علت خشکی دهان چیست؟ و چگونه درمان می شود؟

علت خشکی دهان چیست؟ و چگونه درمان می شود؟


منبع: آرگا

145

1399/11/30

12:32


خشکی دهان یکی از مشکلات شایع دهان محسوب می شود که عوامل مختلفی سبب ابتلا به آن می شود. از شایع ترین علت خشکی دهان می توان به عوارض جانبی برخی از داروها و بیماری ها اشاره کرد.

بزاق دهان یکی از مهمترین ترشحاتی است که انسان ها برای مرطوب و تمیز نگه داشتن دهان و هضم غذا به آن نیاز دارند. همچنین بزاق با کنترل باکتری ها و قارچ ها در دهان, از ایجاد عفونت در دهان جلوگیری می کند. علت خشکی دهان ناشی از عدم وجود بزاق کافی در دهان ایجاد می شود و موجب خشک و ناراحت کننده شدن دهان می شود.

علت خشکی دهان چیست؟

علت خشکی دهان

  • عوارض جانبی برخی داروها

خشک شدن دهان مانند تلخی دهان یکی از شایع ترین عوارض جانبی تعداد بسیاری از داروها می باشد. از جمله داروهای مورد استفاده در درمان افسردگی, اضطراب, درد, آلرژی ها و سرماخوردگی (آنتی هیستامین و ضد گرفتگی), چاقی, آکنه, صرع, فشار خون بالا, اسهال, حالت تهوع, اختلالات روانی, بی اختیاری ادرار, آسم و بیماری پارکینسون. همچنین علت خشک شدن دهان می تواند ناشی از مصرف داروهای شل کننده و آرام بخش عضلانی باشد.

  • عوارض جانبی برخی عفونت ها و بیماری ها

  • خشکی دهان ممکن است عوارض جانبی برخی از عفونت ها و بیماری ها مانند بیماری آلزایمر, بیماری دیابت, کم خونی, فیبروز کیستیک, آرتریت روماتوئید, فشار خون بالا, بیماری پارکینسون, سکته مغزی و ویروس HIV باشد.
  • عوارض جانبی برخی از درمان های پزشکی

آسیب به غددی که بزاق در دهان تولید می کنند, ممکن است مقدار تولید بزاق را کاهش دهد. به عنوان مثال آسیب به غدد ناشی از انعکاس اشعه به سر و گردن و شیمی درمانی برای درمان سرطان ها می تواند سبب کاهش مقدار بزاق دهان و در نتیجه خشکی دهان شود.

  • آسیب عصبی

خشکی دهان می تواند در نتیجه ی آسیب عصبی به ناحیه سر و گردن ناشی از جراحی و یا دیگر صدمات ایجاد شود.

  • کاهش آب بدن

خشکی دهان

یکی از مهمترین علت خشک شدن دهان, کاهش آب بدن است. کاهش آب بدن ممکن است ناشی از تب, تعریق بیش از حد, استفراغ, اسهال, از دست دادن خون و سوختگی ایجاد شود و در نتیجه منجر به خشک شدن دهان شوند.

  • عمل جراحی برداشتن غدد بزاقی

  • سبک زندگی

سیگار کشیدن و یا جویدن تنباکو در مقدار تولید بزاق دهان تاثیر می گذارد و می تواند آن را تشدید کند. تنفس با دهان باز می تواند تا حد زیادی در رفع این مشکل موثر باشد.

موثرترین روش های درمان خشکی دهان

درمان خشکی دهان

در صورتی که علت خشک شدن دهان ناشی از مصرف برخی از داروها باشد, بهتر است به پزشک اطلاع داده شود. پزشک با تغییر دادن دوز داروها و یا تعویض آن ها با داروهای دیگر به رفع خشک شدن دهان اقدام می کند. همچنین پزشکان در این موارد ممکن است اقدام به تجویز دهان شویه کنند تا توسط آن رطوبت دهان بازگردد. اگر دهان شویه در رفع خشک شدن دهان موثر نباشد, پزشک ممکن است با تجویز داروهایی اقدام به افزایش تولید بزاق دهان نماید. Salagen از جمله این داروها است. به علاوه انجام مراحل زیر ممکن است به جریان بزاق در دهان کمک کند،در زیر به معرفی برخی دیگر از راهکار های موثر برای درمان خشکی دهان می پردازیم :

  • خوردن آبنبات و یا آدامس بدون قند
  • نوشیدن مقدار زیادی آب برای کمک به مرطوب نگه داشتن دهان
  • مسواک زدن با خمیردندان حاوی فلوراید،استفاده از یک دهان شویه حاوی فلوراید
  • تنفس از طریق بینی نه دهان
  • استفاده از بخارساز برای اضافه کردن رطوبت به هوای اتاق خواب

دلایل خشکی دهان

استفاده از سس یا آب گوشت به همراه غذا

فواید بزاق دهان زیاد است، زیرا دارای آنزیم هایی هستند که به هضم غذا کمک می کنند؛ برخی مطالعات انجام گرفته نشان می دهند، زمانی که غدد بزاق دچار مشکل شوند، این اختلال تاثیرات منفی بر روی بلع، جویدن و چشایی خواهد داشت، حال برای لذت بردن بیشتر از طعم غذا می توان از سس یا آبِ گوشت به منظور ایجاد رطوبت در غذا استفاده کنید، همچنین چرب کردن غذا با کره نیز به عمل جویدن و بلع آسان کمک می کند.

عدم استفاده از آنتی هیستامین ها و داروهای ضد احتقان

مصرف این دارو ها موجب خشکی دهان می شوند؛ مشکلات تنفسی و عفونت سینوس ها در بینی و احتقان که منجر به تنفس از طریق دهان می شود، در ایجاد خشکی دهان بی تاثیر نیست، حال برای جلوگیری از این مشکل حتما باید با پزشک تان مشورت کنید، ضمن اینکه راهکار های زیادی به منظور جلوگیری از تنفس از طریق دهان وجود دارد، از جمله اینکه می توانید در طول روز زبان خود رابه سقف دهان بچسبانید و بعد از بستن لب ها، از یک مرطوب کننده هوا در اتاق استفاده کنید.

خودداری از مصرف کافئین، تنباکو و الکل

تحقیقات انجام گرفته نشان می دهد که مصرف الکل، کافئین و دخانیات می تواند منجر به خشکی دهان شود، از این رو تا جایی که می توانید مصرف کافئین و چای و الکل را کاهش داده و یا اصلا استفاده نکنید، بهتر است از نوشیدنی های بدون کافئین مصرف کرده و به جای نوشابه نیز از آب گازدار استفاده کنید تا از این طریق رطوبت دهان حفظ شده و از خشکی دهان تان جلوگیری شود.

علت خشکی دهان و روشهای رفع آن

نوشیدن مایعات تاثیر زیادی در حفظ رطوبت بدن دارد، از این رو نوشیدن روزانه ۸ لیوان آب توصیه شده است و می توانید آدامس جویدن را جایگزین عادات بد کشیدن سیگار و قلیان کنید.

رعایت بهداشت دهان و دندان

قطعا رعایت بهداشت دهان و دندان از پوسیدگی دندان ها و التهاب لثه جلوگیری خواهد کرد؛ مطالعات انجام گرفته نشان داده است  که بزاق دهان از طریق خنثی کردن اسید ایجاد شده به وسیله باکتری های موجود در دهان و با پاک کردن باقیمانده غذا قادر خواهد بود از خرابی و پوسیدگی دندان ها جلوگیری نماید.

خشکی دهان همچنین می تواند منجر به ایجاد حساسیت نسبت به خرابی دندان، بیماری های لثه و عفونت شود، از این رو لازم است حتما از نخ دندان به طور روزانه استفاده شود، ضمن اینکه بعد از هر وعده غذایی دندا ها با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک زده شود، خمیر دندان های دارای سولفات لوریل سدیم که اغلب کف کننده هستند، می توانند به دندان ها آسیب وارد کنند، بنابراین باید از مصرف آنها خودداری کنید، مراجعه به دندان پزشک در فواصل زمانی معین نیز لازم و ضروری می باشد.

دلیل خشکی دهان

نوشیدن آب یا قراردادن یک تکه یخ در دهان

نوشیدن آب یا گذاشتن یک تکه یخ د دهان و مکیدن آن منجر به مرطوب نگه داشتن دهان خواهد شد، ضمن اینکه با استفاده از یک بطری آب به شکل اسپری و به همراه داشتن آن با خود می توانید در طول روز و در فواصل زمانی مشخص مقداری آب به دهان خود اسپری کنید تا به این صورت از خشکی دهان تان جلوگیری کنید.

خوشبختانه در اغلب موارد خشکی دهان به سادگی درمان می شود. با این حال بسته به علت خشک شدن دهان, ممکن است اقدامات متفاوتی جهت درمان آن صورت گیرد.

مطالب مشابه


نظرات


تصویری


ویدئو