چرا نوجوان ما سرکش است؟ متاسفانه این سوالی است که خیلی از والدین در دنیای امروزه از خودشان می پرسند و علت آن نیز نافرمانی هایی است که از سوی نوجوانان صورت می گیرد اما باید دید که برای رفتار با نوجوان سرکش چه باید کرد؟ آیا چاره ای برای این کار وجود دارد؟ همانطور که می دانید در سال های اخیر حوزه روانشناسی فعالیت های متعددی را در زمینه آسیب های جامعه انجام داده است و در این زمینه نیز به تحقیق پرداخته است نافرمانی در نوجوانان علت های متعددی دارد گاهی این نافرمانی به دلیل عدم ارتباط درست و اصولی بین والدین و فرزندان است که موجب می شود تا کودک به سوی نافرمانی پیش رود. فشارهای خانوادگی، دوستان، مشکلات اقتصادی و … از جمله عمده ترین عللی هستند که موجب سرکشی در نوجوان ها می شود. ما در این مقاله به بررسی علت های این امر می پردازیم و راهکارهایی را برای درمان این مشکل ارائه خواهیم داد.
بررسی رفتار با نوجوان سرکش و علت های این رفتار:
برای اینکه والدین بدانند چرا نوجوان آن نافرمانی می کند و راه های رفتار با او را پیدا کنند ابتدا باید به علت های بروز این رفتار بپردازند در آسیب شناسی های متعددی که بر روی این رفتار صورت گرفته است نشان داده می شود که نشان داده می شود که یکی از علت های نافرمانی در نواجوان ها محیط هایی یاست که در آن رشد می کنند محیط های خصمانه موجب می شوند تا نوجوانان به سمت رفتارهای پرحاشگران و ناسازگارانه روی بیاورند. بسترهای فرهنگی که این نوجوانان در آن رشد کرده اند روش های مقابله با موقعیت های گوناگون را به آن نشان می دهد همچنین رفتارهای زشتی که پر از تاثیرات منفی هستند در این بسترهای فرهنگی رشد پیدا می کنند.
بررسی علت های سرکشی:
خیلی از نوجوانانی که والدین آن ها آموزش های درست و اصولی نداشته اند در رفتار با محیط های گوناگون نمی تانند به شکلی اصولی برخورد کنند هشدارهای والدین و آموزش های آن ها برای نوجوانان بسیار کارساز است و می توانید زمینه بسیاری از مسائل اخلاقی را در آن ها رشد دهد. بنابراین می توان گفت یکی از علت های نافرمانی در نوجوانان عدم آموزش های اصولی و صحیح از سوی والدین می باشد همچننی محیط های دوستانه و فشارهایی که از سوی آن ها وارد می شود موجب شده تا این نوع از مشکلات رفتاری در افراد بروز کند. محیط خانه و نوع رفتاری که والدین با یکدیگر و با فرزندان دارند نیز عامل تعیین کننده دیگری خواهد بود اعتیاد والدین، سطح پایین اقتصادی، فقر، محیط های فرهنگی سطح پایین و … از عوامل اساسی و تعیین کننده در این زمینه می باشند.
چگونه با نوجوانان نافرمان رفتار صحیح داشته باشیم؟
با توجه به اینکه علت های ذکر شده در بالا می توانند تعیین کننده قوی برای رفتارهای افراد باشند اما علل قطعی نیستند یعنی تمام نوجوان هایی که والدین پرخاشگر و معتاد دارند لروزما رفتارهای سرکشی ندارند ممکن است برخی از این نوجوانان از روحیه بالایی برخوردار باشند و این امر نیز می تواند متاثر از محیط های فرهنگی سالم و دوستان سالم باشد. اما با توجه به همین علت ها به بررسی نحوه رفتار صحیح با نوجوان سرکش می پردازیم. آشنایی با انحرافات دوران نوجوانی به والدین این امکان را می دهد که بتوانند کنترل بیشتری بر روی فرزند خود داشته باشند و موقعیت های خطر آفرین را شناسایی کنند همانطور که گفتیم یکی از این انحرافات نافرمانی است که البته با اهمیت است و باید والدین درباره ان به اگاهی کافی دست پیدا کنند.
۱- سرکشی متقابل نکنید!
برخی از والدین به دلیل نداشتن آگاهی کافی دست به رفتارهای متقابل و تلافی کردن می زنند این رفتارها موجب می شود تا نوجوان فکر کند کارش درست است که والدین نیز همین رفتار را تکرار می کنند اما توصیه می کنیم به جای سرکشی متقابل از نوجوان خود با او همدلی کنید. اغلب این نوجوانان دارای افکار آشفته و پریشان هستند بنابراین شما باید به افکار نادرست آن ها پی ببرید و آن ها را اصلاح کنید از این طریق می توانید یک راهکار اصولی را برای نوجوان خود در نظر بگیرید.
۲- با نوجوان خود وقت بگذرانید:
دور بودن نوجوانان از والدین موجب می شود تا روابطی سرد و ناپایدار میان آن ها شکل بگیرد از این رو توصیه می شود تا با نوجوانان رفتارهای بهتری داشته باشید و صمیمت بیشتری در رابطه های خود داشته باشید این کار موجب می شود تا نوجوان ارتباطات خوبی با شما برقرار کند. بهترین راهی که می توانید نوجوان خود را برای داشتن رفتارهای اصولی تشویق کنید همین وقت گذراندن با فرزند است در این زمان ها شما می توانید به راحتی در یک قالب صمیمانه با فرزند خود رفتار کنید و درد و دل کنید. بنابراین می توان گفت یکی از رهاه های رفتار با نوجوان سرکش داشته رابطه های خوب و نزدیک شدن به آن ها است همچنین سازگاری معملن در این زمینه نیز می تواند تاثیرگذار باشد.
۳- به نوجوان انگیزه بدهید:
انگیزه دادن به نوجوانان یکی دیگر از راه هایی است که کمک می کند تا نوجوان شما از نافرمانی دوری کند شما می توانید برای انگیزه دادن به نوجوان خود او را به کارهایی ترغیب کنید که دوست دارد انجام دهد و او را در این زمینه ها تشویق کنید با این کار می توانید انگیزه های او از بدرفتاری کردن را از بین ببرید و به علت این موارد نیز پی ببرید. با این عمل می توانید رفتارهای مثبتی در فرد ایجاد کنید و موجب شوید تا از اشتباهات خود دست پوشی کند. بالا بردن انگیزه با برخی از تکنیک های می تواند بسیار موثر باشد که در لینک مطالعه می کنید.
۴- درباره اتفاقات از فرزندتان سوال بپرسید:
راهکار دیگری که برای رفتار با نوجوان سرکش می توانید انجام دهید سوال پرسیدن از او درباره اتفاقات روزمره و حوادث مهم زندگی است با این کار نوجوان متوجه می شود که برای شما اهمیت دارد شما باید در لحظات غم انگیز و شاد در کنار فرزند خود باشید و به او نشان دهید که اتفاقات و حوادث زندگی او برای شما با اهمیت می باشد.
راهکارهایی که در بالا ذکر شده اند می توانند برای کنترل کردن نافرمانی های نوجوانان موثر باشند هر یک از این راهکارها به نوعی برای مقابله با این رفتار مناسب هستند و والدین با آگاهی داشتن در این زمینه ها می توانند به فرزندان خود کمک کنند.
