آیا زمان آن رسیده که نسبت به رشد تورم قیمت مواد غذایی نگران شویم؟ شاخص قیمت مواد غذایی سازمان غذا و کشاورزی (فائو) طی هفت ماه متوالی نشانگر افزایش قیمت هاست که در این میان محصولات لبنی و روغن های نباتی پیشتاز هستند.
ماه گذشته شاخص مواد غذایی فائو در مقایسه با ۱۰۵.۲ ماه نوامبر، به ۱۰۷.۵ رسید. این شاخص که قیمت جهانی مواد غذایی را در دسته های غلات، روغن های نباتی، محصولات لبنی، گوشت و شکر دنبال می کند، برای سال ۲۰۲۰ برابر با ۹۷.۹ بوده است که طی سه سال روندی افزایشی داشته و به نسبت سال ۲۰۱۹ رشدی ۳.۱ درصدی را نشان می دهد.
شاخص جهانی مواد غذایی همچنان از سال ۲۰۱۱ که اوج تاریخی خود قرار داشت، ۲۵ درصد پایین تر است. قیمت روغن نباتی با رشد ماه به ماه ۴.۷ درصدی تا دسامبر و بعد از افزایش بیشتر از ۱ درصدی در نوامبر، بیشترین جهش را نشان می دهد. این شاخص در سال ۲۰۲۰ به نسبت سال پیش از آن ۱۹.۱ درصد افزایش یافته است.
فائو می گوید این رشد قیمت روغن نباتی ناشی از «اشکالات عرضه فعلی در کشورهای بزرگ تولید کننده روغن پالم است. تجارت بین المللی این محصول از افزایش شدید تعرفه های صادراتی در اندونزی تاثیر پذیرفته است. یکی از دلایل افزایش قیمت های جهانی روغن سویا نیز اعتصابات طولانی در آرژانتین است که هم بر فعالیت های فراوری و هم لجستیک بندرگاهی تاثیر گذاشته است.»
قیمت غلات از ماه نوامبر ۱.۱. درصد رشد داشته و برای کل سال ۲۰۲۰ به طور میانگین ۶.۶ درصد بیشتر از سال پیش از آن بوده است. دلایل این اتفاق افزایش قیمت صادراتی گندم، ذرت، ذرت خوشه ای، برنج است که همگی ماه پیش به دلیل نگرانی های فزاینده از وضعیت موجود در آمریکای شمالی و جنوبی و فدراسیون روسیه رشد پیدا کرده اند.
چند روز پیش در مطلبی دیگر به وضعیت خشکسالی در آرژانتین که باعث شده قیمت ذرت در شیکاگو به بالاترین نقطه در سال جاری برسد پرداختیم.
فائو که دفتر آن در رم قرار دارد گفته است که شاخص لبنیات در این ماه ۳.۲ درصد رشد داشته اما برای کل سال در مقایسه با سال ۲۰۱۹ این منحنی افزایشی صاف شده است. این به معنای افزایش ۱.۷ درصدی این شاخص در ماه گذشته است، در حالی که متوسط آن در سال جاری ۴.۵ درصد کمتر از سال ۲۰۱۹ بوده است.
آلبرت ادورادز از موسسه سوس جنز، اقتصاددان بدبینی که مورد توجه مردم نیز قرار دارد، بر خلاف گلدمن ساکس اندک اندک نسبت به رشد تورم مواد غذایی نگران شده و درباره افزایش شاخص قیمت مواد غذایی فائو طی چند ماه گذشته نوشته است.
به نوشته ادواردز با رشد مداوم شاخص مواد غذایی فائو «تورم سالانه در غلات به ۲۰ درصد رسیده که بیشترین افزایش جهانی از اواسط سال ۲۰۱۱ و زمانی است که بهار عربی در اوج خود قرار داشت.»
ادواردز احساسش را در این باره چنین توضیح می دهد که باید در نظر داشت که در نهایت چه کسی را باید در موج افزایشی جهانی تورم مواد غذایی در سال ۲۰۱۱ مقصر دانست: «با وجود انکارهای بن برنانکی مبنی بر این که سیاست های او در بانک مرکزی باعث رشد شدید تورم قیمت مواد غذایی در سال ۲۰۱۱ شده، بسیاری از اقتصاددانان از جمله خود من بر این باوریم که واقعیت دقیقا همین بوده است.»
ادورادز این نگرانی را به بهترین شکل در یک جمله توضیح می دهد: «حتی در ثروتمندترین کشور جهان، فقر مواد غذایی در طول این همه گیری به یک مشکل واقعی تبدیل شده است.»
با توجه به اینکه بانک های مرکزی با بی مبالاتی هر ساله در حال تزریق ۱.۴ تریلیون دلار به بازارهای سرمایه ای هستند، این سیاست باعث شده که ما در معرض بحران تورم بعدی مواد غذایی قرار بگیریم که چندان از ما دور نیست.
افزایش تورم مواد غذایی می تواند به بی ثباتی اجتماعی منجر شود، پرسش این است که این اتفاق از کجا آغاز خواهد شد؟
