آشنایی با آناتومی ناخن و فیزیولوژی رشد ناخن

همانطور که می دانید آناتومی ناخن علاوه بر زیبایی دستان در کارکرد انگشتان و حفاظت از بافت نرم دست نیز نقش بسیار مهمی دارد امروزه مورد توجه بسیاری از بانوان قرار گرفته که البته از همه مهم تر در صورتی که ناخن دچار بیماری و یا عفونت گردد درد بسیار شدیدی به وجود خواهد آورد که آسایش را از بین می برد.

آشنایی با آناتومی ناخن

بهتر است بدانید که در واقع آناتومی ناخن بخشی از دستگاه پوششی محسوب می شود که فاقد عصب یا خون رسانی است. همچنین بخش های دیگر این دستگاه پوست، مو و غشاء مخاطی می باشند. صفحات حفاظتی که ناخن نامیده می شوند معمولا انتهای انگشتان دست و انگشتان پا را می پوشانند و اساسا از کراتین که یک پروتئین درشت مولکول در مو و پوست است تشکیل شده اند. جدا از جاذبه آرایشی ناخن ها وظایف دیگری از جمله کمک کردن به بلند کردن اجسام با ایجاد تکیه گاه برای بافت انگشتان یا دست کاری اجسام و از همه مهم تر آن که ناخن ها سلامت عمومی بدن را بازتاب می دهند را بر عهده دارد. توجه داشته باشید ناخن هایی که به راحتی می شکنند و ترک می خورند از مشکلات احتمالی تغذیه ای خبر می دهند زیرا کمبود ویتامین A و کلسیم موجب خشکی و ورقه ورقه شدن پوست خواهد شد. کمبود پروتئین، فولیک اسید و ویتامن بی که برای رشد سلول ها و احیای سلول های مرده ضروری است و کمبود ویتامین C نیز موجب افتادن ناخن ها خواهد شد. در واقع کمبود پروتئین باعث ایجاد راه راه های سفید بر روی ناخن ها می شود که یک نوع کمبود اسید ممکن است باعث ترک خوردن و دو نیم شدن ناخن ها گردد.

آناتومی ناخن:

توجه داشته باشید که اگرچه ناخن به صورت یک تکه به نظر می آید اما از لایه هایی تشکیل شده که به شکل صفحاتی سخت و شفاف بر روی متراکم بوده و کمی محدب می باشند. در واقع ناخن بخشی از دستگاه پوششی بین می باشد که اغلب از کراتین که یک پروتئین درشت مولکول در مو و پوست است به وجود آمده اند و در ادامه سعی داریم تا به بیان ساختمان و ساختار این عضو پوششی بدن بپردازیم:

صفحه ناخن:

صفحه ناخن معمولا از لایه ای از سلول های شاخه فشرده و شفاف تشکیل شده که هیچ گونه عصب و رگ خونی در آن وجود ندارد و قسمت اصلی بدنه ناخن را تشکیل می دهد که به عنوان پوستی از بستر خود محافظت کرده و لایه های سلولی زیر آن باعث رشد و نمو ناخن می شود.

بستر ناخن:

توجه داشته باشید که بستر ناخن قسمتی از پوست است که بدنه ناخن بر روی آن قرار گرفته و مانند بستری صفحه ناخن را در خود جای داده است و به وسیله تعداد زیادی از رگ های خونی تغذیه شده که باعث رشد مداوم ناخن می شود.

ماتریکس:

به طور کلی ماتریکس بخشی از بستر ناخن محسوب می شود که در قسمت زیرین ریشه ناخن گشته شن دارد و حاوی عصب لنف و رگ های خونی می باشد و در اصل باعث به وجود آمدن ناخن خواهد شد.

لبه آزاد ناخن:

قسمتی از ناخن ها که از نوک انگشتان فراتر رفته و اغلب مانیکور و پدیکورها بر روی آن انجام می شوند و وظیفه این قسمت محافظت از بافت زیرین و نوک انگشتان است.

کوتیکول:

قسمتی از پوست که ابتدای صفحه ناخن را در بر گرفته و نرم می باشد. این قسمت معمولا کوتیکول ناخن یا سد ضد آب شناخته می شود که از ورود باکتری به قسمت ماتریکس جلوگیری کرده و عمل محافظت از ماتریکس در مقابل عفونت ها را به عهده دارد.

لانولا:

در واقع لانولا در بر روی کاتریکس قرار گرفته که از سایر بخش های دیگر روشن تر است یعنی تحت هلالی شکل سفیدرنگ که در ته ناخن مشاهده می شوند علت سفید بودنش آن است که سلول های آن هنوز کراتینه نشده و به تکامل نرسیده اند.

سرعت رویش ناخن ها:

بهتر است بدانید که سرعت رشد ناخن ها اغلب بستگی به عوامل بسیاری مانند سن، تغذیه، بیماری ها، هورمون ها و فصول سال دارد که در ادامه به بیان آن ها پرداخته ایم. ناخن ها به صورت طبیعی حدود ۰.۱ میلی متر در روز و یا ۳ میلی متر در ماه رشد می کنند و به صراحت می توان گفت که رشد انگشتان دست از پا حدود ۲ تا ۳ برابر بیشتر است. همچنین سرعت رشد ناخن ها در تابستان بیشتر از زمستان می باشد و در افراد راست دست در دست راست و در افراد چپ دست در دست چپشان بیشتر خواهد بود. سرعت رشد ناخن های مردان نسبت به زنان خیلی بیشتر است و چنانچه یک ناخن به طور کامل از جایش کنده شود برای ناخن های دست ۳ الی ۶ ماه طول می کشد تا مجددا ناخن به صورت کامل رشد و این زمان برای ناخن های پا حدود ۱۲ تا ۱۸ ماه است.

فیزیولوژی رشد ناخن:

به طور کلی اغلب مطالعات در ناخن انگشتان دست انجام شده است و رشد آن ها بین ۴.۴ الی ۹.۱ میلی متر در طول ماه است که البته مقدار متوسط رشد آن نیز ۳ میلی تر در ماه یا ۱.۰ میلی متر در طول روز است. ناخن های انگشتان پا در حدود ۱ میلی متر در ماه رشد می کنند و مطالعات نشان داده که فصول مختلف و بیماری های خفیف اثر ناچیزی در رشد ناخن دارند. توجه داشته باشید که قد و وزن فرد هیچ تاثیری روی رشد ناخن ندارند و جنس تاثیر اندکی پس از بلوغ بر روی رشد ناخن خواهد داشت. جالب است بدانید که مردان دارای رشد ناخن بیشتری تا ۱۹ سالگی می باشند که از این سن کاهش یافته و ولی تا ۶۹ سالگی رشد ناخن در مردان اندکی بیشتر خواهد بود. از این سن به بعد رشد ناخن از دو جنس یکسان می شود و حاملگی باعث افزایش سرعت رشد و سوء تغذیه باعث کاهش آن خواهد شد. برخی از بیماری های شدید نیز موجب اختلال در رشد یا ایجاد ناخن خواهند شد. توجه داشته باشید که اختلال رشد می تواند در بیماری های شدید مانند اوریون و تیفوید دیده شود که خودش را به صورت یک فرورفتگی یا برجستگی عرضی بر روی ناخن نشان می دهد.

بیماری های شایع ناخن ها:

توجه داشته باشید که ظاهر و آناتومی ناخن بایستی ک قوس ملایم داشته باشد و رنگ آن صورتی کم رنگ باشد زیرا اگر به غیر از این باشد نشان دهنده این است که ناخن دارای مشکلاتی است.

مهم ترین بیماری ناخن قارچ ها هستند که انواع بسیار مختلفی دارند که هر کدام مشکلاتی را برای ناخن ایجاد خواهند کرد و مهم ترین مشکل را می توان جدا شدن آن از بستر دانست که گاهی اوقات بر اثر ضربه خوردن روی ناخن این اتفاق صورت می گیرد.

عفونت چین های کنار ناخن است که اغلب بر اثر مانیکور ناخن غیر صحیح یا تماس با جسم آلوده ممکن است پوست دور کوتیکول اطراف ناخن دچار عفونت گردد.

ضخیم شدن ناخن که بر اثر قارچ های پودری ایجاد می شود اغلب در ناخن افرادی که دارای سن بالا هستند مشاهده می گردد.

تغییر رنگ ناخن که از سبز کمرنگ تا سبز پررنگ دیده می شود اغلب درمان قارچ ناخن تراش و استفاده از ضد قارچ است. اگر این نوع قارچ به موقع تشخیص داده شود پیش از اینکه در بافت ناخن عمیق شود و ظاهر سبز پررنگ بگیرد می توان با سوهان کشی و با استفاده از ضدقارچ ناخن آن را درمان نمود.