به طور کلی چنار یکی از درختان زیبای شهری محسوب می شود که در اغلب استان های مرکزی کشورمان به عنوان یکی از مهم ترین درختان فضای سبز کشت می شود و به صراحت می توان گفت که نگهداری و کاشت درخت چنار در تصفیه هوا، کاهش سروصدا و ایجاد چشم اندازهای زیبا نقش ویژه ای خواهد داشت.
آشنایی با کاشت درخت چنار
بهتر است بدانید که چنار در واقع درختی بزرگ و زیبا است که دارای تنه ای مستقل تاجی گسترده و شاخه های قوی خواهد بود. این ویژگی ها سبب شده اند تا چنار در ردیف مهم ترین درختان سایه دار پارک ها و حاشیه خیابان ها قرار گیرد. بلندی درختان چنار در گونه های مختلف کم و بیش متفاوت است به گونه ای که در برخی گونه ها به ۳۰ متر و در برخی دیگر به ۴۰ متر خواهد رسید. همچنین قطر تنه چنار بسیار زیاد است و گاه در تمامی گونه های آن به بیش از ۱۰ متر هم خواهد رسید. ریشه اصلی این درخت از ابتدای رشد قوی و عمیق درون خاک فرو می رود و در سنین بالا نیز قادر خواهد بود تا ۴ متر در خاک فرو رود و از رطوبت عمق خاک استفاده نماید. معمولا ساقه و تنها چنار استوانه ای شکل و نسبتا پرچوب هستند و شاخه ها نیز از ارتفاع معینی از تنه منشعب می شوند و تاج درخت را به وجود خواهند آورد در حالی که ساقه درختان زاد چنار معمولا باریک و بلند و گاهی کج و معوجند هستند که با بالا رفتن سن درخت تنه اش صاف خواهد شد. جالب است بدانید که پوست ساقه چنار در جوانی مفرغی رنگ است ولی ریتیدوم آن که خاکستری است هر ساله در فصل رویش از تنه درخت جدا شده و شروع به ریزش می کند. محل ریزش ریتیدوم روی تنه درخت نیز به صورت لکه های سبز مایل به مفرغی مشاهده خواهد شد. شاخه های اصلی نیز اغلب قطور و محکم چنار هستند و در جهت های مختلف رشد می کنند و مجموعا تاج نامنظم درخت را به وجود خواهند آورد. به طور کلی بر روی درخت چنار سه جوانه مشاهده می شوند که جوانه اصلی در انتهای ساقه و شاخه های اصلی قرار می گیرد و باعث رویش طولی ساقه و شاخه ها می شود. این جوانه ها معمولا درشت و خمره ای شکل هستند و از فلس های قرمز مایل به قهوه ای پوشیده شده اند. همچنین جوانه فرعی که از روش آن ها شاخه های فرعی به وحود می آید بر روی شاخه ها قرار گرفته و از جوانه های اصلی کوچک تر است. این جوانه اغلب مخروطی شکل هستند و از فلس های قهوه ای رنگ پوشیده شده اند.
دستورالعمل کشت چنار:
توجه داشته باشید که معمولا کاشت و تکثیر درخت چنار از طریق دو روش کاشت بذر و قلمه زنی انجام می شود که در ادامه سعی داریم به بیان مراحل هر کدام به صورت کامل بپردازیم:
قلمه زنی چنار:
برای قلمه زدن درخت چنار بایستی در ابتدا یکی از شاخه های جوان که حدود ۳۰ سانتی متر ارتفاع داشته باشد را انتخاب نمایید و با استفاده از چاقوی باغبانی تمیز و ضد عفونی شده آن را از درخت مادر جدا نمایید.
توصیه می شود که راس قلمه ها را به صورت افقی و انتهای آن ها را به شکل مورب برش بزنید تا ریشه سطح بیشتری برای رشد و گسترش داشته باشد. همچنین دقت داشته باشید که قلمه ها باید از زیربندها به صورت کامل جدا شوند تا خاصیت ریشه زایی داشته باشند.
سپس قلمه های تهیه شده را پیش از کاشت چندین ساعت در آب قرار دهید تا رطوبت کافی را به خود جذب نماید و برای کاشت آماده شود. در نهایت قلمه ها را دسته دسته کنید و با فاصله ۱۵ الی ۲۰ سانتی متری از یکدیگر در خاک حاوی پیت ماس و ماسه کشت نمایید و روی آن ها را با ماسه به خویب بپوشانید.
دقت داشته باشید که حداقل یک سوم طول قلمه ها در خاک قرار بگیرد. پس از کاشت قلمه ها را به صورت منظم آبیاری نمایید و از زهکشی مناسب خاک هم مطمئن شوید. به صراحت می توان گفت که بهترین زمان برای کاشت قلمه ها فصول بهار و تابستان هستند.
کاشت بذر چنار:
بهتر است بدانید که معمولا بذور چنار در فصل پاییز می رسند و پس از چیدن به منظور جوانه زدن در بهار بایستی به مدت دو ماه آن را در معرض سرما قرار دهید.
همچنین می توانید سرما را به صورت مصنوعی با کمک یخچال خانهایجاد نمایید. بهتر است بذور چنار مدت زمان زیادی بدون خاک نماند و بایستی بلافاصله آن را در بستر ایده آل کشت نمایید توان ریشه زایی خوبی داشته باشد.
پس از کاشت بذر چنار توصیه می شود بستر را تا مدت یکسله جابه جا نکنید. همچنین که سرعت رشد در این روش نسبت به قلمه زنی کمتر خواهد بود اما در صورت ریشه زایی جوانه نسبت به قلمه ریشه های عمیق تر و گسترده تری خواهد داشت.
شرایط مورد نیاز برای پرورش درخت چنار:
همانطور که می دانید تمامی گیاهان برای اینکه بتوانند روند رشد خود را به خوبی طی کنند نیاز به شرایطی خواهند داشت که در ادامه سعی داریم شما را با اصول لازم برای کاشت درخت چنار آشنا نماییم:
آبیاری:
به طور کلی در سال های اولیه رشد این درختان بایستی به آبیاری منظم درختان جوان دقت زیادی داشته باشید تا به خوبی رشد کنند و ریشه های بلندی در عمق خاک بسازند و بتوانند از رطوبت داخلی خاک استفاده نمایند. با این وجود این گیاه قادر است تا دودی خشکی را به خوبی تحمل نماید.
خاک:
توجه داشته باشید که برای بستر درخت چنار می توانید از هر خاکی استفاده نمایید اما بایستی دقت داشته باشید که خاک حتی زهکشی شده باشد تا ریشه بتواند به خوبی تنفس نماید. هنگام کاشت نهال برای پر کردن گودال بهتر ست از ترکیب خاک برگ، شن و خاک معمولی استفاده نمایید.
نور و دما:
درخت چنار معمولا برای اینکه بتواند به خوبی رشد کند نیاز به نور مستقیم خورشید دارد و چنانچه در شرایط نوری ایده آل قرار نگیرد رشد خوبی نخواهد داشت و تاج کوچک و ضعیفی از آن ها شکل خواهد گرفت. بهتر است بدانید که گونه های مختلفی از درخت چنار قادر هستند سرما را تا منفی ۴۰ درجه سانتی گراد به خوبی تحمل کنند اما گونه شهری آن که پرطرفدار هم است حداکثر تا دمای منفی ۲۳ درجه سانتی گراد آسیب نمی بیند و همینطور گرما برای این گیاه مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما به صراحت می توان گفت که در خنکی و رطوبت رشد بهتری دارند.
همچنین در لینک های زیر می توانید با نحوه کاشت درخت سرو و کاشت درخت نارون آشنا شوید.
