یکی از مسائلی که در رابطه با کودکان باید توجه ویژه ای به آن داشت خواب نوزاد می باشد که مقدار آن بستگی به عوامل گوناگونی دارد و در مراحل مختلف سنی کودک متفاوت می باشد. خواب کافی در واقع تاثیر بسزایی بر روی رشد جسمی کودک داشته و به همین خاطر والدین باید نسبت به این مسئله توجه زیادی داشته باشند و مطمئن شوند که کودک به مقدار کافی و مناسب خوابیده است. در همین راستا سعی داریم در این مطلب به جهت شناخت و آگاهی شما عزیزان به بررسی میزان خواب نوزاد و روش هایی برای تنظیم خواب کودک بپردازیم.
میزان خواب نوزاد در طول شبانه روز
کودکان تازه به دنیا آمده معمولا حدود ۱۶ الی ۱۷ ساعت در طول روز می خوابند یعنی تقریبا ۸۰ تا ۸۵ درصد از روز را در خواب به سر می برند. والدین باید به میزان خواب نوزاد اهمیت ویژه ای دهند چرا که با رشد کودک در ارتباط است و به عواملی همچون سن و شخصیت کودک بستگی دارد. خواب نوزاد تاثیر زیادی بر روی رشد و تکامل مغزی او می گذارد و الگوی آن از زمانی که نوزاد درون رحم مادر می باشد تشکیل می گردد.
به طور میانگین مقدار خواب نوزاد در طول روز ۸ تا ۹ ساعت و در طول شب ۸ ساعت می باشد. با توجه به متفاوت بودن کودکان نسبت به یکدیگر الگوی خواب آن ها نیز با هم فرق دارد به طوری که برخی از آن ها دو الی چند ساعت بیشتر یا کمتر از بقیه کودکان می خوابند. در ادامه الگوی خواب نوزاد را در مراحل مختلف سنی او برای آگاهی و راهنمایی شما عزیزان شرح داده ایم.
نوزاد یک ماهه :
نوزاد دو ماهه :
در این محدوده سنی نوزاد تقریبا ۱۶ الی ۱۷ ساعت به خواب فرو می رود. با وجود این که نوزاد به اندازه کمی هوشیاتر و اجتماعی تر می باشد ولی اغلب کودکان در این سن هم در طی روز ۳ الی ۴ دفعه و یا حتی بیشتر به چرت زدن می پردازند.
نوزاد سه ماهه :
یک نوزاد سه ماهه به طور معمول نزدیک به ۱۶ ساعت می خوابد. بعضی از کودکان ولی نه همه در این محدوده سنی قادر هستند ۶ الی ۸ ساعت به طور پی در پی در طول شب بخوابند و اغلب نوزادان نیز در طی روز حدود سه نوبت چرت می زنند.
نوزاد شش ماهه :
نوزاد در این سن تقریبا ۱۵ ساعت می خوابد که اغلب نزدیک به ۱۰ ساعت آن در طی شب می باشد. چرت هایی که در طول روز می زند امکان دارد به صورت یک چرت در صبح و یکی در زمان بعدازظهر کاهش یابد. اگرچه بعضی از کودکان هنوز هم در طول روز حدود ۳ الی ۴ نوبت چرت می زنند.
نوزاد ۹ ماهه :
در این سن کودک به طور معمول نزدیک به ۱۴ الی ۱۵ ساعت در خواب فرو می رود که تقریبا ۱۱ ساعت آن در طی شب می باشد. حدود ۷۰ الی ۸۰ درصد نوزادان در این سن در طی شب به خواب فرو می روند. خوابیدن نوزاد در طی شب به این معنی می باشد که کودک تقریبا ۸ الی ۱۲ ساعت را بدون احتیاج به خوردن شیر می خوابد. امکان دارد که نوزاد در طی روز دو دفعه چرت مناسب یکی در زمان صبح و یکی در زمان بعدازظهر داشته باشد. احتمال دارد که او بخاطر استرس جدایی در هنگام به خواب رفتن و در خواب ماندن دچار مشکل شود.
نوزاد ۱۲ ماهه :
نوزاد در محدوده سنی ۱۲ ماهگی یا یک سالگی تقریبا ۱۴ ساعت در خواب است که نزدیک به ۱۱ ساعت آن در طی شب می باشد و در طول روز دو دفعه چرت می زند که امکان دارد زمان آن ها کمتر باشد.
نوزاد ۱۸ ماهه :
در این سن نوزاد نزدیک به ۱۳ الی ۱۴ ساعت درخواب است و اغلب کودکان در این محدوده سنی در شب تقریبا ۱۱ ساعت به خواب فرو می روند. احتمال دارد که در این سن چرت صبحگاهی کودک از الگوی خواب او حذف شده باشد ولی به طور حتم تا نزدیک به چند سال دیگر چرت بعدازظهر او ادامه دارد.
دو سالگی کودک :
در این سن کودکان به طور معمول ۱۱ الی ۱۴ ساعت در خواب هستند و اغلب آن ها هنوز هم بعدازظهرها چرت می زنند و در طی شب تقریبا ۱۰ الی ۱۲ ساعت به خواب می روند. فرزند پر از انرژی شما حال امکان دارد که در برابر خوابیدن از خود مقاومت نشان دهد.
سه سالگی کودک :
کودکان در این سن تقریبا ۱۰ الی ۱۳ ساعت در خواب هستند و امکان دارد که برخی از کودکان چرت روزانه خود را به طور کامل کنار بگذارند. آن ها معمولا با مقدار بیشتری خواب شب حذف چرت بعدازظهر را جبران می کنند.
چهار و پنج سالگی کودک :
برخی از کودکان در این محدوده سنی کل شب را حدود ۱۰ الی ۱۳ ساعت در خواب هستند در صورتی که برخی دیگر امکان دارد یک الی دو ساعت نیز در هنگام بعدازظهر چرت بزنند.
شش تا هشت سالگی کودک :
در این سن کودک می تواند کل شب را نزدیک به ۹ الی ۱۲ ساعت بخوابد و امکان دارد در هنگام خواب خاطره ای از طول روز را به شکل یک رویا در خواب ببیند. ترس های شبانه برخی از بچه ها در این سن آغاز می گردد که امکان دارد موجب شود تا آن ها خیلی سخت به خواب بروند.
مزایای خواب کافی کودک :
- در روزهای اولیه تولد نوزاد مغز او رشد و نمو و همچنین میزان کارکرد زیادی دارد به همین دلیل به خواب کافی و مناسب نیاز دارد.
- کودک به منظور فراگیری و پیشرفت در مهارت های مختلف تا سن شش ماهگی نیازمند خواب کافی می باشد.
- زمانی که نوزاد در حال خواب است در اکثر مواقع در حال دیدن خواب و رویا می باشد. خواب دیدن در واقع به نوعی باعث تحریک شدن مغز نوزاد شده و همین امر باعث رشد و تکامل مغز می شود.
- خواب در واقع به کودک کمک می کند تا تا میزان انرژی که نیاز دارد را ذخیره سازی نماید و آن را محفوظ نگه دارد.
- اگر کودک به اندازه کافی بخوابد می تواند باعث پیشگیری از بروز بیماری ها و ناراحتی های عاطفی گردد.
- بهتر است بدانید که اختلالات خواب در کودکان در بیشتر اوقات موجب چاقی و افزایش وزن می گردد که امکان دارد تا سنین بالاتر نیز ادامه یابد.
روش های تنظیم الگو خواب کودک :
- سعی کنید که در طول روز حدود ۳ ساعت کودکتان را زمانی که کاملا آرام است در آغوش خود بگیرید این عمل از لوس شدن او ممانعت خواهد کرد.
- تا جایی که امکان دارد نوزادتان را در طول شب برای تعویض پوشک بیدار نکنید بجز زمانی که مدفوع کرده باشد و یا بخاطر التهاب قسمت کشاله ران در حال درمان باشد. در صورتی که قصد تعویض پوشک را دارید خیلی سریع و در سکوت و با نور خیلی کم این کار را انجام دهید.
- بهتر است که مدت شیر دادن در شب را کوتاه کرده و به او یاد بدهید که در طول شب فقط باید بخوابد. در صورتی که در نصفه های شب نوزادتان از خواب بیدار شد به غیر از شیر دادن چراغ اتاق را روشن نکنید و مشغول صحبت یا بازی با او نشوید. این رفتارها موجب طولانی شدن میزان خواب شب او می شود.
- اجازه ندهید که کودکتان بیش از ۳ ساعت در طی روز بخوابد و سعی کنید که او را سرگرم کرده و بیدار نگه دارید. این کار موجب می شود مقدار زیاد خواب او در شب انجام گیرد.
- اجازه ندهید که نوزاد در تخت خواب شما بخوابد. در صورتی که کودک به محل خواب شما عادت کند برای انتقال او به تخت خواب خودش در آینده دچار مشکل خواهید شد.
- در کودکان شیرخوار سعی کنید که عمل شیردهی را هر ۲ ساعت در طی روز انجام دهید. شیر دادن با میزان فاصله کم موجب می شود که نوزاد در طول شب به طور پی در پی از خواب بیدار شود.
در این مطلب شما عزیزان را با میزان خواب نوزاد در سنین مختلف و راه های تنظیم خواب کودک آشنا کردیم که امیدواریم از آن بهره مند شده باشید.
