یکی از خطراتی که مادر و جنین را در دوران بارداری تهدید می کند دود ناشی از مصرف سیگار و دخانیات می باشد که تاثیرات مختلفی داشته و پیامدهای مخرب و گاها جبران ناپذیری را به دنبال دارد. با توجه به سموم و مواد مضر موجود در دود سیگار حتی تماس غیر مستقیم مادر باردار با بو و دود سیگار نیز بر روی سلامتی او و جنینش تاثیر گذار خواهد بود. در این مطلب به جهت آگاهی و شناخت شما عزیزان به بررسی تاثیر دود سیگار بر جنین پرداخته ایم.
بررسی تاثیر دود سیگار بر جنین
مصرف سیگار و سایر دخانیات همچون قلیان در دوران بارداری سلامت مادر و جنین را تحت تاثیر قرار داده و موجب بروز مشکلات طولانی مدتی خواهد شد. تاثیر دود سیگار بر جنین بسیار گسترده بوده که در دوران بارداری به منظور تولد نوزادی سالم باید توجه ویژه ای به آن داشت. طبق مطالعات انجام شده استعمال نکردن دخانیات به تنهایی به منظور حذف خطرات ناشی از دود بوجود آمده از این مواد کافی نمی باشد بلکه زنان باردار در طی این دوران نباید حتی به شکل غیر مستقیم نیز در معرض دود و بوی این مواد قرار بگیرند.
سیگار کشیدن در هر زمانی از بارداری پیامدهای جبران ناپذیر و حتی مادام العمری را به دنبال دارد. هنگامی که فرد در حال سیگار کشیدن می باشد نیکوتین، مونوکسید کربن و سایر سموم موجود در آن از طریق دود داخل جریان خون پخش شده و در نهایت به صورت مستقیم به نوزاد می رسد.
طبق گزارشات اعلام شده حدود ۱۳ درصد زنان در طول سه ماه اول حاملگی سیگار و سایر دخانیات مصرف می کنند. سیگار کشیدن در طی بارداری علاوه بر سلامت مادر، سلامتی جنین را نیز قبل، در حین و بعد از تولد تحت تاثیر قرار می دهد. توجه به این نکته ضروری است که تماس داشتن با دود سیگار در زمان حاملگی تاثیرات بدی را بر روی رشد و نمو دستگاه عصبی جنین می گذارد و به دلیل قرار گرفتن در معرض نیکوتین با مشکلات عصبی مختلفی همچون واکنش های حرکتی، حسی، تمرکزی و … رو به رو خواهد شد. در ادامه مواردی از انواع عوارض ایجاد شده ناشی از دود سیگار بر روی جنین را به منظور آگاهی شما عزیزان بررسی خواهیم کرد.
تولد نوزاد با وزن کم :
بهتر است بدانید که نزدیک به ۴۰۰۰ ماده شیمیایی در دود سیگاری که امکان دارد آن ها را استنشاق نمایید، وجود دارد که اکثرا سرطان زا می باشند. در صورتی که مادران باردار در زمان حاملگی در نزدیکی دود سیگار قرار بگیرند احتمال بروز این خطر برای جنین وجود دارد چرا که دود ناشی از سیگار می تواند باعث محدود شدن رشد جنین شده و نیکوتین موجود در آن باعث کم شدن جریان خون و مونوکسید نیز میزان اکسیژن را می کاهد. سیگار می تواند موجب کم شدن وزن نوزاد در زمان تولد شود و این امر به معنی به دنیا آمدن نوزاد کوچک نیست بلکه می توان گفت که وزن کم می تواند مشکلات و ناتوانی های مختلفی را نیز به دنبال داشته باشد.
انجام مراقبت های ویژه و پیشرفته پزشکی می تواند تا حدودی تعداد مرگ و میر را در این موارد کاهش دهد اما باید به این نکته توجه داشت که تولد نوزاد با این وضعیت باعث ایجاد مشکلاتی همچون فلج مغزی، تاخیر یافتن رشد و نمو جنین، بروز اختلالات بینایی و شنوایی می شود.
مرگ و سقط جنین :
مادران حامله امکان دارد که در محیط خانه بیشتر از مکان های دیگر در تماس با دود سیگار قرار گرفته شوند. طبق تحقیقات انجام شده مشخص شد که مادران بارداری که همسرانشان بیشتر از ۲۰ عدد سیگار در طول روز مصرف می کنند به میزان دو برابر بیشتر از زنان بارداری که همسر غیر سیگاری دارند در خطر سقط جنین قرار می گیرند. سقط جنین به طور معمول در ۳ ماهه اولیه حاملگی بروز پیدا می کند. این مشکل در موارد بسیار کمی بعد از سپری شدن حدود ۲۰ هفته از بارداری اتفاق می افتد که معمولا به آن تولد نوزاد مرده گفته می شود. مواد شیمیایی و مضر موجود در سیگار سبب بروز چنین اتفاقی می شود. از دیگر پیامدهای کشیدن سیگار بروز مشکلاتی است که امکان دارد جفت را درگیر کند و باعث رشد کند جنین شود.
زایمان پیش از موعد :
مادران بارداری که در تماس با دود سیگار قرار بگیرند در معرض خطراتی همچون کم خونی، فشار خون بالا، پاره شدن زودرس غشا و یا پارگی کیسه آب جنین هستند. سیگار به گونه ای می تواند موجب به دنیا آمدن زودرس نوزاد شود. خطرات و مشکلات زیادی ناشی از زایمان زودرس وجود دارند که می توان به مواردی همچون ناتوانی ذهنی، مشکل در یادگیری، مشکلات رفتاری، نقص دیداری و شنیداری و همچنین عوارضی که موجب مرگ نوزاد می شود، اشاره نمود.
ایجاد جفت سرراهی :
استعمال دخانیات و کشیدن سیگار امکان بوجود آمدن پدیده جفت سرراهی را افزایش می دهد. جفت در واقع به طرف بخش بالای رحم و نوزاد در قسمت تحتانی رشد پیدا می کند. این عارضه هنگامی اتفاق می افتد که جفت در قسمت پایین رحم قرار بگیرد و موجب بسته شدن دهانه رحم شود. جفت سرراهی موجب خونریزی بیش از اندازه و محروم شدن جنین از مواد غذایی ضروری و همچنین اکسیژن می شود.
بروز نقص مادرزادی :
کشیدن سیگار می تواند احتمال ایجاد نقص مادرزادی را به گونه ای افزایش دهد که در واقع اصلی ترین آن ناراحتی قلبی مادرزادی و مشکلات ساختاری قلب می باشد. دیگر مسائلی که در رابطه با کشیدن سیگار سلامتی جنین را تهدید می کند ایجاد کام و شکاف کام می باشد.
جدا شدن زودهنگام جفت :
جفت در واقع یک خط زندگی برای نوزاد می باشد که توسط آن غذا و اکسیژن موردنیاز به جنین می رسد. یکی از مشکلات بزرگی که در اثر کشیدن سیگار برای جنین اتفاق می افتد جدا شدن زودرس جفت می باشد. در این وضعیت جفت در داخل رحم پیش از به دنیا آمدن نوزاد جدا می گردد. این پدیده می تواند موجب خونریزی بیش از حد گردد که در واقع سلامت و زندگی مادر و نوزاد را به خطر می اندازد. هیچگونه روش درمانی و جراحی برای حل این مشکل و چسباندن جفت وجود ندارد. در این شرایط مراقبت های ویژه پزشکی در صورت اقدام سریع امکان دارد موجب افزایش احتمال متولد شدن نوزاد سالم گردد.
بارداری خارج از رحم :
با توجه به مطالعات انجام شده می توان گفت که نیکوتین موجب منقبض شدن لوله های فالوپی می گردد. این انقباضات بوجود آمده می توانند از رد شدن جنین از داخل لوله های فالوپی ممانعت کنند که یکی از پیامدهای آن می تواند بارداری بیرون از رحم باشد. این عارضه زمانی اتفاق می افتد که یک تخمک بیرون از رحم یا درون لوله فالوپی یا داخل شکم بارور گردد. در این حالت به منظور ممانعت از بروز عوارض مختلف و به خطر افتادن زندگی و سلامت مادر، نوزاد باید سقط گردد.
در مطلب ارائه شده شما عزیزان را با انواع عوارض و تاثیر دود سیگار بر جنین به طور کامل آشنا کردیم که امیدواریم مورد پسندتان قرار گرفته باشد و توضیحات بیان شده برایتان مفید بوده باشد.
