فارماتون چیست؟

فارماتون یک مکمل غذایی است که در اواخر دهه 1800 میلادی توسط یک شرکت آلمانی ساخته و تولید شده است. به گفته سازندگان این مکمل غذایی، فارماتون حاوی ترکیباتی است که به رفع خستگی، تسکین استرس، افزایش عملکرد ذهنی، درمان بی اشتهایی و فرسودگی ناشی از اضطراب کمک می کند. این مکمل غذایی انواع گوناگونی دارد که برای بزرگسالان، خانم های باردار، ورزشکاران و کودکان مناسب است. فقط توجه داشتید بدون تجویز پزشک از این مکمل برای کودکان استفاده نکنید.

ترکیبات موجود در فارماتون چیست؟

فارماتون بزرگسالان حاوی جینسینگ پاناکس است که نه تنها سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند بلکه به کاهش استرس و تنش های روزانه  ناشی از زندگی ماشینی کمک می کند و یک منبع طبیعی از انرژی را در اختیار بدن قرار می دهد. همچنین برای بهبود عملکرد حافظه، تمرکز و افزایش استقامت جسمانی مناسب است. علاوه بر این موارد فارماتون از ویتامین ها و مواد معدنی دیگری تشکیل شده است که شامل موارد زیر است:

  • ویتامین D3
  • کلسیم
  • آهن، فولیک اسید
  • منیزیم
  • پتاسیم
  • ویتامین A
  • ویتامین E
  • ویتامین ب2
  • فولیک اسید
  • تیامین
  • ویتامین ب 6
  • ویتامین ب1
  • ویتامین ب 12
  • ویتامین C
  • بیوتین
  • منگنز

انواع دیگر فارماتون ها ممکن است مواد مغذی دیگری هم داشته باشند به عنوان مثال فارماتون کودکان دارای اسید آمینه لیزین است در حالیکه فارماتون کاردیو اکتیو امگا 3 دارد.

بیشتربخوانید:بررسی مقدار آهن مورد نیاز بدن و منابع کسب آن

بیشتربخوانید:آشنایی با منابع خوراکی آهن

بررسی ترکیبات فارماتون و اثرات آن بر بدن

جینسینگ پاناکس

جینسینگ پاناکس یک گیاه است که در کره، شمال چین و شرق سیبری می روید. مردم از ریشه آن استفاده دارویی می کنند. این گیاه به بهبود فکر کردن، قدر تمرکز، بیماری آلزایمر، پیشگیری از آسیب جسمانی در ورزش، افزایش قوای جسمانی و همچنین افزایش تحمل در ورزشکاران کمک می کند.

گاهی از این گیاه برای مقابله با استرس و به عنوان یک ماده نیرو بخش استفاده می شود. در این وضعیت جینسینگ یک آداپتوژون محسوب می شود. آداپتوژن ها موادی هستند که باعث تنظیم فعالیت های فیزیولوژیک و هومئوستاز بدن می شوند.

مزایای استفاده از جینسینگ پاناکس

  • ضدافسردگی
  • ضداضطراب
  • مقابله با خستگی عمومی
  • تقویت سیستم ایمنی
  • افزایش قوای جسمانی
  • پیشگیری از آسیب در ورزش
  • مقابله با عفونت ریوی
  • پیشگیری از ابتلا به سرطان های مختلف
  • مقابله با استرس
  • درمان اختلال نعوظ
  • بهبود کیفیت زندگی

بیشتربخوانید:تقویت کننده های سیستم ایمنی بدن در روزهای کرونایی

ویتامین های گروه B:

ویتامین های گروه ب شامل B1، B2، B4، B5، B6، B12  بیوتین و اسیدفولیک است. این گروه از ویتامین ها محلول در آب هستند که نقش حیاتی و مهمی در فرآِیند سوخت و ساز یا متابولیسم سلولی در بدن انسان ایفا می کنند. بدن برای هضم، جذب، تبدیل کردن به انرژی و استفاده توسط سلول های بدن نیازمند ویتامین های گروه B  است. از علائم کمبود ویتامین های B در بدن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • احساس ضعف و خستگی
  • پرخاشگری
  • بی حسی و سوزش اندام ها
  • افسردگی
  • عدم تمرکز
  • کم خونی
  • ضعف بدن
  • تضعیف سیستم ایمنی بدن
  • فراموشی
  • کوتاهی تنفس

بیوتین:

بیتوین یا ویتامین B7 از گروه خانواده B است که برای ساخت و ساز بدن و تولید آنزیم های مهم ضروری است. از این ویتامین برای تقویت مو و ناخن استفاده می شود. بیوتین برای تولید گلوکز و اسیدهای چرب لازم است زیرا بدن ما برای تولید انرژی از این موارد استفاده می کند. در حقیقت این ویتامین نقش کلیدی در بدن دارد. بیوتین به سلامت پوست، رشته ها ی عصبی، دستگاه گوارشو سوخت و ساز بدن و سلول ها کمک می کند.

ویتامین c:

ویتامین c به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی به سلامت پوست، سیستم ایمنی بدن، استحکام استخوان ها، حفظ غشای و افزایش جذب عناصر آهن و روی کمک می کند.

ویتامین A:

ویتامین A یکی از مواد مغذی است که نقش اساسی در سلامت ارگان های بدن دارد. این ویتامین در پیشگیری  از بروز عفونت، سلامت پوست، بافت های مخاطی بدن و دستگاه گوارش نقش بسزایی دارد. همچنین وجود ویتامین A برای بینایی، حفظ سلامت چشم و قدرت بینایی در تاریکی ضروری است.

ویتامین E:

ویتامین E در بدن به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده و از سلول ها  در برابر آسیب ناشی از مواد شیمیایی محافظت می کند. این ویتامین باعث تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر باکتری ها و ویروس ها می شود.

آهن:

یکی از مهم ترین نقش های آهن در بدن تولید گلبول قرمز و هموگلوبین در بدن است که اکسیژن را از ریه ها به بافت های مختلف بدن انتقال می دهد. کمبود آهن باعث کم خونی و در نتیجه بروز علائمی مانند خستگی زودرس، سرگیجه، ضعف و رنگ پریدگی می شود.

روی:

روی برای عملکرد صحیح سیستم ایمنی در مبارزه با باکتری ها و ویروس های مهاجم به بدن، ساخت پروتئین ها، ماده ژنتیکی در سلول ها، ترمیم زخم ها و تقسیم سلولی ضروری است. این ماده معدنی برای داشتن ناخن ها، مو و پوست سالم مورد نیاز است.

منیزیم:

منیزیم یک ماده معدنی مهم است که کمبود آن باعث  ایجاد عوارض مهمی می شود.  فعالیت بیش از 400 آنزیم وابسته به منیزیم است، این ماده معدنی برای تولید انرژی و ATP در بدن مورد استفاده قرار می گیرد. وجود منیزیم برای تنفس سلولی در بدن ضروری است. منیزیم همچنین برای ساخت استخوان ها و حفظ سلامت آنها مورد نیاز است. اختلال در خواب، ضعف و بی  حالی و اسپاسم عضلات از علائم کمبود منیزیم در بدن است.

کلسیم:

کلسیم فراوان ترین ماده معدنی در بدن است یعنی بیش از 98 درصد از کلسیم موجود در بدن در استخوان ها یافت می شود. مهم ترین وظیفه کلسیم حفظ و بازسازی استخوان ها، دندان ها و سایر بافت های همبند است. کمبود کلسیم عوارضی مانند پوکی استخوان و پوسیدگی دندان، خشکی پوست، تاخیر در رشد تکامل کودکان، آب مروارید، پسوریازیس و فشارخون و نامنظمی های ریتم قلبی، دارد.

منگنز:

منگنز یک ماده معدنی است که به طور طبیعی در مقادیر کم در بدن انسان وجود دارد. منگنز یکی از اجزای واقعی منگنز سوپراکسید دیسموتاز است. این یک آنتی اکسیدان قوی است که به دنبال رادیکال های آزاد در بدن انسان می گردد و ذرات آسیب رسان را خنثی می سازد. این ماده معدنی برای عملکرد طبیعی مغز و فعالیت مناسب سیستم عصبی در بدن بسیار ضروری است.

نشانه های کمبود منگنز در بدن:

  • فشار خون بالا
  • بیماری‌های قلبی
  • انقباضات عضلانی
  • ناهنجاری‌های استخوانی،
  • کلسترول بالا
  • بینایی ضعیف
  • مشکل در شنوایی
  • از دست دادن شدید حافظه و لرزش

پتاسیم:

پتاسیم یکی از مواد مغذی مورد نیاز بدن است. این ماده ی معدنی موجب افزایش شادابی و تحرک در فرد می شود، فشار خون بالا را کنترل می کند و خطر ابتلا به سکته ی مغزی را کاهش می دهد.

ویتامین D3:

ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که قابلیت ذخیره شدن در بدن را دارد و به رشد و استحکام استخوان ها از طریق کنترل تعادل کلسیم و فسفر کمک می کند. ویتامین D به ویتامین خورشیدی هم معروف است زیرا از خورشید گرفته می شود.

نشانه های کمبود ویتامین D3:

  • احساس خستگی دائمی
  • افسردگی
  • استخوان درد
  • بدخواب شدن
  • تضعیف سیستم ایمنی بدن
  • شکستگی های تنشی استخوان های بدن

چه زمانی باید از فارماتون استفاده شود؟

فارماتون با خستگی روزانه، کوفتگی، فرسودگی، بی حالی، عدم تمرکز و کاهش روند پیری مقابله می کند. همچنین زمانیکه استرس، رژیم غذایی ضعیف و مریضی مانع از رسیدن مواد معدنی و ویتامین ها به بدن می شوند، مصرف فارماتون می تواند در این زمینه کمک کننده باشد. در حقیقت از مزایای فارماتون می توان به موارد زیر اشاره کرد:

مزایای استفاده از فارماتون:

  • کاهش استرس در افرادی که مشغله زیادی دارند
  • افزایش سلامت ناخن ها
  • افزایش منیزیم و آهن بدن
  • افزایش سطح ویتامین های بدن
  • افزایش سطح تیامین بدن
  • کاهش ریزش مو، آکنه و بیماری های پوستی
  • کمک به بافت های بدن در سوخت و ساز و چربی و پروتئین
  • پیشگیری از سرطان و بیماری های قلبی و عروقی
  • کنترل بیماری دیابت
  • درمان اختلال نعوظ
  • بهبود اختلالات بینایی
  • بهبود علائم ناشی از افزایش سن
  • کمک به بازیابی بدن در طول دوران نقاهت
  • کاهش چربی خون
  • جلوگیری از خستگی سریع
  • افزایش کارایی بدن در تمرینات ورزشی
  • کمک به حفظ توانایی بدن برای انواع رژیم ها
  • تنظیم ضربان قلب
  • کمک به حفظ سلامت سالمندان
  • پیشگیری از تشنج

آیا مقدار کلسیم موجود در فارماتون مانع از پوکی استخوان می شود؟

مقدار کلسیم موجود در فارماتون برای پیشگیری یا درمان پوکی استخوان کافی نیست. بنابراین باید کلسیم به صورت جداگانه زیر نظر پزشک مصرف شود.

آیا فارماتون اشتها را تحریک می کند و باعث افزایش وزن می شود؟

مشاهداتی که در طول سه دهه بر روی مصرف کنندگان فارماتون انجام شد، بیانگر این است که این مکمل غذایی فقط اشتها را تنظیم می کند و باعث افزایش وزن در فرد نمی شود. در حقیقت با مصرف مولتی ویتامین و مکمل ها سوخت و ساز در بدن افزایش پیدا می کند و بدن به انرژی بیشتری نیاز دارد؛ در نتیجه احساس گرسنگی غالب و میل به غذا خوردن بیشتر می شود. پس باید دقت داشته باشید که چه غذایی می خورید. اگرغذای مصرفی شما کم کالری باشد، باعث چاقی نمی شود.

فارماتون را باید چه زمانی از روز مصرف کنیم؟

توصیه کلی بر این است که از این مکمل غذایی در طول وعده غذایی (صبحانه یا ناهار) استفاده شود.

آیا ورزشکاران می توانند از مکمل غذایی فارماتون استفاده کنند؟

فارماتون یکی از مولتی ویتامین های پرطرفدار بین ورزشکاران است که عاری از هر نوع ماده دوپینگ است. همچنین این مکمل غذایی در بدنسازی و سایر ورزش های استقامتی به کار شما می آید، زیرا:

  • حاوی تمام مواد معدنی و مورد نیاز بدن است.
  • با کاهش خستگی، استقامت بدن را افزایش می دهد، در نتیجه با کیفیت بالاتری می توانید ورزش کنید.
  • با جبران کمبود ویتامین ها و مواد معدنی در بدن، عملکرد شما را در ورزش افزایش می دهد.
  • اینوزیتول، کولین و لینولئیک موجود در این مکمل فرایند چربی سوزی را افزایش می دهد.

آیا مکمل های تاریخ مصرف گذشته قابل مصرف هستند؟

در صورت باز شدن در محصول بهتر است، در یک بازه زمانی معقول مصرف شود، اما اگر تاریخ انقضای مکمل گذشته است، نباید استفاده نشود. این دارو را معمولا بین یک تا چهار ماه استفاده می کنند و بیشتر از این مدت بهتر است حتما با پزشک مشورت شود.

آیا فرد مبتلا به فشارخون می تواند فارماتون مصرف کند؟

مصرف مکمل غذایی فارماتون مشکلی برای افراد مبتلا به فشارخون ایجاد نمی کند، زیرا در پژوهشی که در طی 21 ماه بر روی 1800 سالخورده که فارماتون مصرف می کردند، انجام شد، نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که هیچ تغییری در فشارخون این افراد ثبت نشده است. با این وجود توصیه می شود قبل از مصرف این مکمل با پزشک خود حتما مشورت کنید.

استفاده از فارماتون در دوران بارداری مجازه؟

خانم های باردار باید از مصرف مکمل غذایی فارماتون خودداری کنند زیرا این مکمل حاوی جینسینگ است و برخی مطالعات در این زمینه نشان داده اند که ممکن است باعث بی قراری و بیش فعالی در نوزاد شوند. همچنین دوز ویتامین های این مکمل مناسب دوران بارداری نیست. در کل در بارداری مصرف مواد ناشناخته که سود خاصی هم ندارند، توصیه نمی شود. به خاطر داشته باشید در دوران بارداری هر قرص یا مکملی باید با تجویز پزشک مصرف شود.

در دوران شیردهی امکان استفاده از فارماتون هست؟

در دوران شیردهی بهتر است هر نوع مکمل و دارویی  زیر نظر پزشک مصرف شود. بدون نظر پزشک هیچ مکملی را به صورت خودسرانه مصرف نکنید.

آیا افراد دیابتی می توانند از این دارو استفاده کنند؟

مصرف این مکمل غذایی به دلیل اینکه هیچگونه قندی ندارد برای این افراد بلامانع است البته به شرط اینکه پزشک تجویز کرده باشد.

این مکمل غذایی به افزایش تمرکز کمک می کند؟

فارماتون به دلیل داشتن جینسینگ به بهبود توانایی های شناختی، حافظه و تمرکز کمک می کند و همچنین آنتی اکسیدان های موجود در جینسینگ از ابتلا به زوال عقل و آلزایمرپیشگیری می کند. گیاه جینسینگ می تواند سلول های مغز را تحریک کند و قدرت تمرکز و عملکرد را کاملا بهبود می دهد.

عوارض جانبی مصرف فارماتون:

به گزارش سرویس بهداشت ایالت متحده استفاده از فارماتون ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی مانند:

  • اختلال در خواب
  • احساس سرگیجه
  • سردرد
  • حساسیت های پوستی
  • سوزش معده

همچنین مشکلات گوارشی مانند:

  • اسهال
  • استفراغ
  • درد شکم

موارد منع مصرف:

  • در بیماران کلیوی
  • در افرادی که میزان کلسیم در خون و ادرارشان بالا است
  • در افراد مبتلا به هموکروماتوز
  • در مواردی که در حال مصرف ویتامین A و D هستید
  • در افرادی که ذخایر آهن و ویتامین A و D بالا است
  • در مواردی که فرد اختلال در هضم و یا جذب گلوکز، گالاکتوز ولاکتوز دارد

تداخلات دارویی فارماتون

اگر قبل از شروع  فارماتون، داروی دیگری مصرف می کنید باید حتما مطمئن شوید که داروی مصرفی با فارماتون تداخل نداشته باشد، پس با دکتر خود در این زمینه مشورت کنید تا در پیشگیری و مدیریت تداخلات دارویی شما را راهنمایی کند.

به گفته سازندگان این دارو، فارماتون می تواند با داروهای زیر تداخل ایجاد کند:

  • داروهای رقیق کننده خون
  • قرص لوودوپا
  • قرص های آنتی بیوتیک مانند تتراساکلین و یا داکسی ساکلین
  • داروی ضد سرطان آرسینک تری اکسید
  • داروی کنترل فشار آملودیپین
  • داروی قلب آمیودارون

به گفته سرویس سلامت همگانی، بهتر است بیش از 12 هفته از این مکمل غذایی استفاده نکنید، همچنین اگر در طی مصرف این مکمل با علائمی غیرطبیعی مواجه شدید حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید.

شیوه صحیح نگهداری از دارو چگونه است؟

  • دارو را در دمای اتاق و به دور از گرما و نور مستقیم نگهداری کنید.
  • از قرار دادن دارو در فریزر خودداری کنید
  • دارو را دور از دسترس کودکان قرار دهید

مکمل غذایی فارماتون چه معایبی دارد؟

افرادی که آهن بدنشان نرمال رو به بالا است از این مکمل غذایی نباید استفاده کنند زیرا مقدار آهن موجود در این مکمل زیاد است. همچنین سلنیوم و کروم ندارد و روی کمی دارد.

نظر متخصصان در مورد فارماتون

بنابر نظر تولیدکنندگان فارماتون این مکمل غذایی نه تنها به شادابی و سرحال بودن شما در طول روز کمک می کند بلکه باعث بازیابی نیروهای فیزیکی و ذهنی شما می شود. اما دکتر منسون (پروفسور دانشگاه هارواد) نظر دیگری در مورد فارماتون دارد، به گفته این دکتر بهتر است که اکثر ویتامین ها و مواد معدنی لازم برای بدن را از غلات، حبوبات، لبنیات کم چرب و یا بدون چربی و سایر پروتئین ها دریافت کنید و به مکمل های غذایی مانند فارماتون وابسته نباشید.

به گفته این دکتر سبک زندگی سالم مانند فعالیت فیزیکی منظم، رژیم متعادل و عدم مصرف الکل و کافئین بهتر از هر نوع مکملی مانند فارماتون به شما کمک می کند تا بر خستگی ها و بی حالی غلبه کنید و انرژی از دست رفته خود را بازیابید.

گزارش : نازنین کریمی