis.com / tebyan