اختصاصی سلام سینما- نرگس آبیار کارگردانی که در دوره‌های گذشته جشنواره همیشه مورد توجه تماشاگران یا داوران بوده، امسال با فیلم «ابلق» ‌در فجر سی و نهم حضور پیدا کرد. او در این فیلم یک بار دیگر با الناز شاکردوست و هوتن شکیبا همکاری کرده اما برخلاف فیلم‌های قبلی که همه بیگ پروداکشن بوده و در جغرافیای متنوعی ساخته می‌شدند، «ابلق» یک درام اجتماعی و شهری است که بخش زیادی از آن در شمال تهران فیلمبرداری شده است. در این یادداشت به معرفی آخرین فیلم نرگس آبیار می‌پردازیم که مطابق معمول، همسرش محمدحسین قاسمی تهیه‌کنندگی آن را به عهده داشته است.

---

ویدیو  همه چیز درباره فیلم ابلق ساخته نرگس آبیار در یوتیوب سلام سینما

---

آبیار در «ابلق» با پرداختن به داستانی درباره ساکنین پایین شهر و نمایش فقر و محرومیت در مسیری حرکت کرده که در سال‌های اخیر جریان روز و مدشده سینمای ایران بوده است.

البته خانم فیلمساز سعی کرده داستانش درباره شخصیت‌های بی‌بضاعت را با جنبش‌های اجتماعی که در سال‌های اخیر ضد «خشونت علیه زنان» راه افتاده، مثل «می تو» ترکیب کند. جنبش‌هایی که از افشاگری درباره رسوایی‌های جنسی در هالیوود شروع شد و به مرزهای ایران هم رسید. این «ابلق» ‌را بدل به فیلم به‌روزی می‌کند که درباره یک معضل همیشگی که این روزها توجه بیشتری را به خودش جلب کرده، حرف می‌زند و این مهم‌ترین ویژگی فیلم است.

جا دارد ذکر کنیم که پنجمین فیلم «نرگس آبیار» هم مثل کار‌های دیگرش، فضایی زنانه دارد و کارگردان برخلاف فیلم‌های قبلی خود «ابلق» را در سکوت کامل خبری جلوی دوربین برد.

 

خلاصه داستان

برای زنی که در حاشیه شهری بزرگ با همسر و فرزندش زندگی می‌کند، ماجرایی رقم می‌خورد که باعث تغییر شرایط زندگیش می‌شود و همه‌چیز را بهم می‌ریزد. هرچند که عوامل فیلم سعی کردند چیزی از داستان فیلم به بیرون درز پیدا نکند اما آنطور که در رسانه‌ها گفته شده؛ «ابلق» داستانی تلخ و غم انگیز را درباره «خشونت علیه زنان» تعریف می‌کند. این چیزی است که حالا بعد از اولین اکران‌ها در جشنواره از فیلم می‌دانیم.

 

بازیگران

بهرام رادان، الناز شاکردوست، هوتن شکیبا، مهران احمدی، گلاره عباسی، گیتی معینی، شادی کرم‌رودی، امین میری، سیاوش حکمت شعار، علی نفیسی، الهه اذکاری، شیماء ملکیان، علی روزبهانی، سارا اردلان، سحر اسدی، الهام حسامی، محبوبه نریمی‌سا، مهتا محدث، هادی آقا بزرگی، روح الله آبیار، سعید بیگی، منصور نوری و فاطمه کریمیان بازیگران این فیلم هستند. همانطور که از این لیست برمی‌آید، «ابلق»‌ اثری پربازیگر است که خیلی از کارشناسان درباره سختی هدایت این‌همه بازیگر و کار خوب و قابل قبول کارگردان در این زمینه صحبت کرده‌اند.

ستاره‌های اصلی فیلم در نقش‌هایی کاملا دور از آنچه قبلا ازشان دیده‌ایم ظاهر شده‌اند . چه شاکردوست و شکیبا که سال گذشته برای بازی در فیلم دیگر آبیار «شبی که ماه کامل شد» اولین سیمرغ‌هایشان را گرفتند، چه بهرام رادان که سال‌هاست نقش‌های متنوعی را در فیلم‌های ایرانی بازی کرده. با این حال یکی از نکات قابل اشاره «ابلق» دقیقا همین است که تماشاگران اصلا انتظار دیدن این بازیگران را در نقش‌هایی که ایفا می‌کنند، نداشتند.

به گفته رسانه‌ها ویژگی‌ها و مختصات هرکدام از شخصیت‌ها در فیلمنامه، بدون در نظر گرفتن کیفیت بازی بازیگران به اندازه‌ای تازه و خاص است که توجه بسیاری را به خود جلب کرده و البته کمک شایانی هم به بازیگران کرده تا کارشان این‌چنین مورد توجه قرار بگیرد. همه بعد از اولین تجربه‌های تماشای فیلم، از نامزد شدن بازیگرهای «ابلق» برای سیمرغ صحبت می‌کردند. در نشست خبری هم این‌ها مهم‌ترین سوالاتی بود که از بازیگران پرسیده شد. البته هوتن شکیبا در نهایت نامزد نشد که واکنش الناز شاکردوست را هم در پی داشت.

 

درباره کارگردان

آبیار ظرف ده سال و با چهار فیلم، از سطح یک کارگردان جوان و جویای نام به بالاترین سطح سینمای ایران رسیده است و این به خوبی نشاندهنده تلاش و پشتکار اوست. البته هوش تجاری و صنعتی آبیار هم به اندازه دانش سینمایی یا حتی بیشتر از آن در رسیدنش به این نقطه تاثیر داشته، همانطور که حضور همسرش به عنوان یک تهیه‌کننده با نفوذ در همه فیلم‌ها تاثیرگذار بوده است.

آبیار در فیلم‌های مهمش یعنی «شیار ۱۴۳»‌، «نفس» و «شبی که ماه کامل شد» به موضوعات جنگی، امنیتی و اکشن پرداخته بود و این تصویر فیلمسازی ارزشی و همراه با دولت را از او ساخته بود. اما خودش در نشست مطبوعاتی فیلم این را رد کرد و گفت خود را یک فیلمساز ارزشی نمی‌داند. بلکه یکی مثل اصغر فرهادی را فیلمساز ارزشی می‌داند که اخلاقیات در فیلم‌هایش مورد تاکید قرار می‌گیرند. آبیار معتقد است واژه ارزشی کاربرد درستی در سینمای ایران ندارد و خودش را از آن دسته از کارگردانانی نمی‌داند که بخواهد روی موفقیت فیلم‌های قبلی‌اش سوار شود. به همین خاطر هم پیشنهاد ساخت فیلمی درباره غرق شدن کشتی سانچی را رد کرده است.

 

بازخوردها به فیلم ابلق

هوشنگ گلمکانی گفت نرگس آبیار باز هم گام بلند دیگری برداشته؛ بلندتر از فیلم بلندپروازانه قبلی‌. «ابلق» فیلمی تکان‌دهنده و تأثیرگذار است، با یک کارگردانی ماهرانه و پرزحمت، و بازی‌های چشمگیر. هرچند که گلمکانی تاکید کرده به دلایلی شخصی، «نفس» را همچنان بیش‌تر دوست دارد.

مسعود فراستی هم درباره فیلم گفته «ابلق» داستان ندارد؛ شخصی به شخصی نظر دارد و ظاهراً فیلم درباره جنبش اخیر مد شده در اروپا به نام «می تو» هست اما در فیلم بیشتر «یو تو»ست.

کیوان کثیریان «ابلق» را این‌چنین توصیف کرده: فیلمی متمرکز بر روابط پیچیده انسانی، با ظرایف قابل‌توجه، شخصیت‌های جذاب و قصه‌ای پرکشش. بهترین فیلم نرگس آبیار تا اینجا.

 

صحبت های نرگس آبیار درباره فیلم

-یکی از مهم ترین چیزهایی که آبیار درباره نسبت داستان «ابلق» با جامعه امروز گفت این بود که هنرمند آیینه جامعه است. اگرچه کاراکتر اصلی فیلم سکوت می‌کند و مصلحت را انتخاب می‌کند اما مصلحت یک مُسکن موقت است. راحله قصه انتخاب می‌کند که دروغ بگوید، جبر محیط او را وادار نمی‌کند. او حاضر است جان بدهد تا حرفش را بپذیرند اما وقتی آدم‌ها را می‌بیند، انتخاب می‌کند مصلحت را پیش بگیرد. این داستان آدم‌ها در شرایط پیچیده ‌است.

-این داستان تنها مختص ایران نیست، برای همه جهان است. ما این سؤال را می‌پرسیم که حقیقت درست‌تر است یا مصلحت؟

-آبیار درباره نمادگرایی در «ابلق» توضیح داد که نماد در تمام کارهایش وجود دارد. اشیا در فیلم تفسیری را ایجاد می‌کند و معمولا این عناصر را در فیلم‌هایش به کار می‌گیرد.

-کارگردان «ابلق» تاکید کرد که فیلمنامه بارها بازنویسی شده و حتی در حین تولید هم تغییراتی داشته است.

-آبیار همچنین گفت که دوست دارد کار اقتباسی کند و روایت و نگاه خودش را به کار اضافه نماید.

باید منتظر باشیم و ببینیم که پروژه بعدی آبیار چیست و چه فکری در سرش دارد؟ آیا باید منتظر اقتباس از یک اثر ادبی ویژه باشیم؟